Hoe kookvaardig is Nederland? GfK 20424, Februari 2016, Marcel Temminghoff, Gerben van Helden
1 2 3 4 Inhoudsopgave 0. Samenvatting Pagina 5 1. Kookgedrag Pagina 10 1. Kookgedrag Pagina 10 1 2. Kookvaardigheden Pagina 15 2 3. Recepten & inspiratie Pagina 26 3 4. Kookattitude Pagina 34 4
Achtergrond, aanleiding en centrale vraagstelling onderzoek Achtergrond Het beheersen van een aantal kookvaardigheden speelt een rol bij het gezond, gevarieerd, verantwoord en veilig samenstellen van de maaltijd. Kunnen koken is derhalve belangrijk om – in brede zin – gezond te kunnen eten. Aanleiding Het Voedingscentrum heeft het initiatief genomen om een consumentenonderzoek uit te voeren met betrekking tot het onderwerp ”Kookvaardigheden”. In hoeverre koken Nederlanders en over welke basis- kennis en -vaardigheden beschikken zij. Centrale vraag De centrale vraag is of consumenten zich bezig houden met koken en over welke basis- kennis en – vaardigheden zij beschikken.
Samenvatting
Samenvatting (1 van 2) 1. Kookgedrag 2. Kookvaardigheden 87% van de Nederlanders kookt minimaal één keer per week een warme maaltijd. Redenen om niet te koken zijn dat iemand anders in het huishouden kookt, of dat eten buiten de deur wordt gehaald. Belangrijkste redenen om als huishouden niet zelf te koken zijn vooral gemak en tijdgebrek. De helft van de Nederlanders eet minstens maandelijks een kant-en-klaar maaltijd. 2. Kookvaardigheden Nederlanders hebben vooral leren koken door het zelf te doen en te proberen. Ook ouders spelen een belangrijke rol in het leren koken. Nederlanders geven zichzelf gemiddeld een 7.1 voor de kookkunsten. De inschatting over de gemiddelde Nederlander komt op een 6.3. 62% van diegenen die zichzelf een 6 of lager geven zou graag leren om beter te kunnen koken, tegen 42% van diegenen die zichzelf een 7 of hoger geven. 80% zegt dat ze hooguit enkele keren per jaar iets laten mislukken tijdens het koken. 31% geeft aan geen gerecht uit een buitenlandse keuken te kunnen koken, 60% kan geen luxe (culinaire) maaltijd koken. 29% kookt zonder zout toe te voegen aan het eten. 45% zegt weinig zout toe te voegen. Hoe belangrijk men het vindt om gezond te koken, hoe minder zout wordt toegevoegd. 34% weet dat om vitaminen optimaal te behouden bij het koken van aardappelen er slechts 2 centimeter water nodig is in de pan. 83% van de Nederlanders zegt maximaal 30 minuten nodig te hebben om een gezonde en complete maaltijd op tafel te zetten.
Samenvatting (2 van 2) 3. Recepten & inspiratie 4. Kookattitude Bijna de helft beslist voordat ze naar de supermarkt gaan al wat ze gaan eten. Het internet is met 64% de belangrijkste bron voor een recept, vaak wordt dan via een zoekmachine een recept of ingrediënt gezocht. Ook bijna de helft geeft aan gebruik te maken van kookboeken en/of supermarktbladen. Smaak is verreweg het belangrijkst bij de keuze van een recept. 92% noemt dit belangrijk. 28% volgt een recept altijd letterlijk op, 64% varieert naar eigen smaak. Bijna de helft staat open voor inspiratie, zo probeert 45% van de Nederlanders minimaal maandelijks iets nieuws uit bij de maaltijd. 40% van de Nederlanders vindt het (zeer) gemakkelijk om een maaltijd voor een vegetariër op tafel te zetten, 18% vindt dit moeilijk, vooral ouderen. Een betrouwbare bron wordt door 43% belangrijk gevonden bij een receptkeuze, maar slechts 4% vindt het belangrijk dat het recept van een bekende kok of blogger is. 4. Kookattitude Smaak, variatie en gezondheid zijn de belangrijkste aspecten bij de keuze van een maaltijd. 96% vindt smaak belangrijk, 89% variatie en 85% vindt gezondheid belangrijk bij het maken van een keuze voor een maaltijd. Ook noemt 86% het belangrijk dat de jeugd leert hoe je gezond kookt. 73% vindt het belangrijk om goed te kunnen koken. Ruim tweederde vindt koken ook leuk. Bijna de helft zou beter willen kunnen koken. 41% vindt dat kookles verplicht zou moeten worden op school. Doordeweeks wil men maximaal 30 minuten besteden aan het koken, in het weekend mag dit langer zijn.
