Symposium Wonen & Werken Noord-Brabant 3 december 2014 prof. mr. Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft directeur Nieuwe Markten Bouwfonds Ontwikkeling Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

ruimtelijk-economisch beeld woon-voorkeuren in Brabant locaal en regionaal sturen 1 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

Aantal banen dat vanuit een postcode kan worden bereikt binnen 45 minuten reistijd

3 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

4

Bron: Groot en De Groot in “Soort zoekt soort”. Platform 31 (2014) Aandeel (in procenten) van hoger opgeleiden

6 Lokale verschillen in de koopwoningmarkt Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling donkergroen: hier worden relatief veel woningen tegen een hoge prijs snel verkocht donkerrood: hier worden relatief weinig woningen tegen een lage prijs traag verkocht

7

8

9 (op postcode-niveau)

Uitgebreid kwalitatief woningmarktonderzoek 4 grote Brabantse steden (1) aanwezigheid voorzieningen wint aan belang bij locatiekeuze er is daarom een trek naar de stad maar ook vanwege betaalbaarheid (niet vanwege ”de bruisende stad”) verder blijven woningvoorkeuren vrij traditioneel: liefst grondgebonden woning met traditionele architectuur, in herkenbare ons-soort-mensen-buurtje naarmate dichter bij het centrum: minder m2-woonoppervlak Bron: Rabobank & Bouwfonds Ontwikkeling, Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

’Dorp in de stad’: voorkeur samenstelling buurt 11 Bron: Rabobank & Bouwfonds Ontwikkeling, 2014

Uitgebreid kwalitatief woningmarktonderzoek grote Brabantse steden (2) woonwensen alleenstaanden wijken nauwelijks af van andere doelgroepen alleen iets kleiner & goedkoper jongeren kiezen nog traditioneler dan hun ouders 75-plussers zoeken geen andere woning blijkt ook uit ander onderzoek betaalbaarheid van woonlasten blijft een prominent item Bron: Rabobank & Bouwfonds Ontwikkeling, 2014 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling Bron: Rabobank & Bouwfonds Ontwikkeling, 2014

De opgave voor gemeenten het begint met de analyse van de eigen positie en potenties sporen (markt-)vraag en aanbod met elkaar? van programma-sturing naar agenda-sturing (structuur-)visie plus ’plan van aanpak’ bij voorkeur samen met o.m. marktpartijen en corporaties 13 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling

Regionale samenwerking vastgoed-dynamiek is soms lokaal, soms regionaal wonen bij vaak lokaler; bedrijven vaak regionaal makkelijk: gebundelde gemeentelijke plannen met ‘n nietje erdoorheen lastiger: tot en met de pijngrens: keuze voor (sanering van) locaties, kwaliteiten, fasering dan kunnen provinciale interventies beperkt blijven 14 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling