Psychiatrieonderwijs.nl Beter en leuker? Landelijk Lowijs Perquin Plv opleider psychiatrie GGZ inGeest - VUmc Programmadirecteur Onderwijsbureau Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

in de opleiding tot psychiater Cursorisch onderwijs in de opleiding tot psychiater 1. PRINCIPES 2. INTRODUCTIEWEEK 3. TUTORGROEP 4. SAMENVATTING 5. en….PSYCHOTHERAPIE psychiatrie onderwijs.nl

1. PRINCIPES Competentiegericht en probleemgestuurd psychiatrie onderwijs.nl 1. PRINCIPES Competentiegericht en probleemgestuurd 3

‘TOP DOWN’ HERZIENINGSPROCES…. CANMEDS Ministerie Centrale Commissie Medisch Specialismen Kaderbesluit Profielschets psychiatrie HOOP rapport psychiatrie onderwijs.nl

CANMEDS ROLLEN Medical Expert Communicator Collaborator Manager Health Advocate Scholar Professional Medisch handelen Communicatie Samenwerking Organisatie Maatschappelijk handelen Kennis en Wetenschap Professionaliteit psychiatrie onderwijs.nl

LEREN VOLGENS DE P I R A M I D E V A N M I L L E R psychiatrie TEACHES DOES SHOWS HOW KNOWS HOW KNOWS psychiatrie onderwijs.nl

Model voor competentieontwikkeling Professionele authenticiteit Gedrag praktijk Doet simulatie Laat zien probleem oplossen Cognitie Weet hoe feiten, concepten, verhalen Weet Miller GE 1990; 65: S63-S7

Onderwijskundig onderzoek laat zien: Zelflerend, probleemgestuurd onderwijs is effectiever dan frontaal, cursorisch onderwijs vaardigheden > praktische training reflectie en attitude > werkbegeleiding kennismodulen > zelfstudie en toetsing psychiatrie onderwijs.nl

Koppeling stageplaatsen kennismodules psychiatrie onderwijs.nl 10

S T A G E S A L G E M E E N D E E L A A N D A C H T S G E B I E D 1e jaars stage 2e jaars stage 2e - 2½ jaar 2 ½ - 3½ jaar 3 ½ - 4½ e jaar Kliniek Polikliniek Trans-muraal OUDEREN Klinisch Ambulant K E N N I S M O D U L E S Psychosen Spoedeisend Verslaving Neuropsych I Stemming Transcultureel Angststoorn. Ouderen Persoon s Neuro II Veroudering Cognitieve stoornissen Gerontopsychiatrie Organisatie, ethiek & recht Psychotherapie 11

Uitgangspunten cursorisch onderwijs Competentiegericht leren: CanMeds Geïndividualiseerde leertrajecten Kennismodules sluiten aan bij praktijkstages Attituden en vaardigheden in trainingsgroepen Kennismodulen in tutorgroepen AIOS in de docentenrol - als leermiddel Centraal ontwikkeld - lokaal gegeven psychiatrie onderwijs.nl

Hoe bereid ik me als aios voor op de opleiding? psychiatrie onderwijs.nl 2. DE INTRODUCTIECURSUS Hoe bereid ik me als aios voor op de opleiding? 13

Introductie-cursus basale vaardigheden Basiskennis psychofarmaca Somatisch onderzoek Crisisinterventie / acute psychiatrie Toepassing BOPZ Gezinsinterventies in de psychiatrie Anamnestische / diagnostische vaardigheden Onderhandelingsvaardigheden Behandelingsovereenkomst Presentatievaardigheden Samenwerken met team / supervisor Wat doe je tijdens zo’n week. Afwegingen/ keuzes maken. Basale vaardigheden op afdeling en tijdens de dienst Introductie van het in opleiding zijn, belang hiervan, bewustwording Groepsvorming, voor goed onderwijs, veilige sfeer, verantwoordelijkheid psychiatrie onderwijs.nl

Werkvormen Introductiecursus Doel ≠ zo veel mogelijk kennis overdragen Doel = oefenen, enthousiasme, attitude Interactieve lessen Casuïstiek Rollenspellen Eigen ervaringen als anios psychiatrie onderwijs.nl

psychiatrie onderwijs.nl 3. MODULAIR ONDERWIJS In de tutorgroep 16

6 Cursussen van een half jaar 12 weekse modules - 6 weekse modules Psychotische stoornissen - Spoedeisende psychiatrie Verslaving - Neuropsychiatrie I Stemmingsstoornissen - Transculturele psychiatrie Angststoornissen - Ouderenpsychiatrie Persoonlijkheidsstoornis. - Neuropsychiatrie II Kinder & Jeugdpsychiatrie - Beleidspsychiatrie psychiatrie onderwijs.nl

