Het auteursrecht in 20 vragen Universiteit Antwerpen Gastcollege, 13 mei 2011 Kurt Van Damme Gedelegeerd Bestuurder Librius Legal Adviser & Foreign Policy Adviser Boek.be Voorzitter RvB Reprobel

Inleiding: A book is a book is a book. Or is it?

e-reader

Amazon Kindle

iPad

“Een boek lezen, zei u?”

Het auteursrecht in 20 vragen

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap voor een beest” ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Geen bijzondere formaliteiten / waarde copyrightvermelding ? - Criteria: Een werk van “letterkunde of kunst”: - erg breed - dus ook bv. gebruiksvoorwerpen, titels, slogans (“Maten. Makkers. Maes”, HvB A’pen juni 2009), personages, design, mondelinge uitingen van de gedachte (!) , software, databanken, websites, keukenrecepten (Kh. Luik nov. 2009) - alle genres, dus zeker niet alleen letterkunde! (2) Een “origineel” werk: - persoonlijke stempel & intellectuele / creatieve inspanning - vernieuwend v. adaptatie - realiteitsweergave? - structuur (compilatie & db) maar ook context - onbewuste creatie? (3) In een concrete vorm (dus niet: ideeën, opvattingen, data, feiten, stijlen enz. ! – probleemgeval: formats) Taalkundig is niet hetzelfde als juridisch…

Ceci est un WC Ceci est une oeuvre protégée

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Niet voldaan aan wettelijke vereisten (3) Verstrijken van de wettelijke beschermingsduur (70 j. na dood) Officiële akten van de overheid Redevoeringen in “vertegenwoordigende lichamen” Opgelet bij publieke domeinwerken: Géén echt uitgeversrecht (“typographical arrangement”): auteur is steeds “oorspronkelijke auteursrechthebbende” ! – overdracht Wel “naburig recht” als werk na 70 j. wordt gepubliceerd (25 j.) + wettelijke vermoedens (ook RP) + soepele overdrachtsregeling Maar vooral: opletten met adaptaties, vertalingen, vormgeving, lay-out, … --) bij adaptaties: herkenbaarheid oorspronkelijke vorm !

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

VERMOGENSRECHTEN: - reproductierecht sensu stricto (vorm, wijze en drager geen belang: format & corpus shift) - reproductierecht sensu lato: adaptatie, opname DB, vertaalrecht, verhuur, leenrecht - tijdelijke technische reproductie (wett. uitz.) - distributierecht (“communautaire uitputting”) / bestemmingsrecht - publiek mededelingsrecht ( niet-tastbaar / wat is publiek ? / on-demand toepassingen) ROERENDE RECHTEN (cf. fiscaliteit) KLEVEN AAN HET WERK / “EXCLUSIEF TOESTEMMINGSRECHT” – ERGA OMNES ONBEPERKT OVERDRAAGBAAR (overdracht, vervreemding, licentie) MAKEN DEEL UIT VAN DE NALATENSCHAP (voorbehouden erfdeel) MORELE RECHTEN: - vaderschapsrecht (anoniem/pseudoniem, ghostwriting, transformative use) - recht op eerbied (integriteitsrecht): intellectueel / contextueel - bekendmakingsrecht (divulgatierecht) KLEVEN AAN DE AUTEUR (BAND MET HET WERK) BEPERKT OVERDRAAGBAAR: DUBBELE BEPERKING (NUANCE) ! EEN VAN DE PITFALLS VAN HET AUTEURSRECHT GRENS: RECHTSMISBRUIK

Nijntje wint van Deng (B.) maar … mijndomein.nl wint van Nijntje (Nl.)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

WERKEN VAN SAMENWERKING: - auteursteam (bijzonder praktisch belang: strips, eduwet, verzamelwerken) - “intieme” intellectuele of creatieve band + eigen inbreng - deelbaar: ind. expl. mogelijk maar geen afbreuk aan hoofdwerk - ondeelbaar: geen ind. expl. – alleen optreden bij auteursr. inbreuk - contractuele vs. wettelijke regeling (goed regelen!) AFGELEIDE/SAMENGESTELDE WERKEN: - geen “intieme” band; geen nauwe samenwerking (leerling/meester) - voorafgaande toestemming vereist (zo beschermd werk/ element in zijn oorspronkelijke vorm herkenbaar blijft!) - adaptaties, vertalingen, omzettingen, opname in een ander werk of databank, collages enz. – kunnen ook zélf beschermd zijn (cf. UGC) COLLECTIEVE WERKEN: - concept niet gekend in Belgisch recht (bv. woordenboek, encyclopedie) - basiskenmerken: veelheid bijdragen, naam/logo uitgever, aansturing … - andere principes auteursrecht van toepassing (vermoeden, opdrachtwerk)

