De interne Vlaamse staatshervorming Een introductie Dr. Tony Valcke Centrum voor Lokale Politiek Universiteit Gent

Lokale Politiek2 Uitgaven per inwoner (cijfers begroting 2010) Vl. gemeentenVl. provinciesVlaamse overheid euro134 euro4.000 euro

Lokale Politiek3 Regioscreening: 24 regio’s

IBS van provincies naar beleidsdomein (naar Ellen Wayenberg)

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

1. Het kader voor de IVS  Regeerakkoord Peeters II  Beleidsnota minister Bourgeois nov  Groenboek juli 2010  Witboek april 2011  Uitvoering door vakministers Wijzigingen doorheen procesverloop ! Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

2. Waarom een IVS?  Andere bestuursstructuur (opkomst EU, federalisering, fusies ’70, … )  Veranderende omgeving (globalisering, toegenomen complexiteit, …) Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

3.Knelpunten in de bestuurlijke organisatie Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012 sectorale verkokering bestuurlijke mismatch bestuurlijke drukte dynamiek inefficiëntie democratisch deficit

3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 1) Verrommeling op het intermediaire niveau Sterke toename aantal structuren de laatste jaren, door de 3 betrokken niveaus! –sectorbeleid Vlaamse overheid –provinciale gebiedsgerichte werking –intergemeentelijke samenwerking Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

2) Mismatch tsn maatschappelijke en bestuurlijke schaal ( zowel gemeentelijk als provinciaal) 3) Teveel detailsturing vanuit Vlaamse overheid Beleidsaccenten en uniformiteit Planlast 4) Verkokering bij de Vlaamse overheid 5) Gebrek aan bestuurskracht bij gemeenten Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

4. Oplossingen (1)  Schaalaanpassing gemeenten: fusies Financiële stimuli (fusiebonus) Juridische en administratieve ondersteuning (ondersteuningsteam met ABB, gouverneur, VVSG & externe expertise)  Schaalaanpassing door samenwerking en ‘shared services’ (zie ook gemeente & ocmw) Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

4. Oplossingen (2)  Aanpassingen intermediaire niveau: Evaluatie intergemeentelijke samenwerking (reductie en clustering) Van intergemeentelijke samenwerking naar regiovorming Regioscreening: inventarisatie / audit / actieplan (2011 – 2012) Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

4. Oplossingen (3)  Stadsregionale besturen (met gesloten takenpakket)  Aanpassing decreet IGS Meervoudige doelstellingen toelaten Democratische aspecten  Planlastvermindering (planlast = administratieve last door plannen en rapporten) Exit sectorale plannen (cultuur, jeugd, sport, milieu, … ) Eén geïntegreerd meerjarenplan Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

→ Nieuwe profielomschrijving bestuursniveaus –Gemeenten Basisniveau, open taakstelling –Provincies ‘Gesloten’ taakstelling: grondgebonden bevoegdheden (economie, RO, milieu, mobiliteit …) beperkt aantal niet-grondgebonden bev. (onderwijs, welzijn, cultuur…) (op basis van decreet of bestuursakkoord) –Vlaamse overheid Algemene beleidsbepalende opdracht Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5. Uitvoering 6. Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

5.Uitvoering (1)  Bestuursforum politiek overleg tsn de 3 bestuursniveaus (mislukt)  Implementatie: uitvoering door afzonderlijke vakministers start in 2011 tot … Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

5. Uitvoering (2) → En wat met het jeugdwerk? ‘Provincies treden terug uit het jeugdwerk’ (persoonsgebonden bevoegdheid) Overheveling naar Vlaams, lokaal of intergemeentelijk niveau Personeel en financiële middelen worden mee overgedragen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

5. Uitvoering (3) → En wat met het jeugdwerk?  Gevolgen: Exit provinciaal jeugdbeleidsplan Exit experimenteerfunctie provinciaal niveau  Vragen / onduidelijkheden: Inspraak & participatie (rol provinciale jeugdraad) Financieel (subsidiestromen, verdeelsleutels verschillen vaak per provincie) Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Inhoud 1. Het kader 2. Het waarom 3. Knelpunten in de bestuurlijke organisatie 4. Oplossingen 5.Timing / Uitvoering 6.Bedenkingen Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

6. Bedenkingen  Onderhandelingen?  Methodiek bestuursakkoord?  Regioscreening mag niet leiden tot vierde bestuurslaag  Voorbeelden functionele en territoriale hervormingen in buitenland (Nl, Dk) Geen uniformiteit Zowel argumenten voor schaalverkleining als schaalvergroting Geen mirakeloplossingen (elke keuze heeft voor- en nadelen) Discussiedag SPJ / VJR 4 februari 2012

Lokale Politiek25 Regioscreening: 24 regio’s

Dank u voor uw aandacht Dr. Tony Valcke Centrum voor Lokale Politiek Universiteit Gent