Schap Schept Op Met dank aan: 13 december 2010 1

Stichting Gastvrij Happerij & Tapperij Benefietavond voor het goede doel... Stichting Gastvrij maatschappelijk betrokken horeca ...in eetcafé Happerij & Tapperij te Amersfoort 2

Nederlandse streekproducten – het beste van ons… Thema benefietavond Streekproducten uit diverse provincies Nederlandse streekproducten – het beste van ons… …en wat de consument zoekt De moderne consument gaat steeds meer op zoek naar authenticiteit en traditionele basiswaarden. Nederlandse streekproducten hebben een volle, unieke en ouderwets lekkere smaak. Passie en betrokkenheid De makers werken met passie en betrokkenheid aan hun producten. Deze vinden hun oorsprong in de historie, de natuur en de mens die werkte en leefde in een bepaalde streek. De een noemt het biologisch, de ander ecologisch, eigengemaakt of scharrel, maar altijd vanuit een eerlijke bevlogenheid. Terug naar de roots Het agrarisch toerisme is fors in opkomst, de Nederlander wil ‘terug naar zijn wortels’. Zij gaan daarvoor bijvoorbeeld naar een boerderij met winkel, soms te combineren met een rondleiding over de boerderij, een kijkje in de stal of een wandeling door de boomgaard. . 3

Schap Schept Op uit: Groningen Steak tartaar van Blaarkop rundvlees De blaarkop is een oer Hollands ras. De Koe in Jacquet wordt ze ook wel genoemd. Onder meer vanwege de specifieke aftekening met vlekken rond de ogen (de blaren) de witte kop, buik, staartpunt en sokken. Een koe die niet zozeer geschikt is voor intensieve veehouderij, maar vooral een alternatief vormt voor veehouders die niet mee willen of kunnen op de weg van de schaal vergroting. Kruidenier en Lepels zien deze blaarkop als spil in een duurzame en rendabel keten voor hoogwaardig vlees en zuivel. Het is een zogeheten dubbelras. Ze levert namelijk niet alleen melk, maar ook smaakvol vlees. En dat is goed voor mens en milieu.

Weetjes Groningen 1.500 horecabedrijven, waarin werkzaam 9.630 personen. Ruim 1/3 van alle horecabedrijven gevestigd in hoofdstad Groningen. Culinaire specialiteiten - Martinitorentjes (boterkoekjes of chocolade), - Groninger molleboon (boonvormige koek met hazelnoot en honing), - Peerdeburger bonbon (roomtruffel met kruidenbitter), - Groninger mosterdsoep, - Snert (soep van erwten met worst, spek en groente), - Boerenjongens en – meisjes, - Hooghoudt graanjenever, - Blauwe Groninger snijmoes (groente), - Pofferd (gestoomde koek met veel boter, suiker en stroop). 3 restaurants met 1 Michelinster en 2 restaurants met een Bib Gourmand. Bekende Nederlanders Ronald en Erwin Koeman, Marianne Timmer, Jaap Eden, Wim T. Schippers. Drank- en horecawetvergunning in Groningen gemiddeld €232. Koploper Leek (€505), hekkensluiter Zuidhorn (€100).

Schap Schept Op uit: Noord-Holland Mousse van Noordzee makreel met chips van rode biet Een makreel wordt 30 tot 50 cm lang. De voorste rugvin heeft 11 tot 13 slanke stekeltjes en er is een diep ingesneden staartvin. Tussen de rug- en staartvin en tussen de anaalvin en staartvin bevinden zich kleine vinnetjes. Het maximale geregistreerde gewicht is 3400 g, de maximaal vermelde leeftijd is 17 jaar.

Weetjes Noord-Holland 8.251 horecabedrijven, waarin werkzaam 65.930 personen. Top 3: Amsterdam (3.726 bedrijven), Haarlem (440) en Zaanstad (271). Culinaire specialiteiten - Watergruwel (nagerecht, gekookte gort met bessensap, citroensap, krenten en rozijnen), - Duivekater of deuvekater (traditioneel feestbrood), - Alkmaarse kaassoep, - Boerenjongens, - Hete bliksem van stoofperen met klapstuk, - Grauwe ganzen met dobbelsteentjes en stroop (grauwe erwten, vetspek, ui,stroop, aardappelen (geen ganzen)). Meeste Michelinsterren restaurants staan in Noord-Holland: 4 restaurants met 2 Michelinsterren en 16 restaurants met 1 Michelinster. Bekende Nederlanders André Hazes, Johan Cruijff, Harry Mulisch, Frans Hals, Rob de Nijs, René Froger, Appie Baantjer. Meer dan 50% van de 677 hotels in Noord-Holland staan in Amsterdam.

Twentse ‘Naegelholt’ salade met stoofpeertjes Schap Schept Op uit: Overijssel Wanneer de wind gierde over het Twentse platteland en de boeren chic bezoek ontvingen, dan serveerden zij Naegelholt: vliesdunne krullen van een stuk vlees, hard genoeg om iemand de hersens mee in te slaan. Twentse ‘Naegelholt’ salade met stoofpeertjes Wijn: Achterhoeks Goud van de Johanitter Deze frisse Johanitter is licht van kleur en heeft een frisse, fruitige en elegante smaak. Sappig, met veel fruit en knisperende zuren.

