De preventiepiramide Algemeen

De betekenis De preventiepiramide is een model dat de verschillende aspecten van een preventiebeleid samenvoegt. De piramide wordt een referentiekader voor de uitbouw van een preventie- en veiligheidsbeleid. Dit beleid wordt dan opengetrokken naar verschillende niveaus en in relatie gebracht met de maatschappelijke context.

De preventiepiramide maakt drie zaken mogelijk: Ordening van preventiemaatregelen Verruiming naar de context Oriëntatie op deze context

De preventiepiramide bestaat uit vijf niveaus De preventiepiramide bestaat uit vijf niveaus. Deze niveaus verschillen onderling van elkaar. Het verschil zit in de graad van probleemgerichtheid.

Niveau 4: curatieve maatregelen (indirect preventief) Voorbeelden op dit niveau zijn registratie, aangifte, opsporing en vervolging van misdrijven door politie en justitie. Ook andere instanties zoals slachtofferzorg en verzekeringsmaatschappijen hebben hier een plek. Verder vallen hier ook herstel en restitutie zoals vormen van herstelbemiddeling en de vergoeding van het slachtoffer onder.

Niveau 3: specifieke preventiemaatregelen (direct preventief) Specifieke preventiemaatregelen dienen om rechtstreeks misdrijven te voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn camerabewaking van risicozones, politiepatrouilles, alarmsystemen, alcoholcontroles en voorlichting rond weekendongevallen.

Niveau 2: Algemene preventiemaatregelen (direct preventief) Voorbeelden hiervan zijn de beperking van geweld en agressie in de media, projecten rond kansarmoede, snelheidsbegrenzing op motorvoertuigen, verbod van glas op manifestaties, ontspanningstraining voor verslaafden aan kalmerende middelen.

Niveau 1: Fundamentele preventie (indirect preventief) Voorbeelden op dit niveau zijn een sociaal beleid, welzijnswerk in algemene zin, goede schoolorganisaties, ombudsdiensten, medische zorg en voldoende groen- en recreatiezones.

Niveau 0: De maatschappelijke context Voorbeelden hiervan zijn het gevoerde politieke en economische beleid, natuurlijke en culturele rijkdommen, heersende opvattingen rond moraal en ethiek, technologische ontwikkelingen en het subsidiebeleid van de overheid.

Probleemgerichtheid Probleemgerichtheid vormt dus het centrale criterium voor de indeling van de preventiemaatregelen. Dit is de mate waarin een preventiemaatregel het probleem ten gronde oplost, of het versterkt. Het is het sleutelbegrip om preventiemaatregelen te kunnen ordenen, te oriënteren en verruimen. De plaats van criminaliteit, van onze houding hiertegenover en van preventie vullen de betekenis op van het begrip ‘probleemgerichtheid’.