Lokale bestrijding kinderarmoede Studiedag Mechelen, 9 februari 2015 Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

À propos 1 3 x pech ? Moeilijk thema: lijkt vanzelfsprekend, is het allerminst … Spreken vanuit de eigen praktijk is niet altijd “veelzeggend”, hopelijk toch een beetje inspirerend … Input vanuit Sociaal Huis Geel (OCMW, lokaal bestuur) ≠ vanuit een school en ≠ vanuit een VWAHWN Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Overzicht… Intern Extern Bovenlokaal A propos 2 Enkele aandachtspunten om van bestrijding kinderarmoede een organisatie-breed thema te kunnen maken … Extern Diensten en organisaties buiten de eigen organisatie betrekken is onvermijdelijk en noodzakelijk Bovenlokaal En ook ruimer kijken dan de eigen (achter-)tuin kan meerwaarde hebben … A propos 2 Moet er nog melk zijn? Of een omvattende strategie? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Een thema als bestrijding kinderarmoede “levendig” maken (en houden!) vraagt inspanning, benenwerk, ‘lobbyen’ … Vergelijk met kwaliteitszorg, diversiteit, … Doel is: bestrijding KA wordt een thema waarbij iedereen zich betrokken voelt, elke dienst zich voor uitdagingen geplaatst ziet. Resultaten worden gezien als bereikt door gezamenlijke inspanningen, verkregen door samenwerking. Het thema zou zichtbaar moeten worden/zijn binnen de meerjarenplanning van het bestuur. Als eigen actieplan of als specifiek benoemde acties. Met middelen die expliciet zijn klaargezet om welbepaalde resultaten te bekomen. Wie weet kan bestrijding KA wel tot het “prioritair beleid” gaan behoren … Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Zorg er voor dat door het bestuur duidelijke en relevante beslissingen worden genomen. Eerder dan intentieverklaringen en principiële goedkeuring voor eventualiteiten (we plannen het maken van een plan …) Gooi niet alles in 1 beslissingsdossier, werk stap voor stap aan het realiseren van een lokaal werkkader. Er is veel voorafgaand overleg nodig! Zoek dat overleg, ga het niet uit de weg of sla het niet over. Zoek voorafgaand ondersteuning en draagvlak bij sleutelfiguren (mandatarissen, secretaris, managementteam, …) Laat het gebeuren “wegen” Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … In Geel hebben we jaarlijks een planningstweedaagse, gezamenlijk met MAT en alle diensthoofden van het lokaal bestuur. Terugblik op het voorgaande jaar … Bijstellen van de actieplannen en van de acties voor het komende jaar, in voorbereiding van het budgetconclaaf (bestuur en MAT) De verschillende diensten uit clusters of sectoren zitten samen en plannen samen aan dezelfde acties of projecten Andere diensten zitten maar een tafel verder en kunnen ook onmiddellijk worden aangesproken en betrokken (bv communicatie, ICT) Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Op deze planningsdagen en in de aanloop daar naartoe, kunnen de nodige accenten worden gelegd en kan de betrokkenheid van meerdere diensten worden bekomen op een concrete manier. Ook worden er dan keuzes gemaakt. Kiezen is weliswaar verliezen, maar de acties die wél weerhouden blijven, hebben meer kans ook effectief zoals gepland doorgang te vinden … De planningsdagen leiden bovendien nog eens tot heel wat “communicatie” achteraf: bevestiging op bestuursvergaderingen, informeren teams, zoeken naar middelen, … Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Als meerdere diensten moeten worden betrokken en samenwerken moet je de “verantwoordelijkheid” voor bestrijding KA voldoende hoog in (de hiërarchie van) de organisatie situeren. Sector/clustermanager binnen het MAT is voortrekker/voorvechter … en coördineert de acties van de betrokken diensten Liever geen “lokale coördinator KA” ergens binnen een of andere dienst?? In Geel hebben we alleszins niet gekozen voor een aanwerving van … Wel van meet af aan overleg tussen diensthoofd onderwijs, kinderopvang, hulpverlening, sociale zorg en gelijke kansen; Met actie voor elke dienst en acties in samenwerking tussen diensten. . voorzien in extra vormen van AFS (hulpverlening, sociale administratie, financiële dienst) . Peuterspeelpunt (opvang, wijkwerking, hulpverlening …) Elke actie een “verantwoordelijke medewerker”, overleg tussen de diensthoofden ondersteuning en opvolging door sectormanager Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Het was al wat duidelijk aan het worden: je bereikt meer als je samen-werkt over diensten heen, aan één gemeenschappelijk resultaat. Dus als het kan: werk met projectgroepen, die per definitie op het resultaat zijn afgestemd en die van meet af aan geen