Walk the Talk DIVERSE CHEMICALIËN ISOPA PRODUCTBEHEERPROGRAMMA´S Walk the Talk DIVERSE CHEMICALIËN Het lezen van het (e)SDS van uw leverancier is een MUST, omdat dit informatie bevat over het veilig omgaan met chemicaliën. In geval van een REACH eSDS bevat het informatie over het gebruik en voorschriften om te voldoen aan de REACH-regelgeving ISOPA PRODUCTBEHEERPROGRAMMA´S – “WALK THE TALK”   RICHTLIJNEN VOOR SPREKERS – MODULE DIVERSEN Leg uit dat deze korte modules bedoeld zijn om milieu-, gezondheids- en veiligheidspunten en het veilig gebruik van andere chemicaliën in de fabriek te bespreken. Wij bieden geen volledige training aan i.v.m. het gebruik van deze chemicaliën. Als dit nog niet gebeurd is, stel uzelf voor voordat de presentatie/dialoog begint en leg uit dat u getraind bent om deze presentatie te doen. Vraag daarna aan alle aanwezigen om zichzelf voor te stellen – naam en wat hun functie is in de fabriek. Ter herinnering – er zal meer geleerd en opgepikt worden als er een dialoog onstaat, met andere woorden, het is niet de bedoeling dat de spreker altijd aan het woord is. We leren allen bij door ervaringen te delen met elkaar. Gelieve ook naar de disclaimer te verwijzen op de laatste dia.

WtT, gelanceerd in 2006, is niet WtT 2e Generatie bevat REACH- beperkt tot regio's en is blijvend WtT 2e Generatie bevat REACH- en GHS/CLP-informatie die betrekking heeft op Europa.

VEILIGHEID is geen eenmalige inspanning Commitment van ISOPA-ledenbedrijven Continue verbetering noodzakelijk Werken met gevaarlijke chemicaliën vereist een goede houding ten aanzien van gezondheid en veiligheid, vanuit het management en werknemers. Goede houding ten aanzien van milieu, gezondheid en veiligheid helpt bij het veiligstellen van toekomstig bedrijfssucces

Walk the Talk Methyleenchloride ISOPA PRODUCTBEHEERPROGRAMMA´S Walk the Talk Methyleenchloride Het lezen van het (e)SDS van uw leverancier is een MUST, omdat dit informatie bevat over het veilig omgaan met chemicaliën. In geval van een REACH eSDS bevat het informatie over het gebruik en voorschriften om te voldoen aan de REACH-regelgeving Methyleenchloride Methyleenchloride kan gebruikt worden als blaasmiddel in polyurethaan en biedt voordelen zoals een laag ozonafbrekend vermogen (ODP) en een zeer laag aardopwarmingsvermogen (GWP )   Het is een kleurloze, vluchtige vloeistof met een lichte, etherachtige geur. Het is enkel ontvlambaar bij zeer hoge concentraties in de lucht.

Belangrijke eigenschappen methyleenchloride Zeer vluchtig: kookpunt: 39,8°C, dampdruk: 47,3 kPa Geur, zoetig, etherachtig De DNEL (Derived No Effect Level) voor mogelijke gezondheidseffecten bij langdurige inademing is 353 mg/m3 (100 ppm), zie voor meer informatie het (e)SDS van de leverancier. De geur is geen geschikte waarschuwing tegen gevaarlijke blootstelling. Damp is zwaarder dan lucht Dampen kunnen op dezelfde plaats blijven en kunnen langzaam naar de ademhalingszone diffunderen. Grotere hoeveelheden dampen kunnen zuurstofgebrek veroorzaken. Ontvlambaar bereik: 14% tot 22% (in lucht): relatief laag risico. Bij verhitting tot ontbinding (omliggend vuur of zelfs met een aangestoken sigaret) kan methyleenchloride mogelijk fosgeen, koolstofmonoxide en andere giftige gassen genereren. Methyleenchloride (dichloormethaan) is de minst giftige van de eenvoudige chloorkoolwaterstoffen, maar het is niet vrij van gezondheidsrisico´s omdat de sterke vluchtigheid een acuut gevaar bij inademing inhoudt. Methyleenchloride wordt ook mogelijk in het lichaam omgezet naar koolstofmonoxide. Een persoon die kleinere hoeveelheden methyleenchloride inademt, wordt mogelijk minder alert en heeft een minder nauwkeurige oog-handcoördinatie (mogelijke bron van ongelukken). Langdurig contact met de huid kan leiden tot gedeeltelijk oplossen van vetweefsel door methyleenchloride, wat kan leiden tot geïrriteerde huid of chemische brandwonden. De geur is geen geschikte waarschuwing tegen methyleenchloride, de geurdrempel is 250 ppm, hoger dan de DNEL bij inademing.

