door Edouard DELRUELLE Adjunct-directeur van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding INLEIDING

door Françoise DE BOE en Henk VAN HOOTEGEM Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting VOORSTELLING

1. UITOEFENING VAN RECHTEN UITOEFENING VAN RECHTEN: EEN PARCOURS MET HINDERNISSEN

1. UITOEFENING VAN RECHTEN GELIJKE RECHTEN, ONGELIJKHEID IN DE UITOEFENING

1. UITOEFENING VAN RECHTEN: OMNIO Vaststellingen: rechthebbenden potentiële rechthebbenden - Slecht gekende maatregel - Complexe wetgeving - Lastige administratieve stappen Aanbevelingen: - Globale evaluatie van de verschillende mechanismen betreffende de verhoogde tegemoetkoming - Het recht op het OMNIO-statuut zo veel mogelijk automatiseren

1. UITOEFENING VAN RECHTEN: HUURWAARBORG Vaststelling: nieuwe regelgeving die niet wordt toegepast - Neutraal formulier wordt niet gebruikt - Twee maanden waarborg ontoegankelijk bij laag inkomen - Bankwaarborg (gespreide betaling) wordt niet voorgesteld - Andere waarborgvormen worden gebruikt Aanbeveling: centraal huurwaarborgfonds

1. UITOEFENING VAN RECHTEN: VERHAALBAARHEID ERELONEN ADVOCAAT Vaststellingen: gestegen angst t.a.v. justitie - Slecht gekende maatregel - Bijkomende rem op de toegang tot justitie - Risico op verslechtering van de financiële situatie Aanbevelingen: - Evaluatie van de impact, en in het bijzonder niet-beroep doen op justitie - De begunstigden van rechtsbijstand uitsluiten van toepassingsveld van de wet - Verzoenings- en bemiddelingsmechanismen bevorderen

1. UITOEFENING VAN RECHTEN: BESLUIT DE VOORWAARDEN CREËREN VOOR DE UITOEFENING VAN RECHTEN NIET ALTIJD MEER RECHTEN, MAAR WEL MEER EFFECTIEVE RECHTEN

2. ONDERWIJS STUDIEORIËNTERING: HERWAARDERING VAN COMPETENTIES OF VERSTERKING VAN ONGELIJKHEDEN?

2. ONDERWIJS Eerste studiekeuze: Op het einde van de eerste graad: oriënteringsattesten en competentierapport Aanbeveling: Evalueren van de effecten van deze mechanismen en ze aanpassen

2. ONDERWIJS Bij het begin van het secundair onderwijs: Eerste jaar A en B in de Vlaamse Gemeenschap Het gezamenlijke en gedifferentieerde eerste jaar in de Franse Gemeenschap Een extra ondersteuning of een verkapte vorm van oriëntering? Aanbeveling: - Streven naar een gemeenschappelijke basis - Herwaarderen van de technische en beroepsrichtingen

2. ONDERWIJS Belang van de studiekeuze Aanbeveling : versterken van de band tussen school en de gezinnen

2. ONDERWIJS Voorafgaand : het basisonderwijs Aanbevelingen: - Investeren in het lager onderwijs - Een snelle remediëring voorzien voor elke leerling die moeilijkheden ondervindt - Verduidelijken van de rollen

DE CRITERIA VAN PASSENDE DIENSTBETREKKING: EEN BESCHERMING TEGEN PRECAIRE ARBEID? 3. ARBEID

Elk jobaanbod, omdat het werk is, zou moeten geaccepteerd worden? Neen, de kwaliteit van het werk is belangrijk ! Het concept van passende dienstbetrekking De criteria zijn ongewijzigd sinds ARBEID

-Inpassen van het criterium van het behoud van beroepskeuze in een breder criterium van bescherming van loopbaankeuze -Verbeteren van de kwaliteit van de arbeidsstatuten, o.a. via introductie van criteria betreffende contractduur en atypische werkroosters -Respecteren van het recht op gezinsleven -Voorzien van een passende begeleiding gericht op de structurele verbetering van de levensomstandigheden -Nood aan een breed maatschappelijk debat 3. ARBEID

NAAR EEN EFFECTIEF RECHT OP ENERGIE EN WATER EN SANITATIE 4. ENERGIE EN WATER

Energie - De liberalisering - Energiefacturen - Situaties waarbij gezinnen niet over energie beschikken 4. ENERGIE EN WATER

Water en sanitatie - Een effectief recht op water - Aansturing van de watersector - Behandeling van betalingsachterstallen 4. ENERGIE EN WATER

5. BIJZONDERE JEUGDZORG HET VERBAND TUSSEN ARMOEDE EN BIJZONDERE JEUGDZORG: EEN ONDERZOEK DAT TOT DIALOOG OPROEPT

5. BIJZONDERE JEUGDZORG Onderzoek om het al dan niet bestaan van een verband tussen armoede en bijzondere jeugdzorg te objectiveren Een statistisch significant verband tussen bepaalde socio-economische kenmerken van het gezin en de kans om geconfronteerd te worden met een maatregel bijzondere jeugdzorg Hoog percentage plaatsingen als eerste maatregel

Vraag naar een brede dialoog binnen de bijzondere jeugdzorg en daarbuiten: -Meer interventionisme of meer hulp voor arme gezinnen? -Hoe motiveert men de keuze voor een maatregel en vooral voor plaatsing? -Wat gebeurt er vóór de interventie van bijzondere jeugdzorg? -Wat is de invloed van maatschappelijk omstandigheden op het verband tussen armoede en bijzondere jeugdzorg? -Rol van de bijzondere jeugdzorg in de bestrijding van armoede? 5. BIJZONDERE JEUGDZORG

STARTPUNT VOOR POLITIEK DEBAT EN POLITIEKE ACTIE

Dank aan allen die hebben bijgedragen aan dit verslag !

Door dhr. Yves Leterme Eerste minister REACTIES

Door dhr. Philippe Courard Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding van de federale regering REACTIES

Door mevr. Ingrid Lieten Viceminister-president en Minister van Armoedebestrijding van de Vlaamse regering REACTIES

Door mevr. Eliane Tillieux Minister van Volksgezondheid, Sociale Actie en Gelijke Kansen van de Waalse regering REACTIES

Door mevr. Evelyne Huytebroeck Minister van Jeugd en Bijzondere Jeugdzorg van de Franse Gemeenschapsregering, lid van het College van de Franse Gemeenschapscommissie (COCOF), belast met het Beleid inzake Bijstand aan Personen met een Handicap REACTIES

Door mevr. Brigitte Grouwels Minister van Openbare Werken en Vervoer van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, lid van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), belast met Welzijn en Volksgezondheid REACTIES