Werk van samenwerking (Urbanus & Dirk Stallaert) Afgeleid werk (Gerard Reve & Dick Matena)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

NABURIGE RECHTEN: - uitvoerende kunstenaars (opvoering !) - producenten van films en fonogrammen (eerste vastl.) - omroeporganisaties - andere beschermingstermijn (50 j. na prestatie, …) - autonomie t.o.v. auteursrecht ! – veelheid aan rechten AANVERWANTE RECHTEN: - rechtsbescherming computerprogramma’s - databankenrecht (sui generis !) - andere intellectuele rechten (merken, T & M, …) - WHP (parasitaire concurrentie) - portretrecht (AW: 20 j. na overlijden)/ recht van afbeelding - volgrecht (AW) - tentoonstellingsrecht (AW) - gemeen recht: bv. foutaanspr., laster en eerroof

Joe Roxy

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

AUTEURSCONTRACT (GENERIEK): Wel overdracht vermogensrechten maar géén uitgeefovereenkomst Commercieel risico bij uitgever (eigen beheer = “aanneming” cf. print-on-demand) - Opdrachtwerk / werk ter uitvoering van dienstbetrekking Geen publicatie als zelfstandig geheel (bv. onderdeel leermiddel, verzamelwerk; illustraties, …) ALGEMENE BEPALINGEN AW VAN TOEPASSING – DWINGEND UITGEEFOVEREENKOMST (SPECIFIEK): Eigen initiatief auteur EN Publicatie als zelfstandig geheel Commercieel risico bij uitgever (idem auteurscontract) Voornaamste drijfveer auteur is publicatie, niet remuneratie (theorie) Auteur is contractpartij ALGEMENE (DWINGEND) EN BIJZONDERE BEPALINGEN AW VAN TOEPASSING PRECIEZE JURIDISCHE KWALIFICATIE HANGT AF VAN INHOUD OK BELANGRIJKE MATE VAN CONTRACTVRIJHEID NIEUWE SECTOROVEREENKOMSTEN ZIJN VEEL GEDETAILLEERDER (DIG.)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wat gebeurt er als de samenwerking met een auteur wordt stopgezet ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Het werk op eigen initiatief

Het opdrachtwerk

GEMEENSCHAPPELIJK (ALLE AUTEURSCONTRACTEN): - Schriftelijk bewijs t.a.v. auteur - “uitdrukkelijk” beding – bestelbon! Restrictieve interpretatie (let op: ook bij overdracht tussen twee uitgevers – gemeen recht !) Uitgever is/wordt geen coauteur (tenzij vermoeden) Geen bedingen over audiovisuele adaptatie ! VERSCHILLEND (GELDEN NIET BIJ OPDRACHTWERK / AO !): Specificatieplicht (exploitatiewijzen: vergoeding, duur & reikwijdte) Exploitatieplicht (eerlijke beroepsgebruiken) Toekomstige werken (dubbele beperking / optiebeding) Onbekende exploitatievormen (verbod) VOOR OPDRACHTWERK / AO GELDT DUS EEN BEDUIDEND SOEPELER OVERDRACHTSREGELING (MAAR GEEN VERMOEDEN) MAAR: OPLETTEN MET SOCIAAL & FISCAAL RECHT ! PS: OPDRACHTGEVER --) “NIET-CULTURELE SECTOR” (QUID UITGEVER LITERAIR WERK ?)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Omdat, ingeval van twijfel of onduidelijkheid, de overeenkomst in het nadeel van de uitgever zal worden uitgelegd (BASISREGEL) Terugvalpositie: alleen wat strikt noodzakelijk is voor exploitatie Overdracht van voorwerp ≠ overdracht van recht In wezen toepassing van het gewone verbintenissenrecht Algemene draagwijdte: ook voor overeenkomsten ts. 2 uitgevers (stilzwijgende overdracht niet makkelijk aanvaard) Let wel: een duidelijke tekst behoeft geen interpretatie (werkelijke wil – gemeenschappelijke bedoeling) Uitgeefovereenkomst moet dus zorgvuldig worden opgesteld: spanning tussen volledigheid en leesbaarheid - modelcontracten