De kokende Nederlander (1 van 2) Man/vrouw 94% van de vrouwen geeft aan minstens wekelijks te koken, 81% van de mannen geeft aan minstens wekelijks te koken. Vrouwen geven aan meer gerechten te beheersen dan mannen dit aangeven en geven zichzelf een 7.2 voor het koken, versus een 7.0 voor mannen. Vrouwen zijn vaker geneigd iets nieuws te proberen (50% minstens maandelijks, tegen 40% onder mannen). Vrouwen geven vaker aan dan mannen dat ze het belangrijk vinden dat de jeugd leert hoe je gezond kookt (90% vs. 80%) en vinden gezond koken vaker belangrijk (90% vs. 79%). Mannen geven vaker aan dat ze graag beter willen kunnen koken (49%) dan vrouwen (43%). Vrouwen geven vaker aan dat ze met de schijf van vijf een goede warme maaltijd kunnen samenstellen (75% vs. 56%). Leeftijd 18 tot 29 jarigen geven zichzelf het laagste rapportcijfer (7.0) en Nederlanders van 65 jaar en ouder geven zichzelf het hoogste cijfer (7.3). Hoe ouder men is, hoe minder vaak men eten laat mislukken. Bij jongeren van 18-29 jaar mislukt bij 8% nooit iets, terwijl dit per leeftijdsgroep stijgt; 30-39 jaar (10%), 40-49 jaar (16%), 50-64 jaar (18%) en 65+ jaar (24%). Jongeren willen graag meer tijd hebben om te koken. Hoe jonger hoe vaker men aangeeft dat ze meer tijd zouden willen hebben om te koken. Zo geeft bij18-39 jarigen 55% dit aan versus 10% bij 65+ ers . Jongeren willen graag beter kunnen koken. Hoe jonger hoe vaker men aangeeft dat ze beter zouden willen kunnen koken. Zo geeft 61% van de 18-29 jarigen dit aan versus 40% onder de 50-64 jarigen en 29% onder 65+ers.
De kokende Nederlander (2 van 2) Inkomen Mensen met een hoog inkomen geven minder vaak aan elke dag een warme maaltijd te bereiden (29%) dan mensen met een laag inkomen (41%) of midden inkomen (38%). Nederlanders met hoge inkomens gebruiken vaker dan mensen met lage of middeninkomens internet (69% vs. 57%), kookboeken (51% vs. 43%) en tijdschriften (26 vs. 19%) als bron voor recepten. Gezinssituatie Alleenstaanden zijn het vaakst geneigd om een kant-en-klaar maaltijd te eten; 6% van de alleenstaanden eet meerdere keren per week een kant-en-klaar maaltijd versus 3% totaal. Alleenstaanden geven vaker dan gezinnen aan doordeweeks maximaal 20 minuten te willen besteden aan het bereiden van de maaltijd; 38% van de alleenstaanden wilt maximaal 20 minuten besteden bij gezinnen ligt dit percentage tussen de 13% (gezin met oudere kinderen) en 20% (gezin met jonge kinderen). Gezinnen bereiden hun supermarkt bezoek vaker voor dan alleenstaanden; waar 38% van de alleenstaanden besluit wat ze gaan eten voordat ze naar de supermarkt gaan, besluit tussen de 46% en 52% van de gezinnen dit vooraf. Gezinnen met jongere kinderen geven vaker aan dat ze meer tijd zouden willen hebben om te koken. (51% vs. 37%). Regio Inwoners van de drie grote steden raadplegen blogs vaker (14%) dan de rest van Nederland (7%) voordat zij een maaltijd klaarmaken. In het noorden vindt men het vaker belangrijk dat kinderen meehelpen met koken (70%) dan in de rest van Nederland (59%).
Onderzoeksresultaten
1. Kookgedrag
Frequentie maaltijd bereiden 87% van de Nederlanders bereidt minimaal één keer per week zelf een warme maaltijd. Frequentie maaltijd bereiden 34% van de Nederlanders bereidt iedere dag zelf een warme maaltijd. 94% van de vrouwen geeft aan minstens wekelijks te koken, 81% van de mannen geeft aan minstens wekelijks te koken Van de mannen bereidt 25% elke dag zelf een warme maaltijd, waar dit onder vrouwen 42% is. Mensen met een hoog inkomen (29%) geven minder vaak aan elke dag een warme maaltijd voor zichzelf te bereiden dan mensen met een laag inkomen (41%) of midden inkomen (38%). S01. Hoe vaak bereidt u zelf een maaltijd? Basis: Alle respondenten (kokers en niet-kokers) (n = 1.730) Het vervolg van het onderzoek is uitgevoerd onder diegenen die minstens wekelijks één keer koken. De resultaten gaan dan ook over de “kokende Nederlander”.
