“Op een andere weide” systeemtherapie met assistentie van paarden

Wie zijn wij? Kristof Gijsens: Maatschappelijk werker en gezinstherapeut. Werkt op de Kinder- en Jeugdpsychiatrie van AZ Nikolaas te Sint-Niklaas. Dit zowel bij de residentiële crisisgroep als op de polikliniek. Heeft voorheen met gezinnen en ouders gewerkt van jongeren met gedrags – en emotionele problemen, binnen de setting van een (voormalig) MPI en een dagcentrum (bijzondere jeugdzorg). Samen met Kristel Verhaegen combineert hij gezins – en relatietherapie met paarden in Finding – Ways (www.finding-ways.be). Medeoprichter van vzw Young-Horses. (www.young-horses.be). Kristof is erkend als relatie – en gezinstherapeut en lid van de BVRGS.

Wie zijn wij? Kristof De Clercq: Psychiatrisch verpleegkundige en afdelingshoofd van de Kinder- en Jeugdpsychiatrie AZ Nikolaas te Sint-Niklaas. Medeoprichter en voorzitter van vzw Young-Horses. (www.young-horses.be) Paardenspecialist binnen verschillende settings in het therapeutisch werken met assistentie van paarden. Paardentrainer van jonge en/of gedragsmoeilijke paarden, de gezondheid en het algemeen welbevinden van de paarden zowel fysiek als mentaal staan op de voorgrond bij de trainingen.

Wat valt er op in volgende film?

jdjddjdjd

Wat valt er op in volgende film?

Waarom paarden? Ze reageren onmiddellijk op non verbale veranderingen binnen de context(spiegel): Paarden streven naar congruentie tussen verbaal en non-verbaal gedrag met als doelstelling het welzijn van de hele groep. Meetbaar in 5 basisbehoeften Het zijn sociale dieren met eigen stemmingen/attitudes, die binnen hun kudde een eigen rol vervullen. Permanente subtiele communicatie (50-100 scans per minuut). Ze zijn groot en krachtig waardoor ze intimiderend kunnen overkomen. Paarden reageren op een eerlijke manier zonder vooroordelen.

Paarden & syteemtherapie Onderlinge communicatie is zeer belangrijk. Net als bij ‘klassieke’ systeemtherapie, ligt de nadruk bij systeemtherapie met paarden op non-verbale communicatie, op betrekkingsniveau ipv inhoudsniveau. Paarden als metafoor voor het gezin. Zowel de interacties tussen de paarden als de interacties tussen de paarden en het gezin.

De kracht van de eigen ‘levende’ sensitiviteit van de paarden, kan een extra dimensie geven aan de systeemtherapeutische sessie. Er wordt niet enkel een beeldende metafoor meegegeven, maar ook een gevoelservaring in contact met de paarden.

Aan de hand van Casus en videofragment Verloop gezinstherapeutische sessie met assistentie van paarden.

Genogram gezin J. MAMA PAPA J.13j 12j 10j 8j

1 jaar geleden aangemeld via ouders en residentiële voorziening voor een crisisopname kinder – en jeugdpsychiatrie. Bij aanmelding hadden de kinderen reeds verschillende diagnoses, die wezen op mogelijke beperkingen. Na opname beginnende verbreding van problematiek, intergenerationele overdrachten, minder kind-factoren. Hierdoor werd systeemtherapie met assistentie van paarden geadviseerd.

Verloop Sessie Paarden ERVARING OBSERVATIES Gezins- systeem Paarden- specialist Op een andere weide REFLECTIE OBSERVATIES HYPOTHESEVORMING OPDRACHTEN Gezins- therapeut

Co-therapie Teams en co-therapeuten geven een belangrijke meerwaarde aan systeemtherapieën. Van de oude Milanese reflecting teams achter de schermen, tot de gelijkwaardige duo’s van therapeuten in huidige sessies. Elke therapeut voert zijn eigen innerlijk gesprek, op basis waarvan zijn doordachte, intuïtief aanvoelende interventie komt. Systeemtherapeutisch kan gesproken worden over ijkmomenten, pauzes en mentalisatiemomenten.

Deze vorm van systeemtherapie met paarden, verwacht een gezamenlijk innerlijk gesprek tussen de therapeuten en de paarden. We proberen binnen systeemtherapie met paarden gezamenlijk, met inbreng van de communicatie van paarden, zo continue mogelijk deze reflecties te voorzien.

Net als ‘achter de spiegel’ geven de paarden een objectieve respons Net als ‘achter de spiegel’ geven de paarden een objectieve respons. Deze gebeuren direct in de sessie en non-verbaal. Dit geeft de therapeut een vrijheid om te bewegen in een sessie, gelijkend op een supervisor achter de schermen. De setting van de weide geeft in de ruimte meer mogelijkheden tot onderlinge mentalisatiemomenten.

Paarden: Zichzelf zijn Gezinstherapeut Patronen van gedrag bij het gezinssysteem. Verandering in gedragspatronen bij het gezinssysteem Discrepanties tussen verbaal en non-verbaal gedrag bij het gezinssysteem Unieke momenten in de sessie bij het gezinssysteem. Self awareness: bewust zijn van eigen gedrag en tegenoverdracht als team. Paardenspecialist Patronen van gedrag bij de paarden. Verandering in gedragspatronen bij de paarden Discrepanties tussen verbaal en non-verbaal gedrag bij de cliënten. Unieke momenten in de sessie met de paarden. Self awareness: bewust zijn van eigen gedrag en tegenoverdracht als team. Paarden: Zichzelf zijn

Hypotheses & Opdrachten Het vormen van hypotheses, van hieruit ageren, hypotheses opnieuw bijstellen, enz. is methodisch belangrijk bij systeemtherapie. Hierbij worden circulaire processen aangenomen en geen lineaire causaliteit. Het denkwerk en de interventies hebben steeds het doel mentaliseren te bevorderen. Een mentaliserende houding van de therapeut is hierbij belangrijk.

Er zijn verschillende mentaliseren bevorderende methodieken: Gesprekstechnieken (vb: circulaire vragen) Beeldend materiaal (duplo-poppen, tekeningen,…) Sculpting Belang van de therapeutisch setting en de observaties erin Therapie met paarden in een weide of piste.

Een ander element is ‘authenticiteit’ Een ander element is ‘authenticiteit’. Het gaat hierbij over een onbevangen, nieuwsgierige en bewust onzekere houding. De ‘eerlijkheid’ van de paarden vult het therapeuten-team aan. Vanuit de hypotheses worden opdrachten bedacht en aan het gezin gegeven, die het mentaliseren bevorderen. Denk hierbij aan het circulaire schema van het verloop van een sessie.

Opdrachten Ervaringsgericht, experimenteel Therapeuten zijn creatief en faciliteren Focus op grondwerk Focus op het proces en niet op specifieke oplossingen

Publiek aan de slag 2 Filmfragmenten: Co-therapie met je buur. Systeemtherapeut/ Paardenspecialist observaties gezinsleden/ Paarden Hypothesen en opdrachten bedenken

Synthese Meerwaarde van systeemtherapie met assistentie van paarden: Metaforen, Gelijkende relationele eigenschappen kudde-gezin, Co-therapie van 2 therapeuten en paarden als sensitieve levende wezens, Krachtig, beklijvend Unieke ervaring op een andere weide, …