Weetjes Overijssel 2.541 horecabedrijven, waarin werkzaam 21.690 personen. Top 3: Enschede (359 bedrijven), Zwolle (257) en Deventer (239). Culinaire specialiteiten - Hummekessoep (soep van geurige bouillon met groenten en veel peterselie), - Overijsselse aardappelspekkoek, - Overijsselse spekpannenkoek, - Schemmerleamkes (gelatine van ranjasmaken met vanillesaus), - Kamper steur (gekookte eieren met mosterdsaus), - Kleikloet (soort boterkoek met kaneel). 1 restaurant met 3 Michelinsterren (De Librije). Bekende Nederlanders Jan Cremer, Bep Bakhuys, Herman Brood, Ilse de Lange, Bert Haanstra, Herman Finkers. 1 vijf sterren hotel, het enige in het “noorden” van Nederland (hotel Het Spinhuis)

Schap Schept Op uit: Utrecht Wildbouillon van de Utrechtse Heuvelrug Het wild zwijn is terug op de Utrechtse Heuvelrug. De Wageningse studenten Christoph Janzing en Stefan Sand hebben de dieren in de buurt van Rhenen op de film vastgelegd. Het duo had op drie plaatsen nachtcamera's opgesteld. Bij twee camera's lieten de beesten zich zien. Daarmee was het keiharde bewijs geleverd dat het wilde zwijn ook echt de oversteek van de Veluwe naar de Utrechtse Heuvelrug had gemaakt.

Weetjes Utrecht 2.467 horecabedrijven, waarin werkzaam 21.410 personen. Top 3: Utrecht (784 bedrijven), Amersfoort (320) en Zeist (126). Culinaire specialiteiten - Utrechtse asperges, - Vijfschaft (bruine bonen met aardappel, wortel, ui, appel, spek en rookworst), - Kletskoppen, - Hernhuttertjes (koekjes met basterd- en vanillesuiker), - Utrechts sprits, - Melkmoes (gortepap met groenten, rozijnen, spek en metworst). 850m verderop het enige Michelinsterren restaurant van Amersfoort (restaurantschip De Saffraan). Bekende Nederlanders Marco van Basten, Tineke Schouten, Anton Geesink, Henk Westbroek, Rijk de Gooyer, Wim Sonneveld. Drank- en horecawetvergunning in Utrecht gemiddeld €322. Koploper Woerden (€800), hekkensluiter Bunschoten (€45).

Zeeland & Noord-Holland Wijn: Achterhoeks Goud van de Johanitter Schap Schept Op uit: Zeeland & Noord-Holland Kabeljauw in een jasje van Zeeuws spek op een bedje van zuurkool, puree en Zaanse mosterdsaus Wijn: Achterhoeks Goud van de Johanitter Deze frisse Johanitter is licht van kleur en heeft een frisse, fruitige en elegante smaak. Sappig, met veel fruit en knisperende zuren.

Weetjes Zeeland 1.598 horecabedrijven waarin werkzaam 10.940 personen. Top 3: Schouwen-Duiveland (255 bedrijven), Sluis (218) en Veere (209). Culinaire specialiteiten - Zeeuwse bolussen (banket), - Zeeuwse babbelaars, - Mosselsoep, - Bestellenpap, - Krukels (alikruiken, zeeslakken met donkerbruin huisje en doorzichtig geelbruin dekseltje). 1 restaurant met 3 Michelinsterren (Oud Sluis). Bekende Nederlanders Jan Peter Balkenende, Willem Beukelszoon, Michiel de Ruyter, Jan Raas, Jacob Cats, Johan Hendrik van Dale, Annie M.G. Schmidt. 1,3 miljoen hotelovernachtingen: 41% buitenlandse toeristen, 24% Duitsers.

Schap Schept Op uit: Zuid-Holland ‘Appeltjes van Oranje’spoom Paleis Noordeinde in Den Haag (Zuid Holland) is sinds 1984 het werkpaleis van de Koningin. Net als Paleis Huis ten Bosch en het Koninklijk Paleis in Amsterdam is Paleis Noordeinde door het Rijk bij wet aan de Koningin ter beschikking gesteld.

Weetjes Zuid-Holland 8.036 horecabedrijven, waarin werkzaam 52.220 personen. Top 3: Rotterdam (1.827 bedrijven), Den Haag (1.692) en Leiden (359). Culinaire specialiteiten - Haagse bluf (nagerecht, stijf opgeklopt eiwit met bessensap), - Goudse stroopwafel, - Hutspot met klapstuk (Leiden), - Uierboord ( in de volksmond ook wel "koeietiet", "volksfricandeau" of "arbeidersbiefstuk" genoemd, is een Rotterdams streekgerecht), - Zuid-Hollandse labberdaan (hoofdgerecht, stokvis). Koplopers horecadichtheid (aantal horecabedrijven per 10.000 inwoners): Noordwijk (60), Goedereede (46) en Westvoorne (36). Bekende Nederlanders Jules Deelder, André van Duin, Rembrandt van Rijn, Kees van Kooten, Godfried Bomans en Louis Couperus. Meeste Chinees-Indische restaurants staan in Zuid-Holland (403). Dit is 20% van alle Chinees-Indische restaurants in Nederland.

