Vondenhoff Sijben Advocaten mr. M.M.J.F. Sijben Advocaat Specialist Arbeidsrecht Vondenhoff Sijben Advocaten Akerstraat 104 6417 BN Heerlen Tel: 045-560 22 00 E-mail: sijben@vondenhoffsijben.nl

Nieuw Ontslagrecht (1) Wijziging ontslagrecht: regeerakkoord 29 oktober 2012 Sociaal akkoord : Mondriaan akkoord 11 april 2013 “ Een akkoord van vertrouwen “ “ Een historische dag “ Asscher: “ het gaat niet om versoepelen ontslagrecht maar om het versoepelen van de mogelijkheden om van de ene naar de ander baan over te stappen” ! Ontslagstelsel wordt complexer en stropiger 50-plussers dupe ontslagrecht (NV Personeelsmanagers) 2/3 Nederland was tevreden!

Nieuw Ontslagrecht (2) Aanvankelijk regeerakkoord: Toetsing achteraf in plaats van vooraf Ontslagprocedure bij Kantonrechter vervalt Vanaf 1 juli 2014 verplicht advies vragen aan UWV via versnelde procedure Toetsingscriteria Bedrijfseconomisch en verstoorde arbeidsrelatie ?? Mondriaan akkoord Tot 2016 / 010714 / 010715 ongewijzigd 1 route: bedrijfseconomisch of arbeidsongeschiktheid: UWV Persoonlijk conflict of redenen in persoon : KTR

Nieuw Ontslagrecht (3) Procedure Korting opzegtermijn > instanties : evt ontslagcommissie in bepaalde sectoren Beroepsmogelijkheden UWV – KTR KTR – Gerechtshof - HR Korting opzegtermijn Doorlooptijd procedure Wederzijds goedvinden Twee weken bedenktijd Onzekerheid..

Nieuw Ontslagrecht (4) Regeerakkoord Ontslagvergoeding : maximum €75.000,00 Transitiebudget : ¼ maandsalaris per gewerkt dienstjaar met maximum van 4 maandsalarissen. ------------------------------------------------------------------ Mondriaan akkoord: Transitievergoeding Elke wn die onvrijwillig wordt ontslagen (min 2 jaar ao) 1/3 maandsalaris per dienstjaar tot 10 jaar > 10 jaar dan ½ maandsalaris per dienstjaar Aantoonbare inspanningen in mindering brengen Max 75.000 euro of 1 jaarsalaris Als ontslag verwijtbaar is of grotendeels te wijten aan een partij dan kan de KTR een hogere of lagere vergoeding toekennen Vergoeding voor scholing of bijscholing…

Nieuw Ontslagrecht (5) Rechtspositie Flexwerker 1 juli 2014! flexibele arbeid is belangrijk voor arbeidsmarkt maar mag geen goedkoop alternatief zijn voor WG schijnconstructies worden aangepakt geen Amerikaanse toestanden Initiatieven om flexibele en vaste arbeid beter in balans te brengen Aantal tijdelijke AO wordt beperkt (3 – 24 maanden) Draaideur 6 maanden Geen proeftijd AO BT < 6 maanden Aanzegtermijn 1 maand AO BT > 6 maanden Verbod 0-uren in de zorg Arbeidsinspectie 35 extra wn : schijnconstructies

Nieuw Ontslagrecht (6) WW-uitkering Maximale duur 38 maanden blijft Opbouw eerste 10 jaar: 1 maand per gewerkt dienstjaar Daarna halve maand per gewerkt dienstjaar Dienstjaren voor 2016 : tellen altijd voor 1 2019: max 2 jaar door de overheid; per cao aanvullende afspraken Vanaf 2016 per kwartaal afbouw van 1 maand van 3 naar 2 jaar Financiering door wg en wn door lastendekkende premie 50-50 Hoogte uitkering blijft gelijk

Nieuw Ontslagrecht (7) WW-uitkering Definitie passende arbeid verandert: na zes maanden werkloosheid is alle aangeboden arbeid passend? WW-premie voor werkgevers wordt structureel verhoogd? 1,3 miljard Verhalen van de eerste 6 maanden gaat niet door De werkeloosheid loopt in 2013 op tot 560.000 mensen en in 2014 tot 575.000 mensen. Dit komt in 2013 neer op 6,25 procent van de beroepsbevolking. 18 april 2013 : 643.000 werkelozen 8,1%!!!