Methyleenchloride etiketinformatie onder CLP Signaalwoord: Waarschuwing Gevaaraanduidingen H315 Veroorzaakt huidirritatie H319 Veroorzaakt ernstige oogirritatie H335 Kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken H336 Kan slaperigheid of duizeligheid veroorzaken H351 Verdacht van het veroorzaken van kanker H373 Kan schade aan lever/bloed veroorzaken bij langdurige of herhaalde blootstelling Voorzorgsmaatregelen Volg de voorzorgsmaatregelen en productetikettering in het (e)SDS van de leverancier. Het doel hiervan is om de classificatie van methyleenchloride aan te geven aan de gebruiker, maar niet om mensen bang te maken. Het is mogelijk kankerverwekkend, in verband gebracht met kanker van de longen, lever, en alvleesklier bij proefdieren.

Blootstellingsscenario´s Methyleenchloride kan gebruikt worden als blaasmiddel in polyurethaan, Zie de (e)SDS van de leverancier voor de risicomanagementmaatregelen Bloostelling aan hoge concentraties methyleenchloridedamp is waarschijnlijk als methyleenchloride, of een product dat dit bevat, wordt gebruikt of opgeslagen in een ruimte met onvoldoende ventilatie: Opschuimruimte Methyleenchloride heeft de neiging zich op te stapelen in de laagste delen van de schuimproductielijn. Bij laaggeplaatste in- en uitlaten dient in deze ruimtes extra of draagbare ventilatie aangebracht te worden. Zaagruimte Uithardingsruimte Morsen: Groot risico van inademing en direct contact Verhoog de ventilatie bij morsen

Risicoreducerende maatregelen Gebruik persoonlijke beschermingsuitrusting bij het werken met methyleenchloride Ademhalingsbescherming in geval van onvoldoende ventilatie Gebruik chemisch bestendige handschoenen volgens norm EN374 Controleer dat de ventilatie in orde is op de plaats van opslag en de werkplaats Het extractiesysteem is ingeschakeld De luchtstroom loopt in de juiste richting Niet eten, drinken of roken op de werkplaats Volg de instructies voor opslag wegens sterke vluchtigheid Voorkom contact met Sterk oxiderende en reducerende stoffen Sterke basen Hete oppervlakken, vuur Belangrijke maatregelen voor veilige hantering, en ter voorkoming van overmatig contact en afbraak van methyleenchloride. Zie hiervoor ook de veilige hantering van isocyanaten (TDI).

ISOPA PRODUCTBEHEERPROGRAMMA´S Walk the Talk Pentaan Het lezen van het (e)SDS van uw leverancier is een MUST, omdat dit informatie bevat over het veilig omgaan met chemicaliën. In geval van een REACH eSDS bevat het informatie over het gebruik en voorschriften om te voldoen aan de REACH-regelgeving Pentane Pentaan is een zeer nuttig blaasmiddel, met voordelen zoals geen ozonafbrekend vermogen (nul ODP) en een zeer laag aardopwarmingsvermogen (GWP )   Pentaan is zeer licht ontvlambaar als gevolg van: een laag vlampunt en bij menging met lucht vormt het snel explosieve mengsels

Gevaarlijke eigenschappen van pentaan Vlampunt: < - 20°C (de laagste temperatuur waarbij vloeistof voldoende damp voor ontsteking vrijmaakt) Zelfontbrandingstemperatuur: > 200°C (waarbij het damp-luchtmengsel ontbrandt op een heet oppervlak) Explosieve damp-luchtmengsels: Onderste explosiegrens: 1,3 vol% = 41 g/m³ Bovenste explosiegrens 7,8 vol% = 240 g/m³ (Verdampingssnelheid bij 20-30 °C > 2,4 kg/h per m² oppervlak) Damp is zwaarder dan lucht! Gemakkelijke opbouw van elektrische lading Zeer licht ontvlambaar Pentaan is bijzonder ontvlambaar als gevolg van:   een laag vlampunt en bij menging met lucht vormt het snel explosieve mengsels

