Dit congres wordt ondersteund door:

Een bron van inspiratie 25 november 2014

Zorgen over ontwikkelingen en veranderingen in samenleving Veranderen van een verticale structuur naar een netwerksamenleving Een (lokale) overheid past zich aan, maar in haar eigen tempo en vaak vanuit haar eigen denken Initiatief vanuit het project Leefbaarheid Midden- Brabant en de Dienstencoöperatie ‘Zorg voor Elkaar’ was geboren

Van wie is de participatiesamenleving: is het ‘méédoen’ of vooral ‘zelf doen’? De-zoek-het-maar-uit-maatschappij vs maatschappelijk initiatief Het gezamenlijk zoeken naar de wegen om de leefbaar- heid van de eigen leef- en woonomgeving te vergroten en te versterken

The Right to Challenge (wet maatschappelijke onder- steuning 2015) leidt tot co-creatie De perspectieven openen zich voor burgers die initiatieven nemen

Creatie van een samenleving waarin zich nieuwe verhoudingen tussen bestuur en inwoners gaan aftekenen en nieuwe vormen van samenwerking zichtbaar zullen gaan worden.

De huidige werkelijkheid vraagt om concrete acties die een transitie in zich dragen waardoor de contouren en de realisatie van de droom in het vizier komen. We moeten een brug bouwen en pijlers slaan die de brug draagvermogen geven en die de ingrediënten vormen van het transitiepad.

In toenemende mate zetten inwoners van een gemeente zich in voor de samenleving en dragen daarmee bij aan de leefbaarheid van de eigen omgeving. Dit vraagt om een cultuuromslag, wederzijdse communicatie, samenwerking, stimulering, partnerschap en kennisdeling. Dit zijn de zes pijlers van de brug naar de nieuwe werkelijkheid.

CULTUUROMSLAGCULTUUROMSLAG COMMUNICATIECOMMUNICATIE SAMENWERKINGSAMENWERKING STIMULERINGSTIMULERING PARTNERSCHAPPARTNERSCHAP KENNISDELINGKENNISDELING

Het gezamenlijk scheppen van een nieuwe werkelijkheid gedragen door de pijlers van de transitie en de overbrugging

Swingen met lokale kracht Verandering door samenwerking Hans Jägers – Kees van Dongen – gemeenten/initiatiefnemers leefbaarheid – Paul Spapens Zorgcoöperaties in Brabant: Een sociale infrastructuur voor burgerinitiatieven Don van Sambeek Een online platform Een digitale weg voor het zoeken naar oplossingen Willemien Visser Het krachtenveld Nico de Boer Perspectieven en Leren Verandering Een casus Familiezorg: opnieuw samen leven met elkaar Hennie van Schooten

Nico de Boer Swingen met lokale kracht Overheden en de netwerksamenleving

Dit congres wordt ondersteund door:

Een bron en inspiratie voor veranderingen INWONERS BUNDELEN HUN KRACHTEN

Een gevoel van eigenaarschap en autonomie over een initiatief Waardering van en persoonlijk contact met bestuurders Kleinschaligheid Goede maar vooral beperkte regelgeving Voldoende informatie Een waakzame pers Succesfactoren voor burgerparticipatie

Burgerparticipatie of Overheidsparticipatie? Burgerparticipatie bedoeld als zelfredzaamheid waarbij de burger vooral zelf aan de slag gaat, zoals de buurt schoonmaken of een voorziening draaiende houden. Dit vraagt een andere overheid en opent wegen naar nieuwe partners.

Leefbaarheid: wonen in een prettige, toegankelijke en veilige omgeving met zorg en belangstelling voor elkaar

Sociale samenhang: de mate waarin mensen met elkaar omgaan, elkaar ontmoeten, gezamenlijke activiteiten ondernemen en hulprelaties onderhouden

De mensen die zich als vrijwilliger inzetten voor de samenleving zijn de motor van de leefbaarheid Vrijwilliger de kracht van de verandering

 Vrijwilliger is iemand die uit vrije wil werkzaam- heden verricht, buiten een dienstverband  In het algemeen zijn deze werkzaamheden onbetaald of staat er een vergoeding tegenover die lager ligt dan het minimumloon  Een vrijwilliger verricht vrijwilligerswerk; het werk kent zijn eigen verantwoordelijkheden en is nimmer vrijblijvend

 Nederland kent 5,6 miljoen vrijwilligers, dat is 43% van de volwassenen (bron: SCP)  Het regeerakkoord heeft geen woord over voor vrijwilligers; de weg naar de civil society wordt daarmee veronachtzaamd  Ontstaan van een sociaal dilemma als een van de grootste sociale risico’s voor onze samenleving: de concurrentie tussen arbeid, vrijwilligerswerk en mantelzorg  Verplichte maatschappelijke stage van de baan  Vanuit de wmo komt een nog grotere nadruk te liggen op participatie en zelfredzaamheid

 Het is een taai en tegelijkertijd uitdagend vraagstuk met grote sociale implicaties  Het vraagt om het herdefinieren van de sociale infrastructuur in Nederland, waarin ook jongeren worden geactiveerd deel te nemen  Inwoners en gemeente kunnen elkaar versterken door in te spelen op de kracht van de samenleving en vrijwilligers te ondersteunen  De maatschappelijke waarde van de vrijwilliger neemt toe bij een terugtredende overheid

Burgerschap: Levert een bijdrage aan de publieke zaak Komt tot stand in een netwerk van relaties

Drie decentralisaties - Zorg bieden aan langdurig zieken en ouderen - Hulp bieden bij het vinden van werk (of een uitkering verstrekken) - Jeugdzorg De Context Vraagt om veranderingen en vernieuwingen

Zelfregie Creatie van nieuwe werkelijkheid Verande- ringsproces LEEFBAAR HEID Gedragen door vertrouwen Gekenmerkt door durf en moed Doorbreken van bestaande vormen Creëren van speelruimte Elkaar aanspreken op verantwoor- delijkheden en niet op fouten Meedoen ipv. afwachten

Leefbaarheid is meer dan een uitdaging Het is een levenswijze met perspectieven Doe mee en geef elkaar de ruimte

Vuistregels voor samenwerking in burgerinitiatieven Een Manifest Kees van Dongen