Omgaan met de leermiddelendiscussie Wie vult de elo? Omgaan met de leermiddelendiscussie Frans Schouwenburg, Kennisnet

Wie vult de elo? Wat speelt zich af op dit gebied? Hoe komt u aan leermiddelen op maat? Wat betekent dit voor uw organisatie? Hoe kunt u geholpen worden?

Digitaal leermateriaal... Wat speelt zich af op dit gebied? bij u op school daarbuiten

Onderwijsorganisatie Als gevolg van….. Vernieuwing … Traditioneel … Leergebieden/competenties Vakken Onderwijsmethode Standaard Onderwijsorganisatie Flexibel één methode Aggregatieniveau Leerobjecten/modules Folio Vorm Digitaal Kopen Verwerving Arrangeren / Co Creatie Plaats-/ tijdgebonden aanbod onderwijs Plaats-/tijdongebnden

N@Tschool

Uit onderzoek onderbouw vo Gebruik ELO Communicatie met de leerlingen Planning: elektronische studiewijzer (op niveau van de klas) Portfoliobeheer Opslag en distributie zelf gemaakte content, opdrachten en projecten Vervolgens behoefte aan formele content: kwalitatief goed materiaal Integreren formele en eigen content Planning op individueel niveau Kunnen “tracken en tracen”

The Long Tail Aantal verkopen Aantal boektitels naar populariteit aanbod boeken totale omzet Amazon.com

iTunes - Amazon - eBay

Longtail in onderwijs breder assortiment bredere doelgroep

Wie vult de elo? Hoe komt u aan leermiddelen op maat? Wat speelt zich af op dit gebied? Hoe komt u aan leermiddelen op maat? Wat betekent dit voor uw organisatie? Hoe kunt u geholpen worden?

Leerobjecten vorm (aggregatieniveau) Niveau 1 Fragment Niveau 2 Informatie-object Toets Niveau 3 Leereenheid Niveau 4 Cursus Certificeerbare eenheid 03 Leerobjecten in niveaus. Leerobjecten zijn er in verschillende soorten. Een van de labels die je aan een leerobject kunt vastmaken is de indeling naar soort leerobject. Dit is een van de labels uit een internationale lijst van labels die ook in Nederland wordt gebruikt en waarin gesproken wordt van niveaus van aggregatie. Er worden vier niveaus gebruikt: (Animatie 1) Niveau 1: Fragment Voorbeeld: (Animatie 2) afbeelding van de Eifeltoren waarbij het voor de kijker nog niet duidelijk is in welke context deze afbeelding bekeken moet worden: Toerisme in Parijs, Staalconstructies, Wereldtentoonstellingen. Een ander voorbeeld is een tekst (Animatie 3) over de gebruikte technieken bij de bouw van de Eifeltoren. Met andere woorden er is nog geen inhoudelijke context aangebracht. Ook is nog niet duidelijk wat de kijker in het kader van zijn/haar leren met het fragment moet gaan doen. (Animatie 4, Animatie 5) Niveau 2: Informatie-object of toets. Voorbeeld: tekst over staalconstructies met een afbeelding van de Eifeltoren, die genoemd wordt als voorbeeld van een constructie. Er is dus een inhoudelijke context aangebracht. Er is nog geen didactische/leercontext toegevoegd. Er is vaak sprake van meer onderdelen (fragmenten of andere informatie-objecten) die met elkaar zijn samengevoegd. (Animatie 6, Animatie 7) (Animatie 8, Animatie 9) Niveau 3: Leereenheid. Voorbeeld: de toepassing van een didactisch model met daarin een duidelijke leersturing over staalconstructies. Er is nu ook didactische/leercontext toegevoegd. Ook hier is weer sprake van meer verschillende onderdelen (meestal verschillende leerobjecten van niveau 2) (Animatie 10) met een duidelijke sturing door het materiaal. Die overigens ook kan bestaan uit een aantal open opdrachten gecombineerd met een aantal bronnen (informatie-objecten) die moeten leiden tot een leerproduct. De leersturing kan dus heel verschillende vormen aannemen en hoeft zeker niet alleen lineair te zijn. (Animatie 11) Niveau 4: Cursus of een eenheid die leidt tot een certificaat. Cursus Constructies in de bouw die afgesloten wordt met een door de branche erkend certificaat waarin een onderdeel is opgenomen over staalconstructies Er is een bepaalde volgorde gehanteerd. De cursus leidt via een vorm van assessment of examen tot een certificaat. Uiteraard ook hier opgebouwd uit verschillende onderdelen vaak van niveau 3. (Animatie 12) 11

Uitwisselbaarheid... Niveau 1 Fragment Herbruik- baarheid hoog laag Contextrijk laag hoog Niveau 1 Fragment Niveau 2 Informatie-object Toets Niveau 3 Leereenheid Niveau 4 Cursus Certificeerbare eenheid Behalve de inhoudelijke of didactische context is een ander verschil tussen de aggegratieniveaus de zogenaamde granulariteit = de mate waarin het leerobject uit verschillende componenten bestaat. Object van niveau 2 bevat een aantal verschillende componenten. In zijn algemeenheid heeft niveau 4 de hoogste granulariteit. Op dit punt hoeft er overigens niet veel verschil te zijn tussen 2 en 3. Het gaat daar in ons voorstel vooral om de aard van de componenten waarbij bij niveau 3 er sprake is van componenten die zorgen voor leersturing. Het voordeel van een hoog aggregatieniveau is dat de leerobjecten steeds contextrijker worden en dus beter passen bij de specifieke leersituatie. 12

Benodigde tools

Rol van standaarden….

