ANTIDOPING Praktische handleiding voor jonge sporters Dr. Hans Cooman Vilvoorde, 12 maart 2013

Wat zijn dopingpraktijken? Wat zijn de gevolgen? Voedingssupplementen TTN Dopingcontrole in de praktijk

Wat is doping? Dopingpraktijken aanwezigheid van verboden stof in lichaam Gebruik verboden stof of methode Weigeren, niet opdagen, ontwijken Niet of onvolledig meedelen verblijfsgegevens (3 op 18 maand) Plegen van bedrog of poging daartoe Bezit verboden stoffen of methoden Verhandelen of poging tot verhandelen Toedienen of poging tot toedienen Aanmoedigen van, helpen bij, vergemakkelijken van, mogelijk maken van, aanzetten tot, verbergen van, of om het even welke medeplichtigheid

Wat is doping? Verboden stoffen en methoden stoffen/methoden die altijd verboden zijn Anabolica Hormonen Bèta-2-agonisten Hormoonantagonisten Diuretica en andere maskerende middelen Verbetering zuurstoftransport Chemische en fysieke manipulatie Genetische doping Stoffen enkel verboden binnen wedstrijdverband Stimulantia - cannabinoïden Narcotica - glucocorticosteroïden Stoffen enkel verboden bij bepaalde sporten Alcohol - bètablokkers

Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijken onmiddellijke voorlopige schorsing bij Anabolen Hormonen Agentia die myostatinefunctie veranderen Sommige stimulantia Bloeddoping, infusen, Fraude of poging tot fraude Kunstmatige verhoging opname, transport, afgifte zuurstof Genetische doping Weigering (nieuw) Bezit (nieuw)

Wat is doping? Gevolgen dopingpraktijk disciplinair voor alle sportdisciplines (wedstrijden en trainingen) Strafrechterlijk bij inbreuken hormonen- en drugswetgeving Begeleider: iedereen die al dan niet permanent een of meer sporters met raad en daad bijstaat (arts, trainer, kiné, verzorger…) Dopingpraktijken begeleider: Plegen van bedrog Bezit Verhandelen Toedienen Aanmoedigen, helpen, vergemakkelijken, mogelijk maken van, verbergen, eender welke medeplichtigheid Organisatoren moeten geschorste sporters weigeren

Voedingssupplementen Enkel aanvulling gezonde (sport)voeding GEEN compensatie onevenwichtige voeding Enkel voor kortdurend gebruik Gebruik op EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID Mogelijk contaminatie! Vaak aangeprezen wegens commerciële belangen verkoper. Werking niet wetenschappelijk bewezen. NUT-nummer

voedingsdeskundige Erkend diploma voedings- en dieetkunde Bijgeschoold in sportvoedingsleer Geeft info over gezonde voeding Werkt in overleg met arts Analyseert voedingspatroon en energieverbruik sporter Verkoopt zelf geen producten Is geen vertegenwoordiger voor een merk van voedingssupplementen of sportvoedingspreparaten Raadt de sporter geen producten aan waarvan de herkomst of de samenstelling onduidelijk is

TTN-TUE-AUT Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak Wat? Indien verboden stof nodig om medische redenen => TTN-commissie moet toestemming geven (briefje eigen arts telt niet meer)

TTN Hoe weet ik of geneesmiddel verboden stof bevat? www.dopinglijn.be Indien verboden stof => TTN aanvragen Elitesporters: verplicht proactief (mogen stof maar nemen nadat ze toestemming kregen) Niet-elitesporters => recht op retroactieve aanvraag indien genoteerd op dopingcontroleformulier Minderjarige niet-elitesporters: attest arts telt wel Hoe aanvragen? Formulier op www.dopinglijn.be samen met arts invullen. Nodige medische info bijvoegen en opsturen naar TTN-commissie

TTN Toestemmingscriteria Geen ander redelijk therapeutisch alternatief Gezondheid sporter geschaad als verboden stof niet toegediend Prestatievermogen mag niet meer toenemen dan door genezing alleen Noodzaak is niet het gevolg van vorig misbruik Sporter mag nog geen weigering gekregen hebben van andere commissie

Dopingcontrole: waarom, wanneer, wie hoe? Eerlijk, fairplay, gelijke middelen, gezondheid Wanneer? Vroeger alleen na wedstrijd Nu op elk ogenblik (tussen 6 en 23 uur, vnl elitesporters, maar ook fitness bv) Wie controleert? NADO Vlaanderen, federatie, WADA Steeds onder verantwoordelijkheid erkend controlearts

Dopingcontrole Wie wordt gecontroleerd? Iedereen die aan sport doet kan gecontroleerd worden (ook recreatieve sporter) Sommige sporters meer dan andere Verleden sportdiscipline of sporter Dopinggevoeligheid sportdiscipline Belang sportdiscipline in Vlaanderen Buiten competitie vnl elitesporters

Dopingcontrole Verplichtingen organisatie Totale medewerking Lijst contact- en identificatiegegevens van alle deelnemers Alle deelnemers verplichten geldig ID-bewijs te kunnen voorleggen Lokaal voor dopingcontrole voorzien Exclusief voor controle WC (in lokaal of ruimte ernaast) Tafel en stoelen wachtruimte Gesloten flessen niet-alcoholische drank

Dopingcontrole Hoe? Oproeping verschilt, controle is dezelfde Binnen wedstrijdverband Aangekondigd (niet-elitesporters) Onaangekondigd (elitesporters) Buiten wedstrijdverband Oproeping verschilt, controle is dezelfde

Dopingcontrole Demo van oproeping tot staalname met uitleg van verschillende manieren van oproeping

Rechten en plichten sporter Sporter heeft recht op begeleider Oproeper moet zich kunnen legitimeren Onmiddellijk naar dopinglokaal tenzij ID met foto halen Pers Ceremonie Cooling down Medische hulp Vertegenwoordiger of tolk halen Andere wedstrijd

Rechten en plichten sporter Bij onaangekondigde controle: constant onder visueel toezicht Sporter heeft steeds recht opmerkingen op het dopingcontroleformulier te noteren Gebruik geneesmiddelen en supplementen van de laatste 7 dagen laten noteren

Afdeling Sport en Jeugd NADO Vlaanderen Arenbergstraat 9 – 1000 Brussel www.dopinglijn.be – www.gezondsporten.be dopinglijn@vlaanderen.be – gezondsporten@vlaanderen.be

Vragen?