Schrijven voor een ruim publiek Persdienst K.U.Leuven

Mijn doctoraat  mijn_doctoraat.htm  Populaire samenvatting  Zodra datum en tijd van verdediging bekend zijn  doctoraatsverdediging

Waarom een populaire samenvatting?  In sommige universiteiten al verplicht  Stijgende nood aan PR voor onderzoeksinstellingen  Stijgende vraag naar verantwoording  Stijgende algemene interesse  Stijgend aantal vragen van de media

Vaststellingen  Vaak is er nog een te grote terughoudendheid (artikel Nature)  De huidige vulgariseringen zijn te moeilijk (artikel De Standaard)

Tegenargumenten  Makkelijk is niet altijd mogelijk  Geen tijd  Niet gewaardeerd  Specifiek over de pers: verslaggeving over wetenschap is slecht

Begrijpelijk schrijven komt altijd van pas  Presentatie  Rapport  Aanvraag  Website  Nieuwsbrief  Promotie  Persbericht

Begrijpelijk schrijven voor een ruim publiek = Helemaal anders gaan denken

Voor je gaat schrijven …  Wat wil je bereiken?  Voor wie schrijf je?  Welk medium schakel je in?

Wat wil je bereiken?  Wat moet je lezer weten?  Wat moet je lezer vinden?  Wat moet je lezer kunnen?  Wat is het centrale thema/de kern van je boodschap?  Wat is het verhaal errond?

Voor wie schrijf je?  Stel je doelgroep vast:  Wie behoort ertoe?  Wat weten ze?  Wat denken ze?  Wat doen ze?  Wat kunnen ze?  Wat lezen ze?  keuze van het medium

Klassiek communicatieplan  Wie?  Wat?  Welk effect?  Hoe doelgroep bereiken?  Tijdsverloop/middelen  Effectmeting

Problemen bij communicatie  Er is een overaanbod  Lezers ‘lezen’ niet maar ‘scannen’  Volledig en genuanceerd is vaak onmogelijk Je moet meteen de aandacht trekken Je boodschap moet er uitspringen Je moet kiezen voor een standpunt

Hoe ‘pak’ je een lezer?  Hij ontdekt een mogelijk voordeel  Hij ontdekt een link naar zijn eigen dagelijkse leven  Hij ziet een verhaal over ‘soortgenoten’  IDENTIFICATIE  Zoek een link met de actualiteit (het ‘collectieve bewustzijn’)

Kies het standpunt van je lezer  Niet: ‘Ik heb een fantastische uitvinding gedaan’  Maar: ‘U kunt voortaan een fantastisch voordeel halen uit mijn uitvinding’

Enkele algemene basisprincipes  Schrijf zoals je vertelt: –Als je het kunt zeggen, kun je het zeker schrijven –Oefen met iemand die niet vertrouwd is met je onderwerp –Gebruik spreektaal In plaats van te voorzien in een passieve uitkering werd meer en meer benadrukt dat uitkeringsgerechtigden door het OCMW geactiveerd moeten worden.  Het OCMW moet werklozen weer aan een job helpen in plaats van ze gewoon een uitkering te geven.

Enkele algemene basisprincipes  Bouw een rechtlijnig verhaal –Zorg voor een logische voortgang –Maak duidelijke overgangen  Zie teksten ‘Griepvaccinatie’ en ‘RSI’

Enkele algemene basisprincipes  Schrijf zoveel mogelijk vanuit het standpunt van je doelgroep We hebben een nieuwe therapie gevonden om Parkinson- patiënten beter te laten lopen.  Parkinson-patiënten kunnen beter lopen dankzij een nieuwe therapie.  Benoem mensen en zaken zo concreet mogelijk Onderzoekers hebben een Egyptische ruïne gevonden.  Archeologen van de K.U.Leuven hebben de grondvesten van een oude Egyptische stad blootgelegd nabij Gizeh.

Enkele algemene basisprincipes  Geef precieze feiten en cijfers De bijeenkomst trok veel volk.  650 huisartsen volgden het symposium. Het project kost dik een half miljoen.  De renovatie kost euro.  Vermijd zoveel mogelijk vaktermen en moeilijke woorden Oligohydramnion kan leiden tot pulmonale hypoplasmie.  Als de ongeboren baby in te weinig vruchtwater drijft, is er kans dat de longen zich te weinig ontwikkelen.

Enkele algemene basisprincipes  Typisch voor abstracten en vulgariseringen: ‘we’- vorm  Vervangen door derde persoon enkelvoud

Opbouw van een bericht  Titel/kop  Inleiding  Toelichting  Alinea’s in dalende orde van belangrijkheid  Contactmogelijkheden (kader)

Titel/kop  Kort, krachtig, concreet  Bij voorkeur met persoon  Bij voorkeur enkelvoudige zin  Actief is beter dan passief Belg moet dringend meer bewegen Kwetsbare plek ontdekt in inlogsysteem  Ontdekking van kwetsbare plek in inlogsysteem

Inleiding  Sluit aan bij de titel  Begint met het nieuws Voor de eerste maal heeft grootschalig onderzoek aangetoond dat de combinatie van chirurgie en chemotherapie echt werkt bij de behandeling van longkanker.  Bij relatief onbekende onderwerpen: eventueel eerst duiding COPD is een chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen die tot 10 procent van de bevolking boven de 50 jaar treft.