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wat gebeurt er als de samenwerking met een auteur wordt stopgezet ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

EXPLOITATIEWIJZE: Economisch/technisch zelfstandige wijze van exploiteren Grotere categorieën, bv. Nederlandstalig in boekvorm, vertaalrecht/vertaling, digitale uitgave op materiële drager, online exploitatie, merchandising enz. - Klassiek: primair (Nl. – boekvorm), secundair (herkenbaar), tertiair (niet meer herkenbaar of exploitatie materiële exemplaren) Begrip dat het meest in de AW wordt gebruikt Contractuele vrijheid, met name op het stuk van toestemming en vergoeding – maar: specificatieplicht in bepaalde gevallen EXPLOITATIEVORM: Concretisering van de exploitatiewijze, bv. op een specifieke drager of in welbepaalde vorm (bv. USB, luisterboek, mutimediaal of gepersonaliseerd boek) - Maar één keer in de AW gebruikt (verbod onbekende exploitatievormen) EXPLOITATIERECHT: Reproductierecht, publiek mededelingsrecht, enz.

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

VALKUILEN EN AANDACHTSPUNTEN (SELECTIE): Verkeerde of onvolledige aanduiding contractpartijen Rechten op figuren en personages – eigendomsoverdracht ? Aanspraken op titel werk Illustraties (overdracht; verdere uitwerking/gebruik; recht op invoeging; enz.) Morele rechten (bv. ingrepen in manuscript: intern/extern): onderscheid formeel v. inhoudelijk (redelijk / doelgebonden / overleg / opmerkingen auteur) Auteursteam: vergoeding, controle drukproeven, beëindiging - Bedingen over audiovisuele bewerking, onbekende EV, toekomstige werken Specificatieplicht (ontbrekende exploitatiewijzen; vergoeding, …) Onduidelijke/onvolledige overeenkomsten (restrictieve interpretatie) Miskenning overige wettelijke bepalingen (relatief weinig), bv. overdracht aan derden (zorgvuldig formuleren) - Terugname van rechten (actief optreden auteur!) Beëindiging van de overeenkomst en voortzetting werk door derden (auteursteam) Bedingen over digitale exploitatie, verhuurrecht/leenrecht enz. Uitdrukkelijk ontbindend beding Overlijden auteur – vertegenwoordiger – vermogensrechten v. morele rechten “Deelbaarheidsbeding” / volledige rechtsverhouding / toep. recht & bevoegdheid Slotformule, parafering

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

In de AW: als de uitgever tekortschiet aan zijn initiële exploitatieplicht Niet in de AW maar vaste regel: als het werk is uitgeput, de auteur verzoekt om wederuitgave en de uitgever weigert terwijl marktomstandigheden dit vz. niet onredelijk maken (let wel: geen principiële verplichting tot wederuitgave !) - Voorwaarde: uitgever mag geen “wettelijke reden van verschoning” hebben Soms contractueel ook uitgebreid, bv. “bij gebrek aan marktsucces” (modulering) Bijzondere procedure: actief handelen auteur vereist (aangetekende brief en wettelijke termijn van zes maanden) Contractueel: rechtsgevolgen regelen/beperken (cf. modelcontract VUV/VAV) MAAR: is een werk in de digitale wereld ooit uitgeput ? Long tail (POD) v. rights reversion: Simon & Shuster v. Authors Guild (VS) Vgl. BEL.: VUV/VAV modelcontract

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

“You told them you were expecting to sell a hundred thousand copies ? “ “We always tell them we’re expecting to sell a hundred thousand copies”, said Richard Clutterbuck, letting him in on one of the secrets of the publishing trade. P.G. WODEHOUSE

PRIMAIRE UITGAVE IN BOEKVORM: - publicatietermijn - minimale oplage initiële exploitatie (eerste oplage) RESULTAATSVERBINTENIS ! ALLE ANDERE UITGAVEN (INCL. DIGITAAL) & VERDERE EXPL.: INSPANNINGSVERBINTENIS NIET-EXCLUSIEF t.o.v. auteur (normale, zorgvuldige uitgever / eerlijke beroepsgebruiken) OVERIGE: Vergoeding auteur, transparantie (afrekening), procesvolmacht, verantwoordelijkheid voor origineel, redelijke toegang werk, beperking overdracht uitgeefovereenkomst enz.