Nieuw Ontslagrecht (8) AOW en pensioen / belastingen 2013 : 16% > 65 jaar in 2040 : 26% > 65 jaar De AOW-leeftijd wordt vanaf 2013 verhoogd naar 66 jaar in 2018 en naar 67 jaar in 2021 1 maand per jaar 2013-2015; na 2015 versnelling 3 maanden 1 jan 2013 VUT of pre–pensioen: overbruggingsregeling 60-plussers  doorwerkbonus soort spaarloonregeling die het mogelijk moet maken voor 67 jaar te stoppen (65,5 jaar) zonder financieel nadeel Diverse aanvullende regels om systeem betaalbaar te houden….

Nieuw Ontslagrecht (9) Doorwerken na pensioen: 1 juli 2013 / November 2013 Een aantal aangekondigde maatregelen: Maximaal 6 weken loondoorbetaling bij ziekte Beperking re-integratieverplichtingen voor werkgever Ook voor AOW’ers het wettelijk minimumloon Verruiming mogelijk om tijdelijke contracten aan te gaan met gepensioneerden Verder wordt met het wetsvoorstel geregeld dat een arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer automatisch eindigt bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd, als daarover geen andere afspraken tussen werkgever en werknemer zijn gemaakt. Belasting op inkomen en arbeid daalt (52-49/ 42-38)

Participatiewet Hoofdpunten Participatiewet 2015! In de Participatiewet voegt het kabinet de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong samen. De nieuwe wet houdt in grote lijnen het volgende in: Wajong Een Wajong-uitkering is per 1 januari 2015 alleen nog mogelijk voor mensen die helemaal niet meer kunnen werken (‘volledig en duurzaam arbeidsongeschikt’). Wie nog wel kan werken, valt dan onder de Participatiewet. Wie nu al een Wajong-uitkering ontvangt, wordt niet herkeurd. De uitkering wordt niet verlaagd. Wsw Per 1 januari 2015 veranderen de voorwaarden voor een plaats in de sociale werkvoorziening. Wie nu in een sociale werkplaats werkt, wordt niet herkeurd. Gemeenten kunnen vanaf 1 januari 2014 zelf 30.000 ‘beschutte werkplekken’ (werken onder begeleiding) scheppen. Zij krijgen hiervoor geld van de Rijksoverheid. Op zo’n werkplek kan iemand het wettelijke minimumloon verdienen.

Participatiewet Loondispensatie Voor iedereen die straks onder de Participatiewet valt (mensen met bijstand, Wajong, Wsw) geldt het systeem van de zogeheten loondispensatie. Dit betekent dat iemand onder voorwaarden onder het minimumloon aan de slag kan. Dat is altijd tijdelijk. Uiteindelijk moeten loon plus aanvullende uitkering samen even hoog zijn als het minimumloon. Ook op dit punt moet de nieuwe wet nog verder worden uitgewerkt. Meer mensen met arbeidshandicap aan het werk Quotum vervalt bij werkgevers met 25 of meer werknemers moet in de toekomst 5 % van het personeelsbestand bestaan uit mensen met een arbeidshandicap. Toezegging 125.000 mensen met een arbeidsbeperking aan een baan te helpen 2500 in 2014; 5000 in 2015 : > 1000 per jaar meer: 10000 jaar 2020 zo nee: alsnog Quotum

Jurisprudentie

0. Ontbindingsprocedure na UWV procedure Aktie Werknemer! Werkgever krijgt UWV vergunning Werknemer start 685-procedure (goudzoeker?) Werkgever reageert: onregelmatige opzegging zonder inachtneming juiste opzegtermijn KTR R’ dam 130313 Misbruik van bevoegdheid Opzegging geen rechtskracht C=1 KTR R’ dam 310713 Geen misbruik bevoegdheid Mag maar wel schadeplicht 677 lid 2 WN is niet ontvankelijk in zijn verzoek 2e opzegging: HR evt misbruik

1. Na UWV procedure alsnog ontbindingsprocedure? Softwarebedrijf draait slecht. Wg vraagt ontslagvergunning aan voor wn; deze wordt afgewezen. Wg stelt wn vrij van werkzaamheden en dient ontbindingsverzoek in bij ktr. Wn is van mening dat dit een verkapt hoger beroep is tegen beslissing UWV en vindt dat ktr verzoek niet mag behandelen. Ktr stelt dat er geen formele/wettelijke reden is om verzoek niet te behandelen. Ktr ontbindt de aok en geeft wn een vergoeding van €20.000,00 bruto; een stuk minder dan C=1 maar gelet op de financiële omstandigheden van wg een billijk bedrag.

