Functieclassificatie SV 13 mei 2004

Situatieschets Federale overheid Vlaamse Gemeenschap UG De Lijn Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen …

Wat is functieclassificatie? “Een instrument om op systematische en geobjectiveerde wijze de relatieve waarde van functies in een welbepaalde organisatie te bepalen.”

Gelijk loon voor gelijk werk Werk van gelijke waarde Waarde bepaald door functiewaardering Ondersteuning discussie beloningssystemen

Doel functiewaardering (1) Beloningsbeleid Personeelsplanning Werving en selectie Opleiding Functioneringsgesprekken en personeelsbeoordeling

Doel functiewaardering (2) Loopbaanplanning en promotiebeleid Organisatieanalyse Informatie aan de leiding Informatiseringsplan Werkomgeving en ergonomie

Methoden van classificatie (1) Globale methoden Analytische methoden (of puntensystemen)

Methoden van classificatie (2) Globale methoden Totaal van functie bekijken (verpleegster A1 zelfde hartchirurgie, materniteit,…) In relatie tot andere functies Bepalen zwaarder of lichter Voorbeelden Ranking Paarsgewijze vergelijking Indeling in vooraf bepaalde klassen

Methoden van classificatie (3) Globale methoden : Eenvoudig en snel Klein aantal functies Consensus over de onderlinge functieverhoudingen Subjectiviteit Geen functiebeschrijvingen

Methoden van classificatie (4) Analytische methoden (of puntensystemen) Aantal vooraf bepaalde functiekenmerken Niveaus Punten Wegingscoëfficiënt Klassen

Methoden van classificatie (5) Analytische methoden Integraal onderzoek Referentiefuncties Generieke functies

Methoden van classificatie (6) Analytische methoden : Grote en complexe organisaties Kwantitatief Objectiviteit Intensieve opleiding en ervaring vereist

Methoden van classificatie (7) Analytische systemen : Berenschot Hay PWC DWM Optimor Acerta Consult DIP Marleen Limbourg Deloitte & Touche

Overwegingen keuze systeem (1) Wat is de doelstelling van de functiewaardering? Aangepast aan de aard en specifieke kenmerken van de organisatie Eenvoudig en hanteerbaar Betrouwbaar en acceptabel voor de betrokkenen of de doelgroep(en) Flexibel

Overwegingen keuze systeem (2) Keuze één systeem voor het gehele personeelsbestand of aparte systemen voor verschillende doelgroepen. Prijskaartje : tijd voor voorbereiden, uitwerken en onderhouden van het systeem Zelf doen of systeemhouder

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Introductiefase : opstarten van commissies Oprichting paritair samengestelde begeleidingscommissie of stuurgroep Rol : begeleiden en bewaken van de voorbereiding, de invoering en afsluiting van het functiewaarderingsproject, de bijhorende procedures en de nazorg. Oprichting technische commissie of werkgroep Rol : waken over de correcte uitvoering van het functiewaarderingsproject.

Begeleidingscommissie (1) Samenstelling : leden aangesteld door de werkgever leden aangesteld door de representatieve vakorganisaties vertegenwoordigers van de systeemhouder

Begeleidingscommissie (2) Taken : opstellen van een inventaris van alle in de onderneming aanwezige functies aanstellen van woordvoerders voor de verschillende functies bij referentie-analyse, bepalen van de lijst van voorbeeldfuncties (ook referentiefuncties of sleutelfuncties genoemd) toezien op de kwaliteit van de functiebeschrijvingen toetsen van de functierangorde en eventueel voorstel van functieclassificatie. In geval van twijfel kan de begeleidingscommissie opdracht geven de in vraag gestelde waardering over te doen waarbij beroep kan gedaan worden op een extern advies van de verschillende deskundigen.

Begeleidingscommissie (3) Taken : 5. Toezien op de stipte uitvoering van de geplande werkzaamheden 6. Verzamelen en bespreken van alle mogelijke problemen die de werknemers zouden kunnen ontmoeten tijdens het ganse functiewaarderingsproces en formuleren van voorstellen van oplossingen. 7. Op regelmatige tijdstip verstrekken van informatie aan het personeel over de voortgang van de werkzaamheden. 8. Installatie van de onderhoudscommissie

Technische commissie (1) Samenstelling Deskundigen systeemhouder (Deskundigen werkgeverszijde) (Deskundigen werknemerszijde)

Technische commissie (2) Taken : Nagaan of er een akkoord bestaat over de functiebeschrijvingen. Functies analyseren, beoordelen en rangordenen op basis van referentiemateriaal en volgens het gekozen waarderingssysteem.

Introductiefase : Projectaanpak en afspraken vastleggen (1) Aantal beslissingen nemen : Keuze systeem en systeemhouder Doel van functieonderzoek Aanpak onderzoek : Referentie functieonderzoek Integraal functieonderzoek

Introductiefase : Projectaanpak en afspraken vastleggen (2) Protocol Informatie aan de vertegenwoordigers van de werknemers en het personeel Oprichting en rol van begeleidingscommissie Opmaken van functiebeschrijvingen Functiewaardering Mededeling van de functieclassificatie aan het personeel Beroepsprocedures Onderhoudsprocedures

Introductiefase : Projectaanpak en afspraken vastleggen (3) Aantal afspraken vastleggen : Projectverloop Rollen van diverse partijen (directie, personeelszaken, representatieve organisaties,…) en functioneringsregels commissies. Opleiding commissieleden Eventuele garanties (bv. Loonbehoud)

Introductiefase : Projectaanpak en afspraken vastleggen (4) Duidelijke procedures vastleggen : Communicatieprocedures Goedkeuringsprocedures Beroepsprocedures Onderhoudsprocedures

Communicatieprocedures Belang voorlichting personeel over principe en over de keuze van het systeem en de daarmee samenhangende procedures. Voorlichting zowel voor, tijdens als na de afronding van het onderzoek. Inspraak en feedback.