Kennismodules: tutorgroepen Entréetoets per kennismodule Ondersteunde zelfstudie Zelfstudietijd : contact tutorgroep = 2 :1 Reflectie op de leerstof en integratie Korte referaten en video’s met discussie Bespreken casuïstiek (huiswerk) Eindtoets per kennismodule psychiatrie onderwijs.nl

Toetsen en leren in modules Leerstof / oefenstof Handboek en artikelen Leerboek basis concepten Entréetoets 1 4 7 10 12 Input leerstof tekstboek 2 refereeropdrachten 2 opdrachten video patient probleem (schriftelijk of video) Module van 12 weken Eind- toets TUTOR TUTOR TUTOR EXPERT meeting psychiatrie onderwijs.nl

Toetsen en leren in modules Tutorgroep 10 - 14 AIOS Opdracht per bijeenkomst (2,5 uur) 9.00 – 11.30 Twee aios refereren studiestofstof, allen bestuderen deze Twee aios maken een video opdracht Alle aios bestuderen P(atient) M(anagement) P(robleem) PMP Eindtoets (summatief) 4 Essay-vragen over bestudeerde stof 4 Essay vragen over PMP’en (gekoppeld aan de studiestof) 2 Essay vragen adh van de door aios gepresenteerde video’s psychiatrie onderwijs.nl

Rol van de tutor is begeleider van een groep in 4 verschillende modules, gedurende 1 á 2 jaar is geen specialist voor een bepaalde module is getraind in onderwijsvormen is breed opgeleid, professioneel rolmodel stimuleert de zelfwerkzaamheid evalueert door schriftelijk/ mondeling toetsen psychiatrie onderwijs.nl

psychiatrie onderwijs.nl 4. SAMENVATTING psychiatrie onderwijs.nl

Ervaringen na drie jaar Aios positief en betrokken Interactie- en discussie niveau verbeterd Van PowerPoint naar quizz, thema, discussie Experts voelen zich betrokken Meerwaarde psychiater als tutor psychiatrie onderwijs.nl

Ervaringen na vier jaar Moeite met het maken van video’s Bezwaren tegen Kalan & Sadock als studieboek Te laat verdelen van huiswerk ‘Routine PowerPoints’ psychiatrie onderwijs.nl

Differentiatie in docentrollen Tutor: Trainer: Supervisor: Expert: Topspecialist: Oudere jaars: Opleider: begeleidt kennismodules oefent basale vaardigheden demonstreert en evalueert op werkvloer geeft expertonderwijs inspireert op symposia draagt ervaringen over begeleidt individueel leertraject, evalueert, portf. psychiatrie onderwijs.nl 25

Electronische leeromgeving www.psychiatrieonderwijs.nl Entreetoets Module informatie met roosters Video casuïstiek Documentaires en speelfilmfragmenten Eindtoets psychiatrie onderwijs.nl

Participatie training lokale beheerders training tutoren onderhoud / service Elektronische Leeromgeving onderhoud / service video-server updates programmatuur leeromgeving landelijk beheer landelijke redactieraad psychiatrie onderwijs.nl

Landelijke dóórontwikkeling NVvP Landelijke onderwijs psychiatrie: Introductiecursus 1e en 2e jaar 12 modules psychiatrieonderwijs 48 lesuren Capita Selecta 7 cursussen psychotherapie Modules tbv de aandachtsgebieden Bijscholing Entreetoets Leerstofdefinitie Leerpaden: video met vragen Refereer- en video-opdrachten Complexe casuistiek Eindtoets (essayvragen) psychiatrie onderwijs.nl 28

Landelijke dóórontwikkeling Redactie met vertegenwoordigers uit de participerende consortia Inbreng van de deelnemende consortia: experts, casuistiek, toetsen Coördinerend bureau: onderhoud, aansturing, planning Afstemming van 12 module-eindtoetsen op landelijke voortgangstoets psychiatrie onderwijs.nl 29

Participatie training lokale beheerders training tutoren onderhoud / service Elektronische Leeromgeving onderhoud / service video-server updates programmatuur leeromgeving landelijk beheer landelijke redactieraad psychiatrie onderwijs.nl

5. PSYCHOTHERAPIECURSUS psychiatrie onderwijs.nl Ter aanvulling………… 5. PSYCHOTHERAPIECURSUS Doen en reflecteren psychiatrie onderwijs.nl 31

