Met elkaar voor elkaar Gemeente Nieuwegein Rian van de Schoot

Transitie AWBZ naar Wmo Uitdaging hervorming langdurige zorg Hoe doe je het met elkaar voor elkaar? Mooie voorbeelden uit de praktijk

Hervorming langdurige zorg Waarom? Betere kwaliteit ondersteuning en zorg Meer voor elkaar zorgen Financiële houdbaarheid langdurige zorg Tripple aim: Betere Gezondheid, Betere zorg, Lagere kosten

De echte problemen in de zorg buiten de zorg oplossen De echte problemen in de zorg moeten buiten de zorg worden opgelost (beeld met de klokjes) Dan kan alleen als de zorg de zaakjes goed op orde heeft. Als wij het niet doen gaan anderen met dit idee aan de haal. Andere aanpak nodig. De burger zelf betrekken en niet “de zorg alles laten oplossen”. Bij de dikke kinderen, bij dementernede ouderen bij eenzaamheid etc

Wet langdurige zorg

Zorg Verzekerings Wet

Transitie AWBZ naar ZVW Betreft de aanspraak: de huidige extramurale AWBZ-functie verpleging (VP); het grootste deel van de huidige extramurale AWBZ-functie persoonlijke verzorging (PV); medisch-specialistische verpleging thuis (MSVT, valt nu al onder de Zvw); Intramurale GGZ behandeling tot 3 jaar Behandeling Zintuiglijk gehandicapten Wijkverpleegkundige: coördineren en regisseren van de zorgvraag van de cliënt/afstemming met sociaal domein.

Toegang De professional bepaalt de indicatie en het behandelplan (geen CIZ meer) V&VN ontwikkelt instrument voor vraagverheldering en zorgtoewijzing Pgb is onder voorwaarden bij wijkverpleging mogelijk Zorgverzekeraar maakt afspraken met (regio’s van) gemeenten over aansluiting wijkverpleegkundige op sociaal domein

Overgangsrecht Stand van zaken: Overgangsrecht: Besluit zorgverzekeringen voor de zomer definitief Beleidsregels bekostiging 1 juli definitief Akkoord verpleging en verzorging afgesloten (a.o. financieel kader) Overgangsrecht: Alle mensen die op 31-12-2014 zorg ontvangen uit de AWBZ, ontvangen op 1 januari zorg van dezelfde aanbieder. Geldt voor Zin en PGB Dit betekent niet dat de zorg precies het zelfde is/blijft. In de loop van 2015 kan binnen het recht op zorg, een beter passende invulling aan de zorg worden gegeven.

3Ds: Wmo Jeugdwet Participatie-wet

3 Decentralisaties Transitie AWBZ-WMO Transitie Jeugdzorg sociaal domein Participatiewet Bezuiniging: groeiende zorgvraag met hetzelfde budget Uitvoering 3D’s in samenhang door gemeenten 1 transitie: AWBZ-WMO Mensen die voorheen in verzorgingshuis konden wonen, blijven straks langer thuis wonen Per 1 januari worden nieuwe stappen gezet naar verder scheiden van wonen en zorg. Dit wordt ook wel extramuralisering genoemd. Nieuwe cliënten die in 2012 nog in aanmerking kwamen voor een zorgzwaartepakket (zzp) 1 en 2, krijgen in 2013 een indicatie voor zorg thuis (extramuraal). Het verblijf in een instelling wordt voor hen niet meer door de Awbz vergoed. Opname in een verzorgingshuis wordt daarmee uitgesteld. Per 2014 gaat dit (voor de V&V) ook gelden voor cliënten met zzp 3 en in 2015 voor zzp 4. Het betekent op termijn het einde van het oude verzorgingshuis. Wijkverpleegkundigen worden straks betaald uit ZVW,; sociale teams uit WMO. Hier moet de verbinding komen.

Transitie AWBZ naar Wmo Betreft de functies: Begeleiding individueel Begeleiding groep Kortdurend verblijf Vervoer Huishoudelijke hulp vervalt

Doelgroep Wmo Mensen met beperkingen (verstandelijk, lichamelijk of psychisch), chronisch zieke mensen, ouderen, mensen met psychosociale problemen en ouders en kinderen met opvoedproblemen

Opdracht Wmo Maatschappelijke ondersteuning voor mensen met een beperking in de thuissituatie Bijdrage leveren aan zelfredzaamheid en participatie zodat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen Zelfredzaamheidsbevordering Samenredzaamheidsbevordering (mantelzorgondersteuning) Algemene maatschappelijke voorzieningen Individuele maatwerkvoorzieningen

Toegang en uitvoering Lokaal beleid = diversiteit Gemeente gaat onderzoeken wat ondersteuningsvraag precies is en wat nodig is Compensatieplicht, geen recht Mensen kunnen zich kosteloos laten bijstaan door cliëntondersteuner Pgb is onder voorwaarden mogelijk, gaat via trekkingsrecht bij SVB Gemeente mag een eigen bijdrage vragen (ook onder 18 jaar)

