Kwaliteit van leven voor ouder wordende mensen en de betrokkenheid van familie Zorg en ondersteuning voor ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking

Koepelorganisatie Collectieve belangenbehartiging voor mensen met een verstandelijke beperking en hun familie Schept voorwaarden voor participatie Koepel voor 20 andere organisaties in deze sector met dezelfde missie Discussie partner van de overheid over: Onderwijs Zorg Werk en inkomen Rechten

Deze presentatie gaat over: We praten over zorg- en ondersteuning vanuit het perspectief van mensen met een verstandelijke beperking en hun familie. Over wie praten we? Geschiedenis van het project ‘Kwaliteit van leven kent geen leeftijd en beperking’ Kwaliteit van leven en de betrokkenheid van familie Wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit van Rotterdam Delen van ervaringskennis en professionele kennis Films and wegwijzers als ondersteunende instrumenten voor families Project dementietafel: delen en verbeteren

Over wie praten we? Ouder wordende mensen Mensen met een verstandelijke beperking vanaf 40/50 Met lichte tot zware beperkingen Mensen met Down syndroom en mensen met meervoudige complexe handicaps verouderen op jongere leeftijd NB: Sociaal Cultureel Plan Bureau (SCP), in 2001 14 % van de mensen met verstandelijke beperking ouder dan 50 jaar (16.000 cliënten) in 2020 23 % (26.000 cliënten) in Nederland. Een toenemend aantal.  

Jan en zijn beweegprogramma Inleiden van filmpjes, samen met Edwin.

Vragen Mensen met een verstandelijk beperking worden ouder. Worden ze ook gezond oud? Zijn zorgaanbieders voorbereid een goede kwaliteit van zorg en ondersteuning te bieden aan de ouder wordende mensen? Wat kunnen mensen met een verstandelijk beperking en hun familie doen om goede zorg en ondersteuning te ontvangen? Wat kunnen zij zelf bijdragen? Mensen met een verstandelijke beperking worden steeds ouder. Als mensen ouder worden, kunnen hun mogelijkheden in ‘algemene dagelijkse levensverrichtingen’ (ADL) afnemen. Andere ouder wordende mensen komen voor grotere gezondheidsproblemen te staan. Het komt in meerdere mate voor dat mensen met een verstandelijke beperking die ouder worden, met een combinatie van aandoeningen te maken hebben. Bijvoorbeeld: zintuigelijke aandoeningen, gehoorproblemen, aandoeningen aan het bewegingsapparaat, hart- en longaandoeningen (minder energie), maag- en darmstoornissen, verwardheid, dementie. Als mensen ouder worden, verandert hun behoefte aan activiteit. De één wil een gevuld leven. De ander wil minder doen en meer rust. Door ouderdom veranderen de fysieke en mentale mogelijkheden, ze worden veelal minder. Voor de gezondheid is het wel belangrijk dat mensen actief blijven. Rekening mee houden bij zorg en ondersteuning als het gaat om wonen, dagbesteding, vrijetijd, zorg en welzijn en veiligheid. Houden zorginstellingen hier voldoende rekening mee? Zijn zij hierop voorbereid? Is er passende zorg en ondersteuning voorhanden? Hoe zorgt de zorginstelling er voor dat personeel is voorbereid? Hoe betrekt de zorgaanbieder familie, mantelzorgers, vrijwilligers en andere organisaties bij zorg op maat? Heeft de zorginstelling al dit soort zaken vastgelegd in ouderenbeleid?

Geschiedenis Inventariserend onderzoek door Platform VG/KansPlus Rapport ‘Kwaliteit van leven kent geen leeftijd en beperking’ Onderzoek naar ervaringen van ouder wordende mensen die zorg en ondersteuning ontvangen van een zorgaanbieder (beschermd wonen, kleinschalig wonen, begeleid wonen, dagactiviteitencentrum)

Geschiedenis Enige resultaten Een geactualiseerd ondersteuningsplan is belangrijk en moet regelmatig geëvalueerd worden: communicatie! Tijdig een sociaal netwerk opbouwen. Praat over de toekomst Verhuizen heeft een grote emotionele impact Persoonlijke verzorging verdient meer aandacht Samenwerking, betrokkenheid en communicatie tussen zorgverleners en familie is van belang Levensbestendig bouwen Het beleid van de zorgaanbieder aangaande de zorg- en ondersteuning aan ouder wordende mensen moet voor iedereen helder zijn

Onderzoek GOUD Professor Heleen Evenhuis Wetenschappelijk onderzoek door de Universiteit van Rotterdam in samenwerking met drie zorgaanbieders Uitkomsten Mensen worden ouder, maar de gezondheid laat te wensen over Voorkomende problemen zijn: te weinig actief, overgewicht, depressies

Onderzoek GOUD Professor Heleen Evenhuis Wat kan er bijvoorbeeld gedaan worden Beweegprogramma’s Gezonde voeding en voorlichting over voeding Zorgvuldig gebruik van medicatie Toolkit voor familie en professionals (VGN, zomer 2013 klaar)

Wegwijzers 5 Wegwijzers: Wonen & veiligheid Dagbesteding & vrije tijd Zorg & welzijn Bijzondere aandachtsgebieden: autisme, dementie, palliatieve zorg Algemeen Beleid Mogelijkheden: U vult de vragen in van alle wegwijzers. Hiermee krijgt u een totaalplaatje van de zorg en ondersteuning die geboden wordt U maakt een keuze uit de wegwijzers Wegwijzers

Gebruik de wegwijzers voor een dialoog Wat kunnen familieleden doen met de wegwijzers? Door de vragen te beantwoorden wordt helder welke zorg- en ondersteuning geboden wordt Als familie kunt u samen met uw familielid met een verstandelijke beperking uw zorgen, wensen en aandachtspunten formuleren en deze bespreken met de zorgverleners De wegwijzers bevorderen de communicatie tussen alle betrokkenen Cliëntenraden en familieverenigingen kunnen signalen opvangen en deze bespreken met het management. Tevens kunnen zij advies geven over het ouderenbeleid in de organisatie De wegwijzers bevorderen het delen van de ervaringskennis van de professionele kennis Dit alles bevordert de kwaliteit van leven van ouder wordende mensen

Dementietafels: delen en verbeteren Dementietafels: delen en verbeteren: project Platform VG en KansPlus Binnen 3 jaar zijn er 12 dementietafels opgericht Het gaat om delen van ervaringen (zorgverleners, experts, familie en ouder wordende mensen met dementie) Het is belangrijk om meer kennis te verwerven over ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking die dementie krijgen en mogelijk te koppelen aan wetenschappelijke kennis

KansPlus Buro Opaal Belangennetwerk maakt moeilijke informatie toegankelijk verstandelijk gehandicapten www.buro-opaal.nl www.kansplus.nl VraagRaak Platform VG Steunpunt medezeggenschap Koepelorganisatie voor collectieve cliëntenraden belangenbehartiging van mensen met een www.vraagraak.nl verstandelijke beperking, hun ouders en vertegenwoordigers / www.platformvg.nl