Belangrijkste reden niet zelf koken De voornaamste reden dat iemand niet kookt is dat er voor die persoon gekookt wordt, gevolgd door buiten de deur eten. Wanneer kookt u zelf Belangrijkste reden niet zelf koken o.a. geen zin & eten bij familie Over het algemeen kookt 14% van de mannen vooral in het weekend en 5% van de vrouwen. 50% van mannen kookt niet dagelijks zelf omdat er iemand anders in het huishouden is die voor ze kookt, terwijl 35% van de vrouwen niet dagelijks zelf kookt omdat er door iemand in het huishouden voor hen gekookt wordt. A02. Wanneer kookt u zelf over het algemeen? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A01. Als u niet zelf kookt, wat is dan de belangrijkste reden dat u niet zelf kookt?
Reden niet zelf koken, maar wel warm eten Als er niet zelf gekookt wordt dan zijn de voornaamste redenen gemak en tijdgebrek. Reden niet zelf koken, maar wel warm eten 50% van de mensen geeft aan dat “gemak” de meest voorkomende reden is om niet zelf te koken. 1 op de 10 mensen vindt het afhalen of het laten bezorgen van eten lekkerder dan zelf koken. Boven de 50 jaar wordt minder vaak tijdsgebrek genoemd als belangrijkste reden (50-64 jaar 24%, 65+ 14%) dan onder jongere leeftijdsgroepen (18-28 jaar 30%, 30-39 jaar 30% en 40-49 jaar 28%). o.a. opwarmen kliekjes, of altijd zelf koken A03. Als er in uw huishouden niet wordt gekookt en wel thuis warm wordt gegeten, wat is dan de meest voorkomende reden dat er niet zelf wordt gekookt? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Frequentie eten kant-en-klaar maaltijd Wanneer kant-en-klaar maaltijd De helft van de Nederlanders eet minstens maandelijks een kant-en-klaar maaltijd. Kant-en-klaar maaltijden worden vaker vooral doordeweeks gegeten. Frequentie eten kant-en-klaar maaltijd Wanneer kant-en-klaar maaltijd Mannen eten vaker een kant-en-klaar maaltijd dan vrouwen. 38% van de vrouwen eet (vrijwel) nooit een kant-en-klaar maaltijd en 29% van de mannen. Alleenstaanden zijn het vaakst geneigd om een kant-en-klaar maaltijd te pakken; 6% van de alleenstaanden eet meerdere keren per week een kant-en-klaar maaltijd. Kant-en-klaar maaltijden worden over het algemeen vooral doordeweeks gegeten (47%). 22% pakt vooral in het weekend wel eens een kant-en-klaar maaltijd. A04. Hoe vaak eet u een kant-en -klaar maaltijd? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A05. Wanneer eet u in het algemeen een kant-en-klaar maaltijd? Basis: Alle respondenten die wel eens kant en klaar eten (n = 709)
2. Kookvaardigheden
Van wie voornamelijk leren koken Bijna de helft van de Nederlanders heeft leren koken door het zelf te doen / te proberen. Van wie voornamelijk leren koken 46% van de Nederlanders heeft leren koken door het zelf gewoon te proberen. Onder jongeren (18 tot 29 jarigen) hebben de meesten leren koken van hun moeder of vader (41%). Vrouwen (37%) hebben hun kookkunsten vaker geleerd van hun ouders dan mannen (26%). Mannen (50%) hebben het zichzelf vaker aangeleerd dan vrouwen (43%). A06. Van wie of hoe heeft u voornamelijk leren koken? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Vrijwel iedereen kan een maaltijd met aardappelen, groente en vlees maken. 31% kan geen gerechten uit de buitenlandse keuken maken. Geleerd te bereiden Vrouwen zeggen voor elk van bovenstaande handelingen vaker deze te hebben geleerd om te bereiden dan mannen. Vooral voor het zelf maken van jus of saus, het klaarmaken van soep, het creatief zijn met ingrediënten uit de koelkast, het maken van recepten uit een blad, het zelf maken van een hartige taart of pizza, het maken van een drie gangen menu en het maken van een luxe menu komen vrouwen boven mannen uit. Hoe jonger, hoe beter Nederlanders zijn in het bereiden van een recept uit een supermarktblad of met behulp van pakjes. Hoe ouder, hoe beter Nederlanders zijn in het zelf maken van een jus of saus, het bakken van een biefstuk of het zelf maken van een soep. A07. Wat heeft u geleerd om te bereiden? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Nederlanders geven hun kookkunsten gemiddeld 7 Nederlanders geven hun kookkunsten gemiddeld 7.1 en die van de gemiddelde Nederlander een 6.3. Beoordeling eigen kookkunsten Inschatting kookkunsten gemiddelde Nederlander 7.1 6.3 62% van diegenen die zichzelf een laag cijfer geven (1 t/m 6) zou graag leren om beter te kunnen koken, tegen 42% van diegenen die zichzelf een 7 of hoger geven. Zelf toebedeelde rapportcijfers verschillen niet veel tussen mannen en vrouwen. Mannen geven zichzelf gemiddeld een 7.0 terwijl vrouwen zichzelf gemiddeld een 7.2 geven. Vrouwen (85%) geven zichzelf wel significant vaker dan mannen (74%) een 7 of hoger. 18 tot 29 jarigen geven zichzelf het laagste rapportcijfer (7.0) en Nederlanders van 65 jaar en ouder geven zichzelf het hoogste cijfer (7.3).Vrouwen staan positiever tegenover de kookkunsten van de gemiddelde Nederlander dan mannen; vrouwen geven een 6.5 en mannen een 6.2. Net als 18 tot 29 jarigen (6.2) zijn zij meest negatief over de kookkunsten van een gemiddelde Nederlander. A13. Als u uzelf een cijfer mag geven voor uw kookkunsten, wat voor rapportcijfer zou dat zijn op een schaal van 1 (laag) tot 10 (hoog)? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A14. Hoe goed denkt u dat een gemiddelde Nederlander kan koken? Wat voor rapportcijfer zou dat zijn op een schaal van 1 (laag) tot 10 (hoog)?
Toelichting op gegeven cijfer kookkunsten. “Snel een zeer acceptabele gezonde maaltijd maken. ” “Ik besteed tijd en aandacht aan ingrediënten kopen, de voorbereiding en natuurlijk het afmaken van recepten. Altijd wel op zoek net even iets anders.” “Sta dagelijks in de keuken en bereid gevarieerde en lekkere maaltijden.. Uiteraard soms met behulp van een kookboek of andere informatie. Met de kerst bereid ik een warm- en koud gerecht voor 25 personen. Koken vind ik leuk en draai mijn hand er niet voor om iets nieuws uit te proberen.” “Ik heb geen grip op kruiden die de smaak moeten maken.” “Geen interesse in.” “Op basis van de reacties van mijn man en dochter en andere familieleden die wel eens mee-eten.” “Heb het nooit geleerd, en houd het vaak simpel.” “Ik laat nog wel eens iets aanbranden of het wordt te droog. Ik maak voornamelijk makkelijke recepten of dingen die ik al ken. Vreemde nieuwe recepten maak ik niet zo snel.” “Ik kan eigenlijk alles wel koken, iedereen vindt het lekker, ik kan van allerlei restjes nog iets bijzonders op tafel zetten.” “Weinig variatie. Maak alleen makkelijke dingen. Wordt het moeilijker dan weet ik al snel niet wat te doen.” “Van mijn moeder geleerd met smaak te koken en gevarieerd.“
Redenen waarom men vindt niet goed te kunnen koken (Open vraag) Als men vindt niet goed te kunnen koken dan is dat vooral omdat men eenvoudig kookt / alleen de basis te beheersen. Redenen waarom men vindt niet goed te kunnen koken (Open vraag) A15. Waarom heeft u aangegeven niet goed te kunnen koken? Basis: Respondenten die aangeven niet goed te kunnen koken (n = 314)
Redenen waarom men goed kan koken (Open vraag) Als men heeft aangegeven goed te kunnen koken dan wordt dit met name verklaard door een goede smaak en positieve reacties van anderen. Redenen waarom men goed kan koken (Open vraag) A15. Waarom heeft u aangegeven goed te kunnen koken? Basis: Respondenten die aangeven goed te kunnen koken(n = 1.242)
Frequentie iets mislukken tijdens koken Een groot deel van de Nederlanders zegt (vrijwel) nooit eten te laten mislukken. 73% zegt dat dit enkele keren per jaar voor komt en 16% van de Nederlanders laat nooit eten mislukken. Frequentie iets mislukken tijdens koken 17% van de mannen laat nooit eten mislukken, terwijl dit bij vrouwen 15% is. Van de vrouwen laat 90% nooit of maar enkele keren per jaar iets mislukken. Onder mannen laat 87% nooit of maar enkele keren per jaar iets mislukken. Hoe ouder men is, hoe minder vaak men eten laat mislukken. Bij jongeren van 18-29 jaar mislukt bij 8% nooit iets, terwijl dit per leeftijdsgroep stijgt; 30-39 jaar (10%), 40-49 jaar (16%), 50-64 jaar (18%) en 65+ jaar (24%). A16. Hoe vaak mislukt iets/ gaat het mis als u kookt (aanbranden, ingezakt, te hard, niet gaar, etc.) Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