Goedkeuringsprocedures Functieinventaris en referentiefuncties, functiehouder Functiebeschrijving Waarderingsresultaat en rangorde Classificatie Inschaling of indeling

Beroepsprocedures Beroep mogelijk o.b.v. Procedurefouten M.b.t. onjuistheden in functiebeschrijving, waarderingsresultaten, rangorde en functieindeling Vooraf vastgestelde procedure(termijn, hiërarchische weg, bevoegdheid van behandeling en herziening, uitspraak,…)

Onderhoudsprocedures Up-to-date houden Gewijzigde en nieuwe functies Vooraf vastgestelde procedures : gestelde termijn, hiërarchische weg, bevoegdheid van behandeling en herzieningen, uitspraak,…

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Voorbereidingsfase Organisatie analyseren Activiteitenanalyse Functies inventariseren Functietitels Keuze referentiefuncties en aanduiden functiewoordvoerders

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Functies beschrijven (1) Belang van een goede functiebeschrijving. Elke functie systematisch geanalyseerd op basis van alle criteria. Geen relevante functiekenmerken vergeten.

Functies beschrijven (2) Inhoud functiebeschrijving : Naam van de functiehoud(st)er + datum Functietitel(eventueel ook alternatieve functietitel(s)) Afdeling waaronder de functie valt Plaats van de functie in de organisatie (bv. organogram) Wie de leidinggevende (direct of indirect) is en welke functie hij of zij heeft Doel van de functie (of bestaansreden) Hoofdtaken en inhoud van de functie en gewenste resultaten die moeten bereikt worden

Functies beschrijven (3) Inhoud functiebeschrijving : Functievereisten : opleiding, verantwoordelijkheid, takenkennis, vaardigheden,… Kwantitatieve informatie (bv. aantal ondergeschikten, budget,…) Werkomstandigheden, inconveniënten,… Datum van de goedkeuring Ondertekening ter goedkeuring door functiehouder(s) en directe chef

Functies beschrijven (4) Interview van de functiehouder, chef, e.a. Invullen van een vragenlijst of checklist Bijhouden van een dagboek met alle verrichte werkzaamheden Bezoek werkplek Standaardfunctiebeschrijvingen

Functies beschrijven (5) Eens functiebeschrijving klaar : ter goedkeuring aan : Functiehouder Direct leidinggevende en management.

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Functies waarderen (1) Functiebeschrijving Functiekenmerken Gekozen waarderingssysteem

Functies waarderen (2) Deskundigen systeemhouder. Eventueel al of niet paritair samengestelde evaluatiecommissies waarvan de leden betrokken worden bij het wegen en waarderen van de functies. Bekrachtigen rangorde door begeleidingscommissie onder toezicht systeemhouder.

Functies waarderen (3) Totale wegingsscore = totaal van de scores van alle functiekenmerken

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Ontwikkelen van een classificatie(1) Akkoord rangorde : functieklassen uitwerken. Aantal klassen en klassengrenzen vastgelegd door directie en begeleidingscommissie.

Ontwikkelen van een classificatie (2) Inschalen onder toezicht systeemhouder. Toewijzen van de functie aan een functiefamilie op basis van een beschrijvend functiewaarderingssysteem Wegen van de functie aan de hand van het analytisch functiewegingssysteem Consensus classificatie.

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Ontwikkelen van een salarisstructuur Functieloon Marktwaarde van gelijksoortige functies (marktanalyses en salarisenquêtes)

Proces van functiewaardering : Projectaanpak Introductiefase Voorbereidingsfase Beschrijving Waardering Classificatie Salarisstructuur Invoering en nazorg

Invoering en nazorg Informeren van werknemers over functiegroepindeling Beroepsgevallen : bezwaar ingediend volgens procedures afgesproken en volgens hiërarchische weg die is vastgelegd. Onderhoud van het systeem.

Proces van functiewaardering : succesfactoren (1) Keuze waarderingssysteem Projectaanpak Duidelijke afspraken over de rollen van de diverse partijen Duidelijke procedures vastleggen Informatie en communicatie naar de betrokkenen.

Proces van functiewaardering : succesfactoren (2) Functie-inhoud neutraal beschreven Alle relevante functiekenmerken worden beschreven (wat niet beschreven is, kan niet gewaardeerd worden) Functieclassificatie doet een uitspraak over de functie, maar niet over de functiehouder of over zijn prestaties.

Proces van functiewaardering : succesfactoren (3) Elke functie wordt systematisch aan dezelfde criteria afgewogen Verschillende fasen in het proces van functiewaardering en procedures worden gevolgd. Sterke betrokkenheid alle betrokken partijen, van vertegenwoordigers van de representatieve organisaties en van deskundigen terzake.