VISIE Verdere ontwikkeling van de recreatietoervaart in de regio Vliet / Schie / Rijn-Schiekanaal en de erop aan-sluitende waterverbindingen met Midden-Delfland en Westland Toerisme en recreatie vormen een aanmerkelijk economisch belang Meer bestemmingen aantrekkelijk en interessant maken Toereikende aanmeerfaciliteiten realiseren Vanaf het water toegankelijke horecavoorzieningen bewegwijzeren of ontwikkelen Recreatieve mogelijkheden benutten in historische binnensteden en in aangrenzende recreatiegebieden Synergie met andere vervoersvoorzieningen, zoals wandel - en fietsroutes en parkeervoorzieningen Creëren van win-win situaties

Kengetallen Recreatietoervaart Aantallen 1,5 miljoen watersporters 400.000 pleziervaartuigen groei 1,5 % per jaar een toervaartnetwerk van 4400 km kanalen, vaarten, rivieren en geulen waarvan 1850 km beheerd door Rijskwaterstaat Economie Watersportsector: 30.000 werknemers Omzet € 2.3 miljard Waterporter draagt € 4.1 miljard bij aan de Nederlandse economie Is evenveel als de beroepsvaart! Overheidsbudget Min. LNV & VenW € 30 mln voor ILG (Investeringsbudget Landelijk Gebied) Oplossen knelpunten basistoervaartnet (2007 – 2013) Bijdrage Provincies en Gemeenten, waterschappen, recreatieschappen en bedrijfsleven Ook Europese subsidies aanwenden

DE WATERWET 2009 Wet Gemeentelijke watertaken 2008 Waterwet 2009 ruimtelijke inpassing van beheersmaatregelen van de waterbeheerder zorgplicht voor afvalwater, hemelwater en grondwater verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) nieuw heffingsstelsel ter financiering van extra taken Waterwet 2009 Implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Water Omvat alle bestaande wetten op het gebied van watersystemen en beheer Gestroomlijnde hiërarchie: Rijk > Provincie > Waterbeheerder > Gemeente

DE WATERWET 2009 De Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken treedt in werking op 1 januari 2008 Gemeenten krijgen vanaf die datum de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater Ze kunnen per die datum een nieuwe belasting heffen voor de kosten voor die zorgplicht De nieuwe rioolheffing kan vanaf 1 januari 2008 toegepast worden Gemeenten hebben twee jaar de tijd om over te schakelen van het oude naar het nieuwe systeem Gedurende 2008 en 2009 kunnen zij er nog voor kiezen om de huidige rioolrechten te blijven heffen, maar deze heffing verdwijnt per 1 januari 2010 Vanaf 2010 moeten alle gemeenten de nieuwe belasting heffen Gemeenten krijgen uiterlijk vijf jaar de tijd een (nieuw) gemeentelijk rioleringsplan (GRP) op te stellen In dit GRP staat een overzicht van de aanwezige voorzieningen in relatie tot de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater, plus de voorgenomen maatregelen

Hiërarchie van verantwoordelijkheden Rijk nationale beleidskader en de strategisch doelen voor het waterbeheer maatregelen op nationaal niveau Provincie vertaling naar een regionaal beleidskader ontwikkeling strategische doelen op regionaal niveau bevoegd tot het geven van aanwijzingen aan waterschap en gemeente Waterbeheerder verantwoordelijk voor het operationele waterbeheer Waterschappen voor de regionale watersystemen Rijkswaterstaat voor de hoofdwatersysteem Gemeente ruimtelijke inpassing van beheersmaatregelen van de waterbeheerder zorgplicht voor stedelijk water, afvalwater, hemelwater en grondwater verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan nieuw heffingsstelsel ter financiering van extra taken

Wet Verontreiniging Oppervlakktewater 1974 opvang huishoudelijk afvalwater via riool biologische zuivering scheepvaart voorlopig vrijgesteld in 2004 aangekondigd dat vanaf 2009 vaartuigen vallend onder de Wet Pleziervaartuigen (jachten van 2,4 tot 24 meter) geen “zwart” afvalwater meer mogen lozen lozen van “grijs” afvalwater (waswater) wel is toegestaan uitpompen vuilwater gratis moet worden aangeboden jachthavens met meer dan 50 ligplaatsen minstens één uitpompstation moeten hebben

Begrippen en Definities “Zwart” afvalwater = urine en faecaliën “Grijs” afvalwater = (af)was- en douchewater “Bilgewater” of “Bielswater” = Lenswater water dat zich ten gevolge van condensvorming, lekkage van schroefasafdichtingen, kleine lekkages van olie en water uit motoren, generatoren, etc., vormt in de “lens” van het schip

Consequenties in 2009 de Waterwet biedt tevens onderdak aan de Wet Verontreiniging Oppervlaktewater dit legt een ruime verantwoordelijkheid bij de diverse Overheden ten aanzien van de ontwikkeling van beleid en strategie, de zorgplicht, het nemen van maatregelen, het voorzien in beheer, het ruimtelijk inpassen van faciliteiten (b.v. verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan) het lijkt gepast in een “verbreed GRP” ook de onder gemeentelijk beheer vallende waterwegen / recreatiegebieden op te nemen hierbij hoort het aanbieden van lozingsmogelijkheden aan tijdelijk verblijvende waterrecreanten de tegenstrijdigheid tussen “gratis aanbieden” en het verhalen van kosten binnen een nieuw heffingstelsel dient te worden opgelost

