VentilatiePrestatieKeur BRL 8010 – woningen, scholen en kinderdagverblijven 25 juni 2012 – ISIAQ ir. Henk Versteeg

2 Onafhankelijk advies- en ingenieursbureau te Nieuwegein met veertig jaar ervaring op het gebied van bouw, ruimte en milieu. 2

Inhoud Aanleiding Inhoud Doel

Aanleiding Gezondheidskundige kwaliteit Nederlandse woningvoorraad actie 29 - actieprogramma ‘Milieu en gezondheid’ (VROM) 2004-2007: metingen door LBP / Tauw – analyse data TNO Onderzoek binnenmilieu basisscholen 2007-2008: LBP i.o.v. Ministerie van VROM en OCW Onderzoek binnenmilieu kindercentra 2008-2009: LBP i.o.v. Ministerie van VROM en OCW

Aanleiding noodzaak verbetering gerealiseerde kwaliteit (mechanische) ventilatie - actieplan Rijksoverheid voor scholen en kinderdagverblijven bestaande VentilatiePrestatieKeur BRL 8010 (6 okt 2009) voor woningen Bestaande BRL aanpassen (LBP|SIGHT i.o.v. SBR) - knelpunten met bestaande versie verhelpen - geschikt maken voor toepassing voor scholen en kinderdagverblijven - aanpassen aan Bouwbesluit 2012

Inhoud herziene BRL 8010 Beoordelen kwaliteit gerealiseerde ventilatievoorzieningen Woningen, scholen en kinderdagverblijven Bestaand - beoordelen ventilatieprestatie Bouwbesluit 2012 (nieuwbouw en bestaande bouw) evt. ander kwaliteitsniveau (bv eisen BB ten tijde van vergunningverlening) Nieuwbouw (incl. renovatie) - opleveringskeuring Is er gemaakt wat is afgesproken? Bouwbesluit 2012 (nieuwbouw) + contractstukken Optioneel: controle uitvoeringskwaliteit (‘goed en deugdelijk werk’) en onderhoudsstaat

Herziene BRL 8010 - certificatie Eisen certificaathouder in BRL - wat beoordelen? - hoe beoordelen? - hoe te rapporteren? - eisen vakbekwaamheid beoordelaar Vermelding certificaathouders op www.kbi.nl - Stichting Kwaliteitsborging Installatiesector - binnenkort naar verwachting meer bedrijven gecertificeerd

Herziene BRL 8010 - toepassingsgebied Theorielokalen primair en voortgezet onderwijs geen praktijklokalen Groepsruimten en slaapruimten kinderdagverblijven ook groepsruimten buitenschoolse opvang Woningen verblijfsruimten, badruimte, toiletruimte en overige ruimten

Herziene BRL 8010 – steekproef Onafhankelijke controle van voldoende aantal representatieve situaties Uitspraak over totale groep waarop steekproef is gebaseerd Voorwaarde: van alle te beoordelen situaties is opleverrapport / inregelstaat aanwezig Niet aan voorwaarde voldaan? Geen uitspraak over prestatie totale groep, wel over individuele (gemeten) situaties

Herziene BRL 8010 – steekproef woningen Ruimten verblijfsruimten, badruimte, toiletruimte, overige ruimten Minimum aantal - ten minste 10% van aantal per woningtype met zelfde ventilatiesysteem - minimaal 2 woningen per woningtype per type ventilatiesysteem - geringe variaties per woningtype toegestaan

Herziene BRL 8010 – steekproef scholen en kinderdagverblijven Ruimten leslokalen, groepsruimten, slaapruimten Minimum aantal - ten minste 10% van aantal ruimten per type ruimte met zelfde ventilatiesysteem - minimaal 3 ruimten per type ventilatiesysteem - bij voorkeur niet aangesloten op zelfde type ventilatiesysteem (meerdere ventilatoren) Selectie ruimten - maatgevende ruimten onderdeel van steekproef - luchthoeveelheid: ruimte gelegen aan uiteinde langste kanaalaftakking - geluid ten gevolge van ventilatiesysteem: ruimte gelegen in nabijheid ventilator

Herziene BRL 8010 – methodiek - 1 Systeemtype / voorzieningen contractstukken, epc-berekening Ventilatiecapaciteit: - toevoer, overstroom en afvoer (meten, opname) - opname bezetting in leslokalen, groepsruimten en slaapruimten - opleveringskeuring: gegevens uit omgevingsvergunning - ventilatieprestatie: uitgaan van representatieve bezetting

Herziene BRL 8010 – methodiek - 2 Geluidwering natuurlijke ventilatievoorzieningen in gevel - op basis van akoestische kwaliteit ventilatievoorziening - opname type en afmetingen ventilatievoorziening – RqA-waarde in attest - niet geluidbelast -> minimale geluidwering 20 dB -> zie tabellen BRL - geluidbelast -> zie voorzieningen in akoestisch rapport Thermisch comfort - kwalitatieve beoordeling op basis van beschikbare gegevens en richtlijnen (attest, NPR 1088, NPR 1090, Isso-publicaties) - leslokalen, groepsruimten, slaapruimten: speciale maatregelen nodig om aan eisen te voldoen - voorverwarming ventilatielucht - voorzieningen waarmee luchtsnelheid in verblijfszone wordt beperkt

Herziene BRL 8010 – thermisch comfort Toevoerlucht via suskast en openingen in gevel Opwarming luchttoevoer door convector in spoiler luchttoevoer langs plafond (coanda-effect)

Herziene BRL 8010 – thermisch comfort

Herziene BRL 8010 – methodiek - 3 Regeling capaciteit - eisen Bouwbesluit - ISSO-publicaties 61, 62, 91 en 92 Luchtkwaliteit - verdunningsfactor - eisen Bouwbesluit Geluid ten gevolge van ventilatiesysteem - scholen, kinderdagverblijven: 35 dB - verblijfsruimten woningen: 30 dB - procedure: conform bijlage BRL 8010 of NEN 5077

Herziene BRL 8010 – methodiek - 4 Bereikbaarheid onderhoud - specificaties leverancier en/of richtlijnen ISSO Gebruiks- en onderhoudsinstructie - is deze verstrekt? Inhoud zie ISSO-publicaties Uitvoeringskwaliteit - optioneel - visuele controle van relevante onderdelen systeem -> zie checklist BRL

Herziene BRL 8010 - certificaat Alle beoordeelde situaties steekproef of woning voldoen aan nieuwbouweisen Bouwbesluit

Herziene BRL 8010 - doel Kwaliteitsverbetering gerealiseerde ventilatiesystemen Controle conform BRL 8010 opnemen als onderdeel van levering Opnemen in PVE en contractstukken - kop en staart aanpak (lente akkoord) - PVE Frisse scholen

Einde Vragen, bespreking, discussie