Naar vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg

In de mallemolen van mijn leven bracht mijn begeleider enig soelaas In de mallemolen van mijn leven bracht mijn begeleider enig soelaas. Met ups en downs EINDELIJK richting kunnen geven aan mijn turbulent leven. Ontdekken welk zeeën ik als manisch - depressieve vrouw, moeder van 4 kinderen, nog kan bevaren. Een droom werd werkelijkheid kortom een boeiende ontdekkingstocht. Els

Ik torste een hele lading keien op mijn rug Ik torste een hele lading keien op mijn rug! Zo zwaar dat ik door de knieën ging! Maar toen kwam een psychiatrische thuiszorgwerker en ik liet toe dat hij een keitje met een keer van mijn rug nam. Een last zo zwaar te dragen! Maar die ik droeg omdat ik niet beter wist! Een weg lichtte me op, enkel door een hartvol woord! Stefan

Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg DEEL 1 Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg WAAROM ?

Vaststellingen 1. Vanuit maatschappelijke ontwikkelingen = vermaatschappelijking van de zorg in diverse sectoren, ook in geestelijke gezondheidszorg Vermaatschappelijking van de zorg = twee bewegingen

Vaststellingen  Mensen met beperkingen maken zoveel als mogelijk deel uit van de samenleving Nemen rol op van ouder - collega - buur - ... = streven naar volwaardig burgerschap  Zorg zoveel als mogelijk in de samenleving aanbieden Mensen met problemen ondersteunen in het innemen van plaats in de samenleving = veranderingsproces bij hulpverlening

Vaststellingen 2. Vanuit de eerstelijn huisarts / gezondheids- / welzijnsdiensten diverse signalen van psychische problemen en klachten doorverwijzing naar gespecialiseerde hulp = soms niet vlot – gemakkelijk veel en onduidelijk aanbod (wie doet wat ?) taboe bij cliënt en omgeving wachttijd

Vaststellingen 3. Vanuit residentiële aanbod in GGZ Kwalitatief – degelijk aanbod Hoog aantal bedden in hoog aantal psychiatrische ziekenhuizen Evolutie naar… kortere opnames en doelgerichter gebaseerd op wat werkzaam en wetenschappelijk onderbouwd is vraaggestuurd aanbod

Vaststellingen 4. Vanuit menselijk perspectief Taboe op het vragen van hulp bij psychische problemen de stap naar psychiater – psycholoog psychiatrische ziekenhuisopname Tijd tussen ontstaan van probleem en hulpvraag = vaak veel te groot Vraag naar participatie van cliënt en familie

Vaststellingen 5. Vanuit naakte cijfers Eén op vier mensen tijdens zijn / haar leven = min of meer ernstig psychisch probleem Ongeveer 845.000 mensen met een psychisch probleem (in Vlaanderen - op jaarbasis) Suïcide Vlaanderen heeft een de hoogste cijfers van Europa – ongeveer 3 / dag West - Vlaanderen hoogste cijfers in Vlaanderen Cfr. op 100.000 inwoners 225 suïcidepogingen

Vermaatschappelijking GGZ Door de realisatie van netwerken Samenwerking met en tussen partners: GGZ, eerstelijnsgezondheidsdiensten en welzijn Samenwerking met en voor de cliënt Gericht op een leeftijdsdoelgroep = volwassenen Binnen een welomlijnd en afgebakend werkingsgebied

Vermaatschappelijking GGZ werkingsgebied regio Ieper – Diksmuide = helft SEL Midden West - Vlaanderen

Vermaatschappelijking GGZ Door het samenwerken aan vijf functies Deze vijf functies of globale opdrachten staan voor zorgvernieuwing in de GGZ

Functie 1 Preventie – vroegdetectie - vroeginterventie Functie 3 Rehabilitatie – sociale inclusie Arbeidszorgcentra (SOWEPO – Stuurkracht – Groene Kans) Lokale dienstencentra – Activiteitencentra - Arbeidsrehabilitatie CGG Largo – VDIP – PZT – 1e lijns- psycholoog – CAW - Suïcidepreventie Functie 2 Behandelingsteams in thuisomgeving voor psychiatrische problemen acuut langdurig Functie 5 Specifieke woonvormen met zorg Psychiatrisch Verzorgingstehuis (Het Tempelhof) Beschut Wonen Mobiel team acute psych. zorg Mobiel team langdurige psych. zorg Functie 4 Intensieve residentiële behandeling Crisiseenheid Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper

Vermaatschappelijking GGZ = uitdaging Vijf functies of globale opdrachten moeten vorm en inhoud krijgen uitwerken naar eigenheid van de regio partners uit de geestelijke gezondheidszorg samen met… lokale partners en organisaties (lokale) besturen cliënten en familieleden jou…

Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg DEEL 2 Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg Functie 1

Functie 1 Preventie – vroegdetectie - vroeginterventie Functie 3 Rehabilitatie – sociale inclusie Arbeidszorgcentra (SOWEPO – Stuurkracht – Groene Kans) Lokale dienstencentra – Activiteitencentra - Arbeidsrehabilitatie Psychiatrische Thuiszorg - CGG Largo 1e lijns-psycholoog Functie 2 Behandelingsteams in thuisomgeving voor psychiatrische problemen acuut langdurig Functie 5 Specifieke woonvormen met zorg Psychiatrisch Verzorgingstehuis (Het Tempelhof) Beschut Wonen Mobiel team acute psych. zorg Mobiel team langdurige psych. zorg Functie 4 Intensieve residentiële behandeling Crisiseenheid Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper

Psychiatrische Thuiszorg

Als thuiszorgverantwoordelijke van een gezinszorgdienst ervaar ik de samenwerking met psychiatrische thuiszorg als een belangrijke meerwaarde in de zorg voor personen met psychische problemen. De gemeenschappelijke aanpak zorgt ervoor dat ik me als hulpverlener ondersteund en begrepen voel. Samen maken we afspraken en / of stellen we grenzen. Door hun gespecialiseerde opleiding en ruime ervaring, merk ik dat ze over een uitgebreide kennis van de doelgroep beschikken. Zo kan de cliënt optimaal geholpen worden. Verder staat psychiatrische thuiszorg voor een laagdrempelige doch dynamische aanpak, met een vlotte bereikbaarheid en toegankelijkheid.

PZT = Aanspreekpunt GGZ Aanbod geestelijke gezondheidszorg AANMELDEN ?  PZT = Aanspreekpunt GGZ Acute zorg Langdurige zorg P.Z. CGG Largo 1e lijns- psycholoog … Mobiele teams Andere ggz-partners Aanbod geestelijke gezondheidszorg

Doelgroep Voor alle hulpverleners en mantelzorgers die iemand in zorg hebben met (vermoeden van) psychische of psychiatrische problemen

Aanbod Aanspreekpunt geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor alle hulpverleners uit de eerstelijnszorg en welzijnssector voor wie psychische of psychiatrische hulp nodig heeft voor wie zorgt draagt voor iemand met psychische of psychiatrische problemen voor wie de weg niet kent binnen de GGZ voor wie twijfelt over de gepaste zorg

Aanbod Exploratie en vraagverduidelijking indien nodig in de thuissituatie de hulpvraag in nauwe samenwerking met de omgeving en andere betrokken hulpverleners Doorverwijzing naar de meest aangewezen hulpverlening zorg op maat = gepaste zorg – niet meer dan nodig met het mandaat van de cliënt

Aanbod Zorgcoördinatie en zorgbemiddeling Een netwerk opbouwen rond de cliënt door zorg op elkaar af te stemmen zorgbemiddeling Opzetten van cliëntgericht overleg met relevante partners: huisarts, mantelzorger, familielid,… in overleg en met de cliënt Zoeken naar gepaste daginvulling en toeleiden naar de gepaste zorg Beperkt aantal huisbezoeken – ter exploratie Ondersteunen en versterken van het netwerk van professionelen en mantelzorgers qua draagkracht in het omgaan met de cliënt en zijn problematiek. Streven naar zo maximaal mogelijke maatschappelijke integratie van de cliënt.

Aanbod PZT biedt ondersteuning Via coaching, adviezen en tips in het omgaan met mensen met psychische / psychiatrische problemen. individueel of groep professionelen of mantelzorgers Via vorming op maat of vaste vormingspakketten al dan niet i.s.m. andere GGZ partners. Via casusbespreking in ondersteunend team. Via informatie en sensibiliseren over ontwikkelingen binnen de GGZ KOPP …

Verloop van een aanmelding Psychische of psychiatrische problemen ? Intake & Verkenning = Adviserend en Ondersteunend Team Langdurige begeleiding = MOBIEL TEAM Advies Coaching Coördinatie Exploratie