rekening houden met afgrenzingen tussen de diensten Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … D1 BZ D2 SZ/HV D3 TD D4 GK P1 sociale correcties diftar P2 peuterspeelpunt P3 SCP P4 vrije tijd en participatie: weekend Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Intern – aandachtspunten en suggesties … Swung. Een interne dynamiek kan ook worden versterkt door stagiaires: een “KA-specifieke stage-opdracht” of een (groepje) van student((e)n) dat rond een aspect van bestrijding KA een eindwerk wil maken … Als je dat een aantal jaren vol kan houden heb je een hele weg afgelegd … Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … Het heeft geen zin binnen de eigen organisatie te blijven! Ook anderen zijn betrokken op het thema en hebben middelen en kwaliteiten in huis. Door krachten te bundelen en complementair te werken geraak je verder. Hierbij zijn er wellicht minstens twee werkpunten: Projectwerking met deelname meerdere organisaties Afstemming en coördinatie Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … Het model van “horizontale projecten” is evenzeer toe te passen over organisaties heen … Maar vraagt een goede voorbereiding, goede afspraken en een weloverwogen planning (het gaat niet gemakkelijk en ook niet snel …) De voordelen: efficiëntie, bereik van meer/andere gezinnen, inspiratie en creativiteit … Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … Een voorbeeld … “Vroegtijdige detectie van gezondheidsproblemen bij jonge kinderen” Een gezamenlijk project van Thomas More Hogeschool (Cebud), CLB Kempen (arts en MW), dienst onderwijs Stad Geel, Sociaal Huis Geel Wat? Medisch onderzoek bij kleuters op overgang naar LO bestaat al lang Maar wat als blijkt dat deze kleuters bijzondere zorgen nodig hebben die voor hen en hun ouders in feite niet zo bereikbaar zijn? Een procedure van bevraging (scholen en CLB, medisch onderzoek (artsen CVLB), warme verwijzing (MW CLB) via gezondheidsbox (VWAHWN/GK/HV), toekenning van tussenkomsten bij gespecialiseerde behandeling (HV) en indien gewenst verdere activering naar participatie via GK Het geheel van het opzet wordt stap voor stap uitgewerkt door een projectgroep met leden uit de verschillende organisaties. Allen brengen middelen en expertise in. Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … Afstemming – organisatie – coördinatie zijn maar haalbaar vanuit een lokaal platform / denktank / stuurgroep / … Daarom ook hier de nodige tijd en energie in steken. Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … In Geel hebben we er voor gekozen eerst een lokaal platform te installeren: Partners gezocht en hier toch wel breed in gegaan (onderwijs, CLB, kinderopvang, gezondheidszorg, opbouwwerk, …) Opzet toegelicht en engagement met aangepast mandaat gevraagd Opstart als aanloop naar stuurgroep peuterspeelpunt en vandaar naar stuurgroep HVHK Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Extern– aandachtspunten en suggesties … Opdracht van een lokaal platform / lokale stuurgroep kan zijn: Gesystematiseerde planning, uitvoering, opvolging en evaluatie van acties rond bestrijding KA Omgevingsanalyse, ook en vooral inhoudelijk: assessment van wat er al is en wat er nog ontbreekt en van welke mogelijkheden er zijn om op te bouwen … Bepalen van de lokaal meest relevante beleidsdoelen inzake KA Uitwerken van een genuanceerd actieplan met gezamenlijke initiatieven: welbepaalde resultaten bereiken via projecten die, waar nodig en mogelijk, bovendien leiden tot nieuw (regulier) aanbod voor de doelgroep Op maat participeren aan de projecten Het lokale bestuur kan vanuit een regierol trekker zijn van zo’n platform of stuurgroep. Op deze manier wel een duidelijke opdracht voor een lokale coördinator KIA? Mandaat vanuit bestuursbeslissing(en)! Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Bovenlokaal werken … Minder een must, maar het kan mogelijkheden bieden. Grote verschillen op punt van bezorgdheid en aanpak tussen de gemeenten lijken alleszins niet wenselijk Grondrechten zijn voor iedereen dezelfde, iedereen heeft recht op doeltreffende maatschappelijke dienstverlening, los van waar hij/zij woont Verdeling van de inspanningen Meerdere vormen van samenwerking zijn denkbaar … Lerend netwerk – uitwisseling Uniformiseren van steunmaatregelen (incentive bij activerend vormingstraject, AFS voor alleenstaande ouder in leertewerkstelling, …) Uitwerken van een aanbod naar ouders toe dat is te “herhalen” in meerdere gemeentes (huiskamergesprekken, huiswerkbegeleiding, infomomenten OO, …) Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

