De Jeugdgezondheidszorg dichtbij Eline Dubbeldam Handreiking Flexibilisering contactmomenten Jeugdgezondheidszorg 0 – 19 jaar Voorstellen

Opdracht Veldonderzoek: op zoek naar goede en verantwoorde modellen flexibilisering in de Jeugdgezondheidszorg 0 – 19 jaar Dit bleek een inspirerende opdracht ! Ik heb met veel JGZ professionals, managers en stafmedewerkers kunnen spreken ! Jaarcongres 15 december 2011

Aanpak Mogelijkheden van flexibilisering JGZ Motivatie tot flexibilisering JGZ Onderzoek in de praktijk Kenmerken van 3 modellen De 3 modellen Tot slot … Wat kan ik u in 5 minuten presenteren? In ieder geval, hoe heb ik het aangepakt. Wat zijn de mogelijkheden tot flexibilisering? Of gaat het om modernisering? Waarom willen JGZ organisaties flexibiliseren? Waar zijn organisaties al mee bezig? Wat heeft het veldonderzoek opgeleverd? Wat zijn goede modellen en wat zijn de kenmerken ervan? Op basis waarvan? En tot slot hoe zien de 3 verantwoorde modellen eruit ! Jaarcongres 15 december 2011

Welke mogelijkheden ? Leeftijd: zie richtlijn, Inhoud; evidence based (signalering hartafwijkingen, afnemen van de PKU, gehoorscreening, uitvoer vaccinaties) zie ook het zgn. ABC rapport. Vorm van het contactmoment? Consult, huisbezoek, een digitaal contact, een triage enz. Focus: is het een individueel contactmoment of een collectief moment; je huurt een sportzaal om alle vaccinaties uit te voeren bij een groep ? Of doe ik een groepsvoorlichting voor ouders/jongeren die een indicatie hiervoor hebben? Jaarcongres 15 december 2011

Leeftijd (gebaseerd op de Richtlijn Contactmomenten) Inhoud Focus Vorm Discipline Extra zorg Leeftijd (gebaseerd op de Richtlijn Contactmomenten) Inhoud (Activiteiten Basistakenpakket JGZ 0 – 19 jaar per Contactmoment ) Focus (individueel of collectief) Vorm (consult, huisbezoek, inloopspreekuur, telefonisch of digitaal contact of consult) Discipline (arts, verpleegkundige, verpleegkundig specialist of doktersassistent(e) Extra zorg (individueel of collectief) In de richtlijn gaat het om sleutelleeftijden, deze zijn in het zgn. ABC beschreven. Focus: is het belangrijk het individuele kind/jongere/ouder face to face contact, of is het vaccinatiemoment voldoende, of is het goed om met kinderen op dezelfde leeftijd een opvoedingsthema te bespreken, waarin ouders elkaar ontmoeten en elkaar kunnen versterken? Vorm; waar heeft deze ouder behoefte aan? Heeft deze voldoende ervaring en gaat het goed met het kind? Is er voldoende vertrouwen dat ouders met een vraag even binnen kunnen lopen of is een telefonisch consult toereikend? Welke discipline en daarmee welke competentie is nodig voor de inhoud van het contactmoment. Triage methodiek, waarbij het kind of de jongere bij de juiste professional terecht kan. En hoe richten we de extra zorg in ? En is dat toereikend? Jaarcongres 15 december 2011

Motivatie om te flexibiliseren Tijd en ruimte voor extra (preventieve) zorg JGZ voor (groepen) kinderen/gezinnen /jongeren die dat nodig hebben Budget van gemeenten Verschillende ouders/gezinnen/ en jongeren Visie op geïntegreerde JGZ 0 – 19 jaar (doorgaande lijn van de JGZ) CJG ontwikkeling en profilering van de jeugdgezondheidszorg Ontwikkelingen transitie Jeugdzorg Gemeenten moeten bezuinigen, organisaties worden uitgedaagd om de zorg efficiënt maar ook met kwaliteit in te richten. Hoe doe je dat? Is het maatwerk wel toereikend? Om welke percentage gaat het? Extra zorg, van licht preventief tot complexe zorg met zorgcoördinatie door de JGZ. Ouders en kinderen hebben verschillende behoeften, maar krijgen eenzelfde aanbod. Wat vinden ouders er zelf van ? Wat zijn nieuwe opgaven van de JGZ, wat komt er op de JGZ af met de stelselwijziging? Jaarcongres 15 december 2011

Onderzoek in de praktijk Eerste 6 maanden; relatie, risicotaxatie, zorgpaden Afstemming met ouders over volgend contactmoment Ervaren ouders van 2e en volgende kinderen zonder problemen komen in aanmerking voor minder contactmomenten Samenvoegen van bepaalde contactmomenten t.b.v. een extra contactmoment bv. op 2 ½ jaar of extra zorg Evaluatie van de Richtlijn Contactmomenten Veel JGZ organisaties zoeken naar kaders flexibilisering Zon MW Vernieuwing Uitvoeringspraktijk, TNO en Academische Werkplaatsen Uit een inventarisatie onder de leden van Actiz bleek: de meeste organisaties werken binnen de beleidsvrijheid van de Richtlijn Contactmomenten. Vanuit het perspectief van het kind, de behoefte van de ouder en de inschatting of de beoordeling van de professional. Zo consumeert het ene kind meer dan het andere kind. Uitgangspunt is alle kinderen in beeld. Jaarcongres 15 december 2011