34% van de Nederlanders weet hoe ze aardappelen moeten koken om de vitamines te behouden. Hoe moeten aardappelen worden gekookt om vitamines te behouden? Hoe lang moeten aardappelen koken? Staan net onder water met deksel op de pan 47% Weinig water (2 cm) met een deksel op de pan 34% Weet ik niet 13% Staan net onder water zonder deksel op de pan 3% Volle pan met water met een deksel op de pan 1% 20 minuten 54% 15 minuten 23% Korter dan 15 minuten 8% 25 minuten Weet ik niet 6% Weinig water (2 cm) zonder deksel op de pan 1% 30 minuten of langer 1% Volle pan met water zonder deksel op de pan 0% Vrouwen (38%) weten beter dan mannen (29%) hoe vitamines bij het koken van aardappelen behouden kunnen blijven. 47% van de Nederlanders denkt dat de meeste vitamines behouden blijven als aardappelen net onder water met een deksel op de pan gekookt worden. Meer dan de helft van de Nederlanders weet dat aardappelen gaar zijn als je ze 20 minuten kookt. 23% van de Nederlanders denkt dat aardappelen na 15 minuten koken gaar zijn. 58% van de vrouwen en 49% van de mannen geeft het antwoord “20 minuten”. 6% van de Nederlanders weet niet hoe lang aardappelen moeten koken voor ze gaar zijn. A17. Hoe moeten aardappelen worden gekookt om vitamines te behouden? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A18. Hoe lang moeten aardappelen koken voor ze gaar zijn?
Andere toevoegingen bij weinig/geen zout 29% van de Nederlanders gebruikt geen zout bij het koken van een maaltijd. Gebruik zout bij koken Andere toevoegingen bij weinig/geen zout Vrouwen (31%) gebruiken vaker helemaal geen zout bij het bereiden van een maaltijd dan mannen (26%). Populairste vervanger voor zout is het toevoegen van verse of gedroogde kruiden. 34% van de mensen die geen zout toevoegen aan hun maaltijd gebruikt ook geen vervanger voor zout; hun maaltijd wordt op smaak gebracht met alleen de basisingrediënten. Hoe belangrijker men het vindt om gezond te koken, hoe minder zout er wordt gebruikt. Zo gebruikt 35% van diegenen die gezond koken heel belangrijk vinden geen zout bij het koken. A19. Gebruikt u zout bij het koken van een smakelijke maaltijd? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A20. U gebruikt in de keuken weinig of geen zout, wat gebruikt u dan over het algemeen? Basis: Alle respondenten die weinig of geen zout gebruiken (n = 1.164)
Tijd nodig voor bereiden gezonde/complete maaltijd De helft van de Nederlanders heeft 30 minuten nodig om een gezonde/ complete maaltijd op tafel te zetten. Tijd nodig voor bereiden gezonde/complete maaltijd 31% van de Nederlanders geeft aan dat zij een gezonde/complete maaltijd op tafel kunnen zetten binnen 15 minuten. Alleenstaanden hebben minder vaak 30 minuten of langer nodig om een gezonde maaltijd op tafel te zetten (59%). De benodigde tijd om een complete maaltijd op tafel te krijgen stijgt naarmate mensen ouder worden. Zo geeft 3% van de 18-29 jarigen aan langer dan 35 minuten nodig te hebben en 35% van de 65+ers geeft aan langer dan 35 minuten nodig te hebben. A21. Hoeveel tijd heeft u meestal nodig om een gezonde/complete maaltijd ( bijv. aardappel/rijst/pasta, groente met een stukje vlees of vleesvervanger) op tafel te zetten? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
3. Recepten & inspiratie