Overgangsrecht Stand van zaken: Overgangsrecht: Aanvaard in Tweede Kamer, nu behandeling in Eerste Kamer Financiële kaders in mei circulaire kenbaar gemaakt Overgangsrecht: Mensen met een indicatie die doorloopt na 1-1-2015 behouden het recht op ondersteuning onder de condities die daarvoor in de AWBZ golden, bv eigen bijdrage. Geldt voor looptijd van indicatiebesluit, maar uiterlijk tot 31-12-2015, voor beschermd wonen GGZ geldt maximum van 5 jaar. Geldt voor Zin en PGB Geen recht op zelfde aanbieder

Participatiewet Voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben Vervangt (deels) WWB, WSW, Wajong Wajong: alleen voor jonggehandicapten die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben Geen nieuwe instroom in WSW (afbouw sociale werkvoorzieningen) Wel opbouw beschutte werkplekken (30.000) 100.000 extra banen in bedrijfsleven en bij overheid

Toegang en uitvoering Wajong: door UWV Overig: door gemeente Inkomensondersteuning (bijstand/loonkostensubsidie) Ondersteuning bij vinden van werk 35 arbeidsmarktregio’s met Werkbedrijven landelijk instrument bepaling loonwaarde

Overgangsrecht Stand van zaken Aanvaard in Tweede Kamer, nu behandeling in Eerste Kamer Overgangsrecht Huidige Wajonger houdt recht Huidige WSW-ers houden baan

aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder aanbieder

Maar waar gaat het nou écht om?

Eigen kracht Samen kracht

De burger centraal Versterken gezondheid en gedrag Versterken preventie Versterken zelfredzaamheid Versterken eigen regie Versterken samenredzaamheid: mantelzorg/informele zorg Versterken burgerinitiatieven

Mooie voorbeelden Dag- activiteiten Burger- Wijkteams initiatieven Maatschappelijk ondernemers Zorg coöperaties E-health Nabuurschap

Vernieuwing dagactiviteiten Onderzoek naar vernieuwing in dagactiviteiten: www.kennispleinchronischezorg.nl

Zelforganisatie: De Ankerplaats Nodig: ruimte geven en faciliteren Voldoende dragers

Participeren en normaliseren Blijven deelnemen vertrouwde activiteiten Gebruik ‘gewone’ en elkaars voorzieningen Mixen van gebruikers Mogelijkheden gebruikers aanspreken Aandachtspunten: Beschikbaarheid Aantrekkelijkheid Bereidheid Fysieke toegankelijkheid

Welkomboerderijen

Schaalniveau: wijk/dorpsgerichte aanpak Voordelen: Inclusie Vertrouwd en laagdrempelig Beter bereikbaar en meer sociale contacten Beter signaleren en verbindingen leggen Minder vervoerskosten Nadelen/beperkingen: Minder keuzevrijheid Past niet bij alle cliënten en vrijwilligers Niet geschikt voor gespecialiseerde voorzieningen

Huiskamers van de buurt

Doelgroepen samenstellen: ontschotten! Tussen dagactiviteiten ouderen Tussen V&V, VG, GGZ etc. Tussen ‘gewone’ mensen en ‘kwetsbare’ mensen Mensgerichte benadering!

Mengen groepen binnen V&V Geen scherpe grenzen wat wel/niet Maatwerk en detachering Wat helpt: Kleine groepen Variatie in (dag)activiteiten Kennis rek in de groep Kennis wensen, leefstijlen doelgroep

Rol mantelzorger/vrijwilliger Rollen/plek: Spil Gelijkwaardige partner Ondersteunend Rol professional: Signaleren en doorverwijzen Aanspreekpunt kwaliteitsbewaking

Odensehuis Cliënten, mantelzorgers, vrijwilligers, professional: gelijkwaardig, niet gelijk

Vervoerskosten Samenwerking aanbieders/andere sectoren Vervoer als dagbesteding Meer op wijkniveau organiseren

Wijkteams Generalistisch werken (3D) Dicht bij de burger én zijn naasten Oplossingen zoeken vanuit de burger Van ZZ-denken naar GG-denken Écht samenwerken over organisatiegrenzen heen Nieuwe ‘zorg’medewerker

Burgerinitiatieven

Burgerparticipatie In ontwikkeling én uitvoering van nieuwe ondersteuningsvormen 60 burgerinitiatieven gericht op organisatie van zorg/ondersteuning in NL Nieuwe verhoudingen tussen gemeente – burger - zorgaanbieder

Nieuw nabuurschap Gericht op bepaalde groep (bv. senioren) Via websites: vraag en aanbod bij elkaar brengen Ondersteuning, maar vooral ook ‘gewoon’ dingen voor elkaar doen.

E-Health oplossingen 40 nieuwe HealthApps PER DAG! (en dat is dan alleen nog maar bij Apple…) Bv: 400 Apps voor Diabetes

Meer weten? Rian van de Schoot (r.vandeschoot@vilans.nl) www.vilans.nl www.kennispleinchronischezorg.nl Factsheet langdurige zorg en ondersteuning per 2015