Beschermende maatregelen Voorkom een explosief luchtmengsel (primaire maatregelen) Geen open hantering, gesloten systemen. Gecontroleerde ventilatie van de werkomgeving. Gebruik goede ventilatie of zorg voor een inerte atmosfeer met stikstof tijdens het met schuim vullen van mallen of koelkasten. Controleer de atmosfeer op gevaarlijke niveaus pentaan Vermijd ontstekingsbronnen (secundaire maatregelen) Machines met explosiebescherming (inkapseling, geen vonken, geen hete oppervlakken) Voorkom elektrostatische vonken (geaarde machines, geen plastic containers, draag schoenen met antistatische zolen) Belangrijkste maatregelen voor veilig gebruik zijn het voorkomen van explosieve mengels met lucht EN ontstekingsbronnen

Incident / Alarm Bij morsen of alarm van bewakingssensoren - Blijf kalm Stop de toevoeging van pentaan, voorkom ontstekingsbronnen - Verhoog de ventilatie bij geval van morsen - Stop de lekkage - Bedek de gemorste vloeistof met een absorberend middel - Gebruik onafhankelijk ademhalingsapparaat bij onvoldoende ventilatie. - Beschermende kleding - Bij brand: Blusmiddel: CO2, schuim, waternevel of fijne sproeistraal Bij morsen of als de veilige concentraties pentaan overschreden worden, blijf kalm en volg de getoonde stappen   Verschillende stappen zijn gelijk aan die van morsen van MDI, maar pentaan is zeer licht ontvlambaar GEBRUIK GEEN WATER als blusmiddel

Indelings- en etiketteringsinformatie voor pentaan CLP Signaalwoord: Gevaar Gevarenaanduidingen: H224 Zeer licht ontvlambare vloeistof en damp H304 Kan dodelijk zijn als de stof bij inslikken in de luchtwegen terechtkomt. H336 Kan slaperigheid of duizeligheid veroorzaken. H411 Giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen Voorzorgsmaatregelen Volg de voorzorgsmaatregelen en de productetikettering in het (e)SDS van de leverancier Aanvullende gevarenindicatie gerelateerd aan cyclopentaan en gemengde producten, zie het (e)SDS van de leverancier

Walk the Talk Aminekatalysatoren ISOPA PRODUCTBEHEERPROGRAMMA´S Walk the Talk Aminekatalysatoren Het lezen van het (e)SDS van uw leverancier is een MUST, omdat dit informatie bevat over het veilig omgaan met chemicaliën. In geval van een REACH eSDS bevat het informatie over het gebruik en voorschriften om te voldoen aan de REACH-regelgeving Katalysatoren Katalysatoren worden gebruikt in polyolformuleringen om de snelheid van de polyurethaanreactie te regelen   Zoals bij andere chemicaliën zijn er voorzorgsmaatregelen die nageleefd moeten worden zodat deze veilig gebruikt kunnen worden

Eigenschappen van aminekatalysatoren Raadpleeg het (e)SDS van de leverancier bij het werken met aminekatalysatoren en het werken met bestanddelen van formuleringen voor het bepalen van de juiste persoonlijke beschermingsuitrusting en risicomanagementmaatregelen. Aminekatalysatoren zijn mogelijk corrosief, irriterend, sensibiliserend, giftig en ontvlambaar. De symptomen van blootstelling omvatten mogelijk chemische brandwonden, zwelling, jeuk, roodheid en troebel zicht. Er zijn verschillende types katalysatoren en u dient altijd voorzorgsmaatregelen te treffen, zoals bij het bereiden van formuleringen   Gebruik altijd geschikte persoonlijke beschermingsuitrusting bij het gebruik van katalysatoren

Disclaimer Disclaimer voor extern document Hoewel ISOPA en haar leden elke inspanning verrichten om nauwkeurige en betrouwbare informatie in goed vertrouwen op basis van de beste momenteel beschikbare informatie te verstrekken, dient de gebruiker er op zijn eigen risico op te vertrouwen. Er worden geen voorstellingen of garanties gegeven ten aanzien van de volledigheid, nauwkeurigheid of betrouwbaarheid ervan. Noch ISOPA, noch enig bedrijf dat aan ISOPA deelneemt, aanvaardt aansprakelijkheid voor schade van welke aard dan ook die voortkomt uit het gebruik van en het vertrouwen op de informatie. 17