relevante wetgeving en achtergrondinformatie Medische attesten- relevante wetgeving en achtergrondinformatie

Medische attesten Een medisch attest moet een tweevoudige toets doorstaan : Is de bekendmaking van medische gegevens niet in strijd met het beroepsgeheim? Stemt de inhoud van het attest overeen met de realiteit?

Is de bekendmaking van medische gegevens niet in strijd met het beroepsgeheim? Medisch beroepsgeheim Wettelijke verplichting Doelmatigheid

Artikel 458 strafwetboek (medisch beroepsgeheim) : Strafbaar is het bekendmaken van geheimen door een arts aan derden, behalve wanneer een wet die bekendmaking verplicht stelt of wanneer een wet die bekendmaking toelaat.

Belangrijk : een medisch attest is per definitie bestemd voor derden en impliceert dus steeds de bekendmaking van gegevens aan derden. Dat is ook het geval wanneer het attest aan de patiënt wordt gegeven die het op zijn beurt aan een derde overhandigt. Schriftelijke informatie aan de patiënt die deze voor zich houdt, is dus geen attest.

Vermits je in een attest dus altijd medische gegevens over een patiënt bekend maakt moet je altijd de vraag stellen: mag ik dat wel omwille van mijn beroepsgeheim?

Wettelijke verplichting Soms verplicht een wet je een attest op te stellen : bv. Het getuigschrift voor verstrekte zorg. Dan is de bekendmaking van de gegevens uiteraard niet strafbaar.

Geen wettelijke verplichting … In de meeste gevallen bestaat er geen wettelijke verplichting een attest op te stellen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor attesten voor verzekeringsmaatschappijen. Dat is sedert de patiëntenrechtenwet van 22 augustus 2002 duidelijk bepaald in het volgende artikel :

Geen wettelijke verplichting … (vervolg) Artikel 95 van de verzekeringswet: “ de door de verzekerde gekozen arts KAN de verzekerde die erom verzoekt de geneeskundige verklaringen afleveren die voor het sluiten of het uitvoeren van de overeenkomst zijn. Deze verklaringen beperken zich tot een beschrijving van de HUIDIGE gezondheidstoestand”.

Geen wettelijke verplichting … (vervolg) Wanneer er geen wettelijke verplichting bestaat om een attest op te stellen, dan is de TOESTEMMING of het VERZOEK van de patiënt vereist. Uiteraard kan alleen de patiënt zelf die toestemming geven (behalve voor minderjarige of onbekwame patiënten). Zonder geldige toestemming is er schending van het beroepsgeheim. Het attest is dan nietig en mag niet worden gebruikt.

Doelgebondenheid: Een belangrijke regel is dat een attest doelgebonden is: het wordt afgeleverd voor een specifiek doel: een levensverzekering, een echtscheidingsprocedure. Om te vermijden dat het later door de patiënt of door een derde wordt gebruikt voor andere bedoelingen, moet het attest duidelijk aangeven waarom het oorspronkelijk werd afgeleverd. Gebruik voor andere doeleinden is dan strijdig met het beroepsgeheim (tenzij dat in het belang van de patiënt zou zijn).

2. Stemt de inhoud van het attest overeen met de realiteit?

Inhoud attest (2e stelregel): = in een attest kan je alleen maar gegevens bekend maken die je persoonlijk bij de patiënt hebt vastgesteld.

Gevolgen 2e stelregel: 1. dat je zonder de toestemming van een derde geen gegevens over een derde mag opnemen; 2. dat je in een attest niet zomaar gegevens over de patiënt uit een verwijsbrief, protocol ed gaat overnemen;

Gevolgen 2e stelregel (vervolg 1): 3. dat je op verzoek van de patiënt gegevens die je zelf niet hebt vastgesteld maar opneemt mits je duidelijk aangeeft dat je die gegevens van de patiënt hebt vernomen (het attest als spreekbuis : “naar patiënt mij meedeelde, zou .....enz”

Gevolgen 2e stelregel (vervolg 2): 4. dat je de waarheid geen geweld aan doet, ook niet om de patiënt terwille te zijn (welwillendheidsattest). Zo’n attest is strafbaar. Artikel 204 van het strafwetboek stelt strafbaar iedere arts die “om iemand te bevoordelen, valselijk het bestaan bevestigt van ziekten of gebreken waardoor vrijstelling kan worden verleend van een wettelijk verschuldige dienst of een door de wet opgelegde verplichting”

Voorbeelden zijn : de schoolplicht; de stemplicht; de plicht ter plaatse te blijven in geval van een ongeval waarbij gewonden vallen; de plicht deel uit te maken van een assisenjury, een kies- of telbureau, enz...