Agentuur- en distributie overeenkomst, vervoer en intellectuele eigendomsrechten Week 7

Agentuurovereenkomst I agent bemiddelt voor één of meer opdrachtgevers bij de totstandkoming van overeenkomsten gaat om vertegenwoordiging wettelijke regeling: art. 7:428ev BW, is gebaseerd op Europese richtlijn gevolg: binnen hele EU soortgelijke regeling © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Agentuurovereenkomst II probleem: einde van de agentuurovereenkomst (arrest Ingmar Eaton) agent heeft naast de gewone provisie, recht, bij einde van de overeenkomst, op een goodwillvergoeding / klantenvergoeding (art. 7:442 BW) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Distributie overeenkomst I distributeur koopt bij exporteur en verkoopt door in eigen land geen wettelijke regeling distributie overeenkomst er zijn twee overeenkomsten: distributie overeenkomst en koopovereenkomst © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Distributieovereenkomst II bij gebrek aan rechtskeuze: het recht van het land waar de distributeur is gevestigd arrest Häker Bosma probleem: einde van de distributieovereenkomst arresten Barbiepop en Wijnkopers © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Arrest Häker-Bosma de in Duitsland gevestigde onderneming Häker zegt de dealer ovk met de in Nederland gevestigde onderneming Bosma op Bosma eist schadevergoeding bij Nederlandse rechter o.g.v. art 5 sub 1 EEX-V (het huidige art. 5 lid 1 Brussel I) Häker verweert zich en stelt dat de Duitse rechter bevoegd is © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Arrest Häker-Bosma vraag: is de Nederlandse rechter bevoegd o.g.v art. 5 sub 1 EEX-V (het huidige Brussel I)? © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Arrest Häker-Bosma I Brussel I EVO-V criterium art 5 sub 1: "voor het gerecht van de plaats waar de verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt, is uitgevoerd of moet worden uitgevoerd” EVO-V internationale overeenkomst? rechtskeus? (art. 3) duidelijke aanknopingspunten ? (art. 4 lid 1) kenmerkende prestatie?(art 4 lid 2) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Arrest Häker-Bosma II a. wat voor soort ovk? dealer ovk b. wat is kenmerkende verbintenis bij een dealer ovk? Prestatie v/d dealer c. waar is de dealer gevestigd? Nederland Dus Nederlands recht © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Arrest Häker-Bosma III   Nederlandse rechter bevoegd o.g.v. art 5 sub 1 EEX-V(Brussel I) d. waar moet volgens Nederlands recht de dealer ovk worden uitgevoerd ? de plaats waar de dealer is gevestigd © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Vervoersovereenkomst overeenkomst waar de ene partij zich tegenover de andere partij verbindt om goederen te vervoeren partijen vervoerder verzender ontvanger © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Verplichting vervoerder de vervoerder is verplicht om de getransporteerde goederen, zonder verlies, vertraging of beschadiging af te leveren op het afgesproken adres op de vervoerder rust een resultaatsverbintenis © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Vervoerder & Expediteur onderscheid is van belang voor aansprakelijkheid aansprakelijkheid van vervoerder is dwingendrechtelijk beperkt ook afhankelijk van algemene voorwaarden schade beperkt tot maximaal bedrag per eenheid vervoerd gewicht © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Vervoersovereenkomst Koopovereenkomst, evt incoterms Verkoper evt.afzender Koper evt.afzender Vervoers- overeenkomst Vervoers- overeenkomst of Vervoerder © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Opdrachtgever/verkoper Koopovereenkomst evt. incoterms Opdrachtgever/verkoper expeditieovereenkomst Expediteur vervoersovereenkomst Vervoerder Ontvanger/koper © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Opdrachtgever/verkoper Koopovereenkomst evt. incoterms Opdrachtgever/verkoper expeditieovereenkomst Expediteur/eigen vervoerder Ontvanger/koper © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Internationaal vervoer elk vervoer heeft eigen verdrag wegvervoer: CMR spoorvervoer: CIM luchtvervoer: Montreal zeevervoer: Hague rules Hague Visby rules veel dwingend recht © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Vrachtbrief belangrijke functies: bewijs van de tussen de afzender en de vervoerder gesloten vervoerovereenkomst ontvangstbewijs de vervoerder tekent voor (goede) ontvangst van de goederen van de verlader en de geadresseerde tekent voor (goede) ontvangst van de goederen van de vervoerder informatiedrager © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