Adviserend & ondersteunend team

Adviserend - ondersteunend team Samenstelling: Psychiatrisch Ziekenhuis H. Hart (DMW) SEL Midden West-vlaanderen (Bond Moyson) CGG Largo BW‘ De overweg ’ (voorzitter OT) VDIP Psychiater CAW De Papaver ICAW- mutualiteiten in beurtrol OCMW’s in beurtrol Thuiszorgwerkers Eerstelijnspsycholoog Mobiel team langdurig zorg Huisarts - ???? De Wending 3 28

Contact  Poperingseweg 14 8900 Ieper Johan Mestdagh 0495/32.15.83 Lut Smet 0498/10.31.60 057/23.91.87  info@pztieper.be

Centrum Geestelijke Gezondheid Largo Wat kan ik doen? ouders contacteren huisarts contacteren 1° lijnspsycholoog PZT exploratie coördinatie netwerk GDT – OPP gezinszorg ocmw / caw … Centrum Geestelijke Gezondheid Largo

Situering Een CGG staat in voor de ambulante hulpverlening voor mensen met psychische en psychiatrische problemen. Alle CGG zijn tweedelijnsdiensten. Verwijzingen komen we zowel uit de eerste lijn: algemene diensten en zorgverleners, niet gespecialiseerd in de geestelijke gezondheidszorg de derde lijn: de psychiatrische en kinderpsychiatrische opnamediensten Binnen elk centrum wordt gewerkt met meerdere vormen van psychotherapie.

Aanbod Cliëntenwerking Preventie Groepstraining Kinderen en Jongeren Volwassenen Ouderen Preventie Alcohol- en drugspreventie Suïcidepreventie Groepstraining Sociale vaardigheden voor kinderen uit 4de 5de 6de leerjaar = locatie Ieper

Aanbod Projectwerking en dienstverlening Locaties Advies / consult / supervisie t.a.v. professionele derden Inbreng in activering en rehabilitatie Ondersteuning in arbeidszorg en activiteitencentra Outreaching / liaison VDIP – project (zie verder) Locaties Diksmuide – Ieper – Roeselare - Veurne

Contact CGG Largo Ieper CGG Largo Diksmuide  Diksmuidestraat 68  057/ 21 99 86  Ieper@cgglargo.be CGG Largo Diksmuide  Kasteelstraat 32 8600 Diksmuide  058/31 23 47 veurne@cgglargo.be www.cgglargo.be

VDIP

SITUERING VDIP = VroegDetectie en vroegInterventie bij Psychiatrische (psychotische) stoornissen VDIP kadert binnen Actieplan Suïcidepreventie van de Vlaamse Overheid

Doelgroep Tussen 16 en 35 jaar Hoog risico op psychose stemmingstoornissen met aan psychose aanverwante problematieken of eerste psychose: max 5 jaar geleden - max 1 opname (zie checklist) Zorgwekkende zorgmijders !

Aanbod Twee pijlers Sensibiliseren en deskundigheidsbevordering Sensibiliseren en deskundigheidsbevordering voor intermediairen Cliëntenwerking Sensibiliseren en deskundigheidsbevordering Voor alle intermediairen m.b.t. het vroegtijdig opsporen van jongeren en jongvolwassenen met een hoog risico op ontwikkelen van een psychose Deskundigheidsbevordering wat betreft omgaan met mensen met een psychotische kwestbaarheid

Contact VDIP Zuid West - Vlaanderen  Jules lagaelaan 21 8800 Roeselare  0478/77.45.97  roeselare-ieper@vdip.be

Eerstelijnspsychologische functie

Situering Project Vlaamse overheid - Volksgezondheid Opvolging eerstelijnsconfererentie gezondheidszorg (2010) Drie doelstellingen Kortdurende generalistische zorg Nauw samenwerken vanuit het model van getrapte zorg en hiervoor een netwerk uitbouwen Bevorderen vroegdetectie en vroeginterventie

Doelgroep VOOR WIE ? Iedereen ! Extra aandacht voor … Exclusie gezinnen met opvoedingsproblemen / milde psychische problemen agrarische bevolking OCMW - cliënten Exclusie kinderen mensen met ernstige, complexe problematiek met complicaties op verschillende domeinen suïcidegevaar

Aanbod 1. Kortdurende generalistische zorg Laagdrempelig Vanuit de concrete hulpvraag, klacht staat centraal Opheffen - beheersbaar maken van psychische klachten Gebruik makend van verschillende methodes Beperkt aantal sessies gemiddelde van 5 sessies maximum 10 sessies

