Empedokles Natuur = “Physis” Herakleitos

Het begrip “Element” Elementen – Latijn: principes – Grieks: Stoicheia Elementen Grondstoffen Grondbeginselen Elementaire kennis Letters van het alfabet

Koud Warm Vochtig Water Lucht Droog Aarde Vuur

De vier elementen: Aarde droog koud Water vochtig Lucht warm Vuur  

Natuur = kosmos

When I trace at my pleasure the windings to and fro of the heavenly bodies, I no longer touch the earth with my feet: I stand in the presence of Zeus himself and take my fill of ambrosia, food of the gods Ptolemaios

Natuur = universum

Natuur = landschap

Jean-Jacques Rousseau

Charles Darwin (1809 - 1882) Natuur = wildernis

Friedrich Nietzsche 1844 – 1900 Wille zur Macht

Hans Jonas (1903 - 1994) Das Prinzip Verantwortung. Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation. 1979 Handel zo dat de effecten van je handelen verenigbaar zijn met het voortbestaan van echt menselijk leven op aarde  Handel zo dat je de voorwaarden voor het voortbestaan van echt menselijk leven op aarde niet in gevaar brengt Handel zo dat je de integriteit van toekomstige generaties respecteert

Natuur = reservoir Antropocentrisme – biocentrisme Grondstof - Intrinsieke waarde Toekomstige generaties Duurzaamheid Biodiversiteit Natuur = reservoir

Casus Een milieukundige is werkzaam bij de afdeling “Natuurontwikkelingsprojecten” van een landelijke organisatie. Deze afdeling maakt natuurgebieden geschikt voor herintroductie van bedreigde planten-soorten, bijvoorbeeld door het afgraven van vermeste bodemlagen of het ver-wijderen van de bestaande vegetatie. Het tot stand brengen van een stabiel eco-systeem neemt tijd in beslag, ten gevolge van habitatfragmentatie en beperkte verspreidingscapaciteit van de diverse soorten. Een onderzoeksproject wil hierin meer inzicht geven. Wanneer bulldozers en zaagmachines ten tonele verschijnen, leidt dit tot protesten bij het publiek (met name wandelaars). De bezwaren nemen toe wanneer in eerste instantie ruigtevegetatie (brandnetels, distels en zuring) bezit neemt van het terrein. Hebben de onderzoekers wel het recht het bestaande ecosysteem op te offeren aan een andere, toekomstig ecosysteem? Er wordt een openbare bijeenkomst belegd. De onderzoeker legt uit dat authentieke vegetatie, die door toedoen van de mens verdwenen is, weer een kans moet krijgen. Een kwestie van geduld. 

Casus: de bultrugwalvis Na jaren van onderhandelen door de VN op internationaal niveau wordt overeenstemming bereikt met landen die bij jacht op walvissen zijn betrokken. Vanaf 1 januari 2005 zal een moratorium op de walvisjacht van kracht zijn. De populatieomvang van een aantal walvissoorten heeft een kritische grens bereikt. Voortzetting van de jacht zou in extinctie resulteren. Het moratorium duurt 15 jaar. Daarna worden de onderhandelingen heropend. Voorstanders van voortzetting van de jacht hopen dat na 15 jaar de walvispopulaties zich voldoende zullen hebben hersteld om continuering mogelijk te maken. Tegenstanders van de walvisvangst hopen dat na een moratorium van 15 jaar de betrokken landen voldoende economische alternatieven zullen hebben ontwikkeld om van walvisvangst af te zien. In Groenland en Canada woonachtige Inuit communities weigeren echter het moratorium in acht te nemen. Zij worden gesteund door een internationale organisatie, waarin ook antropologen zitting hebben. Zij benadrukken dat het moratorium het einde van de eigen Inuit-cultuur tot gevolg zal hebben. Walvisjacht maakt deel uit van de identiteit van Inuit-gemeenschappen. Omdat deze gemeenschappen zijn uitgerust met moderne middelen zoals harpoenen die door een kanon worden afgeschoten en van een granaat zijn voorzien die bij contact met het prooidier tot ontploffing komt, is de vangst aan dieren jaarlijks aanzienlijk en zal voortzetting van de jacht een ernstige bedreiging voor het voortbestaan van met name de bultrugwalvis vormen. Japen heeft al laten weten dat, indien de Inuit het recht behouden op de bultrugwalvis jacht te maken, Japan zich niet verplicht zal achten het moratorium te respecteren. Er wordt een speciale VN-commissie in het leven geroepen.