Publiciteitsbeperkingen in het vrije beroep Inleiding op de vijf tot zeven bijeenkomst van de VvM, gebaseerd op het rapport van mr. B. Thiers , door prof. mr. J.J.C. Kabel 19 januari 2000
ter inleiding ‘as a vererable proverb teaches, it may prove more injurious to prevent people from teaching others to fish than to prevent fish from being sold’ (Rhode Island: USSC No. 94-1140, May 13, 1996, Liquormart, Inc. and Peoples Super Liquor Stores, Inc. Petitioners v. Rhode Island and Rhode Island Liquor Stores Association)
overzicht en belang onderwerp ‘oerwoud van de erecodes’: harmonisering (althans in Nederland) gewenst? implementatie richtlijn 97/55 (vergelijkende reclame) ontwerp richtlijn electronische handel beschikkingen EC en Nma: ontbossing? conclusie: mededingingsrecht lijkt op dit punt effectiever dan vrijheid van meningsuiting (art. 10 EVRM: Casado, Hempfig, Colmann)
het oerwoud in kaart gebracht rechtskarakter publiciteitsbeperkingen (semi-)publiek louter zelfregulering inhoud beperkingen eigen reclame en promotie kwaliteit- en prijsaanduidingen vergelijken, refereren en afbreken privacy cliënt beperkingen per beroepsgroep in vogelvlucht
(semi-)publieke beperkingen (1) 17 lid 1 Adv.w: NOvA publiekrechtelijjk lichaam (134 Gw.); Verordening op de publiciteit NOvA (advocatuur); repressief toezicht (30 Adv.w.) Wnotarisambt: KNB publiekrechtelijk lichaam (134 Gw.); Beroeps- en gedragsregels (regel 15) ex art. 61 lid 2 Wna; preventief toezicht (91 lid 1 Wna)
(semi-)publieke beperkingen (2) 31 lid 1 Octrooigemachtigdenreglement: Orde van Octrooigemachtigden publiekrechtelijk lichaam (134 Gw.); Gedragsregels van de Orde, Bijzondere Voorschriften, art. 1 (publiciteit); repressief toezicht
zelfreguleringsbeperkingen Reglement NOB (belastingadviseurs) Reglement NFB (federatie-belastingadviseur) Gedragsregels ONRI (raadgevend ingenieurs) Gedragscode BNO (ontwerpers)
mengvormen (1) 63-67 WvK.: beëdigde makelaars; rechterlijk toezicht; publiciteitsbeperking in NVM-Erecode (zelfregulering), exclusieve titelbescherming Wet op de Architectentitel: architecten, stedenbouwkundige, tuin- en landschapsarchitecten, interieurarchitecten; niet-exclusieve titelbescherming; Gedragsregels BNA, BNSP, NVTL, BNI
mengvormen (2) Wet BIG (gezondheidszorg): exclusieve titelbescherming; wettelijk tuchtrecht; publiciteitsbeperkingen in Gedragsregels KNMG (artsen), KNMP (apothekers), KNFG (fysiotherapeuten), NMT (tandartsen) WUD (dierenartsen): exclusieve titelbescherming, wettelijk tuchtrecht; publiciteitsbeperkingen in Code voor de dierenarts van de KNMvD
eigen reclame en promotie verbod wervende niet functionele informatie verbod show activiteiten verbod wervende publiciteit door derden verbod advertorials verbod niet-schriftelijke, rechtstreekse benadering niet-cliënt verbod rechtstreekse benadering niet-cliënt
kwaliteit en prijsaanduidingen verbod succespercentages verbod vanaf prijzen beperkte of verboden tariefvermelding verbod melding andere functies verbod vermelding functie bij andere dan beroepsactiviteiten
vergelijken en afbreken; privacy verbod individuele vergelijkende reclame verbod negatieve uitlatingen over collegae zonder noodzaak, c.q. zonder deze eerst te informeren verbod wervende vermelding zaken of cliënten, tenzij met toestemming cliënt
vogelvlucht: belastingadviseurs verbod individuele benadering niet-cliënten (alleen per standaardbrief toegestaan) beperkte tariefvermelding geen succespercentages informatie over zaken alleen met toestemming cliënt verbod individueel vergelijkende reclame
makelaars, notarissen en tandartsen verbod zich zonder noodzaak negatief uit te laten over collega (m) verbod wervende, niet-functionele informatie (n) verbod show-activiteiten (n) verbod van kritiek op collegae (t) verbod wervende publiciteit) (t)
octrooigemachtigden verbod rechtstreekse benadering niet-cliënten verbod vergelijkende individuele reclame verbod wervende vermelding cliënten of zaken verbod vermelding andere functies verbod ongevraagde publicatie tarieven of honoraria
architecten en ingenieurs verbod negatieve uitlatingen over collegae zonder deze hiervan eerst in kennis te stellen (architecten) verbod wervende publiciteit voor eigen bureau (wel toegestaan in algemene zin bekendheid te geven aan bureau) (architecten en ingenieurs)
artsen (a) en apothekers (b) verbod wervende publiciteit (a) verbod sluikreclame (a) verbod individuele vergelijkende reclame (a) en (b) verbod rechtstreekse benadering niet-cliënten (b)
fysiotherapeuten reclameverbod (alleen vestigingsadvertenties zonder wervend karakter) geen openbare kritiek op collegae verbod beroepsvermelding m.b.t. niet-fysiotherapeutische activiteiten
dierenartsen verbod individuele vergelijkende reclame (verbod voordeel of betere kwaliteitssuggestie t.o. van collegae) verbod unique selling propositions verbod prijsvermelding verbod superlatief reclame verbod circulaires buiten eigen cliënten kring
rechtskarakter beperkingen: richtlijn 97/55 1) rechtstreeks door overheid opgelegd 2) door ingevolge de wetgeving bevoegde instantie of organisatie die verantwoordelijk is voor regulering uitoefening beroepsactiviteit 3) anders: louter zelfregulering indien 1) en 2), dan bestaand verbod of beperking van vergelijkende reclame , c.q. introductie van nieuwe verboden of beperkingen toegestaan indien 3): toetsing aan richtlijn 97/55 (art. 7 lid 5)
publiciteit op internet: voorstel e-commerce richtlijn betreft gereglementeerde beroepsactiviteiten (richtlijn 89/48/EEG van 21 december 1988) art. 8 lid 1: verrichten van diensten van de informatiemaatschappij moet worden toegestaan, mits beroepsregels in acht worden genomen art. 8 lid 2: stimulering gedragscodes
EPI-code en beschikking EC Europese octrooigemachtigden (semi-)publieke beperking: maar EG-Verdrag verbod vergelijkende reclame (2b(1)) :-( verbod ongevraagde second opinion (5c) :-( verbod naamsvermelding samenwerking zonder schriftelijke overeenkomst (2b(3)) :-( verbod grievende opmerkingen over collegae (5a) :-)
Code dierenartsen en Nma verbod voordeel of kwaliteitssuggestie :-( verbod unique selling propositions :-( verbod prijsvermelding :-( verbod superlatief reclame :-( verbod circulaires buiten eigen cliënten kring :-(
EZ en apothekers verbod individueel vergelijkende reclame: ??? verbod rechtstreekse benadering niet-cliënten :-(
conclusies ontbossing? differentiatie? harmonisering? stimulering gedragscodes? stimulering wettelijke regeling? internet vrij?