Milieutrefdag 12 juni 2008 Duurzaam verkavelen

Aandacht voor: Ruimte Water Energie Materialen Mobiliteit Natuurlijke entiteiten én wooncomfort + gezondheid bewoners

Project: Ecopolis Eva Heuts, inhoudelijk medewerkster VIBE vzw

Voorstelling van het project Wat? DuLoMi-project Wanneer? Januari december 2009 Doelstelling? Duurzame stedelijke ontwikkeling stimuleren Stimuleren tot het realiseren van voorbeelden van goede praktijken op het vlak van duurzame stedelijke ontwikkeling Ecopolis-concept beter bekend maken Ecopolis Vlaanderen

Voorstelling van het project Doelgroep? lokale besturen ruimtelijk planners Principes? Geïntegreerde aanpak Ecopolis als strategieEcopolis Bio-ecologisch bouwen als principe Ecopolis Vlaanderen

Link met Samenwerkingsovereenkomst? Thema Duurzame Ontwikkeling op projectniveau Thema’s Water, Energie, Mobiliteit mogelijk op projectniveau Voorstelling van het project Ecopolis Vlaanderen

Voorstelling van het project Ecopolis Vlaanderen

1. Principes Ecopolis-concept Ecopolis Vlaanderen Tjallingii, N.l., Stromenbeheer > De verantwoordelijke stad - Plekkenbeheer > De levende stad - Beheer van actoren > De participerende stad

Ecopolis Vlaanderen Bron: Groenbeheer, VELT, Principes Ecosysteemmodel

1.Zuinig gebruik 2.Hergebruik 3.Hernieuwbare of onuitputtelijke bronnen 4.Verantwoordelijkheid voor kwantiteit en kwaliteit van in- en uitgaande stromen Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

Sophienhof (Frankfurt am Main) Illustratie: FAAG Technik Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

Sophienhof (Frankfurt am Main) Illustratie: FAAG Technik Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > hergebruik

Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > hernieuwbare bronnen

Ecopolis Vlaanderen Trier 1. Principes De verantwoordelijke stad > hernieuwbare bronnen

Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > verantwoordelijkheid kwaliteit bronnen

1.Het gebruik van lokale potenties (natuur en cultuur) 2.Ruimtelijke structuur voor stromenbeheer 3.Gezondheid en verscheidenheid 4.Habitats, verbindingen en stapstenen voor planten en dieren Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De levende stad

Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De levende stad > lokale potenties

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > ruimtelijke structuur voor stromenbeheer

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / kinderen

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / kinderen

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / ouderen

Ecopolis Vlaanderen Kopenhagen 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

Ecopolis Vlaanderen Kopenhagen 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

1.Condities creëren om milieuvriendelijk gedrag te stimuleren 2.Condities creëren voor coöperatie 3.Zichtbare ecologische relaties 4.Handhaving Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De deelnemende stad

Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden milieuvriendelijk gedrag

Ecopolis Vlaanderen Denemarken Workshop strobalenbouw 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden samenwerking

Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden samenwerking

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > zichtbare ecologische relaties

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > zichtbare ecologische relaties

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > handhaving

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten LOKATIE Inbreiding in plaats van uitbreiding (V+L) Bescherming van dier- en plantensoorten die in gevaar zijn (L) Niet bouwen in overstromingsgebieden of moeraslanden (L) Niet bouwen op plekken met bossen of akkerlanden (L) Renovatie van stadsdelen (V+L) Een wijkproject dat kadert in een stadsproject (L) Een optimale bereikbaarheid door openbaar vervoer (V) Een optimale bereikbaarheid door fietsroutes en trage wegen (V) Een verweving van functies (V+L) PATRONEN & VORMEN Een open gemeenschap (L) Het gebruik van lokale potenties (natuur en cultuur) (L) Ruimtelijke structuur voor stromenbeheer (L) Een blauw-groen netwerk

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten PATRONEN & VORMEN Compacte ontwikkeling (V+L) Een goede doorwaadbaarheid (V+L) Een verscheidenheid aan functies (V+L) Een verscheidenheid aan leefstijlen (V+L) Toegankelijke en aantrekkelijke publieke ruimtes (L) Voldoende speelvoorzieningen (L) Een goed evenwicht tussen privé, semi-privé en publieke ruimte (L) Stimuleren van de lokale economie (L) Een goede oriëntatie (V) Intermodale overstapmogelijkheden (L) Ruimte voor collectief autogebruik, gemeenschappelijke overdekte fietsstallingen, en een gemeenschappelijke autoparking (L) Een beperkt aantal parkeerplaatsen (V+L) Bereikbare groene ruimtes op verschillende functieniveaus (L) Verbindingen en stapstenen voor planten en dieren (L)

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten GROENE CONSTRUCTIE & TECHNOLOGIE Bio-ecologische gebouwen (V) Beperking van de verharde oppervlakte (V) Gebruik van hemelwater (V) Infiltratie van hemelwater (V) Buffering van hemelwater (V) Decentrale opwekking van energie (V) Stadsverwarming (V) Energie-efficiënte infrastructuur (V) Afvalpreventie (V) Collectieve afvalinzameling (V) Habitats voor planten en dieren (L) Vermijden van overlast (L)

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor lokale besturen 1.Samenwerking met de betrokken actoren de plaatselijke actoren (bewoners, verenigingsleven, openbare instellingen, de huisvestings-, economische en culturele sectoren...), gemeentelijke diensten (de reinigingsdienst, de vuilophaaldienst, de groendienst, uitvoering openbare werken en onderhoud) alsook met de watermaatschappij, de huisvestingsmaatschappij...

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor lokale besturen 2. Participatie tijdens het planningsproces aangepast aan de socio-economische gewoontes duidelijkheid over wat wel en wat er niet kan veranderen eerlijk, open en transparant planproces alle inbreng is openbaar degelijke follow-up sterke infrastructuur van NGO’s die advies, ondersteuning, informatie en soms zelfs fondsen bieden 3. Bezoek aan voorbeeldprojecten 4. Publiek private samenwerking 5. Wedstrijd

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor buurtverenigingen Samenwerking met de betrokken actoren Participatie tijdens het planningsproces Wijkbeheer Ecoteams Zonneslag

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 4. Beleidsinstrumenten Instrumenten kan je rangschikken in de volgende categorieën: influencering: informatie, sociaal psychologische beïnvloeding, overreding facilitering: fysieke voorzieningen stimulering: subsidies, financiële prikkels, aansprakelijkheid repulsivering: heffingen, statiegeld, quotering, bonnen commandering: verbodsbepalingen, stringente voorschriften

Ecopolis Vlaanderen Denemarken 4. Beleidsinstrumenten 1.RUP’s Plan Voorschriften (bestemming, inrichting) Toelichtingsnota 2.Verordeningen 3.Subsidies 4.Verkoopsvoorwaarden 5.Huurvoorwaarden 6.Informatiebrochure

Inbreng partners: wie deed wat? VIBE: coördinatie, ontwikkelen van Ecopolismeter, website, begeleiding van de projecten Steunpunt Duurzaam Bouwen Limburg: begeleiding van de projecten Experten: begeleiding van de projecten, denktank Lokale besturen: engagement om duurzaam project te realiseren, deelname aan klankbordgroep Externen: deelname aan klankbordgroep Kostprijs? 5000 euro/project Resultaten Ecopolis Vlaanderen

1.Startnota Streefbeeld Ecopolis en duurzame stedelijke ontwikkeling met voorbeelden, visies van experts, methodieken van participatie… 2. Gevalsstudies en begeleidingen in de praktijk Dam West, Antwerpen Handboek innovatieve bouwtypes, Antwerpen Oostsector Ieper, WVI Sociale woonwijk Hasselt, Limburgs Tehuis H30, Mechelen Bio-ecologische wijk, Maasmechelen Herlocatie scholen, Peer 3. Bundeling van het resultaat Ecopolis Vlaanderen Resultaten

4. Ecopolismeter 5. Inbedding in opleiding en onderwijs 5 goede voorbeeldprojecten van duurzame stedelijke ontwikkeling volgens Ecopolis- principes Ecopolis Vlaanderen Resultaten

Indien gemeente alleen werkt 1.SENSIBILISATIE > Duurzame stedelijke ontwikkeling en ecopolisprincipes beter bekend maken bij lokale besturen > door voorbeeldprojecten te bezoeken, lezingen, en binnenkort ook ww.ecopolisvlaanderen.beww.ecopolisvlaanderen.be 2.SAMENWERKING > plaatselijke actoren, gemeentelijke diensten, alsook met de watermaatschappij, de huisvestingsmaatschappij... 3.VOLDOENDE TIJD > tijd voor grondige analyse, onderzoek, participatieproces… 4.VOLDOENDE MIDDELEN > middelen voor grondige analyse, onderzoek, participatieproces… Ecopolis Vlaanderen Aandachtspunten

Ecopolis Vlaanderen Denemarken Aandachtspunten Indien gemeente begeleiding van VIBE wenst TIMING > Gemeenten moeten op tijd aankloppen bij VIBE, vóór het project start > duurzame ontwikkeling moet van in het begin meegenomen worden