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

WETTELIJK: Specificatieplicht (uitz. opdracht & AO) Succesbeding zo forfaitair / criterium: winst, niet omzet ! Nulvergoeding ? - Jaarlijkse afrekening (min.): VK, overdracht, ontvangsten ANDERE: Voorschot (toerekenbaar / terugvorderbaar ?) Netto vs. Bruto (AW: bruto tenzij anders bepaald) Verkoopprijs vs. exploitatie-inkomsten (cf. modelcontract VUV/VAV) Pro rata vergoeding Exploitatie door derden Vergoeding bij stopzetting samenwerking (redelijkheid – sunset) Vermindering van / toerekening op vergoeding Exemplaren die geen recht op vergoeding geven Opmerkingen / controlerecht auteur (redelijkheid) / audit

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

“I love deadlines. I like the whooshing sound they make as they fly by.” DOUGLAS ADAMS

Manuscript tijdig (contractueel / redelijk) en behoorlijk indienen (RL, verwachtingen, afspraken en maatstaven: nauwkeurig omschrijven – digitale omgeving!) – vaak ingebrekestelling en extra T (voorlopige / definitieve weigering) – controle drukproeven Permanente bijwerking / revisie (vooral eduwet en non-fictie) – verantwoordelijkheid in eerste instantie bij auteur Bijstand en medewerking uitgever (promotie, ev. browse-through-the- book) Waarborgen (oorspronkelijkheid) en vrijwaring (AR & inhoudelijk): vrij en ongestoord bezit ! Beperking op hergebruik (bv. open access, creative commons, transformative use) – exclusiviteit wordt vermoed Niet-concurrentiebeding In welbepaalde gevallen: schadevergoeding / terugbetaling kosten, …

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wat gebeurt er als de samenwerking met een auteur wordt stopgezet ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Verstrijken duurtijd (vooral licentie) / opzegging / gemeen akkoord Ontbinding van rechtswege (volledige vernietiging voorraad, terugname rechten & faill.); maar: actief optreden auteur & doorgaans aankooprecht auteur (doorgaans 3j.) - Ontbinding door overlijden (intuitu personae – intuitu firmae ?) Vordering tot ontbinding: contractuele wanprestatie / overmacht Uitdrukkelijk ontbindend beding (bv. niet-inlevering manuscript; definitieve weigering; onvoldoende geactualiseerd; professionele bekwaamheid …) – in de praktijk erg belangrijk en courant Nietigheid (deelbaarheidsbeding !) Verdere exploitatie door uitgever (vaak ook 3 j. – quid digitaal ?) Overeenkomsten met derden

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

INDIVIDUEEL: Basisregel: auteursrecht is en blijft exclusief toestemmingsrecht COLLECTIEF: Stelsel van wettelijke uitzonderingen: WG treedt in de plaats van RH Omzetting RL 2001/29 (uitz.: Eur., v. contractenrecht: nat.) Uiteenlopende doelstellingen (bv. vrije informatiewinning, behoud patrimonium, onderwijs & wetenschap, gehandicapten, familiekring, maar ook: realiteit !) Wettelijke uitzonderingen zijn geen recht maar een verweer (bewijslast) Strikte interpretatie Facultatief (op één na) Dwingend – uitzondering voor interactieve online diensten (licentievoorwaarden) ! Limitatief (uitz. catch all: bestaande analoge uitz. vóór RL) “Geoorloofde openbaarmaking”: beperkte draagwijdte Driestappentoets: normale commerciële exploitatie ! Uitzonderingen zonder en met vergoedingsregeling (fair / adequate / mogelijk v. werkelijk nadeel) - (nog) geen bijzondere uitzondering voor transformative use, massadigitalisering, orphan works, out-of-commerce, …

