Ontwikkelingen geluidbeleid Infomil Schakeldag 13 november 2008

Ontwikkelingen geluidbeleid swung 1: wetsvoorstel swung 2: ambtelijk plan handreiking IL: concept ‘07

Ontwikkelingen geluidbeleid swung 1: wetsvoorstel swung 2: ambtelijk plan handreiking IL: concept ’07 Drie delen

“daar zaten toch wel goede dingen in” swung 1 waarom MIG neergestort (1996 - 2002) “daar zaten toch wel goede dingen in” 1. Wet geluidhinder 2007 (laaghangend fruit) 2. Swung: Simpeler Naleving moet beter (EK-debat) IT’n “op slot” De 9 belangrijkste onderwerpen van swung i zijn

swung 1 overzicht Alleen rijksinfra Functiescheiding infrabeheerder – gemeente Compact normstelsel Introductie GPP Eerste vaststelling GPP’s Latere wijzigingen GPP’s Register Bronbeleid Doelmatigheid De 9 belangrijkste onderwerpen van swung i zijn

swung 1 alleen rijksinfra Wetsontwerp voor emissiekant rijkswegen en hoofdspoorwegen aangegeven op kaart NB provinciale wegen, gemeentelijke wegen, industrieterreinen en woningbouw in swung 2 Scherp neerzetten dat wetsontwerp alleen gaat over de emisseikant van rijkswegen en rijksspoorwegen De rest valt onder swung II. Dus ook de woningbouwprocedures langs rijkswegen en spoorwegen. Behalve woningen gaat het ook over ziekenhuisen en scholen. Die zijn hier gemakshalve maar weggelaten.

swung 1 scheiding verantwoordelijkheid Infrabeheerder zorgt er voor dat geluidproductie binnen afgesproken grens blijft (GPP) Gemeente zorgt dat nieuwe woningen aan immissie-eisen voldoen Uitgaande van afgesproken geluidproductie! Beide partijen (bronbeheerder en gemeente) hebben nu ook al min of meer deze verantwoordelijkheid. Door introductie GPP wordt een strikt onderscheid mogelijk. De bronbeheerder hoeft alleen maar te voldeon aan het GPP en hoeft zich geen zorgen te amken over de woningen. Scheiding weg – omgeving. De koppeling tsuuen de twee ligt in het emissieregister. Wegbeheerder en omgevingsbeheerder (gemeente) gaan uit van dezelfde gegevens.

swung 1 compact normstelsel Rijksweg: buiten: 50 – 65 Spoorweg: buiten: 55 - 70 Beide: binnen: 33 (38) trigger + 3 Waarden in dB Lden Woningen worden gebouwd met inachtneming van deze normen. Maar ook verhogingen van het GPP worden er aan getoetst. Deze waarden leiden tot maatregelen. Debij deze maatregelen hordende geludiswaarde wordt niet nageleefd! De buitenwaarde (“geluidsbelasting van de gevel van een woning”) is een immissiewaarde geldende ter plaatse van de geluidsgevoelige objecten. Dit is dus een immissienorm. Veranderingen van de emissie (GPP) worden getoetst aan deze immissienormen. Aftrek art 110 (vroeger 103) van 2 dB bij rijkswegen vervallen. NB de eerder vastegestelde ten hoogetse toelaatbare geluidsbelasting (“ontheffing” of “hogere waarde”) hebben dus geen betekenis meer! De betekenis van de binnennorm is anders dan nu. Als de waarde van de geluidsbelasting binnesnhuis (geluidgevoelige binnenruimte) hoger wordt dan 36 dB, moeten maatregelen worden genomen met een minimaal effect van 3 dB. Nu dwingt de regelgeving soms tot maatrgelen van 1 of 2 dB. Dat is niet kosteneffectief.

