De Therapeutische Gemeenschap 1e kandidatuur Pedagogische Wetenschappen 25 november 2002 6-12-2018

Algemeen Twee grote tradities 1. Gestructureerde drugvrije TG Voor druggebruikers ; men streeft heropvoeding en beleving van waarden na 2. Democratische Maxwell Jones TG Voor psychiatrische patiënten ; nadruk op sociaal-democratische structuren en therapeutisch klimaat (gekenmerkt door wederzijdse communicatie, besluitvorming op elk niveau, gedeeld leiderschap, consensus, sociaal leren hier en nu) 6-12-2018

Gestructureerde drugvrije TG Charles Dederich sticht Synanon in 1958 - bakermat van de huidige TG Omwille van verschillende redenen verwordt Synaon tot een ‘cult’ (sekte) – breuk met de TG Drugvrije TG maakt later ook gebruik van humanistische psychotherapieën 6-12-2018

Filosofie - Geloof in de potentiële groeikracht van het individu -         Geloof in de noodzaak voor ieder om creatieve mogelijkheden te ontwikkelen -         De persoon moet de beslissing nemen om te groeien en te veranderen -         De andere als bouwsteen van het ‘zelf’ (rol-model) Geloof in waarden als arbeid, creativiteit 6-12-2018

Populatie Drug- en alcoholverslaafden De cliënt wordt beschouwd als een onvolwassen individu ‘to freeze’ : persoon bevriest a.h.w. zijn/haar gevoelens 6-12-2018

Werkwijze Introductie-afdeling Behandelingsafdeling Korte periode (14 dagen) Motivatie-verhogend Behandelingsafdeling Duurt om en bij het jaar Mensen leren hier meer en meer verantwoordelijkheid opnemen Verschillende pedatherapeutische technieken (encounter, individuele gesprekken, leerervaringen, bio-energetica, …) Reïntegratieafdeling Duurt om en bij één jaar 6-12-2018

Groeiklimaat - veiligheid - aanvaarding (unconditional positive regard) -       verantwoordelijkheid --- concepten als zelfhulp, gedeelde verantwoordelijkheid, responsible concern (bewaakt door de oudere bewoners) huisregels : interne afspraken, bepalen de eigenheid van de T.G. -       basisregels : geen drugs / geen geweld / geen seksueel contact 6-12-2018

Dagelijkse leef- en werksituatie *duidelijke tijdsindeling (planning) *duidelijke werkverdeling (subgroepjes – verantwoordelijke – eindverantwoordelijke) *duidelijke afspraken omtrent onderlinge confrontatie en feedback *realiteitsconfrontatie 6-12-2018

Gehanteerde methoden Encountergroep Leergroepen Emotionele groep Thema-groep Gesloten dagen 6-12-2018

Encountergroep Groepsbijeenkomst waarbij de bewoner door confrontatie van de anderen de werkelijkheid onder ogen tracht te zien Gebeurt in het hier-en-nu en is de basis van het samenleven in groep Encountergroep is het ‘hart van de T.G.’  Evaluatie is zeer belangrijk om te vermijden dat ze verglijden tot nep-confrontaties, routine-confrontaties, … Vorm van encounter kan soms worden aangepast 6-12-2018

Essentiële elementen ‘Community’ samen leven in groep, met verantwoordelijke bezorgdheid ‘Hierarchie’ gestructureerde setting, mensen handelen alsof ze geen problemen hebben (act as if) – rolmodellen (spanningen kunnen tijdens encounter worden uitgewerkt)   ‘Confrontation’ ‘Self Help’ : resident is de protagonist van eigen behandelingsproces ; de andere leden zijn faciliators 6-12-2018

Druggerelateerde criminaliteit Repressief Beleid Opsporings- en vervolgingsbeleid in België 6-12-2018