CMR is van toepassing op alle vervoer over de weg van of naar een bij het verdrag aangesloten land is ook van toepassing bij binnenlands transport als onderdeel van internationaal transport is dwingend recht (art. 41 CMR) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Aansprakelijkheid weg vervoerder wanneer de vervoerder er niet in slaagt om deze resultaatsverbintenis te realiseren, rust op hem een vermoeden van aansprakelijkheid de bewijslast voor ontheffing van de aansprakelijkheid rust op de vervoerder © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Aansprakelijkheidsbeperking nationaal wegvervoer de Algemene Vervoers Condities (AVC) (Nederland) bepalen dat de vervoerder ten opzichte van de opdrachtgever aansprakelijk is voor een gelimiteerd bedrag per kilo die verloren gegaan of beschadigd is. © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Aansprakelijkheidsbeperking internationaal wegvervoer CMR is dwingend van toepassing de limitering van de maximale aansprakelijkheid is bepaald in de mondiale rekeneenheid, geheten Special Drawing Rights (SDR) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Opzet of bewuste roekeloosheid de vervoerder kan zich niet beroepen op de CMR aansprakelijkheidsbeperkingen, indien de schade voortkomt uit zijn opzet of bewuste roekeloosheid (art. 29 CMR-V) arrest Overbeek-Cigna © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Retentierecht vervoerder het recht van de vervoerder om een zaak die hij onder zich heeft van een schuldenaar niet terug te geven, zolang de debiteur zijn schuld niet heeft voldaan bestaan en inhoud van het recht van retentie worden beheerst door het recht dat van toepassing is op de rechtsverhouding (arrest Daf) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Cognossement begrip uit de scheepvaart belangrijke functies: het bewijs van de vervoerovereenkomst ontvangstbewijs eigendomstitel de houder van het originele cognossement is eigenaar van de goederen © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Intellectueel eigendom recht op een idee intellectuele eigendomsrechten: octrooi auteursrecht tekeningen- en modellenrecht merkenrecht © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Territoriale gebondenheid intellectuele eigendomsrechten gelden per staat europees octrooi (31 staten) één aanvraag kan worden ingediend bij het Europees Octrooibureau verlening resulteert in afzonderlijke losse nationale octrooien © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Uitputting een rechthebbende op een intellectueel eigendomsrecht heeft zijn recht uitgeput indien hij het product in de handel heeft gebracht binnen de Europese Unie de rechthebbende kan dan de handel tussen de Lidstaten niet meer belemmeren o.g.v. zijn intellectueel eigendomsrecht (arrest Silhouette Davidoff) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Octrooi uitvinding (art. 2 ROW) monopolie namaak mag, tenzij... octrooi = Nederlandse naam patent = engelse naam © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Wanneer octrooi? nieuwheid (art. 4 ROW) inventiviteit (art. 6 ROW) indien zij géén deel uitmaakt van de stand der techniek, wereldwijd inventiviteit (art. 6 ROW) indien zij voor een deskundige niet op een voor de hand liggende wijze voortvloeit uit de stand van de techniek industrieel toepasbaar (art 7 ROW) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Auteursrecht def (art. 1 AW): "Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld" © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Het auteursrechtelijk beschermd werk voorwerp: boeken, kranten, brochures, foto's etc muziek, film, video, computerprogramma’s etc tekeningen, schilderijen, kaarten etc schoenen, truien, koffers etc een goed idee wordt niet beschermd © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Maker de maker wordt beschermd werknemer (art. 7 AW) maakt een werknemer een auteursrechtelijke werk voor een werkgever, dan heeft de werkgever in beginsel auteursrecht © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Ontstaan het "maken" is