Techniek aan boord vanaf 2009 Bilge “grijze” route: drinkwater naar buiten of naar riool “zwarte” route: buitenwater naar riool

Problematiek vanaf 2009 technische betrouwbaarheid van de zelfbedieningsstations verantwoordelijk gebruik: geen bilgewater in riool logistiek: wachttijden , aanmeercapaciteit afhankelijk van de geïnstalleerde tankcapaciteit aan boord moeten jachten een innamestation ongeveer 10x vaker aandoen dan een brandstofstation idealiter is de frequentie van afvalwater lozing ongeveer gelijk aan die van drinkwaterinname bij veel bestaande en kleinere schepen zal deze frequentie hoger zijn ten gevolge van de beperkte ruimte voor een opvangtank optimalisatie tankvolume schip vs. aantal innamepunten tankvolume is klein voor het merendeel der recreatieschepen derhalve: veel innamestations/punten een noodzaak

Problematiek vanaf 2009 logistiek passanten evenals innemen van water of brandstof kost uitpompen van afvalwater ongeveer een kwartier tot een half uur inclusief aanmeren / afvaren Remedie: drukke havens moeten in het seizoen ruime mogelijkheden bieden voor lozing op ligplaats (redesign) Veelal komen in het seizoen schepen kort na elkaar, soms met tientallen tegelijk bij grote havens, binnenvaren. Eerste prioriteit is dan een goede ligplaats te krijgen (wie het eerst komt, het eerst maalt!) Men is terecht bang geen ligplaats meer te vinden indien eerst uitgepompt moet worden op een andere dan de overnachtingsplaats Remedie: telefonisch of bij binnenvaren toewijzen van ligplaats (koppelen ligplaatsnummer aan naam schip) als de ligplaats ‘s ochtends eenmaal verlaten wordt vertrekt men en maakt niet nog eens vast om uit te pompen inclusief wachtsteigers bij in- of uitvaren (uitbreiding)

Problematiek vanaf 2009 klandestiene lozingen technologie Onvrede en onbegrip over ontheffing beroepsvaart, chartervaart en historische schepen ondermijnt bereidheid en discipline bij de recreatietoervaarder Handhavingsbeleid technologie Ontwikkeling van wal- en steigersystemen voorbijgegaan aan omvang van het probleem: 300 lozingspunten voor 400.000 schepen doet denken aan de 18e/19e eeuwse oplossing van een “huisje achter in de tuin” Investeringskosten worden voor 99% afgewenteld op de recreatietoervaarder (300 innamepunten kosten ca. € 4 mln; voorzieningen 400.000 schepen kosten gemiddeld ongeveer € 400 mln; bijdrage economie: > € 4 miljard!!!) Gezien de verantwoordelijkheden van de overheid in het kader van de Waterwet lijkt dit niet redelijk Multipunt oplossingen in plaats van enkelvoudige lozingspunten hard nodig

Praktische Consequenties in 2009 teneinde logistieke problemen (lange wachttijden) en klandestiene lozingen tot een minimum te beperken, dient voorzien te worden in de aanleg van: meer innamestations, innamepunten op steigers goede aanmeer- en wachtsteigers voorzien van innamepunten ook voorzieningen aangebracht te worden op bestaande en toekomstige overnachtingsplaatsen van minder dan vijftig schepen tevens voorzieningen voor de vooralsnog vrijgestelde “Bruine Vloot” (Chartervaart), het Varend Erfgoed, en de binnenvaart meenemen zorgen voor toezicht en beheer teneinde hulp te bieden en duidelijk te maken dat de zaak serieus genomen wordt heroverwegen / verbreden van de technologische opties naast extra walstations die schip na schip gebruikt kunnen worden mogelijkheden aanbieden om vanuit het schip op eigen kracht uit te pompen naar collecteursysteem op de steiger of het riool op de wal

Praktische Consequenties in 2009 Recreatietoervaart meenemen in het Provinciaal Waterplan en het GRP als vervolg op de uitvoering van de Europese Kaderrichtlijn Water en de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater Overgenomen aanbevelingen uit het rapport Ligplaatsen Provincie Zuid-Holland (Nefkens Advies en Serendipity UnLtd) ten aanzien van lig- en verblijfplaatsen voor schepen opnemen in bovengenoemde plannen In dit verband de eigendom van (potentiële) meerplaatsen in het recreatietoervaartnet in kaart brengen de scheefgroei in beheer en eigendom van het vaarwater rechttrekken de eigendoms- en beheersverdeling tussen oever / kade gebonden vaarwater en doorgaand vaarwater vaststellen Referenties:

Praktische Consequenties in 2009 Enkele referenties provincie Zuid-Holland: Beleidsnota Provinciale Vaarwegen en Scheepvaart 2006 Beleidsplan Groen, Water en Milieu 2010 - 2015 Provinciaal Waterplan Ligplaatsen Provincie Zuid-Holland (februari 2008) van Nefkens Advies en Serendipity UnLtd