Indicatoren voor de Internationalisering totstandkoming van de indicatoren voor internationalisering in het Vlaamse hoger onderwijs en bespreking pilot Bologna-experten 3 JUNI 2009

OPDRACHT Begeleidende teksten en literatuurlijst Paradigma ontwikkelen Matrix Indicatoren Kenmerken Studiedag met Uwe Brandenburg Voorstelling van het “work in progress” Pilot Consultaties Instrument Indicatoren Internationalisering

METHODE Team: Bolognaexperts: Jan Geens (Flamenco/VLHORA), Hélène Vanbrabant (KdG), Rosette S'Jeegers (VUB/VLIR), Michaël Joris, (KHLim) Aangevuld met: Isabelle De Ridder van VLOR, Nathalie Depoorter Associatie UGent, Erna Nauwelaerts UHasselt Literatuurstudie Gemeenschappelijke kenmerken bepalen Paradigma opstellen Inleidend artikel Indicatorenlijst Webinstrumet voor pilot Inleiding tot pilot en bespreking resultaten Eindtekst Indicatoren Internationalisering

RATIONALE Macro-ontwikkelingen in het Hoger Onderwijs Internationalisering als taak/medium is een feit in het HO IaH als metafoor voor verandering: curriculum, en organisatie –te weinig geïmplementeerd of niet zichtbaar gemaakt in de drie opdrachten van een instelling voor HO Onderwijs Onderzoek en Ontwikkeling Maatschappelijk Engagement Kwaliteitscultuur Indicatoren Internationalisering

INT en KWALITEITSCULTUUR Kwaliteit = evidence–based aanpak Kwaliteitszorg =aansprakelijkheid Professionalisme Indicatoren voor strategisch beleid Benchmarks en benchmarking als deel van de PCDA-cyclus Na 20 jaar blijft de Int te vaag Niche-aanpak – niet geïntegreerd genoeg Niet lokaal in de organisatie verankerd Signalen van de overheid niet eenduidig (EU/B/VL) Indicatoren Internationalisering

INT: DEEL VAN HIDDEN CURRICULUM Studenten zijn de werkgevers en werknemers van de toekomst Burgerschap Informele en niet-formele leerprocessen naast de formele leerprocessen Student Experience – studentenervaring Omgeving en context Leerprocessen Individuele ervaringen Indicatoren Internationalisering

VERBORGEN CURRICULUM EN ATTITUDES Een definitie van Roland Meighan ("A Sociology of Education", 1981): “The hidden curriculum is taught by the school, not by any teacher...something is coming across to the pupils which may never be spoken in the English lesson or prayed about in assembly. They are picking-up an approach to living and an attitude to learning.” Leunt aan bij het begrip Bildung (W. Von Humboldt) Algemene vorming: niet enkel kennis, ook vermogen tot moreel oordeel en kritisch denken Humanistisch en zelfs politiek ideaal: burgerschap door het socialiseringsproject tijdens de studieperiode Indicatoren Internationalisering

INSTELLINGSACCREDITATIE? Tot nu toe opleidingsaccreditatie Wat brengt de toekomst? Kwaliteitscultuur Zal internationale vergelijking een rol spelen? Belang van denken en werken met en in bepaalde context(en) Vreemde mengeling van genoegzaamheid en angst voor de confrontatie Standpunt Departement Onderwijs en NVAO? Indicatoren Internationalisering

CONTROVERSE Bedoeling? Ideaal Zelfevaluatie (nulmeting) Beoordeling : individueel, collectief, comparatief Benchmarking Elementen voor ranking? Ideaal Context van de instellingen en hun units afbakenen Vergelijkend onderzoek Bepalen van “good practice” Benchmarks bepalen op basis van goede voorbeelden Gevaar: enkel het bestaande wordt bevestigd Bij context: strenger kunnen zijn bij units die zogezegd altijd al internationaal werken, zoals onderzoek, hierbij kan worden bepaald wat de impact van het internationaliseringsproces concreet heeft en hoe het dan terug in het onderwijs zichtbaar gemaakt wordt Een hogeschool die een joint degree kan opzetten heeft het moeilijiker dan een onderzoeksgebaseerde universiteit Indicatoren Internationalisering