swung 1 compact normstelsel Bandbreedtenormstelling: Onder bandbreedte: “in elk geval toelaatbaar” Voorkeurswaarde In bandbreedte: zijn de maatregelen om voorkeurswaarde te halen in dit geval wel redelijk of proportioneel? Maximale waarde Boven de bandbreedte: mag niet / stad en milieu

swung 1 introductie GPP Geluidproductie wordt gedefinieerd als: De geluidsbelasting op 50 m van de wegkant, 5 m boven lokaal maaiveld Om de 100 m aan beide zijden van de weg Evt. geluidafscherming wordt meegenomen! Nadere regels voor bepaling GPP Niet in de wet; komt nog in MR. MvT: 50 m vanaf de buitenste rijstrook 5m boven lokaal maaiveld Om de 100m ook bij klaverbladkruispunt. Arbitraire discussie: tel je afscherming wel of niet mee? VROM-V&W kiezen voor wel menemen. Provibcie dreigt met “niet meenmen”. Wetsvoorstel bevat wel een voorziening dat sleuetelen aam afscherming (om binnen GPP te blijven, dus eigenlijk zonder procedure) wel aan een GPP-wijzigingsbelsuit en dus -procedure. Redenen: bewoners zouden een (hoger) scherm niet mooi kunnen vinden. Door wijzigingsbesluit wordt inspraak mogelijk. Ook een argument is dat een scherm wel het GPP-punt kan afecshermen, maar niet hogere etages van een flatgebouw.

swung 1 eerste vaststelling GPP’s Van rechtswege Waarde op 1-1-2010 Plus “werkruimte” van 1,5 dB Geen beroepsmogelijkheden

swung 1 latere wijzigingen GPP’s VROM – V&W samen bevoegd Besluit vatbaar voor beroep Gemeente kan verzoeken Zowel hoger als lager Toetsen aan immissiegrenswaarden

swung 1 register ProRail en RWS houden een register bij Alle gegevens om GPP te berekenen zitten in het register Gemeente moet registergegevens gebruiken bij akoestisch onderzoek

swung 1 bronbeleid EU-actieplan “vehikel” voor verantwoording bronbeleid. Vijfjaarlijkse evaluatie “state-of-the-art” weg- of baanconstructie.

Objectief financieel afwegingskader swung 1 doelmatigheid Objectief financieel afwegingskader Formule met aantal woningen en hoogte geluidsbelasting Uitkomst: in dit geval x euro voor maatregelen “doelmatig” Afweging binnen bandbreedte sterker “sturen”. Doelmatige maatregelen niet treffen mag alleen nog op grond van verkeerskundige en stedebouwkundige aard.

Nader Rapport in Kabinet rond jaarwisseling swung 1 Raad van State Advies van 18 juli jl Nader Rapport in Kabinet rond jaarwisseling Wetsvoorstel begin 2009 naar TK Afweging binnen bandbreedte sterker “sturen”. Doelmatige maatregelen niet treffen mag alleen nog op grond van verkeerskundige en stedebouwkundige aard.

Geluidbeleid in verandering swung 1: wetsvoorstel swung 2: ambtelijk plan handreiking IL: omstreden concept

swung 2 overzicht Provincies Gemeentelijke wegen Industrieterreinen

Provincies sluiten zich aan bij GPP-systematiek swung 2 provincies Provincies sluiten zich aan bij GPP-systematiek Mogelijk met kleine aanpassingen Misschien geen afscherming in GPP. Andere afstand GPP. Sommige provinciale wegen zijn net gemeentelijke wegen; misschien uitzonderen en onder brnegen in het gemeentelijk regime.

Gemeentelijke vertegenwoordigers: swung 2 gemeenten Gemeentelijke vertegenwoordigers: GPP-systeem niet geschikt voor gemeentelijke wegen ERGO: Tsja, waarom eigenlijk? Verkeersgegevens veel wegen niet bekend. Waar ligt ondergrens? Onevenredig veel werk voor verkeersdienst. GPP-punten liggen midden in de gebouwen. Tenzij je nog een andere GPP-definitie hanteert: geluidvermogen. Maar dat heeft weer geen realtie met de precieze ligging en dus met het niveau op de woningen. Ze kwamen er niet uit de VNG-mensen. En bedachten toen een opgepimpte versie van de huidige wet. “die is nog zo gek niet”

SYSTEEM ONTWERP SWUNG II Twee stopkranen en een spons Stopkraan 1: de huidige wgh bij betsemmingsplan toetsen aan normen (reikwijdte vergroot tot hele gebeid waar verkeer meer dan 40 % toeneemt) Stopkraan 2: alle verkersbesluiten toetsen aan geluideffcten (ook alleen boven de 40%) Spons: niet permanent naleven (zoals bij GPP’s) maar om de vijf jaar aan de hand van de EU-geluidkaarten.

