Ondernemingsraad & Arbeidsinspectie Anita Hertogh Landelijk Projectleider Zorg en Welzijn Arbeidsinspectie LOMOZ, 8 juni

Psychosociale arbeidsbelasting Risicoanalyse AI Werkdruk Fysieke belasting Psychosociale arbeidsbelasting Werkstress Biologische agentia Agressie Werktijden Brandgevaar Welke risico’s zijn in uw instelling aanwezig?

Het topje van de ijsberg Zorg en welzijn Nederland % verzuim (NEA) % werkgerelateerd verzuim 5,3% 1,2% 4,4% 1,1% Oorzaken verzuim (NEA) PSA Fysieke belasting 49,8% 30,6% 47,4% 31,3% Oorzaken beroepsziekten (CB) Biologische agentia Ca 50% Ca 30% Ca 15% Letsel tgv agressie (NEA) 2-10% van de medewerkers En wat zijn de gevolgen: Verzuim in de zorg is hoger dan gemiddeld, Ca 20-25% is arbeidsgerelateerd verzuim in de zorgsector. Een eenvoudig rekensommetje: 1,5% van 1,2 miljoen is 14.400 volledige arbeidsplaatsen werkgerelateerd verzuim VVT 5,9% en Gehandicaptenzorg 6,3% hebben het hoogste verzuimpercentage De helft van het arbeidsgerelateerde verzuim wordt veroorzaakt door psychosociale arbeidsbelasting en 30% door fysieke belasting. Let hierbij even op het feit dat in Nederland het meeste verzuim wordt veroorzaakt door psa en niet door ongevallen of fysieke belasting. PSA komt het meest voor in de GGZ, de jeugdzorg en de gehandicaptenzorg Fysieke belasting in de gehandicaptenzorg en de verpleging en verzorging (Bouw: 4,2% en 1,4% werkgerelateerd) Welke risico’s leiden in uw instelling tot klachten?

Psychosociale arbeidsbelasting Werktempo Werktijden Werkinhoud, vaardigheden, zwaarte van het werk Piekbelasting Emotionele belasting Ingrijpende gebeurtenissen Ongewenste omgangsvormen Werkplezier Indicatie én risicoinventarisatie Voorlichting Heldere normering inzet personeel kwalitatief en kwantitatief Heldere prioriteiten Sociale steun en coaching Balans werk en prive Maatregelen zijn maatwerk: individueel, afdeling, organisatie, cliënt Evaluatie Is de situatie in uw instelling in balans?

Alle instellingen serieus aan de slag met ARBO? Instellingen beheersen de risico’s voldoende? Instellingen kunnen de risico’s nog beter beheersen?

Overtredingen hebben betrekking op: 60-100% van de instellingen hebben overtredingen! Overtredingen hebben betrekking op: - Implementatie van maatregelen op alle afdelingen - Borging en evaluatie van het arbobeleid Demmingcirkel sluit niet! Veel verschillen tussen locaties en afdelingen ook binnen één instelling!

Gezonde & veilige zorg is betere zorg werkgever & werknemer Samen verantwoordelijk voor goed arbobeleid Arbobeleid: instemmingsrecht RI&E Plan van aanpak Implementatie: maatregelen, verantwoordelijken, voorlichting, toezicht Evaluatie Risicobeoordeling: bij elke verandering! Gezonde & veilige zorg is betere zorg

OR & de arbocatalogus Bent u bekend met de arbocatalogus van uw sector? Bent u bekend met de maatregelen uit de arbocatalogus? Maakt uw instelling gebruik van deze maatregelen? Worden de maatregelen op grote schaal toegepast? Is er ruim draagvlak voor de maatregelen? Zijn deze maatregelen effectief?

OR & AI Informatie: - brochures, flyers, website, projectinfo, rapportages Inspectieprojecten: 2012-2013: PSA Jeugdzorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, overige sectoren Vergezelrecht inspecties, apart gesprek met OR Melden klachten en incidenten Overleg/presentaties vakbonden en landelijke of regionale netwerken

OR & mogelijkheden Instemmingsrecht voor arbobeleid, RIE en PVA - Actieve partner Bewustwording en draagvlak medewerkers Aanspreken leidinggevenden en management Evalueren en voortgangbewaking - Risicobeoordelingen en preventiemaatregelen Linken aan primaire proces

OR & directie Visie - Vaststellen gezamenlijk probleem - Voldoet instelling aan wettelijke verplichtingen - Aansluiting bij lopende veranderprocessen Instemmingsrecht Hoe wordt de RI&E uitgevoerd Hoe wordt het plan van aanpak uitgevoerd Betrekken medewerkers bij inventarisatie en oplossingen Voldoende diepgang Vastleggen hoe wordt OR betrokken bij RI&E Arbovoorlichtingsplan, herhaling, praktische training Evaluatie

OR & Leidinggevenden OR & Medewerkers OR & arbocoördinator OR & arbodienst OR & …….

Beleid Agressie Opstellen risicoprofiel, risicoanalyse Heldere norm, huisregels en gedragsregels Protocol agressie voor medewerkers Organisatorische, bouwkundige en technische voorzieningen Communicatiemiddelen en alarmsysteem goed functionerend Alarmprocedure Voorlichting en training Incidenten registreren en analyseren Ondersteuning, nazorg en opvang Evaluatie gevoerde beleid, treffen verbeteringen

Beleid Biologische agentia Risicoanalyse biologische agentia, zijn WIP-richtlijnen voldoende? Protocol biologische agentia per afdeling/client voor de werknemers Toepassen maatregelen ter bescherming werknemer Aanvullende hygiënische maatregelen (schoonmaak, wassen, eten) Voorlichting en training Incidenten registreren en analyseren Deskundige beoordeling binnen 2 uur, begeleiding en nazorg Aanbieden vaccinatie Aanbieden PAGO Evaluatie gevoerde beleid, treffen verbeteringen

bedrijfshulpverlening Organisatie bedrijfshulpverlening Aansluiting bij gebruiksvergunning Restrisico’s benoemd in RIE Voldoende bedrijfshulpverleners, ook ‘s nachts, weekend Afspraken met derden, bv brandweer, buren, Deskundigheid Bedrijfshulpverleners, cursus, praktijk, e-learning Voorlichting en instructie medewerkers per afdeling, e-learning Voorlichting en instructie cliënten en betrokkenen (bv buren) Jaarlijks oefening en evaluatie, in praktijksituaties Vrijhouden vluchtwegen, brandblussers en nooduitgangen Noodverlichting en blusmiddelen Evaluatie beleid brandveiligheid