Project: duurzame bouwgrond Leen Frenssen, duurzaamheidsambtenaar gemeente Diepenbeek

Project: duurzame bouwgrond Het project Aangepaste verkaveling –Oriëntatie loten –Gemeenschappelijke groenzone Specifieke voorwaarden (E75, regenwater) Lagere verkoopprijs (€80/m² i.p.v. €100/m²) Extra begeleiding (bouwavonden, planadvies)

Project: duurzame bouwgrond Doelstelling project Duurzaam bouwen in Diepenbeek promoten via: –lagere verkoopprijs –dus: extra budget voor duurzame technieken

Project: duurzame bouwgrond Doelgroep Bouwers Andere inwoners informeren

Project: duurzame bouwgrond Link met Samenwerkingsovereenkomst Duurzame ontwikkeling Water Energie

Project: duurzame bouwgrond Aandachtspunten Zeer veel communicatie nodig Opvolging is noodzakelijk Boetes voor niet-naleving

Project: duurzame bouwgrond Inbreng partners: wie deed wat? Gemeente Algemene organisatie en afhandeling verkoop Steunpunt Duurzaam Bouwen Begeleiding in keuze voorwaarden Infoavonden Dialoog Bouwavonden voor kopers

Project: duurzame bouwgrond Kostprijs Verlies in opbrengst: €20/m²  bijna € Communicatie: ??? Bouwavonden: €500

Project: duurzame bouwgrond Tijdsinvestering Externe communicatie (folders, artikels, infoavonden …) Interne communicatie (cbs en mede-collega’s dienst) Wettelijke voorwaarden uitpluizen

Project: duurzame bouwgrond Resultaten van het project 75 inschrijvingen –Alle 11 percelen toegekend Voorlopige berekeningen –E-peil: –K-peil: 31-34

Project: duurzame bouwgrond Aandachtspunten + aanbevelingen naar andere gemeenten toe Veel duidelijke en eenvoudige communicatie Opvolging is noodzakelijk Duurzame motivatie bouwers lijkt beperkt

Project: duurzame bouwgrond De volgende fase Verstrenging voorwaarden: E-peil 60 Proefproject hogescholen en universiteit van Diepenbeek Aangepaste infoavond Alternatief voor bouwavonden Motivatie en e-peilvoorstel bij inschrijving

Evaluatieformulier Een project voor jouw gemeente? –Dit project spreekt me aan. Ik zie dit als een mogelijk project voor mijn gemeente. –Bepaalde aspecten van het project zie ik zitten, andere niet. –Ik zie dit project zitten, mits ondersteuning –Nee, totaal niet, dit project is niet geschikt voor mijn gemeente

Het aanbod van Tandem Modeladvies ecologische verkavelingen Wettelijk kader –Structuurplannen –Uitvoeringsplannen –Verordeningen Mogelijkheden gemeenten –Voorschriften –Verordening –Vergunning –Verkoopsovereenkomst Aanbevelingen voor milieuraadsleden

Het aanbod van Tandem Modeladvies ecologische verkavelingen Modelverordening –Behoud buurtwegen –Min. 25% vd oppervlakte voor groen –Min. 15 woningen/ha –Isolatiepeil max. K30 –Elke woning min. 1 nestkast –Hellende daken enkel uit leien/pannen –Hemelwater voor wasmachine verplicht –Enkel waterdoorlatende verhardingen –… Literatuurbronnen en instanties > Info voor milieuraden

Het aanbod van Tandem Spreekbeurten en cursussen Specifiek: Ecologische stedenbouw (VIBE) Algemeen: –Energie (BBL) –RO (CVN) –Energie en Water (Dialoog) –Groen in de stad (Velt) –Natuur (Natuurpunt) –Water, Energie, Materialen, Gezondheid (VIBE) –Bos (VBV) –Hout (WWF)

Het aanbod van Tandem Tandemkoffer Specifiek: (nog) geen Algemeen: Biodiversiteit in jouw gemeente (Natuurpunt), Water infiltreren zeker proberen (VIBE/Dialoog),… Werksessie Specifiek: (nog) geen Projectbegeleiding Specifiek: Toekomstvisie Strobrugge (VIBE) Algemeen: op maat Nieuwe ideeën in samenwerking met verenigingen/burgers?

Meer info? Projectenmarkt Adresgegevens infomap Aanvraag advies/werksessie in uw gemeente + inschrijving op tandemmail –Sprekersaanbod –Cursusaanbod –Tandemkoffer –Ervaringsverslagen –…

? ? ?