Welkom Delen is weten

De 3Ds Beheerst gebudgetteerd Workshop Planning & Control Provincie Noord-Brabant ‘s-Hertogenbosch, 17 februari 2014 David Zijlmans Gemeenten van de toekomst

Presentatie De stand van zaken   De stand van zaken Planning & Control: 10 mijlpalen en de handreiking De financiën Bekostiging Planning & control cyclus Gemeenten van de toekomst

Hoe verhoudt (concern)financiën zich tot de transities? Houding varieert van “afwachtend kijken” tot “actief participeren”, afhankelijk van o.a. de visie op de verhouding tussen: concern en beleidssector gemeente en regionale samenwerking Waar financiën deelneemt aan het voorbereidingsproces zijn de gemeenten het verst gevorderd. Koppeling beleid en financiën cruciaal, maar moet nog van ver komen Best practice in Noord-Brabant? Gemeenten van de toekomst

Inrichting Planning en Control Financieel kader Inkoopkader Hoe verhoudt concernfinanciën zich tot de “transities”? (2) Gemeenten richt(t)en werkgroep bedrijfsvoering in: Inrichting Planning en Control Financieel kader Inkoopkader Informatievoorziening en automatisering Organisatie inrichting / apparaatskosten Archivering en contractenbeheer Scholing en training Betrokken disciplines: P&C / Financiën Inkoop en aanbesteding ICT Personeel en organisatie AO/IC Gemeenten van de toekomst

Planning & Control: 10 mijlpalen Beleid is vastgesteld. Processen zijn vastgesteld. Rollen, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd en operationeel. Samenwerking met (regio)gemeenten is vastgelegd. Samenwerking met ketenpartners is vastgelegd. Opdrachtgeverschap richting aanbieders is vastgelegd en opdrachten zijn verstrekt. Doelgroepen en benodigde maatregelen zijn in beeld. Kosten en opbrengsten zijn in beeld. Informatievoorziening is operationeel. Kortom: planning & control is een goede basis voor de realisatiefase. Zeeland, 13 februari 2014 Gemeenten van de toekomst

De financiën Gemeenten van de toekomst

Exploitatiebegroting Zeeland, 13 februari 2014 Gemeenten van de toekomst

Programmabegroting individuele gemeenten hoofdstuk Sociaal Domein Deelfonds Sociaal Domein Eigen gemeentelijke middelen (GF) Inkomsten Jeugdzorg Huishoudelijke zorg Participatie Begeleiding ondersteuning, Verzorging Eigen Bijdrage Eigen gemeentelijke middelen participatiewet en WMO Uitgaven Inkoop Wijkteams Subsidies Uitvoeringskosten: Personeelskosten Organisatiekosten Communicatie Huisvestingskosten Opleiding en training ICT Innovatiekosten (Overhead) Gemeenten van de toekomst

Raming historische kosten Mogelijke bronnen: Eigen begroting / rekening en registraties Aanbieders Registraties: www.vektis.nl www.cak.nl www.ciz.nl Bron: Panteia aandachtspunten: meest cliënten gebruiken één voorziening, sommige gebruiken vele (zie figuur) informatiebronnen kunnen elkaar tegenspreken; ga dus niet over een nacht ijs informatie over 2014 pas ver in 2015 of zelfs 2016 bekend Gemeenten van de toekomst

Sociaal deelfonds (1) ‘Balans tussen bieden van beleidsvrijheid en waarborgen voor een succesvolle uitvoering’ Reikwijdte: Jeugdwet Participatiewet (uitgezonderd inkomensdeel) WMO Bestedingsvoorwaarden gedurende 3 jaar: Oormerking Financieel risico voor de gemeente IV-3 Onderbesteding aanleiding voor nader onderzoek Gemeenten van de toekomst

Sociaal deelfonds (2) Aandachtspunten: Oormerking / verantwoordelijk voor tekort Bestaande WMO en participatiemiddelen ‘Regeling zonder meer’: begroten en verantwoorden geheel via P&C cyclus individuele gemeenten (rechtmatigheidstoets onderdeel van goedkeurende verklaring eigen jaarrekening) Gemeenten van de toekomst

Doorrekening van de beleidsnota Onder gegeven omstandigheden is omvang van die kosten erg onzeker. De marges van onzekerheid kunnen worden verkleind door een combinatie van invalshoeken: Inventarisatie van ‘historische’ kosten tot 2015 Budgetramingen (eerst ‘historisch’, dan nieuw verdeelmodel) Besparingspotentieel van de lokale beleidsnota   In een formule weergegeven: a – b = c De combinatie van deze drie invalshoeken geeft zicht op: de materiële en maatschappelijke opgave de financieel kritieke onderdelen van de transitie Gemeenten van de toekomst

Simulatie financiële consequenties nieuw beleid (1) Stap 0 Stap 1 Stap 2 Gemeenten van de toekomst

Simulatie financiële consequenties nieuw beleid (2) Stap 3 Stap 4 Gemeenten van de toekomst

