Werken aan draagvlak Vormingsdag Bond Beter Leefmilieu Café de Fiennes (Anderlecht) 5 oktober 2007 Dirk Bogaert

Dirk Bogaert, Werken aan draagvlak 1. Draagvlak? Welk draagvlak? 2. Draagvlak? Hoe meten? 1. Grootschalig opinie-onderzoek 2. Longitudinaal opinie-onderzoek 3. Gevalsstudies 3. Indicatoren 4. ‘100 aanbevelingen…’

Dirk Bogaert, Draagvlak ? Welk draagvlak? Draagvlak als containerbegrip Poging tot definitie: ‘Draagvlak houdt in dat er sprake kan zijn van een positieve of neutrale opvatting, houding (passieve steun) en/of gedraging (actieve steun) van een (in)direct betrokken persoon of groep van personen’

Dirk Bogaert, Draagvlak Passieve dimensie Kennis Houdingselementen Actieve dimensie Gedragselementen

Dirk Bogaert, Draagvlak - en de milieubeweging?- Passieve dimensie Kennis: vergaren, opbouw, doorgeefluik, filter, vertalen, educatie, vorming … Houdingselementen: sensibiliseren, sturen… Actieve dimensie Gedragselementen: campagnes op maat, good practices…

Dirk Bogaert, Draagvlak Maatschappelijk draagvlak Sociaal Middenveld Bestuurlijk draagvlak Politiek Ambtelijk Algemeen en specifiek draagvlak

Dirk Bogaert, Draagvlak Bron: Bogaert, D. en A. Cliquet (2002) Draagvlakcategorieën Multi-actor en multi-level aspecten

Dirk Bogaert, Draagvlak (voorbeelden)

Dirk Bogaert, Draagvlak? Hoe meten? 2.1 Longitudinaal opinie-onderzoek 2.2 Gevalsstudies 2.3 Grootschalig opinie-onderzoek

Dirk Bogaert, Longitudinaal opinie-onderzoek Europa Eurobarometer ( Vlaanderen Jaarlijkse APS-survey sociaal culturele verschuivingen (1996/2000/2005: leefmilieu) VRIND: jaarlijks ( m) m

Dirk Bogaert, Gevalsstudies (natuurbeleid, MPAs, PRUPs, waterbeleid, afvalbeleid…) Het belang van perceptie Milieu is iets van de ‘groenen’ Milieu als synoniem voor verboden en geboden Milieu als beperkingen en inleveren …

Dirk Bogaert, Grootschalig opinie-onderzoek Voorbeeld ‘Het grootste buurtonderzoek van Vlaanderen’ naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen 2006

Dirk Bogaert, Indicatoren Indicatorenset draagvlak in het kader van natuurrapportering Sociaal draagvlak Middenveld draagvlak Ambtelijk draagvlak Politiek draagvlak

Indicator: sociaal draagvlak

Indicator: middenveld draagvlak

Indicator: ambtelijk draagvlak

Indicator: politiek draagvlak

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan nieuwe vormen van samenwerking en netwerking Nood aan betere communicatie Nood aan marketing

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan nieuwe vormen van samenwerking en netwerking

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan nieuwe vormen van samenwerking en netwerking Natuur- en milieusector is een te gesloten sector, maar heeft te weinig gesloten rangen. Rangen meer sluiten: In middenveld In overheid Tussen middenveld en overheid Meer open sector worden (cf. markt) Actieve vormen van samenwerking met niet zo evidente partners: andere gebruikers buitengebied, andere socio- culturele verenigingen, markt… Integreren van natuur en milieu in het lokaal sociaal weefsel vergt investeringen …

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan degelijke én positieve communicatie over natuur en milieu

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan degelijke én positieve communicatie over natuur en milieu Positieve (laagdrempelige) communicatie Wervend en leuk verhaal Vanuit gemeenschappelijke interessepunten Vanuit consensus eerder dan vanuit dissensus Meer aandacht voor andere werkelijkheidsdefinities Meer aandacht voor maatschappelijke en economische kansen Het belang van educatie: NME en EDO Gebruik van nieuwe communicatietechnieken en media …

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan marketing

Dirk Bogaert, ‘100 Aanbevelingen…’ Nood aan marketing Wie vermarkt natuur en milieu en wat is de positie/niche van de milieubeweging hierbinnen? Inzetten van marketingstrategieën Voorbeelden: Greenpeace, WWF, Natuurpunt, FOE … Natuur en milieu als ‘aantrekkelijk’ product Vermarkten tegen welke prijs? Ethische codes? Wie is de consument/klant?

Dirk Bogaert, Dank u

Dirk Bogaert, Referenties BOGAERT, D., Draagvlak voor natuur. In: Kuijken et al., Toestand van de natuur in Vlaanderen : cijfers voor het beleid. Mededeling van het Instituut voor Natuurbehoud nr. 18, Brussel. BOGAERT, D. en CLIQUET, A., Draagvlakonderzoek bij natuurontwikkelingsmaatregelen. Beleidsgerichte analyse en voorstellen tot het optimaliseren van juridische en maatschappelijke instrumenten voor natuurontwikkelingsprojecten, VLINA 99/08, Arteveldehogeschool en Universiteit Gent, 2002, 755p. BOGAERT, D., DEZITTER, M. en WIJMEERSCH, T., Draagvlak voor natuur. In: Kuijken et al., Toestand van de natuur in Vlaanderen : cijfers voor het beleid. Mededeling van het Instituut voor Natuurbehoud nr. 21, Brussel. BOGAERT, D., Natuurbeleid in Vlaanderen. Natuurontwikkeling en draagvlak als vernieuwingen?, Instituut voor Natuurbehoud, Brussel, 2004, 337 pp. Doctoraatsproefschrift- (beschikbaar op ) LEROY, P. en D. BOGAERT, Het Vlaams Ecologisch Netwerk als natuurconflict: Verwarde beleidsvoering en georganiseerde hindermacht, in: Landschap, nr 21, 2004/4,

Dirk Bogaert, Referenties BOGAERT, D. en M. DE ZITTER, 100 aanbevelingen voor het versterken van het draagvlak voor natuur. Eindrapport van de TWOL-studie 0l : ‘Toepassen van een indicatorenkorf voor het meten van draagvlak voor natuur(beleid) in Vlaanderen’, Arteveldehogeschool Gent, 2005, 101 p