voldoende, het moet voor anderen waarneembaar zijn © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Merkrecht merkenwet geldig in: BENELUX waarom merkrecht? heeft te maken met industrialisatie en het onderscheiden van waren en diensten © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Functies van een Merk onderscheiden (herkomst) garantie reclame © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Wat is een merk? een merk is een teken om waren of diensten van een onderneming te onderscheiden(art. 1 BMW) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Wat kan een merk zijn? naam (Philips,Heineken,Shell, Blokker etc) tekening letters (KLM, NS, 7 UP) cijfers (deodorant 8 x 4) vorm (Grolsch beugelfles, fles WC-Eend) logo (de schelp van Shell) verpakking kleur (blauwe kleur Camping Gas, gele kleur Zwitsal baby verzorging) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Onderscheidend vermogen tekens met onvoldoende onderscheidend vermogen zijn géén merk bijvoorbeeld: tomaat, euro, lekker een merk moet kunnen individualiseren beslissend is of het publiek het teken opvat als merk beschrijvende merken zijn juridisch ongeschikt bijvoorbeeld “Schoon" voor schoonmaakmiddel of "Jeans" voor broeken © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Deponeren depot heeft een soort bewijsfunctie duur: merk wordt geregistreerd voor 10 jaar, kan onbeperkt worden verlengd, als het merk gewoon wordt gebruikt © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Merken zijn territoriaal gebonden een merkrecht geldt per land gemeenschapsmerk, of Europees merk door middel van een Europese registratie verkrijgt men, middels één aanvraag, bescherming voor alle landen van de Europese Unie © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Tekeningen en modellen bij een tekening of model gaat het om het uiterlijk van een voortbrengsel of een deel daarvan tekeningen zijn tweedimensionaal, modellen zijn driedimensionaal © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Tekeningen en modellenrecht omschrijving (art. 1 BTMW) nieuw uiterlijk van een voortbrengsel met een gebruiksfunctie het gaat om vormgeving bijvoorbeeld LEGO blokjes tekening = twee dimensionaal model = drie dimensionaal model moet nieuw zijn (art. 4 lid 1 BTMW) © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Verkrijging modelrecht bescherming van tekeningen en modellen wordt verkregen door eerste depot, binnen de Benelux (art. 3 BTMW) een modelrecht voor de gehele Europese Unie is te verkrijgen, analoog aan het Gemeenschapsmerk © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Onderscheid modelrecht en octrooirecht modelrecht gaat over het uiterlijk van een voorwerp octrooi gaat over een technische uitvinding © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Faillissement een algemeen beslag op het vermogen van een debiteur ten behoeve van de gezamenlijke crediteuren territoriale werking arrest Vleeschmeesters © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Europese insolventie verordening Europese verordening (Verordening (EG) Nr. betreffende insolventieprocedures van toepassing bij grensoverschrijdende faillissementen arrest Vennink - Fortisbank arrest Eurofood © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Rechter en recht hoofdprocedure: de rechter van de lidstaat waar het “centrum van de voornaamste belangen” van de schuldenaar zich bevindt het recht van de lidstaat waar de procedure is geopend beheerst de gevolgen van de procedure © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl

Samenvatting EVO-Verdrag EEX-VO (Brussel I) Weens koopverdrag WCOD welk recht is van toepassing op een verbintenis uit een internationale overeenkomst? EEX-VO (Brussel I) welke rechter is bevoegd bij handels- of burgerlijke zaak? plaats van de gedaagde art 2 uitz: waar de verbintenis wordt uitgevoerd (art 5 sub 1) int onrechtmatige daad (art.5 sub 3) Weens koopverdrag het recht van het WKV is van toepassing op internationale proffessionele handelskoop betreffende roerende lichamelijke zaken uitz eigendom, dan EVO-V WCOD welk recht is van toepassing op een internationale onrechtmatige daad volgens Nederlands recht? Rome II welk recht is van toepassing op een internationale onrechtmatige daad volgens Europees recht? © 2008 mr. J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl