Bevolkings- ontwikkeling Krimp Vergrijzing en Ontgroening

1. Bevolkingsontwikkeling 2. Krimp en Zorg 3. Kansen voor de toekomst 4. Zorgkracht in Krimpgebieden 5. Burgerkracht en Zorg …

1. Bevolkingsontwikkeling …

Wat is krimp? Minder inwoners Minder huishoudens Andere samenstelling bevolking: minder kinderen, meer ouderen Vergrijzing en Ontgroening

1. Bevolkingsontwikkeling 2. Krimp en Zorg 3. Kansen voor de toekomst 4. Zorgkracht in Krimpgebieden 5. Burgerkracht en Zorg …

Krimp raakt alle beleidsterreinen Wonen Voorzieningen Onderwijs Zorg Werk en economie Mobiliteit Ruimtelijke kwaliteit Zorg: Op korte termijn: vergrijzing. Zorgt voor toenemende zorgvraag; tegelijk tekort aan arbeidskrachten in de zorg door krimp beroepsbevolking Trend: ouderen wonen langer thuis, hebben langer zorg thuis nodig. Gevolgen: Zorgvraag kan onvoldoende beantwoord worden Groter beroep op mantelzorgers Groter beroep op voorzieningen vanuit wmo Op langere termijn bevolkingsdaling. Gevolg: Zorgaanbieders trekken zich terug uit onrendabele gebieden Pos: zorg belangrijke drager economie, grote werkgever

Invloed demografische ontwikkelingen op zorg Zorgvraag stijgt en verandert door demografische ontwikkelingen Zorgaanbod neemt af Afname beroepsbevolking Sterker in krimpgebieden Parallelle ontwikkelingen: Zorgaanbod Marktwerking dwingt tot efficiëntie en hogere kwaliteit Specialisatie van zorgaanbieders Ziekenhuizen geen all-service providers meer Zorgvraag Veranderende leefstijlen zorgen voor andere zorgvraag (bv. Obesitas)

Vraag naar zorg en welzijn en beroepsbevolking Uit presentatie voorjaarscongres Zorg Innovatie Platform, maart 2010

1. Bevolkingsontwikkeling 2. Krimp en Zorg 3. Kansen voor de toekomst 4. Zorgkracht in Krimpgebieden 5. Burgerkracht en Zorg …

Strategieën Niets doen Verzetten Begeleiden Kansen benutten …

Kansen Meer ouderen Langer gezond Zelfredzaamheid Nieuwe technologieën Focus op welzijn en preventie Vraag burgers centraal Kracht ipv klacht Nieuwe zorgconcepten …

1. Bevolkingsontwikkeling 2. Krimp en Zorg 3. Kansen voor de toekomst 4. Zorgkracht in Krimpgebieden 5. Burgerkracht en Zorg …

Zorgkracht in Krimpgebieden

Knelpunten zorg en welzijn Voornaamste knelpunten zorg in krimpgebieden met oog op toekomst: Stijgende zorgvraag Krimpende beroepsbevolking  tekort aan personeel Marktwerking leidt tot: Versnippering markt Weinig afstemming/samenwerking tussen zorgaanbieders (NMa, concurrentie) Nachtzorg en gespecialiseerde zorg niet kostendekkend; door versnippering markt nog moeilijker in stand te houden Huisartsentekort Kleinschalige intramurale voorzieningen moeilijk in de lucht te houden Mantelzorg en vrijwilligerswerk

Zorgkracht in Krimpgebieden Vraag van twee gemeenten: Aa en Hunze en Borger-Odoorn: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen in dunbevolkte plattelandsgebieden ook in 2030 de zorg krijgen waar zij behoefte aan hebben? Ofwel: welke knelpunten leveren de bevolkingsdaling en veranderende bevolkingssamenstelling op, en hoe lossen we deze op?

Experimentgebied

Experimentgebied

Experimentgebied Veendorpen Lintbebouwing Grote afstanden Lage SES Obesitas Diabetes Vergrijzing

Thuis

Wie heb je nodig om de ambities waar te maken Gemeente Zorginstellingen Welzijn Woningcorporaties Burgers, mantelzorgers, vrijwilligers ……..