À propos 2 Het uitwerken van een alomvattende strategie wordt vaak sterk gepromoot … Maar is dat wel een goed idee? Is dat wel haalbaar? Is dat wel faciliterend? Wat mij betreft kunnen die vragen niet op een ondubbelzinnig “JA” rekenen. Wiens strategie? Welke verwachtingen worden opgewekt of opgelegd? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

À propos 2 Immers, we moeten er steeds en vooral op letten: Bestrijden KA is niet alleen een zaak van iedere dienst … Het is nog meer een zaak van samenwerking met de doelgroep Initiatief laten bij en constructief samenwerken met MIA vereist aangewezen methodieken en respect voor het tempo van die doelgroep Strategische en minutieuze actieplanning? Een stuurgroep met of zonder doelgroep leden? Of een denktank naast een gebruikersforum? Alleen maar oog voor efficiëntie en resultaatgerichtheid? Wat met het proces of het traject? Is er ruimte voor empowerment en stapsgewijs engagement? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

À propos 2 Het kan ook een optie zijn “klein maar fijn” te beginnen ! Vanuit OA, vanuit bestaande contacten, vanuit een gerichte bevraging bij de doelgroep, vanuit … 1, goed gekozen project proberen op te zetten Met van meet af aan inbreng en betrokkenheid van de doelgroep En met inbreng en betrokkenheid van meerdere diensten, in en buiten de eigen organisatie Waarbij een door de doelgroep vooropgesteld resultaat, volgens hun inzichten, met hun inbreng en op hun tempo wordt nagestreefd … En dat als springplank kan dienen om dan verder op de bouwen Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

À propos 2 Bv. “Aangepaste en hoogwaardige babyvoeding, ook in de armste gezinnen” Voor de ontwikkeling is de voeding bij baby’s van essentieel belang Tweedeleeftijdsmelk is duur “Hoe kunnen we er voor zorgen dat alle ouders gespecialiseerde producten kunnen aanbieden aan hun jongste kinderen?” Een antwoord vinden en implementeren ism VWAHWN, CB voor het jonge kind/HvhK, regioteam K&G, Sociaal Huis, …) Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Uitleiding … Geen bestrijding kinderarmoede zonder bestrijding armoede ‘tout court’. Bij de bestrijding van armoede, bij uitstek bij de bestrijding van kinderarmoede, zijn de MIA zelf de meest geprivilegieerde partners. Een weloverwogen en gerichte aanpak is noodzakelijk, met inbreng van zo veel mogelijk relevante actoren. Maar ook met een gerichtheid op het realiseren van echte verschillen, hoe klein ook. Aandacht voor het vermijden van (tot mislukken gedoemd): “groots opgezet spel”, “goede voornemens in de vorm van SMART-plannen” het scheppen van onrealistische verwachtingen (bij doelgroep, bestuur, partners, jezelf) “te veel hooi op de vork” Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Uitleiding … En daarom … Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?

Eric Bergs - Sociaal Huis Geel - Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst? Workshop 6: Hoe maak je dat kinderarmoede een zaak is van iedere dienst?