Onderwerpen Basisprincipe Onderdelen Literatuur Lessen Toetsing psychiatrie onderwijs.nl

Basisprincipes Wat heeft de psychiater nodig? Optimaliseren therapeutische relatie bij brede pt populatie Algemene technieken Specifieke technieken Rol variatie Weten: wanneer, wat en hoe Overzicht, bijv. Indicatie stelling Hanteren complexe behandelsituaties Combineren van psychotherapie en medicatie Reflectie en inzicht in (psychotherapeutische) proces aspecten van alle pt contacten psychiatrie onderwijs.nl

Algemene Opzet psychiatrie Onderdelen Basiscursus (50%) 1 x 3 weken, 3 jaar 2. Stoornis gerichte workshops (25%) 5 x 5 uur na kennismodules 3. Psychotherapie eigen instituut (25%) Directe aansluiting op supervisie trajecten 4. Toetsing psychiatrie onderwijs.nl

Literatuur psychiatrie Core competencies in Psychotherapy Overig American Psychiatric Publishing Introduction to supportive psychotherapy Winston 2004 The art and science of brief psychotherapies Dewan 2004 Learning Cognitive behavioral Therapy Wright 2006 Pharmacotherapy and psychotherapy Riba 2005 Overig Leerboek groepstherapie Berk 2005 Gedragsveranderingen in gezinnen Lange 2006 psychiatrie onderwijs.nl

Basiscursus psychiatrie 1e jaar (12 x 3 uur) Systeemtherapie Gemeenschappelijke aspecten Steunende en psychodynamische processen 2e jaar Introductie week Combineren farmacotherapie en psychotherapie 2e en 3e jaar ½ jaar blokken (6 x 3 uur) -CGT 1 -Psychodynamische therapie -Groepstherapie -CGT 2 1 x 3 weken 3 uur psychiatrie onderwijs.nl

Basiscursus: bijeenkomsten 30’ 2 korte inleidingen aios Verdieping docent Opdrachten: Bandopname, casuspresentatie 75’ Vaardigheden training, rollenspel VB: Telefonisch gezin uitnodigen, Oefenen steunende interventies, Voorstellen psychiatrie onderwijs.nl

Workshops bij kennismodules Psychose Therapeutische relatie bij de psychotische patient Verslaving Motivational Interviewing Stemmingsstoornissen Interpersoonlijke Therapie Angststoornissen Cognitieve Gedragstherapie Persoonlijkheidstoornissen Mentalisation Based Treatment psychiatrie onderwijs.nl

Modules in eigen instituten Doel: - Profilering - Directe aansluiting op mogelijke supervisietrajecten - Leereffectiviteit vergroten Voorbeelden: Algemene gesprekstechnieken Verdieping psychotherapievormen CGT, LP, GT, IPT, MBT, MI. Specifieke psychotherapieën: KPSP bij depressie KEP bij trauma EMDR psychiatrie onderwijs.nl

Toetsing van psychotherapie Kennis: - Multiple choice - Essay Inzicht: - Tekstfragmenten beoordelen/beschrijven Vaardigheden: - Active participatie - Video /audio beoordeling - Life sessies beoordelen Door supervisor, door docent, door derden Presentatie: - Vignet psychiatrie onderwijs.nl

Toetsing van psychotherapie Kennis Inleidingen door aios Essay vragen Vaardigheden Actieve participatie Feedback Vignet-presentatie Referaat Co-referaat Nb geen beoordleing tijdens onderwijs, je wilt juist dat het veilig is en ingebracht wordt wat mis gaat psychiatrie onderwijs.nl 41

Vignetpresentatie Doel: - Integreren kennis en vaardigheden Middel: - Presentatie zelf uitgevoerde therapie - Co referaat andere aios Competentie: - Bondige vignet presentatie, oa: etiologie klachten, evaluatie indicatie stelling, werkzame en niet werkzame factoren in de behandeling, aard therapeutisch proces, supervisie proces, Resultaat - Constructief commentaar leveren op niet zelf uitgevoerde behandeling psychiatrie onderwijs.nl

Invulling psychotherapieonderwijs Amsterdamse e.o. Psychiater Opleidingen Invulling psychotherapieonderwijs ‘In het kader van een aanpassing van de wet BIG is het noodzakelijk geworden, dat psychiaters aantonen te beschikken over psychotherapeutische deskundigheid, die herkenbaar is toegesneden op de behoefte van psychiatrische patiënten en zich daarmee onderscheidt van het aanbod door andere beroepen’. Profielschets psychiater, NVvp april 2005 psychiatrie onderwijs.nl