Partijen in het Zorgexperiment

Experiment Zorgkracht in Krimpgebieden

Doelstelling Zorgexperiment Het doel van het zorgexperiment is dat verschillende (ook concurrerende) aanbieders van zorg, mantelzorg, welzijn, huisvesting en anderen met elkaar garant staan voor de zorgverlening in een sterk vergrijzend gebied in Oost-Drenthe.

Uitgangspunten : inhoudelijk Professionele inzet Een collectieve voorziening alleen waar nodig Mensen zorgen voor elkaar Mensen zorgen voor zichzelf, gebruiken eigen sociaal netwerk Belangrijkste strategische uitgangspunten en opgaven. · het aanspreken van de eigen kracht van mensen en hun sociale netwerken; · het activeren van mensen door hen aan te spreken op hun talenten; · het ‘naar voren organiseren’ van de maatschappelijke ondersteuning, dat wil zeggen van de dure tweede naar de eerste lijn en het gewone leven; · het zoeken van aansluiting bij de directe leefomgeving van mensen (wijk en buurt); · het verstevigen van de informele zorg (zelfhulp, mantelzorg en vrijwilligerswerk); · het investeren in een krachtige integrale eerste lijn voor maatschappelijke ondersteuning; · het investeren in een andere houding en gedrag bij bestuurders, ambtenaren en professionals in het veld. Regierol zorgvragers meer eigen regie nemen sluit aan bij wens burgers rol arts is veranderd eerste zorgcoöperatie van bewoners

Uitgangspunten : organisatie. Gaat om alle zorg Uitgangspunten : organisatie * Gaat om alle zorg (medische zorg, formeel, informeel, hulp, steun, zorg, begeleiding, welzijn, huisvesting) * Zorgkracht in dorpen * Vraag van bewoners centraal * Desgewenst nieuw aanbod ontwikkelen * Gebruik van elkaars diensten * Oplossing voor onrendabele dienstverlening * Efficiënte uitvoering op alle niveaus.

1. Bevolkingsontwikkeling 2. Krimp en Zorg 3. Kansen voor de toekomst 4. Zorgkracht in Krimpgebieden 5. Burgerkracht en Zorg …

Burgerkracht en Zorg

Zorgvraag en Zorgkracht in Experimentgebied Oost-Drenthe Keukentafelgesprekken in 22 Veendorpen

Veel zorgkracht voor elkaar. In de dorpen wordt veel hulp, steun en zorg geboden, met name lichte en niet-structurele hulp. Bijna iedereen biedt wel eens hulp. Er is veel zorgkracht aanwezig. In veel dorpen is een hartdefibrillator aanwezig, er zijn EHBO’ers en bewoners weten wie uit het dorp in ‘de zorg’ werkt.

Grenzen bij bieden informele zorg Niet structureel Kleinere klusjes/zorg (persoonsgebonden) Tijdsinvestering Balans moet kloppen, elkaar kennen/vertrouwen Gesloten beurs Er niet alleen voor staan

Betere samenwerking met professionele zorgaanbieders gewenst. De wensen van bewoners betreffen: betere communicatie zorg graag dichterbij – snel bereikbaar een vast aanspreekpunt betere coördinatie een betere brug tussen informele en formele zorg

De kracht van ontmoeten. Om elkaar hulp te kunnen bieden is elkaar kennen een voorwaarde. Doordat er steeds minder natuurlijke ontmoetingsplaatsen zijn, staat dit onder druk. Maar elkaar ontmoeten is niet voldoende. Je moet elkaar ook vertrouwen.

Verbinding Behoefte aan verbinding lijkt in de keukentafelgesprekken een centraal thema: verbinding tussen bewoners onderling is nodig om elkaar hulp te bieden. Maar verbinden tussen bewoners en professionals is ook nodig om tot betere afstemming te komen. Betere afstemming kan zorgen voor dat bewoners vaker iets kunnen doen, naast de professionals. Andersom kan het ook een ontlasting van de professionals betekenen.

Zorgkracht in krimpgebieden

Stelling Zorg voor de toekomst kan alleen door over grenzen te gaan: grenzen van de gemeente grenzen van de organisatie grenzen van beleid

fbolding@stamm.nl