UITZONDERINGEN ZONDER VERGOEDINGSREGELING (SELECTIE) CITAATRECHT Alle soorten werken, ook beeldend en grafisch ! Reproductie en mededeling, dus ook in een digitale omgeving Beperkt tot beperkt/kort “fragment” van het werk (vgl. actualiteit) Doelgebonden: kritiek, polemiek, recensie, onderwijs, wetenschap (nt. commerc.?) Eerlijke beroepsgebruiken / eigen context of commentaar (vgl. Copiepresse v. Google News HvB Brussel mei 2011/ bloeml.) Bronvermelding tenzij niet mogelijk PARODIE, PASTICHE, KARIKATUUR Link met moreel integriteitsrecht: RS (te) streng Parodie moet zelf origineel zijn (geen slaafse kopie / alleen noodz. elem.) Kritisch en humoristisch Geen commercieel of parasiterend doel (‘Het gat van de wereld’ ?) Geen verwarring bij gemiddelde lezer/kijker Eer en reputatie van de auteur (vaak struikelblok!) Lengte/omvang: geen belang (vgl. citaatrecht)

UITZONDERINGEN ZONDER VERGOEDINGSREGELING (SELECTIE) UITZONDERINGEN VOOR ONDERWIJS EN WETENSCHAP * Kosteloze privé-uitvoering ter plaatse “schoolactiviteiten” (idem familiekring) --) PPP ! * Examenuitvoering (bijzonder doel – onderwijs moet erkend zijn enz.) * Bloemlezing (onderwijs zonder winstoogmerk - overleden auteur – dwanglicentie – daarbuiten: exclusief recht – morele rechten auteur eerbiedigen – wel geen beperking op lengte; vgl. citaatrecht – ook publieke mededeling – BLZ kan zelf ook beschermd zijn) * Alles samen: 8 uitzonderingen UITZONDERINGEN VOOR BIBLIOTHEKEN, MUSEA EN ARCHIEVEN * Bewaring patrimonium (alleen reproductie - beperkt aantal ex. – quid bib onderw. ? – geen winstoogmerk / geen commercieel gebruik: bv. posters in shop) * Consult ter plaatse via terminals (gn. licentievoorwaarden – eigen verzameling – hier wel onderwijs – geen winstoogmerk – in de gebouwen: niet online of via e-mail – onderzoek of privéstudiedoeleinden – individuele leden publiek – streng) HANDICAPUITZONDERING (reproductie en mededeling - rechtstreeks verband - noodzaak - niet commercieel / normale exploitatie - proefproject dyslexie & Luisterpunt) ANDERE (ACTUALITEIT, PUBLIEK TENTOONGESTELDE WERKEN, …)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

REPROGRAFIE ALGEMEEN: Nu: van papier naar papier (incl. scan) - BRONDRAGER Straks: van digitaal naar papier (prints / printers) – DOELDRAGER / “kennelijk gebruik” Uitsluitend privégebruik: maar ruim (vooral professioneel : grootkopieerders) Boeken (werken: “kort fragment” !!) vs. artikelen & werken van beeldende kunst Normale commerciële exploitatie (belangrijke verzachting) – o.a. readers in scholen Centrale beheersvennootschap: Reprobel – UC 50 / AC 50 Duaal vergoedingssysteem (kopieën / apparaten) / incl. illegale kopieën (K.B. 1997) Ministeriële adviescommissie REPROGRAFIE ONDERWIJS / WETENSCHAP: Grotendeels gelijklopend met normale reprografie / gezamenlijke vergoedingsregeling Wel: bronvermelding & niet-winstgevende doelstelling (kopiehandeling) Bladmuziek: niet uitgesloten naar komend recht – “kort fragment” eind 2008 uit de wet geschrapt maar wetsbepaling nadien geschorst/vernietigd door GH DIGITALE ONDERWIJSUITZONDERING: Digitale kopie (beperking omvang / gn. winstoogmerk / bron – cf. reprografie) - 1998 Gesloten netwerktransmissie (zeer strikt: o.m. erkende school netwerkbeheerder, login & beperkte toegang; geen winstoogmerk, normale act., bron enz.) – geen beperking inzake omvang – MAAR: niet via e-mail, peer-to-peer, internet, … - 2005 - Stelsel al in werking maar nog geen vergoedingsregeling (niet duaal / dubbele verdeelsl.)

Doedekopieertest.be

THUISKOPIE: Familiekring / eigen gebruik (vgl. “privégebruik” repro): reproductie & verspreiding Geen beperking op omvang / maar alleen download, geen upload Nu: alleen audiovisuele en geluidswerken Straks: ook letterkundige en fotografische werken / “kennelijk gebruik” (PADAWAN) Duaal vergoedingssysteem: dragers en apparaten (K.B.’s 1996 & 2009) Representatieve beheersvennootschap: Auvibel Nieuw K.B. nog gebaseerd op AW 1994 maar wel “nieuwste” dragers en apparaten (maar - e-reader & smartphone: studie !) Ministeriële Adviescommissie 30 % vermindering? (de facto gaat het leeuwendeel van deze vergoeding naar het btl.) Wettelijk verbod van afstand op “billijke vergoeding” - discussie OPENBAAR LEENRECHT: K.B. 2004 (!) – RL 1992 – B.S. veroordeeld in 2003 (Eur.) Erkende uitleeninstellingen / openbare uitlening met educatief of cultureel doel Niet: digitaal leenrecht; (verkapte) verhuur; uitlening van BK (nt. foto’s) & software (nt. DB) Forfaitaire vergoeding per ingeschreven bibliotheekgebruiker Uitsluiting vergoeding voor wetenschappelijke en schoolbibliotheken / consult ter plaatse Tenlasteneming door Gem. (Vl. – Dtsl.) Lage bedragen, zeker in vgl. met Ndl. (ong. 1 op 8) Representatieve beheersvennootschap: Reprobel – AC 70/UC 30

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

Collectief beheer: innovatie AW 1994 (onmogelijkheid directe contractuele relatie RH – eindgebruiker/exploitant) – verplicht voor doorgifte kabel, radio-uitzending, … & “wettelijke licenties” Representatieve beheersvennootschappen (Reprobel, Auvibel) / gewone beheersvennootschappen (Sabam, Sacd/Scam, Sofam, Librius …) – 25 Exclusieve rechten (vermoeden van overdracht) v. wettelijke licenties (monopolie op inning & verdeling vergoedingen) - “Fiduciaire afstand” (vgl. trust): enkel inning / keuzevrijheid RH / beheersverpl. Vergunningstelsel (intrekking) en strenge controle (nieuwe wet dec. 2009) Privéondernemingen met een bijzonder karakter (beëdigd controleur) Concreet voorbeeld: Librius (bron --) monding)

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

BURGERLIJK: Procedure ten gronde (AW) * loutere inbreuk volstaat: obj. aanspr. ! * schadevergoeding (ev. billijkh.) maar ook “stakingsvord.” * geleden verlies / gederfde winst v. punitive damages Stakingsprocedure (AW; vgl. WHP) * vaststellen / stopzetten inbreuk & schadelijke gevolgen * ook preventief (bij ernstige bedreiging) / bij herh. gevaar * “zoals in kort geding” / op vz. van “elke betrokkene” * ook tegen tussenpersonen (diensten gebruikt om inbreuk te plegen – ISP’s – WG elektronische handel: spanningsveld) * dwangsom * geen SV, wel aanv. maatregelen (vrijheid Rr: prop. / 3den) Kort geding en eenzijdig verzoekschrift (Ger.W.) Beslag inzake namaak (Ger.W.) (beschrijving / bewaring) – desk. & T Doorgedreven special.: (vz.) Rea / Kh – 5 !

- informatie ( “loop” van de proced. / comm. diensten) BURGERLIJK: Omzetting W. 9 en 10 mei 2007 (RL 2004): aanvullende maatregelen (al dan niet verzwarende omstandigheden / prop. !!): - informatie ( “loop” van de proced. / comm. diensten) - recall / def. verw. handel / vernietiging G & M GN - bevel tot afgifte G & M (ev. opleg) VO - aanplakking / bekendmaking - winstafdracht (SV) KWADE - burgerlijke verbeurdverklaring G & M (gn. opleg) TROUW - bijzonder bewarend beslag COMMERCIELE SCHAAL - betaling SV in gevaar - Ger.W. - RG / OG + blokkering rek. & fin. tegoeden - VZ. Rea / Kh (vgl. beslag inzake namaak)

