De financiering en subsidiëring van autonome gemeentebedrijven 8 juni 2006 Wim Rasschaert Dirk Baeyens Advocaat Accountant Laga Deloitte

Inhoudstafel 0. Inleiding: wetgevend kader 1. Vormen van financiering bij de oprichting 2. Specifieke kenmerken van de financiering bij de oprichting 3. Vormen van financiering na de oprichting 4. Formele verplichtingen 5. Subsidies en AGB

0. Inleiding: wetgevend kader (1) Nieuwe Gemeentewet Activiteiten van commerciële of industriële aard RvB – directiecomité Financiële toestand en jaarrekening onder controle van college van commissarissen Vrije beslissingsbevoegdheid AGB over financiering Jaarlijks ondernemingsplan en activiteitenverslag mededelen aan gemeenteraad Artikel 53 tot 67 gec.w.handelsvenn.  W. Venn. Boekhoudwet van 17 juli 1975

0. Inleiding: wetgevend kader (2) Gemeentedecreet: inwerkingtreding op 1 januari 2007…? Welbepaalde beleidsuitvoerende taken van gemeentelijk belang RvB (optie: directiecomité / gedelegeerd bestuurder) Beheersovereenkomst met gemeente over toekennen van middelen aan AGB, verwerving en aanwending door AGB inkomsten en financiering Financiële toestand en jaarrekening, alsmede de regelmatigheid van de verrichtingen weer te geven in jaarrekening, onder controle van externe auditcommissie van gemeente Vrije beslissingsbevoegdheid AGB over financiering Budget, jaarrekening en boekhouding conform gemeente Boekhouding onder verantwoordelijkheid en toezicht van RvB Goedkeuring jaarrekening door gemeenteraad + kwijting door gemeenteraad aan bestuurders + aansprakelijkheid bestuurders Goedkeuring budget door gemeenteraad

0. Inleiding: wetgevend kader (3) Gemeentedecreet: inwerkingtreding op 1 januari 2007…? Formele motiveringsverplichting conform gemeente Openbaarheid van bestuur conform gemeente

1. Vormen van financiering bij de oprichting 1.A. Inbreng van onroerende en roerende goederen Inbreng in natura Uitboeken van deze goederen in de gemeente met als tegenpost ‘beginkapitaal’, opnemen van deze inbreng bij het AGB onder de rubriek ‘kapitaal’ Geen revisoraal verslag – geen aandelen tegenover inbreng die het maatschappelijk kapitaal vertegenwoordigen Uitboeking in de gemeente op basis van de boekhoudkundige waarde – mogelijkheid van inbreng op basis van een nieuwe schatting van de onroerende en roerende goederen

1. Vormen van financiering bij de oprichting 1. B. Inbreng van onroerende en roerende goederen mits betaling van een prijs Financiering door uitstel van betaling Uitstel van betaling over meer dan 1 jaar = ‘toegestane lening’ & beslissing gemeenteraad Budgettaire inschrijvingen verkoop en toegestane lening

1. Vormen van financiering bij de oprichting 1.C. Inbreng van onroerende en roerende goederen met overdracht van schulden Gemengde inbreng Uitboeken van de schuld in de gemeente met ‘beginkapitaal’ als tegenpost

1. Vormen van financiering bij de oprichting 1.D. Inbreng in speciën ‘Bijdrage in kapitaal aan andere overheidsinstellingen voor specifieke doeleinden’ Toepassen versnelde afschrijving bij gemeente Rubriek ‘kapitaal’ of ‘investeringssubsidies’ in geval van bestemde subsidies (splitsing ‘uitgestelde belastingen’) Budgettaire inschrijving

1. Vormen van financiering bij de oprichting 1.E. Inbreng van vorderingen, schulden en financiële rekeningen Continuïteit van voortzetting activiteit ‘gewoon’ gemeentebedrijf Budgettaire inschrijving Bijdrage in kapitaal aan andere overheidsinstellingen voor specifieke doeleinden

2. Specifieke kenmerken van de financiering bij de oprichting Balans van de gemeente Geen opname onder de ‘financiële vaste activa’ Inbreng blijkt slechts deels uit de balans van de gemeente (i.g.v. niet afgeschreven investeringssubsidies) Geen specifieke posten in de tabel van rechten en verplichtingen Uitvoeringsbesluiten van het Gemeentedecreet voor de consolidatie van de jaarrekeningen van de gemeente en AGB Balans van het AGB Mogelijks geen ‘kapitaal’ Quid alarmbelprocedure in de statuten?

