Energieke scholen in Delft Opzet als project Brede opzet projectgroep Gedrag, educatie en techniek Van pilot tot gemeente-breed Onderzoek, maatregelen, kwantificeren Kostenverdeling Rijkssubsidie Financieringsmiddelen schoolbesturen Resultaten

Projectstart Projectdocument 2007 Aanleiding: 5 vraagstukken Bewustwording voor belang gezond binnenklimaat Verbetering binnenklimaat Verlagen energiegebruik Bevorderen gezondheid Bevorderen leerprestaties

Projectdocument 2007 Opzet Probleemanalyse Selecteren maatregelen, zowel gedrag als techniek Toetsen op haalbaarheid en uitvoerbaarheid Uitvoeringsplannen per school Educatie Aantoonbare resultaten binnenklimaat en energiebesparing Budget voor personele inzet, communicatie, onderzoek en CO2-meters Planning maart 2007 tot november 2008

Projectgroep Milieu (projecttrekker en natuur-milieu-educatie) GGD (onderzoek, adviezen en voorlichting) Onderwijshuisvesting Extern ingenieursbureau BuildDesk Vertegenwoordiging schoolbesturen Bepaling (9) pilotscholen –Deelnemende schoolbesturen –Spreiding bouwjaren –Klachten –Renovatieplannen

Jan Vermeerschool

Onderzoek pilotscholen Bezoek scholen Interviews Enquête ABCD-tool Metingen door installatieadviesbureau –Temperatuur –Vochtigheid –CO2-gehalte –Energieverbruik

Vervolg pilotscholen Resultaten –6 scholen structureel te hoog CO2-gehalte –5 scholen categorie D voor luchtkwaliteit en thermisch klimaat Probleemanalyse en voorstel maatregelen –Gedrag –Energie –Binnenklimaat

Voorstel maatregelen

Gedrag, educatie en voorlichting CO2-meters Gesprekken met leerkrachten en kinderen Aanbevelingen Lesmappen, -koffers en -kisten GGD-onderzoek met aanbevelingen

Kosten technische maatregelen Berekening per pilotschool Niet belegd in verordening –Uitspraak RvS: gemeente verantwoordelijk voor wettelijke eisen (Bouwbesluit) –Bouwbesluit 2003 geen garantie voor goed binnenklimaat Voorstel verdeling 50/50 –Uitgezonderd onderdelen die wel al belegd zijn: kozijnvervanging en vervangen CV-ketels –Uitgezonderd terugverdienbaarheid in 15 jaar.

Verwerking in OHV-programma initiatief aanvragen door schoolbesturen (verantwoordelijk) eerste jaar pilotscholen later andere scholen toetsing met EBA’s (Energie en Binnenmilieu Advies) ruimte in gemiddeld investeringsniveau aparte kolom in programma

Titus Brandsmaschool Alle kanalen bovendaks Volledig CO2 gestuurd; Vier decentrale units met WTW; 9 lokalen + aula + overige ruimten; Kosten € ,--;

Ventilatiesysteem lbk op dak

Gabriëlschool

Rijkssubsidie regeling aankondiging 2009, uitvoering 2010, later uitgesteld tot 2011 aanvraag door gemeente Budget Delft: Vergoeding 60% Projectkosten 100% Maximale vergoeding€ € Maximale aanvraag 125%€ €

Rijkssubsidie verdeling korte termijn: mogelijk waren aanvragen waarvoor geen nieuw raadsbesluit nodig was dus: al ingediende aanvragen OHP 2010 (pilotscholen) en door schoolbesturen te bekostigen voorzieningen (CV-ketels) EBA’s en normbedragen maximaal aanvraagbaar bedrag versus grote vraag naar voorzieningen verdeling over de schoolbesturen conform totale behoefte per bestuur

Financieringsmogelijkheden Het ene bestuur heeft meer financiële ruimte dan het andere Afspraken met BNG Combinatie individuele leningen BNG en gemeentelijke leningen middels SVn gelden Contact DWA

Resultaat Meeste scholen op programma’s Nog te doen: enkele wegens IHP uitgestelde renovaties

Natuur- en millieueducatie Landelijk Energieke Scholen project –Lespakket –EBA –Intentieverklaring –Voorbeelden financiële arrangementen Deelname provinciaal arrangement Onderzoek en voorlichting GGD –Instructie middels 1-dagmethode Blijvend contact met de scholen en nazorg

Nieuwbouw Duurzaamheid, frisheid en energie wordt meegenomen in PvE Brede scholen: gemeente is bouwheer en budgetbewaker Geraamde kosten worden meegenomen in budgetvraag college en raad

Kenmerken Delftse model Start vóór Crisis- en herstelwet Daardoor geen last van strakke termijnen De samenwerking met de besturen Samengaan maatregelen en educatie Kostendeling Navolging andere gemeenten Energieke Scholen nu landelijk educatief programma