45% van de Nederlanders besluit voordat ze naar de supermarkt gaan al wat ze zullen eten. Bepalen wat te eten 45% van de Nederlanders bedenkt voordat zij naar de supermarkt gaan al wat ze gaan eten. 17% verzint in de supermarkt wat ze willen eten. Mannen (21%) maken hun beslissing vaker in de supermarkt dan vrouwen (13%). Vrouwen (18%) laten hun keuze voor het eten vaker afhangen van de producten in de koelkast dan mannen (12%). Nederlanders van 65 jaar en ouder laten zich helemaal vaak leiden voor de ingrediënten in de koelkast; 25% kijkt eerst wat er in de koelkast ligt en besluit op basis daarvan wat ze gaan eten. Gezinnen bereiden hun supermarkt bezoek vaker voor dan alleenstaanden; waar 38% van de alleenstaanden besluit wat ze gaan eten voordat ze naar de supermarkt gaan, besluit tussen de 46% en 52% van de gezinnen dit vooraf. A24. Als u gaat koken, hoe bepaalt u dan wat u gaat eten? Welke uitspraak van de hieronder genoemde uitspraken is het meest op u van toepassing? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Internet belangrijkste bron voor recepten, maar ook “traditionele” bronnen (kookboeken en supermarktbladen) zijn populair. Bronnen voor recepten Recepten via internet Nederlanders met hoge inkomens gebruiken vaker dan mensen met lage of middeninkomens internet (69%), kookboeken (51%) en tijdschriften (26%) als bron voor recepten. Inwoners van de drie grote steden raadplegen blogs vaker (14%) dan andere inwoners (7%) voordat zij een maaltijd klaarmaken. Mannen geven 2 keer zo vaak dan vrouwen aan dat ze niet met recepten koken (17% mannen, 8% vrouwen). Inspiratie om maaltijden te bereiden lijkt daarnaast met de jaren te komen: hoewel 8% van de 18-29 jarigen aangeeft niet met recepten te koken, is dit onder ouderen (65+) 17%. A08. Als u met recepten kookt, hoe komt u vooral aan recepten? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Belangrijkheid aspecten bij keuze van recept Smaak is veruit het belangrijkst bij de keuze van een recept voor een maaltijd. Weinig suiker/zout/vet is voor bijna de helft belangrijk. Belangrijkheid aspecten bij keuze van recept % (heel) belangrijk Vrouwen vinden vaker dan mannen smaak (94% vrouwen; 91% mannen), weinig vet (52% vrouwen; 38% mannen), weinig suiker (55% vrouwen; 40% mannen) en weinig zout (53% vrouwen; 41% mannen) (zeer) belangrijk. Het belang van deze aspecten blijkt in het algemeen ook toe te nemen naarmate de Nederlander ouder wordt. A9. Hoe belangrijk vindt u de volgende aspecten bij de keuze van een recept? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Belangrijkheid aspecten bij keuze van recept Bekende koks of bloggers hebben op weinigen invloed bij de keuze voor een recept. Een betrouwbare bron is belangrijker. Belangrijkheid aspecten bij keuze van recept % (heel) belangrijk Vrouwen vinden vaker dan mannen weinig calorieën (40% vrouwen; 25% mannen) en de voedingswaarde (38% vrouwen; 25% mannen) (zeer) belangrijk. Het belang van deze aspecten blijkt in het algemeen ook toe te nemen naarmate de Nederlander ouder wordt. Korte bereidingstijd is echter met name belangrijk voor de jongeren (47%), terwijl dit voor ouderen minder een rol speelt (31%) A9. Hoe belangrijk vindt u de volgende aspecten bij de keuze van een recept? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Ruim een kwart van de Nederlanders volgt een recept letterlijk op Ruim een kwart van de Nederlanders volgt een recept letterlijk op. 64% varieert naar eigen smaak. Koken volgens recept 28% van de Nederlanders wijkt niet af van een recept en volgt het recept letterlijk op. Het grootste deel (64%) varieert met een recept naar eigen smaak. Vrouwen (67%) variëren nog vaker binnen recepten dan mannen (60%). Nederlanders van 65 jaar en ouder houden zich het minst vaak strikt aan een recept. 20% van deze groep geeft aan letterlijk het recept op te volgen. A25. Als u volgens een recept kookt, wat doet u dan in het algemeen? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Uitproberen nieuw product/recept/etc. 45% van de Nederlanders probeert minimaal maandelijks iets nieuws uit bij de maaltijd. Uitproberen nieuw product/recept/etc. 54% van de Nederlanders is erg behoudend; zij proberen vrijwel nooit nieuwe dingen uit bij de maaltijd. 