2. Ziekmelding na mededeling over ontslagaanvraag Hof Arnhem 25-9-2012 Wn vraagt aan ktr vergoeding wegens koo Ktr wijst vordering koo werknemer af In hoger beroep bepaalt Hof dat ontslag kennelijk onredelijk is Volgende omstandigheden wegen mee: Opzegging in strijd met opzegverbod, lengte dienstverband, leeftijd werknemer, goede functioneren, geringe mogelijkheden vinden ander werk, te verwachten inkomensterugval, intrekken aanbod kwijtschelding schuld. Volgens Hof was opzegging in strijd met opzegverbod. Ziekmelding op dezelfde dag als indiening ontslagaanvraag. Dat werknemer dit wist, doet niets af aan opzegverbod

3. Aansprakelijkheid arbodienst wegens onvoldoende 3. Aansprakelijkheid arbodienst wegens onvoldoende begeleiding en advies bij re-integratie (Ziekte) Ktr Utrecht 19-10-2012 Wg heeft contract met arbodienst  arbodienst verricht alle werkzaamheden m.b.t. zieke wn’s Wg krijgt loonsanctie van UWV wegens onvoldoende re- integratie-inspanningen Wg dient bezwaar in tegen beslissing UWV bezwaar ongegrond Wg daagt arbodienst voor rechter en vordert schadevergoeding van € 50.000,00 Ktr wijst vorderingen wg af

3. Aansprakelijkheid arbodienst wegens onvoldoende 3. Aansprakelijkheid arbodienst wegens onvoldoende begeleiding en advies bij re-integratie (Ziekte) Ktr erkent dat arbodienst tekort is geschoten in nakoming van overeenkomst Ktr wijst vordering toch af omdat wg beroep had moeten instellen tegen beslissing op bezwaar. Ktr is van oordeel dat hiermee de loonsanctie waarschijnlijk zou zijn vervallen Wg heeft dit niet gedaan  gevolgen hiervan niet voor rekening van arbodienst

4. Aansprakelijkheid arbodienst (Ziekte) Tussenuitspraak april 2013 Overeenkomst tussen wg en Arbodienst Tot 2010 Achmea, vanaf 2010 ArboNed (later 365) Wn 2 jaar ziek, vanaf 27 januari 2009 UWV legt wg loonsanctie op wegens niet voldoen aan re- integratie-inspanningen Wg stelt Achmea en 365 aansprakelijk Kern van de aansprakelijkheid: Veel te afwachtende en passieve houding Hierdoor 2de spoor veel te laat aangevangen Gevolg: loonsanctie voor wg

5. Oordeel bedrijfsarts vs verzekeringsarts Chauffeur ½ jaar contract 140912 50% hervatten; later 100% WN komt niet; 2 waarschuwingen ; oosv Nietigheid ingeroepen: maar komt na oproep niet 2e keer oosv 011012 141112 protest en 19112012: Second opinion Verzekeringsarts: 011012 : arbeidsongeschikt KTR: deskundigenoordeel belangrijker maar door bijkomende omstandigheden kan oordeel bedrijfsarts belangrijker zijn Tel contact; na 2 maanden; afwijzen loonvordering

6. Werkgever en collega’s aansprakelijk voor val Bij een wg is koffiedrab gelekt uit een van de vuilniszakken. Wn’s gaan eerst koffiedrinken, daarna vuilniszakken wegbrengen. Twee collega’s hebben -naar eigen zeggen- derde collega gewaarschuwd voor de drap. Collega glijdt uit, valt en loopt letsel op. Wn vordert schadevergoeding Ktr: collega’s zijn aansprakelijk voor de schade op grond van onrechtmatige daad. Waarschuwen niet voldoende Gevaarlijke situatie heeft te lang voortgeduurd In strijd met zorgplicht gehandeld

