0 NME en LvDO ontwikkeling Overgangsjaar 2012, visie op toekomst, programma Drs. R.M. van Raaij, Directie Kennis en Innovatie, secretaris Regiegroep

1 Inhoud: - veranderende politieke context - NME en LvDO, conceptueel samen - huidige programma’s NME en LvDO - overgangsjaar Visie op toekomst - programma ?

2 NME en LvDO, de positie van educatie in het beleid Het beleidspalet: - juridische instrumenten (wetgeving, AMVB, …) - financiële instrumenten (subsidies, belasting, boete,..) - voorzieningen en technologie - sociale instrumenten (bewustzijn, voorlichting, kennis, innovatie, attitude, gedragsverandering, participatie, verantwoordelijkheid,…. WAT en hoe je een instrumentenmix inzet is afhankelijk van beleidsvisie, opvattingen over rol overheid, marktwerking, actorenveld, eigenschap van de opgave, …

3 NME, de positie van educatie in het beleid (2) Wanneer welk beleidsinstrument: - matrix van feiten en waarden - Sabatier en drie niveaus van sturing - single-loop, dubble-loop, triple-loop Alles van waarde is weerloos, zachte waarden, harde waarden Natuur en Milieu als collectieve waarden?? Onderwijs als randvoorwaardelijk voor ontwikkeling, welzijn, economische ontwikkeling, draagvlak voor …. Educatie is MEER dan onderwijs: formal-informal-nonformal

4 NME, de positie van educatie in het beleid (3) Internationale context: UN, EU, verdragen (Cepa) Nationale context: beleid N, M, O, W, S, regeerakkoord Provinciale context: Statenprogramma, partijprogr. Lokale context: collegeprogramma, onderwijsbeleid Bestuurlijk/politieke kracht, maatschappelijke vraag, bedrijfsleven Eigen ‘motieven’  kracht én valkuil

5 Huidige beleidscontext - Economische groei, groene economie ? - markt, bedrijven, innovatie - Samenleving zelf aan zet (vgl. De Energieke Samenleving) Maarten Haaijer, Planbureau voor de Leefomgeving EL&I : Topsectoren, Human Capital Agenda, Green Deals I&M : Agenda Duurzaamheid BZK : Agenda Burgerschap OCW ??

6 NME en LvDO conceptueel samen: EE and ESD ( NME : ecologische basisvorming, arrangementen, lokale acties, Platform NME, groen gelinkt, witte vlekken. LvDO : onderwijsnetwerken, Kennisnet, duurzame beleidsvorming, Rijksduurzaamheidsnetwerk, Eiwitdialoog, energietransitie, 12 programma’s decentraal, sociaal leren. Concept: De paddestoel 1: Herfst, mycelium, plaatjes, buisjes, eetbaar De paddestoel 2: symbiose, kringloop, …. De paddestoel 3: Leren van de Natuur, circulaire economiewww.unece.org/env/esd

7 Huidige programma’s NME en LvDO NME: Agenda Water, Energie, Groen (biodiversiteit, voeding) arrangementsprincipe, kennisinfrastructuur, witte vlekken, Platform NME, Groen Gelinkt, Kennis voor NME, bestuurlijke samenwerking, (regionale) netwerken, GDO, VVM, professionalisering, NME 2.0, COP’s, …. LvDO : onderwijsnetwerken, DHO, DMBO, Dpabo, Kennisnet, Leerlijn NME/LvDO, Kernleerplan, duurzaam inkopen, P4-scan, Dag van de Duurzaamheid, sociaal leren, Multiactor processen, integrale gebiedsontwikkeling, Cradle to Cradle, MVO, competences for ESD, G2G, …. Portfolio ca 400 regionale projecten, UNESCO chairs, Rio + 20

8 Overgangsjaar 2012: - uitloop projecten - opschalen en verankeren NIET; nieuwe projecten/arrangementen - verdere versterking infrastructuur, Groen Gelinkt - bestuurlijke samenwerking, witte vlekken - (regionale) netwerkvorming Herziening Agenda (Topgebieden, Agenda Duurzaamheid) Herziening Provinciale ambitiestatament, COP’s, Professionalisering, Leren van de Natuur,..

9 Visie op de toekomst: stip op de horizon: mensen zijn competent om bij te dragen aan duurzame samenleving  via duurzame economie Technologische innovatie – sociale innovatie * beroepscompetenties * burgerschapscompetenties Wie: Jeugd, gehele onderwijssysteem + buitenschools maar ook : burgers (consument, participatie, ….) maar ook : bedrijven (MVO, circulaire economie, …) belangrijk: Co—creatie, gouden driehoek, 5 O’s, 3 P’s,

10 Visie op de toekomst 2: Inhoudelijke agenda : Water, Energie (klimaat), Biodiversiteit, voedsel, grondstoffen (afval), … (mobiliteit ?) Plus : MVO, duurzaam consumeren-produceren, integrale gebiedsontwikkeling, onderwijsprocessen (leeropbrengst) Waar en hoe: PPS: overheden, onderwijs, bedrijven, NGO’s Co- financiering, Co-productie, co-creatie (Kennis- Educatie – Innovatie Deals) Infra: Landelijk + decentraal (provincies), netwerken, Kennis- en Ervarings- Netwerk (expertise centrum)

11 Programma 2013 – 2016 ? Proces ! Aansluiten Kabinetsbeleid (Topsectoren, HCA, Agenda Duurzaamheid PPS constructie : coalities bedrijven, overheden, kennis, NGO’s Financieringsconstructies, Europese middelen ? Visie naar Kabinet Programmeren: bestuurlijke samenwerking, interdepartementaal, Prorail versus NS reizigers Voorjaar 2012 naar Tweede Kamer

12 Ik wens ons allen veel succes !!