Pathologie en ziekteleer Les 7
Hersenvliesontsteking Hersenvliesontsteking (meningitis) = complicatie bij mazelen of bof of wordt veroorzaakt door andere virussen, bacteriën en schimmels. Ontsteking van de beschermende laag van de hersenen. Als ook hersenen zelf ontstoken raken is de ziekte levensbedreigend. Symptomen zuigeling: Gebolde fontanellen, pijnlijke benen en armen en benen die koud aanvoelen. Zuigeling reageert traag op prikkels. Symptomen volwassenen: Stijfheid in de nek, hoge koorts, bewustzijnsverlies, overgevoeligheid voor licht en geluid. Knieën kunnen niet meer volledig gebogen worden. Bij het voorover buigen van het hoofd buigen de knieën onwillekeurig. Filmpje over Meningitis Om de ziekte te kunnen diagnostiseren worden bij baby’s de beentjes omhoog getild en gevouwen. Alsof ze een luier omkrijgen. Hierdoor ontsaat er spanning op het ruggenmerg waar de ziekte zit. Een baby begint dan te gillen vd pijn. Oudere kinderen en volwassenen worden gevraagd hun kin op de borst te leggen. Dit heeft hetzelfde effect en xzal ook erg pijnlijk zijn. Patienten kunnen binnen enkele uren tot dagen overlijden aan de ziekte. Een bacteriele meningitis is te behandelen met antibiotica, mits er vroeg genoeg mee begonnen is. Een virale meningitis is niet te behandelen met AB.
Huntington De ziekte van Huntington is een erfelijke hersenaandoening die wordt veroorzaakt door het geleidelijk afsterven van zenuwcellen in bepaalde delen van de hersenen. Deze hersendelen zijn belangrijk voor het aansturen van bewegingen en voor de verstandelijke vaardigheden.
Oorzaak De ziekte van Huntington is een erfelijke hersenaandoening die wordt veroorzaakt door het geleidelijk afsterven van zenuwcellen in bepaalde delen van de hersenen. Het is een autosomaal dominante erfelijke aandoening: dit betekent dat ieder kind van een ouder met de ziekte van Huntington een kans van 50% heeft op het krijgen van de ziekte. Huntington gaat gepaard met een snelle afsterving van hersencellen, waardoor atrofie (verschrompeling) van de hersenen optreedt. DNA-onderzoek kan met zekerheid vaststellen of iemand drager van de ziekte is en daarmee of hij in de toekomst ziek zal worden. Eerste verschijnselen van de ziekte meestal zichtbaar rond 35e en 45e levensjaar. Symptomen vaak niet direct duidelijk omdat ze vaag zijn en overeenkomen met andere ziektes. Dus het wordt vaak niet direct ontdekt. Vanwege die erfelijkheidsfactor kan een voorspelling van DNA onderzoek ethische discussies op gang brengen: wil iemand wel weten dat hij/zij een dergelijke ziekte zal krijgen, wat betekent deze wetenschap voor een eventuele kinderwens, voor de partner, voor werk, een levensverzekering, hypotheek en dergelijke.
Verloop De ziekte van Huntington wordt gekenmerkt door drie symptomen: motorische problemen, zoals spierstijfheid dementie gedrags- en persoonlijkheidsveranderingen Lichamelijke problemen: - Begint met lusteloosheid en zenuwachtigheid. Daarna onwillekeurige bewegingen functie verlies spieren. Moeilijk slikken en praten Psychische problemen: - lusteloosheid, prikkelbaar, somber, problemen met beslissen, dwangmatig gedrag, verstandelijke achteruitgang etc Doordat iemand moeilijker kan slikken is er een verhoogde kans op verslikkingsgevaar. Hierdoor hebben deze patienten vaker een longonsteking omdat er voedsel in de longen komt. In een later stadium zie je vaak emotionele labiliteit, agressie en soms hallucinaties of wanen.
Gevolgen Huntington is een progressieve (steeds erger wordende) ziekte, die niet omkeerbaar is; genezing van deze degeneratieve ziekte is nu nog onmogelijk. Uiteindelijk leidt het tot invaliditeit en volledige afhankelijkheid van anderen (opname in een verpleeghuis). Patiënten met Huntington worden gemiddeld 60jaar Huntington is een moeilijk proces. Patienten veranderen niet alleen fysiek maar ook mentaal. Worden vaak een heel “ander” mens met heel ander gedrag dan voorheen. Dit is ook erg ingrijpend voor de familie rondom de patient. Daarnaast weet de Huntington patient niet altijd dat hij deze ziekte heeft. Als die dan al kinderen hebben is de kans 50% dat zij de ziekte ook hebben. Dit geeft veel onzekerheid.
Behandeling en Cijfers De behandeling bestaat voor een belangrijk deel uit medicijnen die de onwillekeurige lichamelijke bewegingen tegengaan, naast bijvoorbeeld antidepressiva. Bevordering van de kwaliteit van leven is belangrijk, naast ruime aandacht voor de voeding in verband met de slikproblemen. Het aantal patiënten in Nederland ligt op ongeveer 1500, met een concentratie in de IJsselvallei, de Veluwe en Katwijk en omgeving Filmpje patiënt met ziekte van Huntington Filmpje hoeft niet helemaal afgespeeld te worden. Het is in het Engels. Dus evt een beetje vertalen indien nodig.
Kinderziekten Een aantal ziekten komt juist in de kinderjaren voor. Met het doormaken van de ziekte bouwt het kind weerstand op. Daardoor komt de ziekte later niet meer of minder heftig terug. Bof Kinkhoest Mazelen Rodehond Roodvonk Waterpokken Vijfde ziekte Zesde ziekte Opdracht: Film over kinderziektes voor de opdracht We gaan nu een film kijken. Maak aantekeningen tijdens de film. Met deze aantekeningen en het boek maak je vervolgens opdracht 6 uit de WIKI over kinderziekten en hun symptomen. Opdracht 6 Plaats de juiste kinderziekte bij de juiste symptomen. BOF, Kinkhoest, Mazelen, Rode Hond, Roodvonk, Vijfde ziekte, Waterpokken Kinderziekte Symptomen 1.Het begint met koorts, neusverkoudheid en oogontsteking. Na 2 tot 4 dagen ontstaan rode blaasjes over het hele lichaam. Er kunnen gevaarlijke complicaties optreden, zoals middenoorontsteking, longontsteking en hersenvliesontsteking. (Mazelen) 2.Plotselinge koorts, keelpijn, geen eetlust en vlekken rode ruwe uitslag op borst die zich uitbreiden over het hele lichaam. Tong wordt eerst wit daarna rood en bobbelig. (Roodvonk) 3.Ontstoken speekselklieren en daardoor gezwollen wangen. Oorpijn. Als complicatie kan een hersenvliesontsteking optreden. (BOF) 4.Over het hele lichaam vlekjes die samenvloeien tot grote vlekken. Rode wangen met grillige vlekken met lichte koorts. (Vijfde ziekte) 5.Hoestbuien, veroorzaakt door een bacterie. De hoestbuien kunnen drie maanden duren. (Kinkhoest) 6.Vlekjes over het lichaam. Vlekjes gaan gepaard met koorts en worden korstjes. De korstjes jeuken en het kind kan wat hangerig zijn. (Waterpokken) 7.Koorts, ontstoken speekselklieren en vlekjes op het lichaam. (Rode Hond) Sluit de opdracht af met een klassikaal gesprek over wie welke kinderziektes heeft gehad en wat ze er nog van weten.
Huiswerk: De volgende keer je boek meenemen!