Advocaat-belastingkundige Lezing Studiekring Utrecht Nederlandse Federatie van Belastingadviseurs 14 oktober 2008 Aanvang 19.30 uur E.J.M. Rosier Advocaat-belastingkundige

De bestuurlijke boete in de Vierde tranche Awb (deelnemingsvormen)

Inleiding Opdracht Grondwet Aanbouw wetgeving Doel: harmonisering bestuursrecht 4e tranche: Bestuurlijke geldschulden Bestuurlijke handhaving Attributie

Vierde tranche Awb Bestuurlijke handhaving, in het bijzonder de bestuurlijke boete. Strafrecht heeft model gestaan: daderschap/kwaliteitsdelict medeplegen feitelijk leidinggeven

Bestuurlijke boete Artikel 5.0.1: In deze wet wordt verstaan onder overtreding: een gedraging die in strijd is met het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift. Onder overtreder wordt verstaan: degene die de overtreding pleegt of medepleegt. Overtredingen kunnen worden begaan door natuurlijke personen en rechtspersonen. Artikel 51, tweede en derde lid, van het Wetboek van Strafrecht is van overeen- komstige toepassing.

Aanpassingswet Awb Gevolgen voor de AWR Materiële boeterecht: geen inhoudelijke wijzigingen Processuele boeterecht: AWR wordt ‘gestript’ artikelen 67i tot en met 67m en 67o vervallen en worden opgenomen in de Awb

Uit de AWR Kennisgeving boete in begrijpelijke taal Geen boete bij overlijden Zwijgrecht Kennisgevingsverplichting Bepalingen omtrent verhoor Inzagerecht Una via Komt allemaal min of meer terug in de Awb

Intermezzo Alles draait om opzet Willens en wetens Voorwaardelijke opzet: bewust de aanmerkelijke kans aanvaarden Verschil grove schuld/opzet Gevaarlijk: “Houdt u er rekening mee dat de fiscus deze aangifte kan corrigeren” Moment van bepalen opzet Opzet verweer/pleitbaar standpunt

Medeplegen Fiscale overtredingen zijn kwaliteitsdelicten Ondergrens: medeplichtigheid is niet beboetbaar Bij grove schuld of verzuimboete? HR: Bewuste samenwerking tussen verdachte en mededader is voldoende. Bewijs van opzet gericht op de gedraging is niet nodig. Samenloop artikel 32 Invorderingswet

Medeplegen Medeplegen: Bewuste samenwerking en gezamenlijke uitvoering van de verboden gedraging. In recentere jurisprudentie: Bewuste samenwerking met het oog op het verrichten van een strafbare gedraging. Dubbel opzet: (i) op samenwerking en (ii) op de verboden gedraging.

Medeplegen Voorbeelden Belastingadviseur Accountant Assurantieadviseur Notaris Makelaar Autodealer Bankemployee/administratief medewerker/ secretaresse

Medeplegen Pleger Medepleger beboeten? Verwijt Ja Strafrechtelijk verwijt Geen verwijt Nee (art. 5.4.1.2. Awb)

Medeplegen Grofschuldige samenwerking is onvoldoende Bij overlijden van de pleger is beboeting van medepleger nog steeds mogelijk. Strafrechtelijke vervolging van medepleger mogelijk, mits verwijtbaarheid pleger Samenloop tussen strafvervolging pleger en beboeting medepleger

Feitelijk leidinggeven Beschikken en aanvaarden HR 21 oktober 2003, NJ 2006, 328 (drijfmest arrest) (Voorwaardelijk) opzet Met rechtspersonen gelijkgesteld: o.a. maatschap

Feitelijk leidinggeven Ten aanzien van belastingadviseur verantwoordelijk partner bestuur maatschap besloten vennootschap

Positie belastingadviseur Wetgever overweegt expliciet dat de belastingadviseur als medepleger kan worden aangemerkt. Wijziging in positie belastingadviseur ten opzichte van eigen kantoor, cliënt, inspecteur en rechter: eigen positie, dus eigen belang

Positie belastingadviseur Eigen belang adviseur, kantoor Potentieel conflict of interest Ontheffing geheimhoudingsplicht: Aanpassen algemene voorwaarden/ opdrachtbevestiging Kantoor beboet en/of medewerker beboet

Positie belastingadviseur Interne organisatie aanpassen: bij wie, wat , wanneer melden Aankondiging boete door inspecteur Verplicht melding aan kantoorleiding (arbeidsvoorwaarden/reglement) Interne communicatie vastleggen Taakvervulling/integriteitsnota Bijstand aan medewerker procedure overnemen/ kosten bijstand betalen

Opleggen van de boete Zwijgrecht Fair play beginsel Informeel verschoningsrecht Artikel 47 e.v. AWR niet van toepassing

Toetsing van boetebesluiten Pleger Verwijtbaarheid Medepleger/feitelijk leidinggever Grondslag Straftoemeting

Toetsing van boetebesluiten HR 18 januari 2008 en HR 25 april 2008: belastingheffing als grondslag voor de boete. Wetgever: de toetsing van de rechter van de bestuurlijke boete moet op grond van artikel 6 EVRM volledig zijn (“full jurisdiction”).

Toetsing van boetebesluiten Behandeling ter zitting Cautieplicht rechter: 8.28a Awb meerdere woonplaatsen medeplegers termijn boete pleger = termijn boete medepleger geen gelijktijdige oplegging of uitspraak op bezwaar gelijktijdige en/of gevoegde behandeling ? openbare behandeling mogelijk (artikel 27c AWR) ?