Simulatie financiële consequenties nieuw beleid (3) Het getalsvoorbeeld leert dat de financieel kritieke onderdelen van de transitie zijn: prijs van de zorg (P omlaag) toegang tot de zorg door de wijkteams (Q omlaag) Minder verwijzingen tweede lijn Minder dure zorg zorginnovatie door integratie van de 3 domeinen (goedkopere P*Q combinaties) Beperking uitvoeringskosten Dit zijn de “knoppen” waaraan we kunnen draaien Reken deze interventies uit de beleidsnota door en bepaal of zo het noodzakelijke resultaat wordt behaald. Gemeenten van de toekomst

Bekostiging Gemeenten van de toekomst

Bekostiging van basiszorg en 2e lijn (1) Evenals bij de bestaande zorg, zullen de kosten van de nieuwe afhangen van: zorgvraag zorgaanbod en het stelsel waarin vraag en aanbod tot elkaar komen.   Twee veel gehoorde bekostigingsvormen zijn: basiszorg op grond van ‘populatie’, d.w.z. bevolkingskenmerken in de wijk 2e lijn op basis van inkoop (P x Q), d.w.z. afgesproken prijs maal aantal indicaties. Terecht wordt gezegd dat in het bekostigingssysteem ‘de prikkels de goede kant op moeten staan’. Gemeenten van de toekomst

Bekostiging van basiszorg en 2e lijn (2) Naar welke kant de prikkels werken, is afhankelijk van vragen als: Krijgt wijkteam budget voor basiszorg of ook voor 2e lijn-zorg? Hoe bepalen we de budgetten voor basis- en 2e lijn-zorg? Hoe regelen we de inkoop met externe zorgaanbieders? Wat gebeurt er met de gerealiseerde besparingen (shared-saving) Hoe houden we rekening met de eigen financiële bijdragen van burgers? Wat in uw gemeente de antwoorden op deze vragen ook zijn, bedenk : Hoe de prikkels ook zijn vorm gegeven, elk bekostigingssysteem is gevoelig voor oneigenlijk gebruik en moet daarom worden aangevuld met ‘soft’ control, d.w.z. overleg, afstemming, consultatie etc. Gemeenten van de toekomst

Bekostiging, een voorbeeld in de jeugdzorg Relevantie bekostiging: Mogelijkheid om sturing te geven aan de uitvoering door inbouwen gedragsprikkels (voorbeelden P en Q). In relatie brengen met kenmerken hulpverlening, kwaliteit, innovatie en servicenormen. Vaak een combinatie van verschillende bekostigingsmodellen. Andere sturingsmogelijkheden: toegang (soms scheiding tussen toegang en uitvoering), volume, budgetbeheersing en capaciteitsafspraken. Kenmerken hulpverlening: Beschikbaarheid. Individuele zorgtrajecten. Crisishulpverlening. Groepsgewijs. Ambulant of residentieel. Beschikbaarheid capaciteit of gebruikte capaciteit. Zeeland, 13 februari 2014 Gemeenten van de toekomst

Planning & control cyclus Gemeenten van de toekomst

Hoe richten we de P&C cyclus in? (1) Vorm van P&C-rapportages: dikker door extra 3 D-onderdelen? dunner door niet-schriftelijke vormen van rapportage? Maar toch vooral frequenter voor de kritieke 3 D-onderdelen!   Inhoud van P&C-rapportages: zó dat alle geledingen - van uitvoerders tot bestuurders - op hun verantwoordelijkheden afgestemde informatie krijgen. zó dat de administratieve lasten niet de pan uit rijzen. Proces van P&C: inrichting van het interne, gemeentelijke proces inrichting van proces met regiogemeenten, zorgaanbieders en anderen afstemming van interne klassieke control en externe ‘netwerk-control’ Vorm, inhoud en proces vereisen dat de administratie en de informatiesystemen van gemeenten, zorgaanbieders en andere partijen goed op elkaar zijn afgestemd. Gemeenten van de toekomst

Hoe richten we de P&C cyclus in? (2) Contracteren Prikkels Inkoopprocedures en regels Verantwoorden en rapporteren Afrekenen Communiceren Samenwerking met externe controllers (netwerk-control) Stimuleren en faciliteren Visitatie Aanspreken EXTERN Regels en procedures Autorisatie Begroting / jaarrekening Managementrapportages Bestuurlijke rapportages Etc. Leiderschap en voorbeeldgedrag Motiveren en waarderen Communiceren en informeren Stimuleren en faciliteren Adviseren INTERN HARD CONTROL SOFT CONTROL Gemeenten van de toekomst

Samenvattend Bepaal uw positie t.o.v. de drie D’s: zorg dat u aan tafel zit! Ga na of de projectorganisatie geëquipeerd is voor alle PIOFA-aspecten van de transities. Maak ramingen van de historische kosten het toekomstig budget de toekomstige kosten en baten op basis van de beleidsnota’s Herhaal dit regelmatig op basis van nieuwe informatie Besteedt expliciet aandacht aan de gewenste werking van de prikkels bij de vormgeving van de bekostigingsmodellen. Vertrouw niet alleen op de harde prikkels, bouw ook ‘soft’ control in. Richt de P&C-cyclus zo in dat hij past bij de omvang, onzekerheid en dynamiek van de 3 D’s Gemeenten van de toekomst