Veel diversiteit ! Veel diversiteit ! JGZ organisatie 0 – 4 jaar, 4 – 19 jaar, 0 – 19 jaar. En ook een zoektocht naar kaders of goede voorbeelden ! Welke vormen sluiten aan bij de locale situatie. Jaarcongres 15 december 2011

Gezamenlijke kenmerken van 3 modellen Kwalitatief goed basisaanbod (gebaseerd op de Richtlijn Contactmomenten) Extra tijd en ruimte voor kinderen/jongeren die extra aandacht nodig hebben; de risicozorg is op een verantwoorde manier ingericht Werken met een (pedagogische) visie (ouders en kinderen centraal) De JGZ werkt ook vraaggericht, outreachend dichtbij ouders en kinderen Flexibilisering/differentiatie JGZ 0 – 4 jaar t.b.v. een contactmoment 15/16 jaar Gebruik ernst- of risicotaxatie instrument en/of evaluatiemomenten Betrokkenheid van de IGZ Modellen nog in ontwikkeling; volgen door monitoring en onderzoek Met flexibiliseren hebben we een doel voor ogen. Een visie, waarin we zowel ouders als professionals in hun kracht willen zetten. Ondersteunend is onze visie, of een pedagogische visie, aansluiten bij de ervaring en beleving van ouders. We willen ook dichtbij ouders en kinderen werken, zodat zij ons snel weten te vinden, als dat nodig is. M.a.w. meer vraaggericht. We zien ook andere contactmomenten inrichten voor de JGZ waarin de risico’s van onze samenleving bij jongeren eerder gesignaleerd worden, er een preventief aanbod is en waar we met doelgroepen aan de slag willen gaan. Samenwerken met partners waar kinderen en ouders dagelijks komen. Een goed taxatie instrument of een evaluatiemoment. Jaarcongres 15 december 2011

1e model Het contactmoment van 7 ½ maanden op indicatie Het contactmoment van 11 maanden een vaccinatie/op indicatie een consult Met een lichte differentiatie in het basisaanbod ontstaat er tijd ruimte voor een (extra) contactmoment 15/16 jarigen Op indicatie een groepsvoorlichting bij 4/5e maand en bij 13 jaar Lager dan een gemiddelde risicoverdeling, met > 80% gaat het goed, <15 % met een iets verhoogd risico en 5 % kinderen/gezinnen met een verhoogd risico Je kunt de eerste variant als een optimale variant zien; Jaarcongres 15 december 2011

2e model In het basisaanbod veel differentiatie – in afstemming met ouders een consult, een vaccinatie, inloopspreekuur of een groepsvoorlichting Extra zorg voor (groepen) kinderen gedefinieerd op vastgestelde momenten I.p.v. het contactmoment 7 ½ maand; tussen 6 en 9 maanden een gedifferentieerd aanbod op indicatie In het basisaanbod een contactmoment van 11 jaar inclusief een groepsvoorlichting Extra zorg gebaseerd op een gemiddeld risico; 80% waar het goed mee gaat, 15 % met een iets verhoogd risico en 5 % met een verhoogd risico. In het 2e model is er sprake van een andere risicoverdeling, veel differentiatie in het basisaanbod, in afstemming en op vast momenten een evaluatie met ouders, waarbij er teruggekeken wordt, maar ook vooruit, wat heeft dit kind en deze ouder nodig bij het volgende moment? Collectieve voorlichting kan ofwel met de kinderen op school ofwel met ouders, aangesloten bij de thema;s van school en bij de leeftijd. (middelengebruik, pubertijd, pesten enz. ) Jaarcongres 15 december 2011 2011

3e model De basiszorg 0 – 19 jaar bestaat uit 12 individuele en 9 collectieve contactmomenten (4 maanden, 8 maanden , 11 maanden, 4 jaar, groep 1, groep 7, de massa vaccinatiemomenten en een groepsvoorlichting op het MBO) Verpleegkundige inloopspreekuren 0 – 19 jaar CJG Verpleegkundige inloopspreekuren op school JGZ participeert vast in de (voorschoolse) ZAT Contactmoment 15/16 jaar (jaar voor eindexamen) Extra zorg in doelgroepen geformuleerd Extra zorg gebaseerd op <80% waar het goed mee gaat, > 20 % met een verhoogd risico, waarvan 5 % met een hoog risico Het eerste gezonde kind 2. gezonde 2e en volgende kinderen 3. kinderen met kindfactoren, enkelvoudige problematiek of (psycho) sociaal gebied 4. Kinderen met lichte (eenvoudige of enkelvoudige) problematiek in de omgeving , m.n. opvoeding 5. Multiprobleem; kinderen en gezinnen die op meerdere gebieden problemen hebben Jaarcongres 15 december 2011

Hoe verder? Nog even, en dan zitten we onder de Kerstboom ! Voor velen een moment van ontspanning… maar in januari pakken we de thema’s weer opnieuw op ! Jaarcongres 15 december 2011

Tot slot ! Uitgave Handreiking Flexibilisering Contactmomenten Januari 2012 Website NCJ www.ncj.nl. Bedankt voor uw aandacht ! Jaarcongres 15 december 2011

Presentatie Commissie Jeugd Actiz| woensdag 19 januari 2011