DOELSTELLING Sturingsinstrument om de gewenste internationaliseringsdoelen te bereiken Mogelijkheid om de eigen instelling te typeren en te profileren Middel ter ondersteuning van visitaties Methode waarmee benchmarking met een andere instelling of een andere faculteit eenvoudig wordt (Zie NUFFIC: INKT/MINT) INKT: Internationalisering in Kaart/MINT: Mapping Internationalization Indicatoren Internationalisering

GEZAMENLIJKE KENMERKEN BRENDA ELLINGBOE Internationalisering in/van het Beleid Betrokkenheid van het personeel in internationale activiteiten Internationaal Curriculum Internationale studiemogelijkheden voor studenten Integratie van internationale studenten en docenten Internationale co-curriculaire units en activiteiten Indicatoren Internationalisering

ACE: INTERNATIONALIZATION INDEX ACE: American Council on Education Werkt met zes “Dimensions” Verschenen: Research U, Liberal Arts U, Comprehensive U, Community Colleges Articulated commitment Academic offerings Organizational infrastructure External funding Institutional investment in faculty International students and student programs Indicatoren Internationalisering

KENMERKEN: CENTRUM FÜR HOCHSCHULENTWICKLUNG Overall Aspects Management Professors Young Researchers Administrative staff/non-Academic staff Resources International Networking Academic Research Input Output Teaching and Studies Indicatoren Internationalisering

Internationaliseringsdoelen Internationaliseringsactiviteiten INKT/MINT NUFFIC Internationaliseringsdoelen Internationaliseringsactiviteiten Voorzieningen Inbedding in de organisatie http://www.nuffic.nl/nederlandse-organisaties/services/kwaliteitszorg-en-internationalisering/internationalisering-in-kaart-inkt/aanmelden/aanmelden Indicatoren Internationalisering

WAT IN KAART BRENGEN? Uwe Brandenburger: INTERNATIONALITÄT INTERNATIONALISIERUNG Uwe Brandenburger: Internationalität: stand van zaken en verleden, maar meet niet alles, meer gericht op output Internationalisierung: toekomstgericht, strategisch beleid, meer gericht op de processen Omdat Internationalisering een “work in progress” is, moeten de twee elementen aan bod komen Kwantitatieve analyses Kwalitatieve analyses Indicatoren Internationalisering

VOORSTEL Kadert in beleid en management Ontwikkelen van de beleidsvoering Ontwikkelen van de systemen Ontwikkelen van het menselijk potentieel Ontwikkelen van een cultuur Vier grote groeperingen van kenmerken en indicatoren: STRATEGISCH BELEID EN GOVERNANCE CURRICULUM MENSEN WAARDERING EN IMPACT Indicatoren Internationalisering

STRATEGISCH DENKEN EN HANDELEN Jane Knight: Internationalisation of higher education is the process of integrating an international, intercultural and/or global dimension into the goals, functions (teaching/learning, research, services) and delivery of higher education OESO: it is the complex of processes whose combined effect, whether planned or not, is to enhance the international dimension of the experience of higher education in universities and similar educational institutions Indicatoren Internationalisering

BEMERKINGEN INDICATOREN Problemen bij het zichtbaar maken van activiteiten in (complexe) organisaties + plaats geven Centraal-Gezamenlijk/Collectief Werkvloer-Individueel Problemen van het waarderen van de gekende activiteiten Kwantitatieve indicatoren Kwalitatieve indicatoren Indicatoren Internationalisering

KWANTITATIEVE INDICATOREN Geven het verleden weer, niet de strategie en visie Worden beïnvloed door de lokale context (structuur, studenten, personeel) Zijn vaak vervanginstrumenten en dienen om quota’s te behalen ipv resultaten boeken Meet output eerder in absolute waarden, en maakt de gecreëerde waarde niet zichtbaar Tijdskaders worden niet gerespecteerd Meet niet de inspanning of risico Toch nuttig om performatie-indicatoren te hebben om output en processen te evalueren Indicatoren Internationalisering

KWALITATIEVE INDICATOREN Moeilijk te definiëren en uit te drukken in meetbare waarden Een goede praktijk gebeurt meestal in het kader van een bepaalde context – het succes van een aanpak is moeilijk te beoordelen omwille van de context Indien contexten niet vergelijkbaar zijn, zijn de kwalitatieve resultaten ook niet vergelijkbaar Vaak gaat het om (specifieke) beschrijvingen, en die zijn moeilijk te generaliseren Indicatoren Internationalisering

