Pedagogische werkdag 19 januari 2009 begrijpen duiden hanteren Pedagogische werkdag 19 januari 2009 Op het programma… Voor de middag 8u30 verwelkoming en stand van zaken 9u00 wat is Techniek en technologische vorming 9u10 over Zelfsturing en Ondernemingszin 10u00 time-out 10u25 T Z O in het curriculum 11u30 opdrachten doesessie 11u40 evaluatie en duiding 12u00 middagpauze Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

begrijpen duiden hanteren Wat is techniek ? Alles wat door de mens is bedacht en/of gemaakt om : ► lichamelijke of verstandelijke mogelijkheden aan te vullen ► lichamelijke of verstandelijke beperkingen op te heffen DUS Alles wat de mogelijkheden van de mens verbetert en verruimt ! Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is technologische vorming ? begrijpen duiden hanteren Wat is technologische vorming ? (voor de basisschool) Leren inzicht krijgen en omgaan met de hulpmiddelen die de mens heeft ontworpen om : ► lichamelijke en verstandelijke mogelijkheden uit te breiden ► lichamelijke en verstandelijke beperkingen op te heffen Na deze dia wordt individueel gewerkt rond de “helikopter” Iedereen krijgt papier en licht karton. De materialentafel staat al ter beschikking. Het eerste eenvoudige stappenplan wordt aangeboden. Dan volgt de uitbreiding = een moeilijker stappenplan. De fases begrijpen en hanteren krijgen hierin vorm. Daarna gaan we evalueren en vooral “duiden” in de brede Zin. Ontstaan van de schroef (zie esdoorn) + toepassingen van de schroef + verruiming. In welk thema zou deze oefening kunnen geplaatst worden ? In welke activiteiten in te plannen ? Vergeet vooral de verwoorden niet ; praten over = spreken = taal = taalschat = geletterdheid ; ook technisch DUS Kinderen vaardig laten worden in de maatschappij van morgen … Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Techniek leren Techniek wordt benaderd vanuit drie dimensies : begrijpen duiden hanteren Techniek leren Techniek wordt benaderd vanuit drie dimensies : begrijpen = Kennis, kenmerken en samenhang van de kerncomponenten Vb : Hoe zit een hefboom in elkaar ? hanteren = Praktische vaardigheden om te analyseren, te ontwerpen, uit te voeren en te evalueren Vb : Hoe, waarom en waarvoor kun je dat type hefboom gebruiken ? Duiden : in maatschappelijke context plaatsen vroeger – nu - morgen duiden = De impact op en de relaties met de maatschappij, het milieu de geschiedenis en de wetenschap Vb : In welke toepassingen vinden we zoal hefbomen ? Wat is het nut, doel, wat is de maatschappelijke relevantie, weerslag op het milieu, enz ? Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Schematische voorstelling begrijpen duiden hanteren Schematische voorstelling De werking van een technische realisatie kunnen uitleggen Kunnen uitleggen hoe een technische realisatie tot stand komt Weten waarvoor een technische realisatie wordt gebruikt Begrijpen Duiden Hanteren “Techniek leren” De “mix” van hanteren, begrijpen en duiden. → De technisch geletterde kan materiaal en gereedschap gebruiken, begrijpt de werking van een technisch systeem. Hij doet hierbij kennis en vaardigheden op zodat hij het geheel ook kan duiden en het belang voor de maatschappij verwoorden. Een technische realisatie gebruiksklaar maken Een technische realisatie herstellen Een technische realisatie maken Kennis hebben van historische ontwikkelingen Technische ontwikkelingen kunnen plaatsen in maatschappelijke context Technische ontwikkelingen objectief kunnen bekijken en evalueren Een kernbegrip bij de evaluatie van het werk van de leerlingen is “meetbaar leerresultaat”. Als we bij technologische activiteiten kijken naar de dimensies van “techniek leren” is het duidelijk dat het niet eenvoudig is om bij elke technologische activiteit meetbare leerresultaten te creëren. Zie bijlage : screening van technol. act. Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Doelen van “techniek leren” begrijpen duiden hanteren Doelen van “techniek leren” Taak van de school Techniek op school omvat naast het leren van techniek ook het leren door techniek. Techniek leren is een middel om de ontwikkeling van de totale persoonlijkheid te stimuleren. Doelen : ● Het belang inzien van techniek ● Inzicht verwerven in techniek ● Ontwikkelen van technische vaardigheden Na deze dia komen een viertal vrijwilligers naar voor om een tent te bouwen. Benodigdheden : elektriciteitsbuizen (plastiek), een groot laken, tape, touw, … ook hiervoor is de materiaal genoeg voorhanden Opdracht : maak een tent waarin je kunt zitten of liggen Van hieruit gaan we “ondernemingszin” achteraf screenen. ● Ontwikkelen van een persoonlijke houding tegenover techniek ● Het ontwikkelen van zelfvertrouwen in het omgaan met techniek Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

De rijkdom van “techniek leren” begrijpen duiden hanteren De rijkdom van “techniek leren” Socio-emotionele ontwikkeling : - Ontwikkelen van sociale vaardigheden Taak van de school - Sociale competenties verhogen - Ondernemingszin bevorderen → Zelfsturing → Creativiteit → Leiderschap Taalvaardigheid - Technische geletterdheid - Duiden = veel verwoorden - Ervaringsgericht Wiskunde - Bewerkingen – getallenkennis – berekeningen maken … - Metend rekenen - Meetkunde En veel meer… : “techniek” ontdekken waar die zich aanbiedt Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is ondernemen ? Ondernemen start bij : ZELFSTURING = Zelfsturing begrijpen duiden hanteren Wat is ondernemen ? Ondernemen start bij : ZELFSTURING = Zelfsturing en Ondernemingszin ►De dispositie om de beschikbare middelen in zichzelf in de menselijke en fysische omgeving ►op een wijze te beheren ►die de hoogst mogelijke levenskwaliteit oplevert (= optimaal beheer van mogelijkheden) Een zelfgestuurd iemand ● weet van aanpakken ● kan zijn haar plan trekken ● koelbloedig / niet van zijn stuk te brengen ● een doorzetter ● heeft ogen in zijn/haar hoofd ● ziet werk : wakkere geest ● kan afstand nemen Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is ondernemen ? Bij ondernemen hoort vooral : Zelfsturing begrijpen duiden hanteren Wat is ondernemen ? Bij ondernemen hoort vooral : ONDERNEMINGSZIN = Zelfsturing en Ondernemingszin □ De vaardigheid om in de situatie waarin je jezelf bevindt ideeën te bedenken over mogelijke kansen. □ Door optimale inzet van beschikbare middelen ben je in staat acties op te zetten die tot de realisatie van de waargenomen kansen leiden. In de situatie waarin men zich bevindt: ideeën genereren over mogelijke initiatieven/doelen zich met gedrevenheid achter die doelen stellen kunnen bedenken hoe je ze bereikt de nodige acties ook tot stand kunnen brengen met optimale inzet van beschikbare middelen Met als effect het scheppen van iets nieuws,, iets duurzaams dat bijdraagt tot kwaliteit van leven = grenzen verleggen □ Ondernemen is grenzen verleggen, iets nieuws scheppen, iets duurzaams voortbrengen dat tot de kwaliteit van het leven bijdraagt. Techniek , technologische vorming en ondernemingszin Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is ondernemen ? Bij ondernemen hoort eveneens een grote dosis: begrijpen duiden hanteren Wat is ondernemen ? Bij ondernemen hoort eveneens een grote dosis: CREATIVITEIT = Zelfsturing en Ondernemingszin ◙ De vaardigheid om vele unieke ideeën te bedenken als antwoord op een probleemsituatie. ◙ Verbindingen kunnen maken tussen ver uit elkaar liggende elementen. - ratelsleutel/buis/grotere hefboom = meer kracht ontwikkelen ◙ De flexibiliteit, durf, ingesteldheid om vanuit meerdere invalshoeken