Grootboek Er vinden voortdurend veranderingen plaats op de balans. Het grootboek wordt gebruikt om veranderingen in elke afzonderlijke post op de balans bij te houden. Het grootboek moet je; - openen - bijwerken - afsluiten Op deze manier heb je een goed overzicht wat er met de aparte posten op de balans gebeurt. Mbv van de bijgewerkte grootboeken kun je gemakkelijk de nieuwe balans opstellen.

Belangrijk : de boekingsregels Je moet dan natuurlijk wel weten aan welke zijde (debet of credit) van het grootboek je de verandering zal neerzetten. Debiteren = de verandering wordt aan de debetzijde geplaatst. Crediteren = de verandering wordt aan de creditzijde geplaatst. Belangrijk : de boekingsregels Een rekening van bezit debiteer je bij toename. Een rekening van bezit crediteer je bij afname. Een rekening van schuld debiteer je bij afname. Een rekening van schuld crediteer je bij toename. (Een hulprekening van eigen vermogen debiteer je bij afname) (Een hulprekening van eigen vermogen crediteer je bij toename) Je hebt nog nooit van een hulprekening van eigen vermogen gehoord; voor de volledigheid van de boekingsregels noemen we deze toch maar.

Balans Peter de Vries per 31-12-2009 Voorbeeld: De balans van Peter de Vries op 31-12-2009 Balans Peter de Vries per 31-12-2009 Gebouwen € 375.000 Eigen vermogen € 550.000 Auto’s € 85.000 Hypothecaire lening € 160.000 Inventaris € 40.000 Lening € 90.000 Voorraad € 190.000 Nog te betalen bedragen € 15.000 Debiteuren € 110.000 Crediteuren Bank Kas € 10.000 € 900.000 Er zijn 12 balansposten dus zijn er ook 12 grootboekrekeningen. Elke grootboekrekening moet worden geopend; Hoe?

Het openen van een grootboekrekening: je neemt een post van de balans. je noteert aan de goede zijde van het grootboek wat er als bedrag op de beginbalans staat. je noteert de datum van de beginbalans. Bij omschrijving noteer je “van balans” = VB. * 2 voorbeelden: Gebouwen en Crediteuren ( de andere 10 doe jezelf) Gebouwen Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 375.000 Crediteuren Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 85.000

Er veranderen voortdurend posten op de balans omdat het bedrijf handelt. Deze veranderingen houd je bij in het grootboek = grootboek bijwerken. Hoe? De financiële feiten in januari 2010: 2/1 : ontvangen van een debiteur per bank € 18.000. 6/1 : gekocht op rekening goederen voor € 34.000. 14/1 : contant goederen verkocht voor € 500; de inkoopprijs van de goederen was ook € 500. 23/1 : betaald aan crediteuren per bank € 6.500. 30/1 : verkocht op rekening goederen voor € 5.600; de inkoopprijs was ook € 5.600. Hoe nu te handelen? We gaan de boekingsregels toepassen per genoemde datum. 2/1: Debiteuren = Bezit = neemt af = dus € 18.000 crediteren : Bank = Bezit = neemt toe = dus € 18.000 debiteren Controleer dat er evenveel gedebiteerd als gecrediteerd wordt.

2/1: Debiteuren = Bezit = neemt af = dus € 18.000 crediteren : Bank = Bezit = neemt toe = dus € 18.000 debiteren Controleer steeds of er evenveel gedebiteerd als gecrediteerd wordt!!! 6/1: Voorraad = Bezit = neemt toe = dus € 34.000 debiteren : Crediteuren = Schuld = neemt toe = dus € 34.000 crediteren 14/1: Kas = Bezit = neemt toe = dus € 500 debiteren : Voorraad = Bezit = neemt af = dus € 500 crediteren 23/1: Crediteuren = Schuld = neemt af = dus € 6.500 debiteren : Bank = Bezit = neemt af = dus € 6.500 crediteren 30/1: Goederen = Bezit = neemt af = dus € 5.600 crediteren : Debiteuren = Bezit = neemt toe = dus € 5.600 debiteren In dit voorbeeld moeten dus 5 grootboekrekening worden bijgewerkt: Debiteuren, Bank, Voorraad, Crediteuren en Kas.

Debiteuren Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 110.000 2/1 Ontvangst € 18.000 30/1 Verkoop € 5.600 Bank Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 90.000 23/1 Betaling € 6.500 Voorraad Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 190.000 14/1 Verkoop € 500 6/1 Inkoop € 34.000

Crediteuren Datum Omschrijving Bedrag 23/1 Betaling € 6.500 31/12 VB € 85.000 6/1 Inkoop € 34.000 Kas Datum Omschrijving Bedrag 31/12 VB € 10.000 14/1 Verkoop € 500 Maak de opgaven 2.1/2.2 en 2.3.