BENCHMARKING ALS KWALITEITSMETHODE Benchmarking is the search for industry best practices that lead to superior performance (Robert C. Camp) Benchmarking: a systematic, continuous process of measuring and comparing an organisation’s business processes against leaders in any industry to gain insights that will help the organisation take action to improve its performance (International Benchmarking Clearinghouse) Indicatoren Internationalisering

BENCHMARKING EN BENCHMARKS Benchmarking is an ongoing outreach activity; goal: identification of best operating practices that when implemented produce superior performance Benchmarks: measurements to gauge performance Indicatoren Internationalisering

SMART-PRINCIPE De indicatoren moeten aan de volgende criteria voldoen: Simple Measurable Actionable Relevance Timely Indicatoren Internationalisering

TOEKOMST: GOEDE VOORBEELDEN Goede voorbeelden uit benchmarking en het vaststellen van benchmarks Principes: De successen/resultaten kunnen aangetoond en bewezen worden De resultaten zijn duurzaam De concepten die spelen kunnen vertaald worden naar een andere instelling Kosten-baten is efficiënt en levert resultaten op Ze helpen ons bij het volbrengen van de missie van de instelling Ze passen in een welomschreven context Indicatoren Internationalisering

ENKELE OPMERKINGEN BIJ DE PILOT Referentiejaar – gekozen voor de jaarverslagen Context Teams of individuele respondenten? Verschillende instrumenten? 178 vragen Publicaties % of cijfers? Frequentie Fictieve gegevens 0-1-2-3-4 ECTS Int als deel fondsenwerving instelling Veelheid/moeilijkheid om gegevens te verzamelen Mogelijkheid tot SWOT Glossarium Indicatoren Internationalisering

BEOORDELEN EN BESPREKEN Relevantie: beantwoorden aan missie en doelstellingen van de instelling Betrouwbaarheid van de gegevens: geeft dit de werkelijkheid weer? Transparantie: zijn de gegevens eenduidig en duidelijk Beschikbaarheid: zijn de gegevens gemakkelijk te verzamelen? Beoordeelbaarheid: zijn de gegevens relevant om de indicator te beantwoorden? Kost: wat kost het (tijd/middelen) om de informatie te verzamelen die nodig is om de indicator te beschrijven? Indicatoren Internationalisering

TOEKOMST Individueel/collectief gebruik van de indicatorenlijst Instrument ontwikkelen In het geheel van de context(en) Vaststellen waar het goed gaat en waar niet Zoeken naar overeenkomsten (positief en negatief) Tendensen beschrijven Goede voorbeelden identificeren Benchmarks bepalen (concensus) Benchmarkinginstrument ontwikkelen Coaching voorzien voor de instellingen Indicatoren Internationalisering

CONTEXT? Indicatoren Internationalisering

RESULTATEN (VOORBEELDEN) Indicatoren Internationalisering

DISCUSSIE EN DEBAT Indicatoren Internationalisering

BELEID EN GOVERNANCE Indicatoren Internationalisering

VERTALING IN STRATEGISCHE PLANNEN Indicatoren Internationalisering

I@H en OS Indicatoren Internationalisering

STRUCTUUR EN IMPLEMENTATIE Indicatoren Internationalisering

MIDDELEN: MENSEN EN FONDSEN Indicatoren Internationalisering

INT EN KWALITEITSZORG Indicatoren Internationalisering

OPVOLGING ACTIVITEITEN Indicatoren Internationalisering

BEVOEGDHEDEN Indicatoren Internationalisering

INT ALS DEEL VAN DE EINDCOMPETENTIES Indicatoren Internationalisering

ECTS en ACADEMIC RECOGNITION Indicatoren Internationalisering

WELKE PERSONEELSLEDEN? Indicatoren Internationalisering

VRAGEN ROND IMPACT EN WAARDERING Indicatoren Internationalisering

Bedankt voor uw aandacht Straks in de Workshop: Bespreken opmerkingen uit de pilot, Vergelijking NUFFIC-instrument en model Ellingboe, Bespreken van de indicatorenlijst Michaël Joris Indicatoren Internationalisering