naar de situatie te kijken. - doel + maatschappelijke relevantie Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is ondernemen ? Zelfsturing Wat is ONDERNEMINGSZIN dus ? begrijpen duiden hanteren Wat is ondernemen ? Zelfsturing en Ondernemingszin Wat is ONDERNEMINGSZIN dus ? → het lanceren van originele voorstellen → het zien van mogelijkheden in de omgeving → het bedenken van oplossingen voor problemen Techniek , technologische vorming en ondernemingszin Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wat is ondernemen ? Zelfsturing Samengevat : begrijpen duiden hanteren Wat is ondernemen ? Zelfsturing en Ondernemingszin Samengevat : → zelfsturing / ondernemingszin staat boven de andere competenties.. → Het is de stuurcabine,, het centrum van waaruit men zijn leven organiseert… Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

schema Zelfsturing Ondernemingszin en begrijpen duiden hanteren schema Zelfsturing en Ondernemingszin Leiderschap = de mate waarin zelfsturing en ondernemingszin in zijn verschillende facetten afstraalt op de omgeving Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Ondernemingszin leren inschatten : begrijpen duiden hanteren Ondernemingszin leren inschatten : ► We verkennen a.d.h.v. een screeningsinstrument. ► De opbouw van dit instrument bestaat uit 5 rubrieken : •Wilsfactor •Richting kiezen •Scenario’s bedenken en uitvoeren •Afstand nemen •Leiderschap ● globale inschatting : 7 punten schaal ► Per rubriek : ● eindscore : zelfsturing - ondernemingszin ● concrete items : 4 punten schaal Hier wordt een voorbeeldscreening door de leerkrachten over zichzelf uitgevoerd. Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

schematisch Persoonlijkheid ONDERNEMINGSZIN Zelfsturing Creativiteit begrijpen duiden hanteren schematisch Persoonlijkheid ONDERNEMINGSZIN Zelfsturing Creativiteit beheren innoveren Energie en motieven Tools wil -Competenties -Organisatie richting -Motivatie -Gedrevenheid -Attitudes -Interesses -Ethische dimensie +sociale vaardigheden +uitdrukkingsvermogen +intellectuele mogelijkheden + … scenario afstand Leiderschap = de mate waarin ondernemingszin in de verschillende facetten (zelfsturing/creativiteit) afstraalt op de omgeving. Leiderschap Fundament Gezonde emotionele basis/positief klas- en schoolklimaat Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Techniek in het onderwijs : begrijpen duiden hanteren Techniek in het onderwijs : FUNDAMENTELE OPDRACHT OF VRIJE KEUZE? Techniek in het curriculum Ontwikkelingsdoelen en eindtermen : - bestaande - nieuwe 2009 Basisvorming Levenslang leren Sleutels voor maatschappelijke participatie STREVEN NAAR TECHNISCHE GELETTERDHEID Omgaan met een wereld vol techniek Techniek begrijpen, hanteren en duiden Doorgronden van techniek in al zijn kerncomponenten . Kerncomponenten van techniek : SYSTEMEN,PROCESSEN,HULPMIDDELEN,NORMEN en CRITERIA, KEUZES (relevantie, optimalisering) -technische systeem : +geheel van elkaar beïnvloedende elementen en onderdelen (grondstoffen, materialen,producten,…) +die gericht zijn op +het bereiken van een realisatie -een proces : +het verloop, de voortgang, de ontwikkelingsgang van een reeks acties +waarbij hulpmiddelen worden aangewend +om een betere technische realisatie te ontwikkelen of te verbeteren -een hulpmidddel : +is een middel om een technische realisatie efficiënt te verwezenlijken +te doorgronden +te laten functioneren -keuzes : +maatschappelijke relevantie : nodig ? +economische overwegingen : te duur = rekening houden met beschikbare hulpmiddelen, normen, criteria… Soms ook bepaald vanuit een realisatie zelf : tafels met verstelbare poot,… SAMENHANG Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wereldoriëntatie en techniek : begrijpen duiden hanteren Wereldoriëntatie en techniek : Ontwikkelingsdoelen en Eindtermen LEERPLAN VVKBaO Techniek in het curriculum Thematisch als het kan ; cursorisch als het moet ! Horizontale relaties leggen de leerplandoelstellingen realiseren Leefwereld van leerlingen Leren van techniek? Eigentijds ? Gedifferentieerd ? Methode inhoudelijk en didactisch aanvullen? Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Wereldoriëntatie en techniek : begrijpen duiden hanteren Wereldoriëntatie en techniek : Technisch geletterd worden Technisch talent in jezelf ontdekken Voor techniek kiezen DOEL Leerlingen (en leraren) van de basisschool DOELGROEP Ervaren, ontdekken, experimenteren, onderzoeken, zich informeren, omgaan met techniek, omgaan met materiaal, gereedschap hanteren, instrumenten monteren en demonteren, assembleren, hechten, ontwerpen, maken, ideeën en werkwijzen communiceren, technische problemen oplossen (duurzaam), informatie interpreteren, praten over, overleggen, presenteren, … OPZET Technische geletterdheid Is de mate waarin elk individu op de hoogte is van en kan omgaan met techniek Om optimaal te functioneren en te participeren in de samenleving. Is een verantwoordelijke en competente gebruiker zijn van techniek. Competentie : samenspel van kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes om technisch geletterd te zijn. ERVARINGSLEREN – COOPERATIEF LEREN - REFLECTEREN (product – proces – persoon – team) DIDACTISCHE ORIENTERING Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Techniek, technologie en GOK : begrijpen duiden hanteren Techniek, technologie en GOK : Het bestaande onderwijs optimaliseren om aan iedereen in de maatschappij de kans te bieden om in de snel evoluerende wereld mee te kunnen. Doel Fundamentele systeeminnovatie : Bestaande gewoontes in vraag stellen. doen wij als team de goede dingen ? -Opstellen van een beleidsplan : Via oriëntatie, analyse, diagnose, beslissingen, acties draaiboek, permanente evaluatie en bijsturing dwingt het team zichzelf tot een gemeenschappelijke visie. -Zelfevaluatie : GOK Verplichte zelfevaluatie is een leerproces dat ook op andere domeinen kan toegepast worden. -Extra middelen : GOK-uren “Technologische opvoeding” zien als “meer gelijke kansen geven”. Door opname in het beleidsplan is de drempel lager om “ervoor te gaan”. Aangeven van thema’s : -Thema : “Technologische opvoeding op school.” →drempels en belemmeringen aanpakken →proces opgang brengen vanuit het beleid Maatschappelijk denken = wachten tot volgende generatie. Kleuters van vandaag worden ouders van morgen met andere kijk op de studiekeuze van hun kinderen. -Thema duidelijk omschreven in al zijn aspecten : ▪leerkracchten kunnen doelgericht werken ▪school heeft houvast aan wenselijke situatie ▪starten met inventaris : wat al-wat nog (2007-2009) Effecten : -Gerichte druk van de inspectie opent deuren. -Maatschappelijk denken voor volgende generatie ! Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

LOW MEDIUM HIGH Aanbod en keuze van activiteiten begrijpen duiden hanteren Aanbod en keuze van activiteiten www.ontdekkasteel .be www.technotheek.be www. Ontdek plek.nl LOW techniekactiviteiten vastzetting van het geleerde uitbreiding MEDIUM techniekactiviteiten vastzetting van het geleerde uitbreiding HIGH techniekactiviteiten vastzetting van het geleerde uitbreiding ACTIVITEITEN TE VERDELEN IN OVERLEG MET COLLEGA’s, (Zelf activiteiten opzoeken, techniek ontdekken waar die zich aanbiedt…) Uittesten – product- en proces evalueren – bijsturen - herschikken Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Opstellen van een activiteit : begrijpen duiden hanteren Opstellen van een activiteit : 1.Titel Leerlingen 2. Benodigdheden 3. Foto’s / tekeningen 4. Stappenplan 5. Uitbreiding : - moeilijkere varianten - andere