Het profiel van het OCJ het OndersteuningsCentrum Jeugdzorg

Functies van het vroegere CBJ Is er sprake van een POS (problematische opvoedingssituatie) ? Comité Bijzondere Jeugdzorg Toegangspoort voor BJB voorzieningen

Wat nu? Vermaatschappelijking van de zorg : omgaan met verontrusting (VOS) = gedeelde verantwoordelijkheid Maatschappelijke noodzaak : gemandateerde voorzieningen OCJ & VK

Verhouding verontrusting-MaNo Verontrustende situatie : hulp is nodig om de ontplooiingskansen en de integriteit van de jongere en zijn context te waarborgen Maatschappelijke noodzaak tot ingrijpen in de hulpverlening door de overheid omdat de cliënten zelf de hulp niet zonder meer zoeken of aanvaarden (interventie noodzakelijk) De kleuren zijn hier niet toevallig gekozen De ondertoon van groen is immers geel In elke situatie van maatschappelijke noodzaak is verontrusting, het is het startpunt Maar het eindpunt van verontrusting hoeft niet maatschappelijke noodzaak te zijn

Verantwoordelijkheid gemandateerde voorziening Ondersteunen van hulpverleners en voorzieningen in het omgaan met verontrusting (consult) Onderzoeken of hulp maatschappelijk noodzakelijk is Opvolgen vanuit het mandaat (observerend of interveniërend) Niet meer dan nodig, niet minder dan noodzakelijk Indien nodig, doorverwijzen naar het parket

Basisprincipes gemandateerde voorziening Belang van de minderjarige staat centraal Maximaal contextgericht en subsidiair Maximale informatie over wat we doen, en waarom we dat doen (voorspelbaarheid) Gedeelde besluitvorming Maximale participatie van cliënt en hulpverlener(s) aan het proces (triade) Onafhankelijk van het hulpaanbod van de sectoren

Visie en methodes Oplossingsgericht-, vraag- en krachtengestuurd werken Signs Of Safety (SOS) Contextgericht werken Waardegebonden werken : transparant, concreet, vanuit respect met de cliënt, deskundig Veiligheidsplan Veiligheid- en risicotaxatie LIRIK (licht instrument risicotaxatie kindveiligheid) Zorgzwaarte IZIKA / IZIIK (zorgintensiteit voor kinderen en adolescenten)

Rol OCJ bij vermoeden van MaNo telefonisch Consult Elektronisch motivatie-document (M-doc) partners binnen / buiten IJH Case-onderzoek: is er in de aangemelde VOS sprake van maatschappelijke noodzaak? Vraagverheldering : 1. vermoeden van MaNo? 2. doorverwijzing mogelijk ? 3. afsluiten? Parket / Andere hulpverleners / Cliënt meldt aan

Consultfunctie OCJ West-Vlaanderen Professionele hulpverleners kunnen in verontrustende situaties, op anonieme basis, een consult aanvragen bij het OCJ. Wat kan verwacht worden van een consult ? Een verdere analyse van de verontrustende situatie Het formuleren van nieuwe werkhypothesen Het verkennen van de mogelijkheden en beperkingen van de verdere hulpverlening Het verruimen van de interventiemogelijkheden van de hulpverlener Het schetsen van mogelijkheden, grenzen en het vergroten van de kennis over het deontologisch en juridisch kader in verontrustende situaties Bij consult wordt een case nog niet geopend bij het OCJ ! Consult

Mogelijke consultvragen Is er wel of geen maatschappelijke noodzaak ? Zouden we dit kunnen/moeten aanmelden bij een OCJ ? Melden we aan bij OCJ of VK ? Andere hulpverleners hebben een andere visie Gaan we te veel mee met de cliënt ? Kan ik ondersteuning krijgen ? De situatie is te zwaar voor mij alleen Mijn mandaat als hulpverlener stopt, wat nu met de verontrusting ? …

Consultfunctie OCJ West-Vlaanderen Telefoonpermanentie : Wanneer : op maandag, dinsdag en donderdag telkens van 10u tot 12u en van 14u tot 16u. Telefoonnummer : 050 24 71 20 Consult praktisch

aanmelding bij OCJ De aanmelder is zelf aan de slag gegaan met de verontrusting en schakelt indien nodig extra hulp in De integriteit en ontplooiingskansen van de jongere en zijn context blijven desondanks onvoldoende gewaarborgd omwille van de houding van de cliënt De aanmelder heeft het vermoeden van MaNo en bespreekt dit met de cliënten en met zijn team Het team besluit tot aanmelding bij het OCJ De aanmelder maakt een M-doc en brengt de cliënt hiervan op de hoogte

