Taalontwikkeling in mbo ITTA Instituut voor Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen Universiteit van Amsterdam Inge van Meelis i.j.vanmeelis@uva.nl www.itta.uva.nl

Landelijk project ‘Taalontwikkeling in het mbo’ Taalcoaches aan de slag in vakteams i.s.m. procesmanagement MBO 2010 In 1e en 2e ronde: 10 roc’s, tientallen teams Inzichten en voorbeelden verspreid: publicatie Taal is cruciaal Conferentie Taal is cruciaal III: 13 maart 2009 Taalcoach Academie, zie www.itta.uva.nl/mbotaalcoach

Nederlands in het kwalificatiedossier

Kaders Nederlands in het mbo Kwalificatiedossier taalcompetentieprofiel =Taalniveau-eisen in beroepscontext Brondocument LLB (Leren, Loopbaan, Burgerschap) = Taalniveau-eisen in maatschappelijk context in termen van Raamwerk NT2

Niveaus van taalvaardigheid onder 4.1. in kwalificatiedossier A1 en A2: beginnend gebruiker B1 en B2: onafhankelijke gebruiker C1 en C2: vaardige gebruiker

Kok (2) Brood- en Banketbakker (2)   Luisteren Lezen Gesprekken voeren Spreken Schrijven C1 B2 B1 A2 A1  

Leisure & Hospitality Assistant (2)   Luisteren Lezen Gesprekken voeren Spreken Schrijven C1 B2 B1 A2 A1  

Allround Brood- en Banketbakker (3)   Luisteren Lezen Gesprekken voeren Spreken Schrijven C1 B2 B1 A2 A1

Leisure & Hospitality Executive (4) Luisteren Lezen Spreken (productie) Gesprekken (interactie) Schrijven C2 C1 B2 B1 A2 A1

Opdracht taaltaken Bekijk de opdracht en de kerntaak. Beschrijf een paar taaltaken volgens het voorbeeld.

Taaltaken beschrijven Mogelijke bronnen: Bekijk kerntaken en werkprocessen Vraag praktijkbegeleiders van de werkvloer naar belangrijke taaltaken en bekende (taal)struikelblokken Vraag leerlingen met stage-ervaringen Vraag (praktijk)docenten

Taaltaken als leidraad Alle belangrijke taaltaken moeten ergens in de opleiding aan bod komen (door oefening, instructie, feedback). Taalopdrachten kunnen direct aansluiten bij vakopdrachten. Taaltakenlijst als doellijst: maakt taal zichtbaar voor docenten, cursisten, stage-begeleiders. Bijvoorbeeld in een portfolio of stageboek. Taalniveau beoordelen in de context van het beroep door taaltaken te laten uitvoeren.

Taaltaken in de opleiding Taaltaak Instructiewie? wanneer? Oefening Feedback Beoor-deling Rapportage werkzaamheden Melden storingen, afwijkingen Deelnemen werkoverleg Klanten adviseren bij keuze

Taaltaken in portfolio Taaltaak Kan ik Ga ik leren Bewijsnr. .. Beoordeling dd. Rapportage werkzaamheden Melden storingen, afwijkingen Deelnemen werkoverleg Klanten adviseren bij keuze

Een leereenheid/opdracht bekijken Welke taaltaken kan de leerling ontwikkelen met deze opdracht? Kunnen er taaltaken worden toegevoegd? Leidraad feedback op taaltaak aanwezig? Niveau taaltaken passend? (raamwerk)

Beoordelingscyclus Nederlands Niveaubepaling   Producten/bewijzen Remedie/oefening verzamelen   Beoordeling/diagnose

Hoe organiseer je het? De 3-slag Taal is teamwork 1. Taal gebruiken in alle (vak)opdrachten Veel lezen, schrijven en spreken: ‘kilometers maken’ 2. Taalles door taalcoach of taaldocent Uitleg en oefening van gebruiksregels en tekstconventies van het Nederlands 3. Taalondersteuning en oefening individueel Werken aan ‘persoonlijke’ taalproblemen (uitspraak, spelling, NT2 problemen …)

Mogelijke vormen examinering Taaltoetsen (Taal)assessments Examenportfolio, evt. aangevuld met gesprek Taalportfolio, evt. aangevuld met gesprek Taal beoordelen in de proeven van bekwaamheid Taal in Proeve van bekwaamheid én gesprek Methodemix

Meer informatie ITTA www.itta.uva.nl i.j.vanmeelis@uva.nl Publicatie Taal is cruciaal http://www.mbo2010.nl/index.cfm/t/Overig/vid/8D8E0422-17A4-A597-D9F1E41E94B09616 MBO 2010 Tel: (0318) 648 565 Taalcoach Academie www.itta.uva.nl/mbotaalcoach