7. Ontslag om opzegging kerklidmaatschap Wn sinds 1996 in dienst bij een scholenvereniging. In 2006 benoemd tot onderwijsassistent en administratief medewerkster bij een school. In akte van benoeming voor onbepaalde tijd in 2007 heeft ze verklaard “belijdend lid” te zijn van een kerk. In akte staat: geen lid van gereformeerde kerk, reden voor ontslag. Wn vraagt in 2010 of ontslag nog steeds geldt bij opzeggen lidmaatschap. Wg bevestigt dit. Wg zegt lidmaatschap in 2011 op en ze wordt ontslagen. Beroep bij commissie van beroep wordt ongegrond verklaard.

7. Ontslag om opzegging kerklidmaatschap Rechter: het gaat niet om ongeoorloofd onderscheid naar geloofsovertuiging. Dit is verboden op grond van de Algemene wet gelijke behandeling. Wet staat wel eisen toe. Wg heeft zorgvuldig gehandeld door aok op te zeggen. Ontslag toch kennelijk onredelijk door o.a.: Leeftijd (57) Lengte dienstverband (15 jaar) Goed gefunctioneerd Slechte arbeidsmarktkansen Geen financiële compensatie aangeboden Wn krijgt vergoeding van € 7.200,00.

8. Sluiproute naar vierde aok voor bepaalde tijd? Wn heeft opeenvolgend 3 tijdelijke aok  van 18-08-08 tot 18- 08-09, van 18-08-09 tot 18-02-10 en van 18-02-10 tot 18-02-11. Daarna vierde aok voor onbepaalde tijd  daarin is vastgelegd dat aanvullende afspraken zijn opgenomen in een vaststellingsovereenkomst over duur en beëindiging aok. In die ovk is opgenomen dat per 18-02-11 de aok wordt verlengd op voorwaarde dat duidelijk zal zijn wanneer de aok alsnog zal eindigen. Valkuilen worden vermeden. Einddatum  01-01-12 Op 13-12-11 roept wn de nietigheid in van vaststellingsovereenkomst.

8. Sluiproute naar vierde aok voor bepaalde tijd? Ktr: vaststellingsovereenkomst is nietig omdat deze in strijd is met ketenregeling arbeidsovereenkomsten (7:668a BW). Verder: dwang In strijd met openbare orde en/of goede zeden? Aantasting wettelijke bescherming werknemers Ktr ontbindt aok per 01-07-12 met vergoeding van bijna € 50.000,00. Wg gaat in beroep In hoger beroep wordt het vonnis van de ktr vernietigd Ketenregeling niet van toepassing; geen sprake van omzeiling van de wet. Geen 4e AO maar een vaststellingsovereenkomst

9. Medische beperkingen verzwegen tijdens sollicitatiegesprek Wn is per 15 december 2005 in dienst getreden in de functie van Verzorgende IG, aanvankelijk voor bepaalde tijd en per 15 augustus 2007 voor onbepaalde tijd. Vanwege de toenemende vraag naar extramurale zorg werd begin 2008 flexibelere inroostering van het personeel noodzakelijk. In dat kader is wn verzocht bereikbaarheidsdiensten te gaan verrichten. Daarop deelde wn mede dat zij deze diensten, alsmede de avond- en nachtdiensten niet kan verrichten vanwege haar medische beperkingen. Daarbij heeft wn verwezen naar een beschikking van het UWV van 18 april 2005, waaruit haar fysieke beperkingen als ziekenverzorgende blijken. Daarnaast wordt ‘s avonds en ‘s nachts werken niet toegestaan. Wn heeft nooit melding gemaakt van haar gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid (25-30%) als ziekenverzorgende.

