Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Workshop Congres Venijn III Ellen MJ Witteveen

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding De familie Beerens Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Sociale Steun -Gevolgen NAH hebben grote impact op de leefomgeving -Weer thuis wonen vraagt veel van de naasten -Het leven van de naasten moet op veel gebieden aangepast worden -Mantelzorger vervult een brugfunctie naar netwerk -Netwerk komt in een andere rolverhouding -Soms trekken mensen zich terug, gevolg is sociaal isolement -Sociale steun is belangrijk op de lange termijn, mantelzorgers realiseren zich dat niet voldoende Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 3 3

De familie Beerens Professionele ondersteuning

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Wie staat centraal in de begeleiding? -De persoon met hersenletsel -Informatie en advies aan de omgeving -De mantelzorger -Het netwerk Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 6 6

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Schema a. Sociale netwerkondersteuning voor diverse doelgroepen Naam A. De cliënt centraal B. Informatie en advies centraal C. De Mantelzorger centraal D. Het netwerk centraal Maatschappelijke steunsystemen: -Buurtzorg -Natuurlijk een netwerk -Natuurlijk een netwerkcoach -Eigen Kracht Conferentie x X Psycho-educatie Sociale Netwerkmethoden: -Haagse Sociale Netwerkmethode -Een sterk sociaal netwerk Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen Lotgenotencontacten Leergang Morele dilemma’s: ‘Waar sta ik, waar sta jij’ Familiezorg, ondersteuning voor het hele gezin Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 7 7

Zelf invullen van lijst Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 8 8

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Schema b. Sociale netwerkondersteuning rond mensen met hersenletsel Naam De cliënt centraal Informatie en advies centraal De mantelzorger centraal Het Netwerk Centraal Hooi op je vork (van Belle, 1997) X Heb ik een probleem dan? (Prinsen, 2008) x Goeie Snap van elkaar (Witteveen, 2007) MantelzorgZorg (Hilbers en Schüler, 2009) Family-centred approach (Visser, 2005) Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 9 9

Zelf invullen van lijst Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 10 10

Probleemstelling netwerkondersteuning Vanuit de organisaties -Professionals werken vaak cliënt gecentreerd -Financieringsstroom verloopt via de cliënt -Het netwerk is niet of onvoldoende in beeld -Professionals hebben geen weet van de hulpvraag van mantelzorgers of van het netwerk -Er is te weinig kennis van effectieve methoden -Ketensamenwerking laat te wensen over Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 11 11

Probleemstelling netwerkondersteuning Vanuit de mantelzorger en het sociale netwerk -Mantelzorger en sociaal netwerk weten de hulpvraag niet te formuleren -Het netwerk begrijpt de problemen van de mantelzorger niet -Het netwerk weet zich niet te organiseren -Er is een verspreid aanbod, men weet de juiste plek niet te vinden Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 12 12

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Wmo en prestatieveld 4 Vanuit de WMO wordt een groot beroep gedaan op mantelzorg en andere vormen van vrijwillige inzet Hoe verloopt de wisselwerking van professionele inzet en de inzet van het steunend netwerk? (formele- informele zorg) Hoe kan dit leiden tot geïntegreerde zorg? Gemeenten zijn op zoek naar effectieve manieren om mantelzorgondersteuning vorm en inhoud te geven. Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 13 13

Suggesties voor de praktijk Ontwikkeling in de richting van Gebruik meetinstrumenten Randvoorwaarden in de organisatie Ketenzorg en ketensamenwerking NAH-consulent Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 14 14

1. Gebruik meetinstrumenten -In kaart brengen van overbelasting mantelzorg, zoals Ediz; Caregiver Strain Index + (CSI+); CRA (Caregiver Reaction Assessment) -In kaart brengen van netwerk (netwerkanalyse) zoals Sociale Steun Lijst (SSL); Schaal Family Support/Netwerk Support -In kaart brengen hoe het netwerk betrokken wil worden (krachtenanalyse) zoals Carer Quol Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 15 15

2. Randvoorwaarden in de organisatie -Beschikbare tijd voor ondersteuning mantelzorgers/ netwerk -Meer regelruimte om Outreachend te werken Naar eigen inzicht zorg leveren -Mogelijkheden van de WMO zoals respijtzorg Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 16 16

3. Ketenzorg en ketensamenwerking Noodzakelijk om binnen de beschikbare tijd kwaliteit te leveren. Door bijvoorbeeld: -directe zorgaanbieders op te zoeken -overdracht dossier op ontslagconferentie -gezamenlijk organiseren van netwerkbijeenkomsten en mantelzorgavonden Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 17 17

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding 4. NAH-consulent Continuïteit in de zorg door het aanstellen van een NAH- consulent: -geïntegreerde aanpak van organisaties -overstijgend aanpakken van indicatiestelling en financiering -samenwerking met de gemeente Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding

Professionele ondersteuning van de familie Beerens Welke stap in de ondersteuning van de familie Beerens zou u ‘morgen’ nemen? Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding

Hoe gaat het met de Familie Beerens ? Professional gericht op: -Een aanspreekpunt voor alle partijen -Signaleren , melden en oplossen van belemmeringen in trajecten -Intern vergroten van de transparantie en effectiviteit Mantelzorger(s) gericht op: -Benoemen van grote eigen (gezondheids)klachten -Ruimte creëren voor eigen leven -Inschakelen van de eigen omgeving -Op zoek naar positieve en effectieve oplossingen Kinderen gericht op: -Kind mogen zijn Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 20 20

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Dus………………… sociale netwerken die te maken krijgen met de complexe gevolgen door het hersenletsel verdienen bijzondere aandacht ……. Juist omdat er steeds meer zorg overgelaten wordt aan de mantelzorger en naasten Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding

Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Tot slot Het Kenniscentrum Sociale Innovatie is een tweejarig project gestart. Meer informatie hierover op www.hersenletselenmantelzorg.nl Workshop Congres Venijn III Netwerkondersteuning en trajectbegeleiding Ellen MJ Witteveen 22 22