swung 2 gemeenten Geluidtoets bij RO-plan (ruimer) Geluidtoets ook bij verkeersbesluit Verkeersgroei beheersen via EU-kaarten (5-jaarlijkse verschilkaart) B&W bepaalt of verkeersgroei gecompenseerd moet worden Compensatie voor vervallen hogere waarden Button 1 is de huidige wet. Alleen de reikwijdte wordt wat vergroot. Ook significante (1,5 dB=ong 40% verkeer) toename buiten het BP-gebied wordt onderzocht en zo nodig aan de norm getoetst. Ook verkeersbesluiten worden in swung II onderzocht en getoetst. Ook weer met 1,5 dB ondergrens. Veel diffuse verkeersgroei zou er dan niet meer kunnen voorkomen. Handhavingsgaten zullen marginaal zijn (is de veronderstelling). Toch is er nog een nalevingsinstrument nodig: de lekbak of de spons. Richtlijn schrijft eens in de vijf jaar geluidkaart voor (100.000 agglo’s). Verschil is verkeersgroei. B&W moet daar om de vijf een verantwoording voor geven (maatrgelen of accepteren) Kanttekeningen die hierbij te maken zijn: De verkeersgroei op gem wegen zorgde de afgelopen 25 jaar voor een geluidstoename van minder dan 0,1 dB/jaar. Door de drempel van 1,5 dB (40%verkeer) zal de aanname van weinig diffuse (autonome) groei m.i.niet echt opgaan.

swung 2 gemeenten Normen woningbouw en bronaanleg: Weg: 55-65 + beleidsmarge van 5 + stad & milieu “light”

Uitzonderingen afgeschaft Geen aftrek art 110 (vroeger: 103) swung 2 gemeenten Uitzonderingen afgeschaft Geen aftrek art 110 (vroeger: 103) Geen dove gevel Geen vervangende nieuwbouw Etc De afrtrek van 5 dB stedelijk wgeverkeer wordt afgeschaft. De norm wordt met 5 dB opgehoogd. De facto geen aanscherping/versoepleing. De dove gevel is een onderwerp gebleken waar de ene uitzondering de andere over zich afroept. Gemeente kan zelf in geluidbeleid bepalen of de dove gevel nog gehanteerd wordt en onderw elke omstandigeheden. Vervangende nieuwbouw komt niet zo veel meer voor (was ooit belangrijk voor stadsvernieuwing). Gemeente kan beleid maken.

swung 2 industrieterreinen Minder “A-inrichtingen” Minder inrichtingen meetellen GPP op eerste lijnsbebouwing Toets op zonegrens vervalt Gedeeltelijke introductie Lden Flexibiliteit van 2 dB Hogere waarde in bestemmingsplan Wat een A-inrichting is bepaald het inrichtingen en vergunningenbesluit Wm. Mogelijke vestiging van een A-inr bepaalt of er al dan niet gezoneerd moet worden. Het IVB wijst nu inrichtingen zijn die helemaal niet zoveel lawaai meer maken. Stofkam er door. Een gezoneerd ind.terrein bevat vaak nogal wat inrichtingen die nauwelijks of geen lawaai maken. Op grond van de systematiek van het activiteitenbesluit hebben die bedrijven toch een forfaitaire geluidproductie. Die moet meegeteld met de geluidsbelasting van het ind.terrein. Dit leidt vaak tot een juridisch vol ind terrein, terwijl er akoestisch niets aan de hand is. Er wordt gezocht naar een slimme ondergrens, waardoor deze bedrijven niet meer meetellen. Nu worden de verguungen getoetst aan de waarde die op alle woningen binnen de zone ooit zijn vastsgesteld. Het susteem is ook sluitend als alleen op de woningen dicht rondom het ind terrein wordt gettoetst. Op deze eerste-lijnsbebeouwing komen de GPP-punten te liggen (zo genoemd om de analogie met weg en rail te benadrukken) Vergunningen worden nu ook getoetst op de zone (geen 50 dB(A) buiten de zone). Dat kan ook vervallen zonder dat het tot een versoepleing leidt. Vergunningen blijven geluideisen bevatten in de oude dosismaat (middelen over één dag). De geluidsbealsting van het hele ind terrein komt in Lden (jaarmiddeling). Hoe die twee met elkaar samenhangen is nog onderwerp van discussie.

swung 2 industrieterreinen Normering: 50-55 dB Uitzonderingen tot 60 dB (zeehavens en vervangende nieuwbouw) Vervallen: Dove gevel en redelijke sommatie VORIGE DIA 6.Het huidige wetsartikel waarbij tijdelijk 2 dB ontheffeing van de Wgh-normen wordt geboden, is in de prkatijk moeilijk uitvoerbaar gebleken. Dat moet soepeler worden. 7. Het aparte hogere-waardenbelsuit (met eigen procedure) komt te vervallen. De geluidafweging wordt integraal onderdeel van het bestemmingsplan (incl beroepsmogelijkheid). DEZE DIA: Woningbouw bij zeehavens (R’dam & A’dam) mag volgens deze norm tot 60 ipv 55 dB(A). Dit vervalt als de gemeente beleid heeft. Redelijke sommatie is het deels vooruitlopen op Lden. Nu die wordt ingevoerd kan het vervallen.

