Balans Schematische weergave BELANGRIJKE KENMERKEN BALANS: Overzicht van bezittingen, schulden en eigen vermogen; Momentsopname; Totaal Debet-zijde = Totaal Credit-zijde; Bezittingen = Eigen vermogen +/+ Schulden; Eigen vermogen = Bezittingen -/- Schulden’ Mutatie Eigen vermogen (=winst) = EVt1 -/- EVt0

Gouden Boekhoudregel Veranderingen in Bezittingen en Schulden bepalen mutatie Eigen Vermogen Oftewel: Grootte en samenstelling van Eigen Vermogen is afhankelijk van bezittingen en schulden Registreren waarde bezittingen & schulden BOEKHOUDEN

Voorbeelden veranderingen Handelsonderneming “Halva” heeft per 1 januari van een jaar de volgende beginbalans (bedragen in €): Tijdens de maand januari vinden er de volgende transacties plaats: Inkoop van goederen op rekening voor € 10; Verkoop van goederen op rekening voor € 20 met een inkoopprijs van € 15; Een debiteur heeft voor een bedrag van € 5 zijn factuur van de vorige maand contant voldaan; Een aflossing van het leverancierskrediet ten bedrage van € 10 voldaan via de bank.

1. Inkoop van goederen op rekening voor € 10 Debet Credit

Er gebeurt dus iets met de balanspost … Debet Credit Voorraad goederen

De voorraad goederen neemt toe met… Debet Credit Voorraad goederen + 10

Kopen op rekening betekent dat er ook iets gebeurt met… Debet Credit Voorraad goederen + € 10 Crediteuren

De schuld aan leveranciers (crediteuren) neemt ook toe… Debet Credit Voorraad goederen + € 10 Crediteuren

Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht! Inkoop van goederen op rekening voor € 10 heeft dus deze veranderingen op de balans als gevolg: Debet Credit Voorraad goederen + € 10 Crediteuren Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht!

2. Verkoop van goederen op rekening voor € 20 met een inkoopprijs van € 15 Debet Credit

Er wordt verkocht dus gebeurt er iets met de balanspost … Debet Credit Voorraad goederen

De voorraad goederen neemt neemt af… Debet Credit Voorraad goederen - 15 Let op: voorraad goederen = inkoopwaarde!

Verkopen op rekening betekent dat er ook iets gebeurt met… Debet Credit Voorraad goederen - € 15 Debiteuren

De schuld van afnemers (debiteuren) neemt toe… Debet Credit Voorraad goederen - € 15 Debiteuren + € 20 Let op: klanten betalen verkoopprijs!

Er is bij de verkoop € 5 winst gemaakt. De veranderingen kunnen niet compleet zijn omdat debet en credit niet in evenwicht zijn… Debet Credit Voorraad goederen - € 15 Debiteuren + € 20 Er is bij de verkoop € 5 winst gemaakt.

De winst wordt voorlopig gemuteerd als verandering van het … Debet Credit Voorraad goederen - € 15 Eigen vermogen + € 5 Debiteuren + € 20 Let op: voorlopig! (tot resultatenrekening ook behandeld is…)

Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht! Verkoop van goederen op rekening voor € 20 met een inkoopprijs van € 15 heeft dus deze veranderingen op de balans als gevolg: Debet Credit Voorraad goederen - € 15 (Eigen vermogen + € 5) Debiteuren + € 20 Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht!

3. Een debiteur heeft voor een bedrag van € 5 zijn factuur van de vorige maand contant voldaan; Debet Credit

Er gebeurt dus iets met de balanspost … Debet Credit Debiteuren

De debiteuren nemen af met… Debet Credit Voorraad goederen - 5

Contant voldoen betekent dat er geld komt in de… Debet Credit Debiteuren - € 5 Kas

De kas neemt dus toe met… Debet Credit Debiteuren - € 5 Kas + € 5

Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht! Een debiteur heeft voor een bedrag van € 5 zijn factuur van de vorige maand contant voldaan, heeft op de balans als gevolgen: Debet Credit Debiteuren - € 5 Kas + € 5 Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht!

4. Een aflossing van het leverancierskrediet ten bedrage van € 10 voldaan via de bank Debet Credit

Er gebeurt dus iets met de balanspost … Debet Credit Bank

De bank neemt af met… Debet Credit Bank - € 10

Leverancierskrediet aflossen betekent dat er ook iets gebeurt met… Debet Credit Bank - € 10 Crediteuren

De schuld aan leveranciers (crediteuren) neemt af… Debet Credit Bank - € 10 Crediteuren

Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht! Een aflossing van het leverancierskrediet ten bedrage van € 10 voldaan via de bank heeft dus als gevolgen op de balans: Debet Credit Bank - € 10 Crediteuren Merk op: debet- en creditzijde zijn in evenwicht!

Verwerking financiële feiten (uitwerking voorbeelden) Inkoop van goederen op rekening voor €10; Toename voorraad goederen € 10; Toename crediteuren €10; Verkoop van goederen op rekening voor € 20 met een inkoopprijs van €15; Toename debiteuren € 20; Afname voorraadgoederen € 15 Positief verschil van € 5 (winst); Een debiteur heeft voor een bedrag van € 5 zijn factuur van de vorige maand contant voldaan; Toename kas € 5; Afname debiteuren € 5; Betaling op een inkoopfactuur van vorige maand. Afname bank € 10; Afname crediteuren € 10.

Eindbalans (verdere uitwerking voorbeeld) Eigen vermogen = Bezittingen -/- Schulden 155 -/- 60 = 95 Mutatie Eigen vermogen (=winst) = EVt1 -/- EVt0 95 -/- 90 = 5

Tips: financiële mutaties Veranderingen op een balans mogen het evenwicht niet verstoren, dus werk per post en controleer of voor de veranderingen geldt: debet = credit Geef na de controle in de beginbalans de verandering alvast aan, want in de meeste opdrachten moet een eindbalans opgesteld worden…