Het OCJ ontvangt het motivatiedocument elektronisch Het OCJ doet een ontvankelijkheidscheck (cliënt geïnformeerd, teambeslissing, motivatie) & kan bijkomende info vragen Het motivatiedocument komt van een partner binnen IJH  het onderzoek wordt hoe dan ook gestart Er wordt een triadegesprek gepland met cliënt, aanmelder en consulent OCJ. Doel van gesprek : de cliënt krijgt goed zicht op het mandaat van het OCJ én de aanmelder duidt zijn verontrusting Motivatie- document

Doel van het case-onderzoek bij het OCJ Het OCJ spreekt zich uit over het al dan niet aanwezig zijn van maatschappelijke noodzaak. Geen Mano, dossier wordt afgesloten Resultaat case-onderzoek Mano : Het OCJ beslist op welke manier de betrokkenheid van het OCJ vorm krijgt Observerend casemanagement Interveniërend casemanagement

Verloop van het onderzoek bij het OCJ Start met een eerste gesprek waarbij cliënt én aanmelder aanwezig zijn De screening = verzamelen van informatie (m.b.t. betrokkenen, zorgen en krachten, veiligheid, risico’s) Het beslissingsvoorstel – welke hulp is aangewezen Beslissing (stopzetting of verdere opvolging) is een teambeslissing

Het triadegesprek na het case-onderzoek Elk case-onderzoek bij het OCJ wordt afgesloten met een triadegesprek = consulent, cliënt én aanmelder Doel Bespreken van de bevindingen van het onderzoek Motiveren waarom observerend of interveniërend casemanagement geïnstalleerd wordt De rol die de aanmelder en/of andere hulpverlener(s) zullen innemen in het verdere traject. Vb mee opnemen van de overbruggingsperiode tot de opstart van de hulpverlening, de hulpverlening verder zetten maar nu met betrokkenheid van het OCJ

Observerend of interveniërend casemanagement Voldoende medewerking bij cliëntsysteem? Voldoende waarborgen voor ontplooiingskansen en veiligheid van het kind? Voldoende waarborgen voor vrijwillig aanvaarde hulp?

Observerend casemanagement Het OCJ is betrokken partij: er is dus geoordeeld dat er maatschappelijke noodzaak is De afweging tussen enerzijds de ernst van de situatie en anderzijds de mate waarin ouders en jongere/kind bereid zijn om effectief mee te werken doet besluiten tot een betrokkenheid van het OCJ. Het zwaartepunt van de begeleiding ligt bij de hulpverlenende dienst. Er wordt een observatieovereenkomst opgemaakt

observatieovereenkomst Waar liggen de zorgen ? Wat moet minimaal veranderen? (= wat) Afspraken rond opvolging vanuit het OCJ. Informatieplicht : er wordt afgesproken in welke situatie of bij welke gebeurtenissen de hulpverlener de consulent informeert Datum voor evaluatie Het verloop van de hulpverlening ligt bij de hulpverlener en de cliënt (= hoe) De hulpverlener is contactpersoon-aanmelder bij de ITP

Interveniërend casemanagement Het OCJ is betrokken partij: er is dus geoordeeld dat er maatschappelijke noodzaak is De afweging tussen enerzijds de ernst van de situatie en anderzijds de mate waarin ouders en jongere/kind bereid zijn om effectief mee te werken doet besluiten tot een intense betrokkenheid van het OCJ : hier is de consulent sturend aanwezig in de triade OCJ-hulpverlener-cliënt Er wordt een jeugdhulpverleningsplan opgemaakt.

jeugdhulpverleningsplan Waar liggen de zorgen ? Wat moet er minimaal veranderen ? ( = wat) Hulpverleningsgeschiedenis, en situatie i.f.v. krachten/zorgen, diagnostiek De verwachtingen vanuit het OCJ op vlak van hulp en Mano De sturing van de hulpverlening ligt bij het OCJ ( = hoe) De consulent is CPA bij de ITP Afspraken actieve opvolging

Evaluatie Minstens om de 6 maanden en eerder indien nodig evalueren van de maatschappelijke noodzaak tot opvolgen de lopende hulpverlening (bij ICM)

Resultaten evaluatie Het OCJ blijft opvolgen in dezelfde intensiteit Het OCJ blijft opvolgen, maar in een andere intensiteit : gaat van ICM naar OCM gaat van OCM naar ICM Het OCJ kan haar interventie afsluiten : geen hulp meer nodig de cliënt wenst de hulp en er is geen aanklampend werken nodig doorverwijzing naar het parket