Hoofdlijnen bij wetsvoorstel swung I Daarna opstellen wetsvoorstel. swung 2 planning Hoofdlijnen bij wetsvoorstel swung I Daarna opstellen wetsvoorstel. VORIGE DIA 6.Het huidige wetsartikel waarbij tijdelijk 2 dB ontheffeing van de Wgh-normen wordt geboden, is in de prkatijk moeilijk uitvoerbaar gebleken. Dat moet soepeler worden. 7. Het aparte hogere-waardenbelsuit (met eigen procedure) komt te vervallen. De geluidafweging wordt integraal onderdeel van het bestemmingsplan (incl beroepsmogelijkheid). DEZE DIA: Woningbouw bij zeehavens (R’dam & A’dam) mag volgens deze norm tot 60 ipv 55 dB(A). Dit vervalt als de gemeente beleid heeft. Redelijke sommatie is het deels vooruitlopen op Lden. Nu die wordt ingevoerd kan het vervallen.

Geluidbeleid in verandering swung 1: wetsvoorstel swung 2: ambtelijk plan handreiking IL: concept ‘07

Aanbevelingen normstelling HIL concept uit mei 2007 Aanbevelingen normstelling Leq Pieken Trillingen (SBR) Toelichting Jurisprudentie Good practice guide In de huidige Handreiking IL (1998) worden normen aanbevolen voor (de kleine groep) inrichtingen die niet onder het Activiteitenbesluit vallen (80%) en niet op een ind.terrein staan(in ieder geval alle grote lawaaimakers) . De aanbevolen normstelling is gebasserd op de gedachte dat het aanwezige lawaai (het achtergrondniveau, percentielwaarde L95, ook wel Lref genoemd) bepalend is voor hoeveel geluid men er bij kan hebben. Hinderlijkhheid zou afhankelijk zijn van L95. De meest recente inzichten geven aan dat dat niet zo is. VROM stelt daarom voor een nieuwe beoordelingsmethode te hanteren die (net als in de rest van het beleid) uitgaat van het equivalente geluidsniveau (Leq), het energetisch gemiddelde niveau bij voorkeur bepaald over een jaar. Lden is ook een maat op Leq-basis. De hoogte van de norm wordt onder meer gebaseerd op de recente dosis-effectrelaties.  

Patstelling over Leq-normering Tijd nodig voor brede discussie HIL concept uit mei 2007 Patstelling over Leq-normering Tijd nodig voor brede discussie Handreiking verouderd instrument Normen horen in regelgeving In de huidige Handreiking IL (1998) worden normen aanbevolen voor (de kleine groep) inrichtingen die niet onder het Activiteitenbesluit vallen (80%) en niet op een ind.terrein staan(in ieder geval alle grote lawaaimakers) . De aanbevolen normstelling is gebasserd op de gedachte dat het aanwezige lawaai (het achtergrondniveau, percentielwaarde L95, ook wel Lref genoemd) bepalend is voor hoeveel geluid men er bij kan hebben. Hinderlijkhheid zou afhankelijk zijn van L95. De meest recente inzichten geven aan dat dat niet zo is. VROM stelt daarom voor een nieuwe beoordelingsmethode te hanteren die (net als in de rest van het beleid) uitgaat van het equivalente geluidsniveau (Leq), het energetisch gemiddelde niveau bij voorkeur bepaald over een jaar. Lden is ook een maat op Leq-basis. De hoogte van de norm wordt onder meer gebaseerd op de recente dosis-effectrelaties.  

HIL aanbevolen norm VROM-plan: Normstelling piek: emplacementen en algemeen in AMvB (korte termijn) Normstelling Leq: tijd nemen (meenemen in swung II) Handreiking ’98 over twee jaar exit

Geluidbeleid in verandering Infomil Schakeldag 13 november 2008