9. Medische beperkingen verzwegen tijdens sollicitatiegesprek Wn: wel melding gemaakt tijdens sollicitatiegesprek en indien niet dan geldt op grond van artikel 10 van de Grondwet en de Wet bescherming persoonsgegevens een recht op privacy. Medische beperking niet van belang voor verrichten van de bedongen arbeid. Vaste uren in ochtend overeengekomen Ktr: Melding arbeidsongeschiktheid niet aannemelijk In aok staat vermeld dat wn inzetbaar is voor alle diensten Op indiensttredingsformulier staat niets over vaste uren in ochtend, maar over vaste uren per week Wn heeft spreekuur bedrijfsarts geweigerd Wn is elk overleg met wg uit de weg gegaan Verschil van inzicht onbesproken gebleven en daardoor onopgelost Arbeidsverhouding is duurzaam verstoord Aok wordt ontbonden

10. Erfgename recht op beëindigingsvergoeding Een 60-jarige wn sluit vrijwillig een beëindigingsovereenkomst met zijn wg omdat zijn functie bij een reorganisatie komt te vervallen. Aok eindigt met wederzijds goedvinden per 1 november 2012. De beëindigingsvergoeding van €99.549,00 zal worden uitgekeerd na 1 november. Wn overlijdt echter voor 1 november 2012. Zijn zus wil dat de wg de vergoeding aan haar als enig erfgename uitkeert. Wg: aok is van rechtswege geëindigd door overlijden van wn. Ktr: wg moet zich aan de ovk houden en wijst vordering van zus toe.

11. Werknemer te dik; reden voor ontslag? Logistiek medewerker weegt op moment indiensttreding meer dan 200 kilo Na zijn indiensttreding valt hij 60 kilo af Ziekteverzuim is hoog: in de afgelopen jaren respectievelijk 36%, 40% en 26% Voor wg aanleiding om bij de ktr om ontbinding te verzoeken Wg: Bovenmatig verzuim verstorende invloed planning en productieproces Rechter: ziekteverzuim voor risico van wg Geen kwetsbare organisatie; kan ziekteverzuim goed opvangen Ontbindingsverzoek wordt afgewezen

12. Een glaasje wijn tijdens werktijd: Ontslag op staande voet Wn 16 jaar in dienst als ziekenverzorgende; functioneert uitstekend Tijdens avonddienst aanvaardt ze een drankje van een ex- patiënt. Ze neemt een glas wijn Wg ontslaat haar op staande voet Wn verzoekt bij ktr wedertewerkstelling en loondoorbetaling Ktr wijst dit verzoek toe; oosv is een te hoge straf Wg dient een ontbindingsverzoek in; ook dit wordt afgewezen. Wg mocht niet meteen het vertrouwen opzeggen in wn na één avond disfuncitioneren. Wn verzoekt zelf om ontbinding met factor C=2. Dit wordt toegekend.

13. Misbruik tankpas: geen reden voor ontslag. Wn met tijdelijk contract krijgt auto van de zaak. Auto mag ook privé gebruikt worden. Tanken kan met tankpas die gekoppeld is aan kenteken. Een jaar later wordt wn op matje geroepen. Uit overzichten blijkt dat er ongelode benzine is getankt, terwijl wn een dieselauto rijdt. Uiteindelijk geeft ze toe dat ze met de auto van haar vriend is gaan tanken. Wn wordt op staande voet ontslagen. Wn vordert een gefixeerde schadevergoeding. Rechter oordeelt dat oosv nietig is. Wn heeft verwijtbaar gehandeld, maar niet zo ernstig dat een oosv terecht is.

14. Koffie in gezicht gooien geen reden voor oosv Een bezorger en installateur bij een elektronicabedrijf krijgt in 2010 een schriftelijke waarschuwing voor zijn gedrag tegenover zijn collega’s. In november 2012 gaat het opnieuw mis als wat collega’s voor de deur staan te roken. Een van hen houdt zijn been voor de sensor van de deur, zodat die niet dichtgaat. De werknemer, die vanwege gezondheidsredenen bezwaar heeft tegen roken in het bedrijfspand, vraagt of de man zijn been kan weghalen zodat de deur dicht kan. Hij heeft dan in de hal geen last van de rook. Hierna loopt het uit de hand en gooit de werknemer warme koffie in het gezicht van de collega. En dat is voor de werkgever een reden om hem op staande voet te ontslaan. Over wie de spreekwoordelijke eerste steen gegooid heeft, lopen de verhalen uiteen.

14. Koffie in gezicht gooien geen reden voor oosv Ktr: oosv nietig; vanwege: Waarschuwing is te lang geleden Na waarschuwing geen begeleiding gehad Wg verantwoordelijk voor rookvoorziening Lang dienstverband Over algemeen goed gefunctioneerd Eenzijdige werkervaring Gevolgen van ontslag voor wn te ernstig Wg moet loon doorbetalen