Outreachend en vindplaatsgericht werken Reflectie Studiedag Omwegen naar Werk Jes, Brussel Hans Grymonprez lector/onderzoeker sociaal werk AP Hogeschool Antwerpen -Kronos Phd. onderzoeker Ugent (vakgroep sociale agogiek) © Hans Grymonprez (AP, Ugent)

Inhoud reflectie Conceptueel kader Verwijzing naar evoluties buitenland Kansen en valkuilen mbt deze werkvorm(-en) Reflecties over de methodiek (ACB fasenmodel)

… outreach outreach outreach outreach outreach outreach outreach Outreach is een oplossing voor betere toegang? Outreach voor het beperken van de toegang Outreach bereiken en engageren outreach outreach outreach … outreach outreach outreach

Debat over toegang ‘verhoogde toegang’ (Grymonprez & Roose, 2014) verhoogde toegang (cfr. IJH, AWW, GGZ in kader van VAA of Actie 2020) juiste doelgr. op juiste plaats: organisatorisch debat op gepaste wijze leren gebruik maken van het aanbod (= specifieke notie van sociale integratie) breuken van en drempels in het aanbod opvangen waarborgen van continuïteit gaat uit van (te) evidente meerwaarde van het aanbod (verder) dichtslibben van diensten als effect? Werkloosheid is ook structureel gegeven ? 1 ste lijn

debat over toegang ‘verlaagde toegang’ (Grymonprez & Roose, 2014) verlaagde toegang (exclusiecriteria, vermaatschappelijking, soc.eco, drempels) regie bij cliënt - werken aan dragend netwerk belang van autonomie rationaliseren naar vraag buiten eigen aanbod? spanning tussen recht op hulp en vermijden van hulp residueel karakter ipv basiszorg 1 ste lijn

outreach een tweesnijdend zwaard? (Grymonprez & Roose, 2014) (legitimatie) verruiming van het engagement (legitimatie) begrenzing van het engagement verruiming naar outreach als toegankelijkheidspraktijk (ruimere betekenis van deze praktijken, ervaring van toegankelijkheid, structurele dimensie) politieke dimensie: hoe worden uitsluitingsmechanismen dan wel bestendigt of in vraag gesteld

In UK veel aandacht voor ‘detached youth work’ vanaf jaren 50 – 60 In UK veel aandacht voor ‘detached youth work’ invloed van publicaties en netwerken met US street work vb. Working with Teenage Gangs (Crawford, P. et al.,1950) nieuwe experimenten om jongeren te bereiken nemen toe morele paniek voor nieuw gedrag jongeren bezorgdheid over unattached youth (cfr. actuele discussies) 1958: committee over hoe jongeren een bijdrage kunnen leveren aan het leven in de gemeenschap - aandacht voor jeugdwerk in koffiebars, straat en (!) los van bestaande voorzieningen - Fondsen voor diverse nieuwe experimentele initiatieven Jaren 80: vrij stil Jaren 90: terug aandacht vooral door afbouw budget jeugdwerk geen structurele beleids/financiële basis voor initiatieven

Sinds eeuwwisseling enkele shifts (crimmens, et al. (2004): significante stijging in betoelaging ‘hard to reach’ ( x 5 sinds 1970) 1999: the connexions strategy: “The aim was to ensure ‘a smooth transition from compulsory schooling to post-16 learning’ and to the world of work” Sinds eeuwwisseling enkele shifts (crimmens, et al. (2004): nadruk op bereiken specifieke individuen: selectiemechanismen van community naar ‘casework benadering’ (cfr. case-management) geen langdurige ‘territoriale’ projecten maar kortlopende, specifieke issues bij hoge risico groepen spanning ‘noden & behoeften’ benadering werkers vs kwantificeerbare snelle controle gerichte benadering opdrachtgevers georiënteerd op educatie, training en tewerkstelling jongere onervaren werkers op straat/ervaren werkers adm. en/of beleid invloed managerialisme en beleidsagenda’s: gaat het nog wel om jeugdwerk?

KANSEN EN/OF VALKUILEN (algemeen)

Logica van ‘modellen’ vs logica van (afwijkende) biografiëen - vereist kritische reflectie op eigen werking - effect van methodiek bevragen (jongeren – werking – arbeidsmarkt – samenleving) - model versus ruimte voor experiment (cfr. realiseren van burgerschap vs verwerven van burgerschap) Stijgende vraag naar socialiserende interventies IN de leefwereld (zie hausse outreach) - steeds bevragen waar je op ingrijpt Risico op individualiseren van sociale fenomenen

Oog voor identiteit en cultuur: essentialiseren? (zie ook Dé leefwereld) tegengaan ‘armoedecultuur’: zie leefwereldverbreding Dubbele kloof: tussen lokale overheid en kwetsbare jongeren maar ook tussen lokale overheid en werkers ‘Naïve’ houding tav het mogelijkheden lokale? ruimere soc.eco en politieke analyse

Vertrouwensrelatie versus wil te kennen-begrijpen Relationeel autonomiebegrip Sennett (2003) oefenruimte van ‘verschillen’ vs rationele of nuttige ruimte ritme van identificatie en differentiatie ‘subjunctive voice’: ruimte geven ‘connection and strangeness/closeness and impersonalit

(Neoliberale) context moeilijk evenwicht tussen ‘leren sociaal functioneren’ en ‘kritische houding tav die uitgangspunten’ beiden relevant en nodig vereist debat over positionering verhouding tav tekortschietende arbeidsmarkt Leren omgaan met (ook zelf) met inherente spanningen aan/van dit werk

Wat is het effect van deze inzet op reguliere werkingen Wat is het effect van deze inzet op reguliere werkingen? - betekent het bijvoorbeeld dat bepaalde groepen jongeren doorgeschoven worden naar deze werkingen? - betekent het dat een gezamenlijk leerproces opgezet wordt? Welk leerproces? (Hoe) Kan jongere daar mee vorm aan geven? - is het de aanzet naar verdere of nieuwe fragmentering van zorg of naar integralere werkwijzen

Enkele kanttekeningen bij ACB vertrekpunt= leefwereld - erken eigen referentiekader als continue toetssteen voor jezelf maar ook voor jongere - oppassen voor ‘romantisering’ van die leefwereld - omgevingsanalyse via betrokkenen of met? Ok prof. nabijheid Heel veel relevante en handige tips voor werker (en studenten SW) Work-first versus learn-first benadering

-Aandacht voor omgeving en netwerk ook hier spanning erkenning leefwereld vs leefwereldverbreding Aanklampend werken: Model open houden om lineariteit en vooraf definiering tegen te gaan Waar eindigt mandaat versus verantwoordelijkheid maatschappelijke voorzieningen Maatschappelijke analyse

REFERENTIES Crimmins, D., Factor, F., Jeffs, J., Pugh, C., Spence, J., Turner, P. ( 2004). Reaching socially excluded young people: A national study of street-based youth work. The National Youth Agency: Leicester. Grymonprez, H., & Roose, R. (2014). Outreach, een tweesnijdend zwaard? In K. De Vos, H. Grymonprez, D. Kerger, G. Roets, R. Roose (red). Cahier Integrale Jeugdhulp, 2, pp.61-70. Brussel: Politeia. Sennett, R. (2003). Respect. The formation of character in an age of inequality. Penguin Books: New York.