Medaillon van Veluws ree met zure appelcompote, Schap Schept Op uit: Gelderland Wild eten doen de meesten in de herfst en de winter. Dat is ook het wildseizoen. Traditioneel is het wildseizoen van 15 oktober tot 31 december. Maar dit is per diersoort verschillend. Op reebokken bijvoorbeeld mag pas in mei worden gejaagd. Medaillon van Veluws ree met zure appelcompote, bak spruitjes en aardappelgratin Wijn: Achterhoeks Goud Regent (op hout) Paarsrode kleur met een wit randje. De neus is lichtgesloten, maar na enkele minuten ontdek je kersen en houttonen. In de smaak vanille, kersen, pruimen en cacao. Mild in de mond met een aangename afdronk. Volle zachte wijn, door het 9 maanden doorrijpen op eikenhouten vaten.

Weetjes Gelderland 4.640 horecabedrijven, waarin werkzaam 41.370 personen. Top 3: Arnhem (460 bedrijven), Nijmegen (455) en Apeldoorn (348). Culinaire specialiteiten - Gelderse rookworst, - Balkenbrij (plakken opgestijfde brij met rozijnen voor op brood), - Achterhoekse eiercake, - Barneveldse omelet (met spek of rookworst en groenten), - Tompouce van Gelderse ham, - Gelderse stimp-stamp (stamppot met andijvie en kalkoenfilet). Koplopers horecadichtheid (aantal horecabedrijven per 10.000 inwoners): Nunspeet (34), Winterswijk (32) en Arnhem (31). Bekende Nederlanders Anton Philips, Daphne Deckers, Frank Boeijen, Jeroen van der Boom, Hans Dorrestijn. 2,5 miljoen hotelovernachtingen: 17% buitenlandse toeristen (1.D, 2.B en 3.UK).

Schap schept op uit: Drenthe, Limburg & Utrecht Trio van Reypenaar, Limburgse Grottenkaas & Lady Blue uit Nooitgedacht Wijn: Achterhoeks Goud Regent (op hout) Paarsrode kleur met een wit randje. De neus is lichtgesloten, maar na enkele minuten ontdek je kersen en houttonen. In de smaak vanille, kersen, pruimen en cacao. Mild in de mond met een aangename afdronk. Volle zachte wijn, door het 9 maanden doorrijpen op eikenhouten vaten.

Weetjes Drenthe 1.191 horecabedrijven, waarin werkzaam 9.580 personen. Top 3: Emmen (222 bedrijven), Assen (134) en Hoogeveen (105). Culinaire specialiteiten - Kruudmoes (gortepap met karnemelk, spek, rookworst, rozijnen en stroop), - Schapensoep (soep met schapenpoulet, groenten en rijst), - Sneiballegie (brandewijntje met suiker), - David-eet-lekker (rijstebrij met stroop en boter), - Drentse bonebrij (bruine bonen, spek, rookworst en karnemelksaus met stroop), - Drentse pannenkoek (van 3 verkruimelde beschuiten, melk, 3 eieren en zout), - Meppeler klokkies (gebakken varkenslever met saus van karnemelk en spekvet). 2 restaurants met 1 Michelinster en 1 restaurant met een Bib Gourmand. Bekende Nederlanders Ellen ten Damme, Evert ten Napel, Hanja Maij-Weggen, Erik Dekker, Piet Kleine. Bijna 6 miljoen overnachtingen buitenshuis: 88% in de verblijfsrecreatie en 12% in hotels.

Schap schept op uit: Flevoland, Zuid-Holland & Friesland Nederlandse zoetekauw Zoetermeerse bluf, tarte tartin van Flevopeer met kaneelijs en kletskop met Terschellinger veenbessenmousse Wijn: Moscato D’Asti Strogele dessertwijn met gouden highlights. Het bouquet is intens en heel erg uitnodigend met zachte tinten van moskaat en perzik. De smaak is zoet tot licht zoet, licht tintelend, zeer aromatisch en perfect gebalanceerd en zeer fruitig.

Weetjes Flevoland 553 horecabedrijven, waarin werkzaam 4.560 personen. Top 3: Almere (229 bedrijven), Lelystad (133) en Noordoostpolder (75). Culinaire specialiteiten - Zeeduivelhammetjes van Urk, - Urker tongetjes, - Appel”wijn” van Flevosap (warme appelsap met kaneel, kruidnagel en citroen), - Flevokoffie (koffie met Flevobitter, basterdsuiker en slagroom), - Schokkermoppen (soort speculaas), - Polderkoeken (spekpannenkoek met deels melk en sterke zwarte koffie). 1 restaurant met 1 Michelinster en 1 restaurant met een Bib Gourmand. Bekende personen Hedwiges Maduro, Yfke Sturm, Manon Thomas Groeiregio: enige provincie met toename aanbod drankensector in afgelopen 10 jaar (+11%, Nederland: -9%).