STRAFRECHTELIJK: W. 15 mei 2007 – Europees proactief (!) Geen klachtmisdrijf meer Opschorting SV tot def. uitspraak over stakingsvordering Namaking (“bedrieglijk” of “kwaadwillig”; niet hetzelfde als “op commerciële schaal” / “in het economisch verkeer” !!) - voordeel mag zelfs onrechtstreeks of niet-financieel zijn Gelijkgestelde misdrijven, o.m. valse naamlening; commercialisering nagem. vw. (alg. comm. opzet volstaat, dus ook particulieren); valse intellectuele bescherming belemmering adm. vaststelling (W. 2007) 3m-3j en/of € 550-550.000 (verhoogd in 2007) / herh. Aanvullende maatregelen (o.m. sluiting inrichting bij herh.: toewijzing ontvangsten en VVV) – geen afstemming op BR (idem bevoegdheid) BA RP / handelsverenigingen zonder RP Omzeiling TPM / DRM (zie verder!): zelfde strafmaat

ADMINISTRATIEF (cf. WHP): - vergaande bevoegdheid controleambtenaren: W. 15 mei 2007 --) ook namaking en ≈ (PV tot bewijs tegendeel – 30 d.) – KB’s nog niet uitgevaardigd - waarschuwingsprocedure (stopzetting) – FAC. - minnelijke schikking – FAC. – verval SV – kennisgeving benadeelde - AW: beëdigd controleur (zie boven) – quid weigering toegang ?

AUTEURSRECHT IN 20 VRAGEN Wat is een auteursrechtelijk beschermd werk ? Welke werken zijn niet auteursrechtelijk beschermd ? Wat zijn vermogensrechten en morele rechten ? Wat zijn afgeleide werken, collectieve werken, werken van samenwerking ? Wat zijn naburige en aanverwante rechten ? Wat is het verschil tussen een uitgeefovereenkomst en een auteurscontract ? Waarin verschillen werken op eigen initiatief van werken in opdracht / ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst ? Waarom zegt men dat uitgeefovereenkomst “restrictief” wordt geïnterpreteerd ? Wat is het onderscheid tussen exploitatiewijzen, exploitatievormen en exploitatie- rechten ? Wat zijn de typische valkuilen van een uitgeefovereenkomst ? Wanneer kan een auteur zijn rechten terugnemen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een uitgever ? Zijn er bijzondere wettelijke regels voor auteursvergoedingen ? Wat zijn de basisverplichtingen van een auteur ? Wanneer eindigt een uitgeefovereenkomst ? Wat is het verschil tussen individueel en collectief auteursrecht ? 17. Wat zijn reprografie, thuiskopie, leenrecht en digitale onderwijsuitzondering ? 18. Wat is een “beheersvennootschap” voor een beest ? 19. Wat kan ik doen bij een auteursrechtelijke inbreuk ? 20. ONDERTUSSEN … IN DE DIGITALE WERELD

“Multiplicator”-effect op wetgeving (1886-1994 v. 1994-2010) Nieuwe exploitatiewijzen en –vormen (e-boek, POD, digitale databanken & repositories, gepersonaliseerde boeken, digitaal leenrecht en ≈ verhuur, multimediale boeken, apps…) Nieuwe businessmodellen (on-demand, pay-per-chapter, browse- through-the-book, timereading…) Bijzondere juridische vraagstukken (bv. POD en RR; vernietiging voorraad; verdere expl. na einde OK) en noden (bv. bijsturing manuscript in functie van drager, platform of wijze van TBS) Aanpassing uitgeefovereenkomst: leesbaarheid v. bruikbaarheid Opletten met restrictieve interpretatie / specificatie: uitgever kan niet meer exploiteren/overdragen dan wij hij heeft verworven !

Gewijzigde rol andere spelers (bv Gewijzigde rol andere spelers (bv. eindgebruiker, bibliotheken, e-aggregatoren) Komst van machtige nieuwe marktspelers (Google, Amazon, Apple) Veelvuldigheid van te verwerven rechten (multimediaal) Beheersvennootschappen verleggen focus (Librius) Orphan works / out-of-prints Open access / Creative Commons / Transformative use Schade in de digitale wereld is exponentieel / rol ISP’s / Graduated Response (Fr. – HADOPI) v. cultural flat fee SINBAD (Librius)

DANK VOOR UW AANDACHT ! VRAGEN OF OPMERKINGEN ? Kurt Van Damme (0473) 83 24 62 E. kurt.vandamme@librius.com