De Beroepscode, kompas voor de professional in het CJG Goedemorgen dames en heren, Als vijfde spreker in de rij mag ik u namens NIP en NVO iets vertellen over hoe de beroepsverengingen met hun beroepscodes kunnen bijdragen aan een verbetering van de kwaliteit van het aanbod aan ouders en kinderen. Mijn naam is Wilma Lozowski. Ik ben beleidsmedewerker van de sector Jeugd van het NIP. Ik sta hier mede namens de NVO met wie we veel samenwerken. Psychologen, Kinder- en jeugdpsychologen in het bijzonder werken net als pedagogen en orthopedagogen en onderwijskundigen in heel veel verschillende werkvelden. In de JGZ, op scholen, in de jeugdzorg, in de jeugd-ggz, in de lvg-zorg en in justitiële jeugdinrichtingen Op dit moment zijn we nauw betrokken bij een groot aantal ontwikkelingen. Ik noem er enkele zonder volledig te kunnen zijn: het Actieplan professionalisering jeugdzorg, de professionaliseringsagenda voor de CJG’s, de stelselherziening, het passend onderwijs, dyslexie, de invoering meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling én de bezuinigingen in de Geestelijke gezondheidszorg. Er is in het “jeugdveld” veel gaande en daar heeft u en hebben onze leden mee te maken. In kort bestek wil ik u laten zien wat de beroepsverenigingen en hun beroepscodes in deze roerige tijden kunnen betekenen voor professional die ondertussen moet zorgen voor optimale dienstverlening 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

NIP en NVO: beroepsverenigingen De beroepscode Het CJG - advies beroepsverenigingen over toegang tot zorg in een nieuw stelsel Allereerst nog een kleine uitleg over wat beroepsverenigingen nu eigenlijk zijn, wat doen ze? Daarna zal ik iets dieper in gaan op de beroepscodes. En tot slot wil ik nog kort stil staan bij het advies dat een aantal beroepsverengingen eind augustus hebben aangeboden aan dhr van Gastel – directeur generaal van het miniserie over hoe de toegang tot zorg kan worden ingericht als straks het stelsel voor de Zorg voor de jeugd wordt herzien. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Beroepsverenigingen NIP Nederlands instituut van psychologen 1938 - 13 Beroepsverenigingen NIP Nederlands instituut van psychologen 1938 - 13.000 leden -> 3000 K&J NVO Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen 1962 – 5500 leden Centraal: Bevorderen kwaliteit beroepsuitoefening Beroepsverenigingen zijn voor velen onbekend. Het Nederlands instituut van psychologen (NIP bestaat inmiddels al bijna 75jaar en de NVO volgend jaar 50 jaar Het doel van de beroepsverenigingen, de belangen van de beroepsgroep behartigen én zorg te dragen voor de kwaliteit van de beroepsuitoefening, staat momenteel weer volop in de belangstelling. In de roep om minder regels en het wijzigen van structuren wordt de professional steeds belangrijker. Ook wordt erkend dat de kwaliteit van de relatie tussen cliënt en hulpverlener van wezenlijk belang is voor de effectiviteit van de hulp. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Een kleine greep uit de boeken waaruit blijkt dat er aandacht is voor de herwaardering van het vakmanschap. En ook zonmw gaf in het kader van het project diversiteit in het jeugdbeleid extra aandacht aan het vakmanschap. Door de kanteling van structuur naar de professional in the lead, komt een grotere verantwoordelijkheid te liggen bij de professional. Dat betekent dat die professional gesteund zal moeten worden; een kompas geboden zal moeten worden om echt tot betere zorg te komen. De beroepsverenigingen gebruiken daarvoor een aantal middelen: 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Registraties , waarmee de vakbekwaamheid wordt geborgd Middelen van NIP en NVO Beroepscode Registraties , waarmee de vakbekwaamheid wordt geborgd Werkgroepen, bijeenkomsten, congressen Website en ledennet www. psynip.nl; www.nvo.nl Nieuwsbrieven en bladen NIP en NVO werken samen met o.a. beroepsverenigingen AJN, BMJ, LVE, NVMW, NVvP, NvdA, V&VN cliëntenorganisaties LPggz, LCFJ kennisinstituten NJI, NCJ, Kenniscentrum kinder- en jeugdpsychiatrie, Trimbos, Zonmw brancheorganisaties Jeugdzorg Nederland, Actiz, GGD-nederland, GGZ-Nederland, MO-groep, PO-raad, VO-raad, LECSO overheden VNG, VWS, OCW, V&J Persoonlijk advies aan leden en de cliënten van leden Richtlijnontwikkeling (Jeugdzorg, GGZ, JGZ) Tuchtrecht Middelen die NIP en NVO gebruikt om haar leden te ondersteunen en bij te dragen zijn o.a. De beroepscode, waarover straks meer……………………… Het houden van registraties waardoor mensen kunnen laten zien dat ze een