Het luik ‘repressie’ Vooral gericht tegen drugproductie en drughandel Bij louter druggebruik is strafrechterlijk interveniëren het ‘ultimum remedium’ Enkel bij ‘maatschappelijke overlast’ en/of druggerelateerde criminaliteit – vervolging Druggerelateerde criminaliteit : 3 vormen 6-12-2018

Druggerelateerde criminaliteit : Verwervingscriminaliteit (vb. diefstal) Expressieve criminaliteit (onder invloed van drugs) Consensuele criminaliteit (vb. deel uitmaken van een bende) 6-12-2018

75 % hiervan cannabisbezit Politiestatistieken : aantal arrestaties tgv van drugdelicten fel gestegen laatste 15 jaar 75 % hiervan cannabisbezit België als transitland in de drughandel (heroïne vanuit ZO-Azië ; cocaïne vanuit Latijns-Amerika en via België vaak verspreid naar de rest van Europa) XTC : België als productieland Straatwaarde drugs : 1gr / euro Cannabis : 4,2 Cocaïne : 60, 1 Heroïne : 26,8 XTC : 7,3 6-12-2018

Krachtlijnen repressief beleid Strafrechterlijk tussenkomen zo lang mogelijk vermijden, druggebruikers zo veel mogelijk naar hv doorverwijzen Recent onderzoek wijst uit dat Behandeling van druggebruik invloed heeft op mate van crimineel gedrag (recidive) Behandeling minder duur is dan justitiële vervolging 6-12-2018

Belgische opsporings- en vervolgingsbeleid Categorie 1 Invoeren, vervaardigen, bezitten van een kleine hoeveelheid drugs voor eigen gebruik Categorie 2 Hoeveelheid drugs die de notie ‘voor eigen gebruik’ overstijgt Categorie 3 Druggerelateerde misdrijven anders dan Categorie 1 en 2 6-12-2018

Categorie 1 Onderscheid ‘hard’ en ‘soft’ drugs Cannabis blijft illegaal, mag dan ook vb. niet verhandeld worden, maar bezit voor eigen gebruik niet langer vervolgd, tenzij : 1. Problematisch gebruik 2. Maatschappelijke overlast (vb. openbare plaatsen) 3. Risicosituaties (vb. verkeer) 6-12-2018

Andere drugs blijven verboden, ook voor eigen gebruik Opsporingsbeleid cannabis : prioriteit voor overlast- en risicosituaties Andere drugs blijven verboden, ook voor eigen gebruik Bij andere drugs gaat men per definitie uit van problematisch gebruik – steeds PV Toch wordt ook hier in praktijk rekening gehouden met notie ‘problematisch gebruik’ 6-12-2018

Categorie 2 Grote hoeveelheden, overstijgt notie ‘eigen gebruik’ Steeds PV, strafvervolging bij feiten met winstbejag Indien feiten om eigen gebruik te financieren kan ook doorverwezen worden naar hv 6-12-2018

Categorie 3 Cf categorie 2 Voornamelijk gericht op ‘zware’ druggerelateerde misdrijven Druggebruik kan nooit als ‘verschoning’ of ‘excuus’ worden ingeroepen Concreet : verwervings-, expressieve en consensuele delicten van zwaarwichtige aard (lid zijn van een criminele organisatie, gewapende overval, …) 6-12-2018

Alternatieve maatregelen Therapeutisch advies Klasseren zonder Gevolg (KzG) Minnelijke schikking Praetoriaanse Probatie Bemiddeling in Strafzaken Probatieopschorting en –uitstel Voorwaardelijke invrijheidsstelling 6-12-2018

Rechtsgang Alternatieve maatregel Misdrijf Politie Therapeutisch Advies Parket KzG, minnelijke schikking, Praetoriaanse Probatie Bemiddeling in Strafzaken Onderzoeksgerecht Vrijheid ond. voorwaarden Rechtbank Probatieopschorting Probatieuitstel Commissies Voorwaardelijke invrijheidsstelling 6-12-2018