7% van de Nederlanders probeert minimaal wekelijks nieuwe dingen uit bij de maaltijd. Grootste deel van de Nederlanders (48%) probeert enkele keren per jaar iets nieuws uit bij de maaltijd. Daarnaast probeert 29% maandelijks nieuwe dingen bij de maaltijd. Vrouwen zijn eerder geneigd iets nieuws uit te proberen bij een maaltijd dan vrouwen. Zo probeer 50% van A23. In hoeverre probeert u bij de maaltijd nieuwe dingen uit zoals een nieuw product in de supermarkt, nieuw recept, groente die u niet eerder hebt gegeten? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Moeilijkheid om maaltijd voor vegetariër te bereiden 40% van de Nederlanders vindt het (zeer) gemakkelijk om een maaltijd voor een vegetariër op tafel te zetten.18% geeft aan dit (zeer) moeilijk te vinden. Moeilijkheid om maaltijd voor vegetariër te bereiden 12% van de Nederlanders vindt het zeer gemakkelijk en 28% vindt het gemakkelijk om een maaltijd te bereiden voor een vegetariër. 18% vindt het (zeer) moeilijk om een vegetarische maaltijd op tafel te zetten. Des te jonger mensen zijn, des te makkelijker vinden ze het om een vegetarische maaltijd te bereiden. Zo noemt 50% van de 18-29 jarigen het makkelijk versus 27% van de 65+ ers. A22. Stel u krijgt een vegetariër op bezoek, vindt u het dan moeilijk of makkelijk om voor hem/haar te koken/iets op tafel te zetten? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Attitude rond koken
Nederlander is bereid in het weekend langer in de keuken te staan dan op doordeweekse dagen. Maximale tijd besteden aan koken op doordeweekse dag Maximale tijd besteden aan koken op een weekenddag De bereidheid om meer tijd te besteden aan het klaarmaken op van de maaltijd neemt toe met leeftijd. Waar 10% van de jongeren (18-29 jaar) 35 minuten of langer wil besteden, is dit onder 50-64 jarigen 32% Vijfenzestigplussers nemen het langst de tijd om doordeweeks de maaltijd te bereiden: 41% geeft aan hier 35 minuten of langer voor over te hebben. Het verschil in maximale bereidingstijd tussen de leeftijden is niet zichtbaar in het weekend. Men heeft er in het weekend in het algemeen meer tijd voor over om te koken. Alleenstaanden geven vaker dan gezinnen aan doordeweeks maximaal 20 minuten te willen besteden aan het bereiden van de maaltijd; 38% van de alleenstaanden wilt maximaal 20 minuten besteden bij gezinnen ligt dit percentage tussen de 13% (gezin met oudere kinderen) en 20% (gezin met jonge kinderen). A10. Hoeveel tijd wilt u op een doordeweekse dag maximaal besteden aan koken? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A11. Hoeveel tijd wilt u op een weekenddag maximaal besteden aan koken?
Belangrijkheid aspecten bij keuze van maaltijd Nederlander vindt smaak zeer belangrijk bij keuze voor maaltijd, ook gevarieerd en gezond eten wordt zeer belangrijk gevonden. Belangrijkheid aspecten bij keuze van maaltijd % (heel) belangrijk Vrouwen vinden alle aspecten vaker (zeer) belangrijk dan mannen. Het verschil is het kleinst voor smaak (94% voor mannen, 98% voor vrouwen) en het grootst voor prijs (43% tegen 57%) en bereidingstijd (52% tegen 63%). A12. Hoe belangrijk vindt u de volgende aspecten bij de keuze van een maaltijd? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
85% van de Nederlanders vindt het belangrijk om gezond te kunnen koken 85% van de Nederlanders vindt het belangrijk om gezond te kunnen koken. 86% vindt het belangrijk dat de jeugd leert hoe ze gezond moeten koken. Stellingen over koken % (helemaal) mee eens Vrouwen geven vaker aan dan mannen dat ze het belangrijk vinden dat de jeugd leert hoe je gezond kookt (90% vs 80%)) en vinden gezond koken vaker belangrijk (90% vs 79%) . In het noorden vindt men het vaker belangrijk dat kinderen meehelpen met koken (70%) dan in de rest van Nederland. A27. In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