Aanbod 2. Netwerk nauw samenwerken met andere hulpverleners vanuit het model van getrapte zorg : minimale zorgverlening waar mogelijk, intensieve zorg waar nodig hiervoor een netwerk uitbouwen op het niveau van de zorgverlening

Aanbod 3. Bevorderen vroegdetectie en vroeginterventie informatieverstrekking over psychische problemen detecteren van psychische problemen diagnostiek intake en indicatiestelling waar nodig bevorderen van doorstroming naar meer gespecialiseerde gezondheidszorg

Contact Leen Ballieu eerstelijnspsycholoog@sociaalhuispoperinge.be  0496/16.06.12

Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg DEEL 3 Vermaatschappelijking Geestelijke Gezondheidszorg Functie 2

Functie 1 Preventie – vroegdetectie - vroeginterventie Functie 3 Rehabilitatie – sociale inclusie Arbeidszorgcentra (SOWEPO – Stuurkracht – Groene Kans) Lokale dienstencentra – Activiteitencentra - Arbeidsrehabilitatie Psychiatrische Thuiszorg - CGG Largo 1e lijns-psycholoog Functie 2 Behandelingsteams in thuisomgeving voor psychiatrische problemen acuut langdurig Functie 5 Specifieke woonvormen met zorg Psychiatrisch Verzorgingstehuis (Het Tempelhof) Beschut Wonen Mobiel team acute psych. zorg Mobiel team langdurige psych. zorg Functie 4 Intensieve residentiële behandeling Crisiseenheid Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart Ieper

Mobiel team langdurige psychiatrische zorg

PZT = Aanspreekpunt GGZ Aanbod geestelijke gezondheidszorg AANMELDEN ?   PZT = Aanspreekpunt GGZ Acute zorg Langdurige zorg P.Z. CGG Largo 1e lijns- psycholoog … Mobiele teams Andere ggz-partners Aanbod geestelijke gezondheidszorg

Doelgroep Cliënten met een psychische / psychiatrische problematiek, met nood aan langdurige zorg Kenmerken: (Vermoeden) psychiatrische problematiek Complexe problematiek: effect op verschillende levensdomeinen Zorg(wekkende)mijders Addictieproblematiek (alcohol,…) Medicatie ontrouw

Aanbod De werking (volgens FACT methodiek) Individueel zoveel als kan (80%) Intensief indien nodig (20%) Nauwe samenwerking met diverse actoren = mantelzorg – steunfiguren – thuiszorg Herstelgericht handelen – rehabilitatie Caseload op kruissnelheid = 160 cliënten

Aanmelding 3 WEKEN 1. Aanmeldings fase 2. Verkennings fase 3. Beslissings fase 3 WEKEN

Aanmelding Het aanmeldingsformulier wordt ingevuld Aanmeldingsfase Het aanmeldingsformulier wordt ingevuld Er wordt een huisbezoek gepland bij de aangemelde cliënt = intakegesprek

Aanmelding 2. Verkenningsfase Tijdens het intakegesprek met de cliënt / omgeving wordt: Informatie gegeven over de werking van het mobiel team Het aanmeldingsformulier wordt overlopen en aangevuld Er wordt mandaat gevraagd aan de cliënt om contact op te nemen met de huisarts en andere belangrijke derden. De huisarts en andere belangrijke derden worden gecontacteerd om bijkomende informatie op te vragen en te informeren.

Aanmelding 3. Beslissingsfase De aangemelde casus wordt op het teamoverleg voorgesteld Criteria tot inclusie zijn: Het gaat over een complexe problematiek Er is moeilijke toegang tot de ambulante hulpverlening Er is disfunctioneren op verschillende levensdomeinen Er is een perspectief tot verandering

Aanmelding 3. Beslissingsfase Bij inclusie wordt er een individuele begeleider toegewezen De cliënt en z’n omgeving worden ingelicht De aanmelder, huisarts en belangrijke derden worden geïnformeerd Er wordt een behandel/begeleidingsplan opgemaakt Bij exclusie wordt er met de cliënt gezocht naar een passende doorverwijzing De aanmelder en huisarts worden geïnformeerd

PZT = Aanspreekpunt GGZ Aanmelding 1. Aanmeldings fase 2. Verkennings fase 3. Beslissings fase PZT = Aanspreekpunt GGZ 3 WEKEN

Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide Team Multidisciplinair team Aline Bouten Petra Douterloigne Els Deroo Sofie Coghe Virginie Wydoodt Sharon Vandemaele Ann–Sofie Noyez Marieke Durivault Oscar Delporte, intern organisator Overleg Psychiatrische Patiënt (OPP) Teamleider Gerrit Vanhee Teampsychiater Dr. Herlinde Lamote Coördinerende en leidende rol in de behandeling en het nemen van beslissingen omtrent inclusie en einde behandeling Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide

Contact Bereikbaar: Ma-Do van 8.30-19.30 / Vrij-Zat van 8.30-17.00 Poperingseweg 8 – 8900 Ieper  057/23.91.89 Per medewerker mobiel nummer  057/23.91.82  mtl@ggz-ieperdiksmuide.be Teamleider: Gerrit Vanhee  gerrit.vanhee@ggz-ieperdiksmuide.be  0476/78.02.00

Mobiel team acute psychiatrische zorg

Na mijn ontslag raakte ik alle controle over mijn leven kwijt, en dacht ik eraan om uit het leven te stappen… Een opname zag ik ècht niet zitten… Via mijn huisarts kwam ik in contact met het mobiel team. Na enkele gesprekken, kreeg ik terug wat moed om mijn leven op te nemen Marianne

Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide Totaal ontredderd en na mijn zoveelste herval in alcohol, kwam ik op de spoeddienst terecht. Zo kon het echt niet verder, maar ik wou maar niet inzien dat ik gespecialiseerde hulp nodig had… Het mobiel team kwam langs, en ik was akkoord om mij thuis nog wat verder door hen te laten begeleiden. Uiteindelijk konden zij me na vele gesprekken toch overhalen om ambulante hulp op te starten. Jean-Pierre Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide

Aanbod geestelijke gezondheidszorg AANMELDEN Acute zorg Langdurige zorg P.Z. CGG Largo 1e lijns- psycholoog … Mobiele teams Andere ggz-partners Aanbod geestelijke gezondheidszorg

Doelgroep Volwassenen - vanaf 18jaar - met acute psychische nood, in crisis Cliënten in thuissituatie, of eventueel na korte opname Crisisafdeling P.Z. H. Hart spoed Jan Yperman Ziekenhuis Het kan hierbij gaan om o.a.: Rouw of verlies van steunfiguren Sterke emotionele reacties op relatiebreuk Verminderd realiteitsbesef Verlies van zelfcontrole of suïcidale gedachten… Middelenmisbruik Residentiële behandeling is moeilijk

Aanbod Werking Eerste interventie op zo kort mogelijke termijn = binnen 12 uur Meerdere huisbezoeken per dag zijn mogelijk Begeleiding is aanklampend (cfr. ACT principes) Begeleiding en behandeling maximaal 30 dagen Maximaal 30 dossiers 7 dagen op 7 bereikbaar Samenwerking met Crisisafdeling P.Z. H.Hart Hoe aanmelden ? via huisarts Crisisafdeling Psychiatrisch Ziekenhuis H.Hart spoedafdeling Jan Yperman Ziekenhuis

Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide Team Multidisciplinair team Bregwin Vantieghem Linda Vandamme Lieselot Decru Rita Cottyn Tineke Maertenc Virginie Blieck Marleen Lierman Tina Duerinck Teamleider Gerrit Vanhee Teampsychiater dr. Joke Verhaeghe coördinerende en leidende rol in de behandeling en het nemen van beslissingen omtrent inclusie en einde behandeling Netwerk GGZ Ieper-Diksmuide

Bereikbaar: iedere dag van 8.30-21.00 Teamleider: Gerrit Vanhee Contact Bereikbaar: iedere dag van 8.30-21.00  Poperingseweg 8 – 8900 Ieper  057/23.91.85 Per medewerker mobiel nummer 057/23.9182  mta@ggz-ieperdiksmuide.be Teamleider: Gerrit Vanhee gerrit.vanhee@ggz-ieperdiksmuide.be  0476/78.02.00

“Een crisis speelt zich altijd af op een driesprong: de kruising tussen de weg waar je af wilt, de weg die je niet wilt gaan en de weg die er niet is.” Citaat uit: praktijkboek “crisisinterventie”

PZT = Centraal aanspreekpunt ggz Aanbod geestelijke gezondheidszorg AANMELDEN ? PZT = Centraal aanspreekpunt ggz Acute zorg Langdurige zorg P.Z. CGG Largo 1e lijns- psycholoog … Mobiele teams Andere ggz-partners Aanbod geestelijke gezondheidszorg

Vragen