2. Specifieke kenmerken van de financiering bij de oprichting Fiscale aspecten van de inbreng Overdracht tegen marktconforme voorwaarden Boekhoudkundig kapitaal = fiscaal kapitaal ? Inbrengrecht van 0,5% (artikel 19,5° W. Reg.) Kosteloze registratie voor onroerende goederen (artikel 161,2° W. Reg.)

3. Vormen van financiering nà de oprichting 3.A. Overdracht van onroerende en roerende goederen Overdracht in natura Uitboeken van deze goederen in de gemeente met als tegenpost ‘investeringssubsidies en giften onder de vorm van patrimoniale goederen aan andere overheidsinstellnigen’, opnemen van deze overdracht bij het AGB onder de rubriek ‘investeringssubsidies’ of in resultaat Uitboeking in de gemeente op basis van de boekhoudkundige waarde – mogelijkheid van overdracht op basis van een nieuwe schatting van de onroerende en roerende goederen

Vormen van financiering nà de oprichting (2) 3.B. Bijdragen in kapitaal aan andere overheidsinstellingen voor gebouwen Overdracht o.v.v. investeringssubsidie Toepassing afschrijvingstermijn in de boekhouding van de gemeente Gespreide opname in resultatenrekening

Vormen van financiering nà de oprichting (2) 3.C. Bijdragen in kapitaal aan andere overheidsinstellingen voor specifieke doeleinden Overdracht o.v.v. investeringssubsidie Gespreide of onmiddellijke opname in resultatenrekening

Vormen van financiering nà de oprichting (3) 3.D. Bijdragen in het exploitatieverlies van de gemeentebedrijven Geen verplichting zoals voor ‘gewone gemeentebedrijven’ Wijze van bepaling van exploitatieverlies – bepalingen in de beheersovereenkomst

Vormen van financiering nà de oprichting (3) 3.E. Deelhebbing in de exploitatiewinst van gemeentebedrijven In principe winsten niet bestemd voor de gemeente (>< artikel 262 enkel voor ‘gewone gemeentebedrijven’) Clausule van reservevorming (5% tot 10% van het maatschappelijk kapitaal)

Vormen van financiering nà de oprichting (4) 3.F. Bijdrage in de financieringskosten van andere overheidsinstellingen Aflossingslasten (kapitaal & intresten) Bij AGB in de resultatenrekening (‘kapitaal- en intrestsubsidies’)

Vormen van financiering nà de oprichting (4) 3.G. Bijdrage in de werkingskosten gedragen door andere overheidsinstellingen Dotatie voor de werking in AGB op te nemen in de resultatenrekening (‘andere bedrijfsopbrengsten’) Geen te leveren prestaties

Vormen van financiering nà de oprichting (5) 3.H. Leningen aan andere overheidsinstellingen Toegestane lening Toe te passen in geval van overdracht onder voorwaarden Fiscaal optimaal (of neutraal) Geen aanrekening van intresten – principe van abnormaal of goedgunstig voordeel, echter bekomen van de gemeente (artikel 79 en 207 WIB) Geen inhouding roerende voorheffing (artikel 107 WIB)

4. Formele verplichtingen … Opstellen jaarrekening… Opstellen jaarverslag… Opstellen verslag door bestuurders…

5. Subsidies en AGB BLOSO, VIPA, Cultuur, Monumenten en Landschappen, DIGO, GESCO, etc… Maatwerk en onderhandeling is de boodschap! BLOSO vs. Cultuur BTW – optimalisatie versus Europese subsidiëring Vb. GESCO “Commerciële en industriële” activiteiten versus “algemeen belang” “Het subsidiebeleid hangt met andere woorden af van de subsidiërende overheden zelf. De specifieke subsidiereglementen kunnen bepalen of een AGB al dan niet in aanmerking komt voor een subsidie. In die subsidiereglementen kan een AGB al dan niet beschouwd worden als een verlengstuk van de gemeentelijke diensten. Het industrieel en commercieel karakter, inherent aan een AGB, staat mogelijk de toekenning van een bepaalde subsidie in de weg staat…” (Antwoord van de Vlaamse Minister van Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering op vraag nr. 57, Luc VAN NIEUWENHUYSEN dd. 7 december 2004, Vr. en Antw. Vl. Parl. 29 april 2005, nr. 11, p. 884.)

Contact Cel Publiekrecht Public Sector Accountancy Wim Rasschaert - advocaat Dirk Baeyens - accountant wrasschaert@laga.be dbaeyens@deloitte.com Lange Lozanastraat 270 Kortrijksesteenweg 1146 B – 2018 ANTWERPEN B – 9051 GENT Tel. 0 32 3 242 42 43 Tel. 0 32 9 393 75 85 Fax 0 32 3 242 42 20 Fax 0 32 9 393 75 80 www.laga.be