73% van de Nederlanders vindt het belangrijk om goed te kunnen koken 73% van de Nederlanders vindt het belangrijk om goed te kunnen koken. Tweederde (66%) vindt koken leuk. Stellingen over koken % (helemaal) mee eens Mannen geven vaker aan dat ze graag beter willen kunnen koken (49%) dan vrouwen (43%). Vrouwen geven vaker aan dat ze met de schijf van vijf een goede warme maaltijd kunnen samenstellen (75% vs 56%). Hoe jonger hoe vaker men aangeeft dat ze meer tijd zouden willen hebben om te koken (18-29 jaar 55%, 30-39 jaar 55%, 40-49 jaar 45%, 50-64 jaar 26% en 65+ers 10%) . Hoe jonger hoe vaker men aangeeft dat ze beter zouden willen kunnen koken (18-29 jaar 61%, 30-39 jaar 52%, 40-49 jaar 52%, 50-64 jaar 40% en 65+ers 29%). Gezinnen met jongere kinderen geven vaker aan dat ze meer tijd zouden willen hebben om te koken. (51%). A27. In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen? Basis: Alle respondenten (n = 1.553)
Onderzoeksverantwoording
Onderzoeksverantwoording Methode Steekproef Online consumentenonderzoek (CAWI) GfK online panel 27 vragen, waarvan 2 open Nederlanders in de leeftijd van 18 jaar en ouder. De vragenlijst is voorgelegd aan Nederlanders die regelmatig koken (minstens wekelijks). 8 minuten Representatief uitgezet & gewogen naar de Nederlandse populatie op de volgende kenmerken: geslacht, leeftijd, inkomen en regio. Koken, recepten & kookvaardigheden Veldwerk 26 januari t/m 7 februari 2016 2500 panelleden uitgenodigd 1553 (1780 inclusief niet kokers) 71% respons
GfK en kwaliteit GfK heeft kwaliteit hoog in het vaandel. GfK werkt volgens vaste procedures en leidt medewerkers op om op juiste wijze onze producten diensten te leveren. Op die manier garanderen we de beste kwaliteit. GfK hanteert een kwaliteitssysteem dat voldoet aan de eisen van ISO 9001: 2015 (de standaard voor een kwaliteitsmanagementsysteem), ISO 20252:2012 (de standaard voor het uitvoeren van Marktonderzoek) en ISO 26362:2008 (de standaard voor het opzetten en exploiteren van acces-panels). Internationaal is GfK lid van de ICC / ESOMAR (The World Association of Research Professionals), dit is de overkoepelende organisatie van marktonderzoekbureaus. Op lokaal niveau is GfK lid van de MOA, Center for Information Based Decision Making & Marketing Research. Dit is een vereniging van bedrijven en instellingen die zich bezighouden met Market Research, Digital Analytics, Marketing Intelligence en Beleidsonderzoek. GfK volgt de gedragscode voor onderzoek en statistiek, handelt strikt volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens en is ingeschreven bij het College Bescherming Persoonsgegevens.
Bijlage analyse op rapportcijfer kookkunsten en attitude / vaardigheden
Uitsplitsing cijfer beoordeling eigen kookkunsten & inschatting kookkunsten gemiddelde Nederlander. 7.1 6.3 A13. Als u uzelf een cijfer mag geven voor uw kookkunsten, wat voor rapportcijfer zou dat zijn op een schaal van 1 (laag) tot 10 (hoog)? Basis: Alle respondenten (n = 1.553) A14. Hoe goed denkt u dat een gemiddelde Nederlander kan koken? Wat voor rapportcijfer zou dat zijn op een schaal van 1 (laag) tot 10 (hoog)?
Verschillen tussen Nederlanders die zichzelf een 6 of lager geven en die zichzelf een 7 of hoger geven voor het koken. 6 of lager Kookt dagelijks 23% Eet minstens wekelijks een kant-en-klaar maaltijd 25% Wil doordeweeks maximaal 20 minuten besteden aan het koken 40% Vindt het belangrijk dat een maaltijd gemakkelijk is 67% 7 of hoger 42% 11% 20% 43% Noemt zelf gezond koken makkelijk 51% 83% Vindt het belangrijk om goed te kunnen koken 43% 81% Alle respondenten die zichzelf een 6 of lager geven voor eigen kookkunsten (n=314). Alle respondenten die zichzelf een 7 of hoger geven voor eigen kookkunsten (n=1242). Vindt koken leuk 22% 78% Kan koken met de schijf van vijf 44% 72%
Beheersen van kookvaardigheden naar gegeven cijfer eigen kookkunsten. Alle respondenten die zichzelf een 6 of lager geven voor eigen kookkunsten (n=314). Alle respondenten die zichzelf een 7 of hoger geven voor eigen kookkunsten (n=1242).
Contact
Vragen of opmerkingen? Gerben van Helden Marcel Temminghoff Research manager Sr. Consultant +31 162 384 388 +31 162 384 279 / +31 6 55 177 653 Gerben.van.Helden@gfk.com Marcel.Temminghoff@gfk.com The Netherlands The Netherlands