Compliance in de energiesector Dwangbuis versus Flexibiliteit Compliance - The Corporate Meltdown? Utrecht - 7 juni 2007 Jan Cuppen Manager Compliance Essent NV

Onderwerpen: Het bedrijf Essent Ontwikkelingen in de energiesector Liberalisering en compliance: vrijheid of dwang? Parallellen met financiële wereld Compliance bij Essent: van model naar dagelijkse praktijk Afronding

Het bedrijf Essent (1) Essent: een in Nederland geworteld energiebedrijf; Nederland thuismarkt en groeimarkten in Duitsland en België Aandeelhouders: provincies en gemeenten:

Het bedrijf Essent (2) Aantal klanten: Elektriciteit: 2,2 miljoen klanten (incl. 805.000 Groene stroom) Gas: 1,8 miljoen klanten Warmte: 56.000 klanten Energieketen:

Het bedrijf Essent (3) Producten: leveren van elektriciteit, gas en warmte en additionele producten en diensten (bijv. onderhoud van CV- en warmwatertapapparatuur) milieudiensten, zoals het verwerken van afval Omzet en winst: Kerncijfers groep (in miljoenen euro’s) 2006 2005 Netto-omzet 6.442 5.890 Brutomarge 2.975 2.584 Resultaat vóór rente en belastingen (EBIT) 968 812 Ambitie: Behoren tot top-5 van Noordwest Europa Beoogde (eerste) stap: Fusie met NUON

Ontwikkelingen in de energiesector (1) Van 'gebonden-ongereguleerd' naar 'ongebonden-gereguleerd' Energie was 'monopolie'-product: 'gebonden-ongereguleerd' EU: einde aan energie als 'uitgesloten sector', liberalisering dringend gewenst Liberalisering in drie stappen: 1-1-1999: grote industriële klanten vrij en ook het product 'Groene stroom' (voor alle klanten); 1-1-2002: ook middelgrote zakelijke klanten vrij; 1-7-2004: markt van elektriciteit en gas volledig vrij voor alle klanten.

Ontwikkelingen in de energiesector (2) Liberalisering = concurrentie: bestaande energiebedrijven en toetreders (vooral internetbedrijven). Vrije markt een feit: 'ongebonden-gereguleerd': (Beleids-)regulering eerlijke concurrentie: Ministerie van Economische Zaken Toezicht en uitvoeringsregels: Directie Toezicht Energie (DTe), onderdeel van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) Maar nog méér toezichthouders: NEa en AFM; en vanaf 2010 ook DNB

Liberalisering en compliance: vrijheid of dwang? Liberalisering: strengere eisen aan naleving van wet- en regelgeving Faillissement EnergyXS  bewustwording neemt toe Liberalisering was ook: introductie van energie(groot)handel in commodities en commodity-derivaten  compliance-eisen Artikel 5 Bedrijfscode Essent: "Wij handelen integer. Wij stimuleren integer gedrag om daarmee het vertrouwen in Essent te vergroten."

Compliance-parallellen met andere sectoren Ontstaan van besef dat 'compliance' een thema is: Financiële wereld: affaires Farmaceutische en voedingsindustrie: veiligheidsvragen Energiesector: EnergyXS-faillissement Compliance draagt bij aan borgen van vertrouwen in de betreffende sector Groeiende rol voor compliance: Toenemende wet- en regelgeving Scherper 'zeilen aan de wind' en Grotere bewustwording Leren van 'best practices' leidt tot een zelfde compliance-'taal'

… om het in een plaatje te zeggen:

Compliance bij Essent: model en toepassing Uitgangspunten: In kaart brengen van best practices en lessons learned elders Strategie: Wat willen we bij Essent 'neerzetten' in termen van: Visie en missie Cultuur Operationeel model Inrichting Operationalisering: …

Compliance verantwoordelijkheden: model interne integriteit concurrentienormen/ (risico)beheersings(systeem) corporate governance gedragscodes (sector)specifieke marktregulering Waarden en normen

Risico-benadering als uitgangspunt

Risico-benadering als uitgangspunt, omdat… het de business helpt awareness te creëren of vergroten, ter voorkoming van: Beschadiging van Essent’s reputatie Juridische of regulatory sancties Financieel verlies of zelfs Het verlies van de license to operate. Hoofddoel: Het bewaken van de integriteit van Essent, haar activiteiten én haar medewerkers

'Principles-based' of 'rules-based'? Geen eenduidige typering mogelijk binnen energiesector Sommige onderdelen van de energiesector worden (nog) erg rules-based benaderd: Netwerk-bedrijf  verwachting: blijvend Retail-bedrijf  verwachting: licht afnemend Andere sectoren zijn (al) wel meer principles-based (of beter: risks-based) georiënteerd: Energiehandel  verwachting: verder toenemend Toenemend belang van riskmanagement  introductie van ERM volgens COSO-model

Een vooruitblik… ‘Toenemend Europees perspectief' Voortdurende ontwikkelingen in de energiesector, reguleringsgolf blijft Maatschappelijke discussie Afnemende energievoorraden Klimaatverandering en Alternatieve energiebronnen (voorbeeld: emissiehandel) Productontwikkeling Energieproducten met financiële kenmerken Nieuw level playing field Sectoren groeien meer naar elkaar toe; financiële sector kijkt zeker ook belangstellend naar energie.

Afronding: wat is nieuw? Overgang van oude, gezamenlijk afgesproken spelregels naar nieuwe, door 'derden' opgelegde regels Er bleven spelregels, ze zijn alleen anders Grootste uitdaging is eerder de nieuwe mindset óver de regels dan de regels zelf Naleving van regels was en is onderdeel van de dagelijkse praktijk; was het ooit anders?

Vragen / discussie