Samen werken aan ziekteverzuimbegeleiding Samen werken aan ziekteverzuimbegeleiding. Welke rol is er weggelegd voor de JGZ en de jeugdarts? Yvonne Vanneste Arts M&G, jeugdarts September 2012 1

Kennismaking Wie… werkt er in de 0-4 en 4-19 jarigen zorg? is bekend met ziekteverzuimbegeleiding? kent de landelijke handreiking ‘Snel terug naar school is veel beter’? heeft hem gelezen? voert hem uit? is ouder van een puber? 2

‘Oost West, thuis is ook niet Waarom aandacht voor ziekteverzuim? Thuiszitters in de GGZ ‘Back to school’ Thuiszittersonderzoek Ingrado ‘Oost West, thuis is ook niet alles!’ Ombudsman 3

Waarom aandacht voor ziekteverzuim? De school: slagen! Signalerende functie dreigende uitval Ouderparticipatie Passend onderwijs 4

Waarom aandacht voor ziekteverzuim? De gemeente: participatie Kosten Iedereen doet mee 5

Waarom aandacht voor ziekteverzuim? De JGZ: Het verkleinen van de sociaal economische gezondheidsverschillen (SEGV) Onderwijs geeft toegang tot gezondheid Gezondheid beïnvloedt onderwijskansen Preventie van ziekte 6

Waarom aandacht voor ziekteverzuim? Prevalentiestudies Effectstudie M@ZL Problematiek achter ziekmelding: Aandoening, ziek (astma, migraine, schoolfobie, depressie, darmziekten, griep, verkoudheden) Problemen thuis (scheiding, etc.) Doorverwezen naar de huisarts vanwege onbegrepen klachten; adolescenten gaan niet naar de huisarts Lage verzuimdrempel (‘spijbelen’) Leefstijlproblematiek Problemen op school 7

En dan wordt een leerling ziek gemeld… De huidige Wet- en regelgeving Ouders: doen beroep op vrijstelling schoolbezoek wegens ziekte bij de schooldirecteur (LPW artikel 12). ouders doen beroep op vrijstelling leerplicht bij langdurige ziekte bij de leerplichtambtenaar School: meldt bij twijfel ( ‘mogelijk ongeoorloofd ziekteverzuim’) bij leerplichtambtenaar. houdt een verzuimregistratie bij regelt onderwijs aan zieke leerling heeft een ziekteverzuimbeleid kan consult aanvragen bij jeugdgezondheidszorg 8

En dan wordt een leerling ziek gemeld… 9

Knelpunten Intersectorale samenwerking: vele stakeholders, gemeenschappelijke visie en beleid nodig Geen verplichting voor school; missie en visie van de school? (Nog) niet in BTP (Nog) geen wetenschappelijke basis (Nog) geen MKBA (= Maatschappelijke Kosten Baten Analyse) 10

Gesprek met ouders: aanval i.p.v. aandacht Knelpunten school Verzuimregistratie Gesprek met ouders: aanval i.p.v. aandacht Gebrek aan medische expertise 11

Knelpunten Bij verwijzing naar de jeugdarts is bereik onvoldoende Rol jeugdarts onduidelijk voor school en ouders Communicatie school en jeugdarts niet vastgelegd Sluitende afspraken ontbreken Vaak is het probleem al te groot vaak pas opvallend als leerprestaties kelderen, soms is zieke leerling pas weer in beeld als hij een keer naar school komt. 12

We zijn allemaal wel eens ziek. Structurele aanpak Hoe dan? We zijn allemaal wel eens ziek. Vroeger was alles overzichtelijker. Koorts, huisarts, briefje. Ziekte overkomt je, ziekmelding is een keuze. Praten mag, naar school gaan moet. Geoorloofd verzuim  school is aan zet 13

Structurele aanpak De scholen voert zelf verzuimgesprekken en maakt intern afspraken over: wie dat gesprek gaat voeren wanneer (met advies criteria te hanteren) consult bij de jeugdarts: kan naar aanleiding van dit verzuimgesprek aangevraagd worden. 14

De rol van de jeugdarts: Structurele aanpak De rol van de jeugdarts: Consulten uitvoeren Het individuele ‘vervolgtraject‘ coördineren (‘ketensmid’) - ZAT Scholen ondersteunen: training van de medewerkers op school samen beleid maken - ZAT 15

Wat levert het op voor de school? Toename ouderparticipatie Geen rolconflict met ouders Minder frustratie (door meer inzicht en begrip, en minder ziekteverzuim) Betere resultaten Minder willekeur / subjectiviteit Minder ziekteverzuim en meer tijd voor lesgeven Minder vsv School profileert zich als school die zorg heeft en grenzen stelt Groter bereik en betere begeleiding van (potentiële) risicoleerlingen Sneller zicht op type verzuim Hulp en advies bij begeleiding en verwijzing 16

Het consult Vertrouwelijk First seek to Leerling en ouders uitnodigen Lichamelijk onderzoek en anamnese: Lichamelijke klachten duiden  eventuele relatie met psychosociale problemen Overleg eerste en tweede lijn  optimaliseren behandeling Verwijzen huisarts bij onbegrepen klachten De jeugdarts controleert niet, maar adviseert! Bespreken verzuimdrempel Vroegsignalering, bemiddelen, geruststellen, voorlichting geven Samen met school en ouders / leerling re-integratieadvies maken, kijken naar mogelijkheden Bij niet verschijnen  lpa; dossiervorming, gebruik maken van leerlingvolgsysteem! First seek to understand, then to be understood Balans model 17

“jeugdarts sleutelrol Het consult Ontwikkeling van de NSPOH leergang “jeugdarts sleutelrol bij ziekteverzuim op school” Jaarcongres JGZ 13 december 2012 18

Onderzoek Effectstudie: Welke outcomematen? 19

20