werkvormen - andere materialen 6. Duiding : - toepassingsgebieden - geschiedenis - milieufactoren - voordelen / nadelen - belemmeringen / frustraties - mogelijke evolutie of Leerkracht 7. Handleiding voor de leerkracht voorzien - doelen - foto’s verzamelen - achtergrondinformatie - concreet materiaal voorzien (indien nodig) Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Werksessie : Tijdspad en ruimtelijke organisatie begrijpen duiden hanteren Werksessie : Tijdspad en ruimtelijke organisatie Materiaal ter beschikking Opdrachten Collega’s START Samen werken samenwerken Probleemoplossende vaardigheden Zelfwerkzaam – zelfstandig – afwerkingszin Succeservaring omgaan met frustratie LEREN AL DOENDE Product- en procesevaluatie = werkgang en resultaat Reflectie over het geleerde = opgedane kennis Metacognitieve reflectie = probleemoplossend denken Didactische reflectie = werkwijze VASTZETTEN VAN HET GELEERDE Metacognitieve reflectie = reflectie over denken ; denken over denken ; leren over leren… Bewust worden van wat en hoe er geleerd wordt. In staat zijn om zelfgemaakte fouten te corrigeren. Drie vormen : -reflectie vooraf = plannen -reflectie tijdens de activiteit = monitoren -reflectie achteraf = evalueren Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Evaluatie en duiding : ► Hoe loopt het technisch leerproces ? begrijpen duiden hanteren begrijpen duiden hanteren Evaluatie en duiding : ► Hoe loopt het technisch leerproces ? ► Wat hebben we geleerd ? “Techniek leren” gebeurt in drie dimensies : ▪ BEGRIJPEN Werking, ontstaan en gebruik van technische realistaties uitleggen ▪ HANTEREN Technische realisaties maken, gebruiken en herstellen ▪ DUIDEN De geschiedenis kennen , in een maatschappelijke context plaatsen en objectief bekijken en evalueren van technische realisaties Techniek , technologische vorming en ondernemingszin Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Evaluatie en duiding : ► Waarop gaan we letten ? begrijpen duiden hanteren Evaluatie en duiding : ► Waarop gaan we letten ? Wat hebben we geleerd ? -materialen Vertrekken vanuit het leerplan : -energie -instrumenten -producten -systemen -technisch denkproces In welk thema/leerdomein past de activiteit ? “Techniek” ontdekken in de verschillende domeinen ! Wegwerken van de knelpunten : ervaring, organisatie, locatie, materialen, tijd, evaluatie Hoe kun je verdiepen in de breedte ? + de geschiedenis ; oorsprong, ontstaan en evolutie Verruimde visie van techniek : hoofd en handen T geschoolden werken in industrie maar ook in dienstensector T kwalificaties worden aangevuld met sociaal-normatieve en communicatieve Kunst EN techniek T draagt bij tot cultuur + verschillende toepassingen in de wereld rondom ons –maatschappelijke benadering + de toekomst ??? Techniek , technologische vorming en ondernemingszin

Techniek-sites extern bureaublad begrijpen duiden hanteren Waar vind je interessante websites ? Druk onderaan links op “START” Kies nu : “Alle programma’s” Ga nu naar “Bureau-accessoires” Druk vervolgens op “Communicatie” Kies nu “Verbinding met extern bureaublad” Vul nu het scherm in zoals hieronder en druk vervolgens op “Verbinding maken” Techniek-sites Verbinding met extern bureaublad Computer: techniek.guldenberg.be Verbinding maken Annuleren Help Opties In het volgende scherm vul je de gebruikersnaam en het paswoord in zoals in onderstaand scherm en druk tenslotte op “OK” Aanmelden bij Windows Windows Server 2003 Gebruikersnaam: techniekmoorsele Wachtwoord: bamoromo OK Annuleren Afsluiten Opties Dubbelklik nu op het icoontje : “Interessante technieksites” De map zal zich openen. ▪Dubbelklik ook eens op de tandwieltjes “techniek op school”. Meer dan 500 doefiches ter beschikking ! . Techniek , technologische vorming en ondernemingszin