bepaald vakbekwaamheidsniveau hebben. leren en blijven leren is daarbij het motto. Het organiseren van werkgroepen , bijeenkomsten en congressen om leden in staat te stellen up to date te blijven in hun vak en met beroepsgenoten in contact te komen. Via website en ledennet informeren we de leden We brengen digitale nieuwsbrieven uit. En we werken samen met heel veel partijen in het land: andere bvén, cliëntorganisaties, kennisinstituten en brancheorganisaties en overheden. Immers al die partijen hebben hun eigen verantwoordelijkheden en zullen samen tot een aanbod moeten komen. Leden kunnen ook bij ons terecht voor persoonlijk advies. Leden dragen ook bij aan richtlijnontwikkeling . wat is de laatste stand van de wetenschap en wat betekent dat voor de beroepsuitoefening? De relatie cliënt – professional is belangrijk, maar ook dat er gebruik gemaakt wordt van evidence based methoden. en tot slot zijn alle leden gebonden aan hun beroepscode en dat kan betekenen dat aan ze via het tuchtrecht gevraagd wordt om verantwoording af te leggen over keuzes die zij gemaakt hebben in hun beroepsuitoefening. En daarmee bij te dragen aan de verdere ontwikkeling van de beroepsnormen van het vak. Het tuchtrecht is immers een middel om te corrigeren daar waar nodig en vooraL om van te leren als gehele beroepsgroep. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Richtsnoer en steun in de rug – kompas voor het professioneel handelen De beroepscodes Richtsnoer en steun in de rug – kompas voor het professioneel handelen Hulpmiddel bij het maken van afwegingen Voor de cliënt & beroepsbeoefenaar Maatstaf De beroepscodes geven door de beroepsgroep ontwikkelde gedragslijnen voor het handelen van de professional. Het zijn vrij algemeen geformuleerde normen omdat ze voor een breed werkterrein gelden. Het is aan de individuele beroepsbeoefenaar om ze steeds in de concrete situatie in te vullen. Het is dus een kompas en geen voorgeschreven route van zo moet je handelen. Het is net als met een tom tom ook die moet je niet blindelings blijven volgen want dan kan je in GEVAARLIJKE situaties TERECHT KOMEN Bijvoorbeeld als de weg opgebroken is of bijvoorbeeld in de bergen als de tom tom de hoogteverschillen niet helemaal door heeft, Dan kan de tom tom volgen betekenen dat je ineens met je auto op een pad voor backpackers zit met je auto. Dat is niet helemaal de bedoeling Je moet dus zelf blijven afwegen wat in het concrete geval handelen conform de beroepscode is Bij het opstellen van de codes , die overigens voortdurend besproken worden en periodiek worden bijgesteld, is er vanuit gegaan dat er wettelijke verplichtingen kunnen rusten op een beroepsbeoefenaar. In dat geval zal conform die regels gehandeld moeten worden en steeds bezien moeten worden hoe je zo goed mogelijk de beroepscode kunt volgen. De beroepsbeoefenaar (de pedagoog of psycholoog in het geval van NIP en NVO) zal steeds zelf in staat moeten zijn om zelfstandig te oordelen in beroepsethische kwesties. De beroepscodes geven hem daarbij een steuntje in de rug. Wat in de concrete situatie de keuze is, wordt in dialoog met de cliënt op grond van kennis van de stand van de wetenschap bepaald door de professional. Daarbij zijn beroepscode en richtlijnen behulpzaam. De organisatie waarin de betrokken werkt bepaalt de mogelijkheden en dat wordt ook met de cliënt besproken. Tot slot is de beroepscode is een maatstaf als cliënten of collega’s van mening zijn dat een psycholoog of pedagoog niet conform de beroepscode gehandeld heeft. In dat geval kan een klacht worden ingediend bij de colleges van Toezicht 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Algemene beginselen in de beroepscodes. NIP NVO NVMW Verantwoordelijkheid deskundigheid Cliënt tot z’n recht laten komen integriteit Vertrouwelijkheid respect collegialiteit gelijkheid verantwoording Professionele & maatschappelijke verantwoordelijkheid Elke beroepsgroep heeft zijn eigen beroepscode. Dat kan verwarrend lijken, maar dat is het niet. Het is ook de kracht Het is immers een levend document van de beroepsgroep zelf, dat van “onderop” komt uit de beroepsgroep zelf. In het kader van het actieplan professionalisering jeugdzorg is een vergelijking gemaakt tussen een aantal codes EN als je de basale uitgangspunten op een rijtje zet ( hier NIP, NVO en NVMW) dan zie je dat ze op detail afwijken maar bij nadere bestudering blijkt hoe zeer ze in bedoeling en betekenis overlappen. Het gaat om de morele kwaliteit van de professionele relatie tussen professional en cliënt. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Op het goede spoor Beroepsethiek, beroepscodes en tuchtrecht in de jeugdzorg Actieplan professionalisering jeugdzorg http://www.nji.nl/eCache/DEF/1/21/094.html Over dit onderwerp meer in Op het goede spoor. En voor de jeugdzorg zullen NIP en NVO nog in het kader van de implementatie van het actieplan een toelichting geven op wat je nu aan de beroepscode hebt als werker in de jeugdzorg. Daarin zullen we ook verder inzoomen op de spanning die er kan zijn tussen een professioneel autonome professional die op grond van zij kennis en beroepscode afwegingen maakt in de hulpverleningspraktijk en het feit dat jij of zij ook werknemer is in een instelling en dus ook met “opdrachten” van zijn werkgever te maken heeft. In het kader van het project intercultureel vakmanschap zal ingezoomd wordt op de betekenis van de beroepscode voor het werken met een divers samengestelde cliëntengroep. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Gedragsregels gaan o.a. over: Dossiervorming Zelf verantwoordelijk voor professioneel handelen Rolintegriteit Deskundigheid en grenzen Eerlijkheid - respect voor autonomie van de cliënt Geheimhouding Etc.etc. Waqt staat er dan oin de beorpescodes. Zie onze websites Maar die regels gaan o.a. over Dossiervorming De professional is Zelf verantwoordelijk voor professioneel handelen Rolintegriteit Deskundigheid en grenzen Eerlijkheid - respect voor autonomie van de cliënt Geheimhouding 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

De beroepscode in de CJG-praktijk Samenwerken met zeer verschillende disciplines Laagdrempelige voorziening stelt eisen aan transparantie, deskundigheid en beroepsgeheim - Opbouwen van een CJG vergt ontwikkelen van een gezamenlijke visie Wat heb je nu aan de beroepscode in de cjg- praktijk? Het CJG bestaat niet maar de algemene lkenmerken zijn: Dat de professional moet samenwerken met zeer verschillende disciplines: dat roept vragen op zoals met wie kan ik wel en met wie kan ik geen informatie delen zonder toestemming van de cliënt. hoe zorg ik ervoor dat ik kan blijven handelen conform mijn beroepscode. Dus bijvoorbeeld dat je ook bij teambesluiten je eigen verantwoordelijkheid neemt, Laagdrempelige voorziening: Dat stelt eisen aan transparantie_ helderheid voor de cliënt van wie hij wat mag verwachten deskundigheid. zorgdragen dat de kwaliteit van de dienstverlening op orde is   Om met veel partijen samen te werken is het nodig om gezamenlijk te bespreken wat de visie is 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

Aug 2011:. Advies AJN, BMJ, NVMW, NIP, NVO en V&VN Aug 2011: Advies AJN, BMJ, NVMW, NIP, NVO en V&VN over toegang tot de zorg http://www.samenwerkenvoordejeugd.nl/nl/Actueel/Nieuwsberichten/2011/Beroepsverenigingen-adviseren-over-de-toegang-tot-zorg.html Hoe kan je de toegang tot zorg regelen als oude regelgeving wegvalt? Goed opgeleide professionals met voldoende vakbekwaamheid Gebruik maken van elkaars deskundigheid Verantwoordelijkheid nemen In augustus hebben de beroepsverenigingen een advies uitgebracht hoe je het proces van inschakelen van zorg kan regelen als we straks een nieuw stelsel hebben met minder regels. Dan zal het dus neerkomen op goed opgeleide professionals, die weten wat werkt, maar ook verantwoordelijkheid nemen en instaan voor de kwaliteit van hun werk. Ook in een nieuwe situatie kan naar onze mening de beroepscode een belangrijke rol vervullen. Als kompas voor de inrichting van goede dienstverlening. Dan heb je werkers die zorgvuldig werken Geen werk op zich nemen waarvoor ze onvoldoende toegerust zijn. Weten wanneer ze andere expertise moeten in schakelen, Goed signaleren welke belangen in het geding zijn en recht doen aan die belangen Handelen als het belang van het kind daartoe noopt. Transparant naar (beide) ouders als er bijvoorbeeld noodzak is om het beroepsgeheim te doorbreken. Een goed dossier bijhouden etc. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP

De beroepscode Wat heb je eraan. Bezoek de workshop door Mr De beroepscode Wat heb je eraan? Bezoek de workshop door Mr. Nicoline Jacobs - NVO Mr. Rosalinde Visser - NIP Voor wie nog meer weer wil weten over de beroepscode, wat je eraan hebt vooral in situaties waarin je voor ethische dillemma’s komt te staan is er vanmiddag de workshop van Nicoline Jacobs en Rosalinde Visser. Daarin is ook ruimte om eigen vraagstukken naar voren te brengen. Fijne lunch. 30 september 2011 - mr. Wilma Lozowski - beleidsmedewerker sector jeugd NIP