Inleiding  Vangt aandacht/geeft belang aan Vandaag studeren aan de K.U.Leuven de eerste tandartsen af die gespecialiseerd zijn in gerechtelijke tandheelkunde.  Slaat brug tussen auteur en lezer Je kunt ouders niet altijd met de vinger wijzen als hun kind probleemgedrag vertoont.  Wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoe? De kraamafdeling van UZ Leuven lanceert vandaag een nieuw initiatief voor kersverse ouders: e-Baby, een foto die je kunt bekijken op internet.

Inleiding  Geeft relevantie of autoriteit van de bron De taal in de Belgische wetgeving moet beter. Dat is de belangrijkste conclusie in het doctoraatsonderzoek van Karl Hendrickx van het Centrum voor Nederlandse Rechtstaal aan de K.U.Leuven.  Gebruik de onvoltooid of voltooid tegenwoordige tijd

Verder verloop van de tekst  Bouw een skelet aan de hand van kernzinnen  Zorg voor logische overgangen tussen de alinea’s  In lange teksten: zorg voor een dalende orde van belangrijkheid  Contactmogelijkheden  Zie tekst ‘RSI’

Enkele stilistische principes  Schrijf korte, logische zinnen Het werd reeds aangetoond dat de inname van creatine zowel in jonge gezonde vrijwilligers als in patiënten met aandoeningen die gepaard gaan met spieratrofie een positieve invloed kan hebben op de functionele capaciteiten van de spieren.  Creatine innemen kan een positieve invloed hebben op de functionele capaciteit van de spieren. Dat werd niet alleen aangetoond bij jonge, gezonde vrijwilligers, maar ook bij patiënten die onder andere spieratrofie hebben.  Hoe klinkt het in een radiobericht?

Enkele stilistische principes  Vermijd het passief Het schrijven van Bragg roosters werd in een tweede fase getest met een holografische methode. Het interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels werd hierbij gekopieerd in de polymeervezels door een permanente verandering van de brekingsindex. Wanneer fotochrome dopanten gebruikt werden, was zelfs een reversibele verandering mogelijk. Het gevormde Bragg rooster kon achteraf terug gewist worden.  In een tweede fase testte Peeters het schrijven van Bragg- roosters met een holografische methode. Hij kopieerde daarbij het interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels in de polymeervezels door een permanente verandering van de brekingsindex. Als hij fotochrome dopanten gebruikte, was zelfs een reversibele verandering mogelijk. Het gevormde Bragg-rooster kon hij achteraf weer wissen.

Enkele stilistische principes  Gebruik treffende beelden en voorbeelden (tekst Stroboscopic Detection)  Gebruik geen superlatieven Deze opzienbarende doorbraak opent geweldige perspectieven en moet ontegensprekelijk beschouwd worden als de grootste stap op weg naar de ultieme oplossing.

Checklist na het schrijven  Kijk altijd hoeveel je woorden je kunt schrappen zonder dat je informatie verliest De recent vastgestelde hoge concentraties aan afgedreven stedelijke vervuiling boven het Arctisch Bassin suggereert de mogelijkheid van een klimaatsverandering door de interactie van de vervuiling met zonnestraling. De aanwezigheid van de vervuilde laag zal leiden tot een verhoogde opname van zonnestraling in de atmosfeer.  De stijgende luchtvervuiling boven het Arctisch Bassin kan daar leiden tot een klimaatsverandering, doordat de atmosfeer nu meer zonnestraling gaat opnemen.

Checklist na het schrijven  Controleer de schrijfwijze van persoonsnamen en instellingen  Check datums en gegevens; schrijf afkortingen minstens éénmaal voluit  Geef altijd informatie over contactmogelijkheden; wees bereikbaar  Geef kort je profiel als je nog niet eerder gecommuniceerd hebt

Checklist na het schrijven  Lees een tekst grondig na op papier, en laat hem indien mogelijk nalezen door iemand anders  Lees hem eventueel nog een keer hardop na

Tekst via  Zorg voor een correct geschreven tekst  Denk goed na voor je de mail verstuurt: alles zorgvuldig ingevuld?  Vul altijd de subjectregel duidelijk en pakkend in  Voor pers: geen bijlagen, wel mogelijkheden tot extra info

Schrijven voor het scherm  Beeldschermlezers zijn nog ongeduldiger  Teksten moeten nog korter en duidelijker ingedeeld in alinea’s (witregels)  Gebruik visuele elementen zoals kopjes en fotobijschriften  Gebruik opsommingslijsten

Persaandacht vragen  Moeilijkheid: journalisten/redacties worden bestookt met ‘nieuws’  Alleen als je echt nieuws te melden hebt of als je een nieuwe bijdrage/invalshoek kunt leveren aan de bestaande actualiteit

Persaandacht vragen  Voordelen: –Er is een groot braakliggend terrein –Journalisten willen tijd winnen en zijn op zoek naar goede communicatoren –Als je de media geeft wat hun lezers willen, ligt de weg al voor een deel open

Persaandacht vragen  ‘Verken’ de media; zoek journalisten die schrijven over je onderwerp  Bepaal het beste medium voor je doelgroep  Ga na wat de deadlines zijn  Alle contactpersonen zijn even belangrijk!