Nationaal vs Internationaal Wat is een standaard? Applicatie 1 Applicatie A Methode Taal Inhoud Applicatie B Applicatie 2 Open vs gesloten Nationaal vs Internationaal Applicatie C

Delen is de voorwaarde voor succes Nodig: Afspraken en standaarden, technisch en inhoudelijk Vindbaarheid en beschikbaarheid materiaal in gekoppelde databases Edurep 16

Edurep

Momenteel aangesloten collecties: edurep Momenteel aangesloten collecties:

Digilessen vo

Typisch leermateriaal niveau 3 & 4… Een (SCORM) pakketje met verschillende onderdelen.. Scorm is een verzameling van een aantal specificaties/standaarden

Doelen Onderwijsvernieuwings-cooperatie Leeromgevingen voor leerlingen inspirerender maken Kerndoeldekkend materiaal voor onderbouw op 1-8-2009

Deelnemende scholen OVC School Plaats Schoolsoorten Leerlingen Docenten Chr. SG Veenendaal Veenendaal vmbo + praktijkond 1150 120 Het Stedelijk Lyceum Enschede praktijkond, vmbo, 4062 400 havo/vwo, ISK, lwoo, LOOT Linde College Wolvega vmbo, havo, vwo 1222 157 Mondriaan College Oss vmbo-t, havo, vwo 1454 160 Oranje Nassau College Zoetermeer lwoo-vmbo (bbl, kbl, tl), havo/vwo 2381 200 Olympus College Arnhem vmbo-t, havo, vwo 1792 123 SG Den Haag Zuidwest Den Haag vmbo, havo, vwo 2300 200 ISW West ‘s-Gravenzande vmbo, havo, vwo 1800 120 Zuyderzee College Emmeloord vmbo, havo, vwo 2000 128

Gratis oefenen op Kennisnet

Wie vult de elo? Wat betekent dit voor uw organisatie? Wat speelt zich af op dit gebied? Hoe komt u aan leermiddelen op maat? Wat betekent dit voor uw organisatie? Hoe kunt u geholpen worden?

Uitstel ‘gratis’ leermiddelen meer kans dan bedreiging meer versnelling dan vertraging

Opbrengsten van ict Leerlingen leren: meer sneller met meer plezier effectiever

Mits aan de randvoorwaarden wordt voldaan Visie Professionalisering Infrastructuur Leermaterialen Leiderschap Verbinding/samenwerking

Ontwikkelingen in organisatie 4 in balans Vertellen van voordeel zaken meteen in balans te zien: het betreft de hele organisatie!! 38

Uw opties Onderwijsplan: Netwerkschool Unic Amadeus DNS Impuls etc Techniek: ELO Digibord Laptop- klas Professiona- lisering: Dro ecdl Startpunten verandering Content- ontwikkeling Digilessen vo OVC div.besturen etc

Ontwikkelen Arrangeren Methode gebruiken + arrangeren intensief Voorbereiden Klaarzetten

- + ++ -/+ Kansen en bedreigingen van digitale leermiddelen Leraar kiest autonoom Leraren binnen team / sectie trekken samen op Leraren en management trekken binnen school samen op Kansen - + ++ Bedreigingen -/+

Rollen Manager Docent Ondersteunt docent Richt keuzeproces in Bewaakt de stappen Communiceert met leerlingen en ouders Financieel verantwoordelijk Docent Vakinhoudelijk eigenaar Verantwoordelijk voor vakinhoudelijke en didactisch keuze Spiegelt dit aan onderwijsvisie school

conclusies Gebruik het jaar uitstel in uw voordeel Doe mee aan landelijke initiatieven Werk met standaarden Eis standaarden in aan te schaffen elo of content Faciliteer uw docenten Laat u ruim informeren 4 in Balans biedt structuur - van visie naar uitwerking Doe mee aan het ambassadeursprogramma Let op stimuleringsregelingen

Cirkel is cyclus is doorlopen proces Speelt zich af in een bepaalde tijdspanne (natuurlijk in schoolritme vb 5 of 7 jaar) Afweging: hoe lang is die periode, als je kijkt naar externe factoren (actualiteit) Kijk bv naar de veranderplannen van de geu 44

Wie vult de elo? Hoe kunt u geholpen worden? Wat speelt zich af op dit gebied? Hoe komt u aan leermiddelen op maat? Wat betekent dit voor uw organisatie? Hoe kunt u geholpen worden?

Waar is hulp? Sessies op uw school Februari regiosessies met vo-raad, etc. Websites: gratislesmateriaal.kennisnet.nl www.vo-raad.nl www.minocw.nl www.cfi.nl

gratislesmateriaal.kennisnet.nl

Dank u

Wat is er al afgesproken? (1) Hoe beschrijf je wat het is? Metadata Content-zoekprofiel PO, VO en BVE (toepassingsprofiel IEEE Learning Object Metadata) Vocabulaires (lijsten) Competenties MBO: COLO Vakken, niveaus, kerndoelen, eindtermen VO: SLO Kerndoelen, tussendoelen PO: SLO (in proces) Speciaal Onderwijs: WEC raad (in voorfase)

Wat is er al afgesproken? (2) Hoe hou je het bij elkaar? Content Packaging Hoe zorg je voor uniforme toegang? Visie  afspraken

Wat is er al afgesproken? (3) Hoe zorg je dat je bij gebruik door leerlingen gegevens terugkrijgt? Afspelen Educatieve content (in proces) Hoe zorg je dat toetsmateriaal qua inhoud goed afgespeeld wordt Question en Test Interoperability (QTI) (onderzoek met CITO en SURF Foundation)